Ќазаќстан Республикасы білім жєне ѓылым министрлігі

Семей

1.ӘЗЕРЛЕГЕН

Садыкова Р.А.

2.1. Биология кафедрасында отырысында

«____»___________ 20___ж.№____хаттама
Кафедра менгерушісінің м.а._______Қуанышбаева М.Ғ.

2.2. Жаратылыстану ғылымдар факультетінің оқу-әдістемелік бюросының отырысында

«____»___________ 20___ж. №____ хаттама
Төрайымы____________ Абдишева З.В.

3. БЕКІТІЛДІ

Университетінің Оқу-әдістемелік кеңесінің отырысында басып шығаруға мақұлданған және ұсынылған

«____»___________ 20___ж. №____ хаттама

1.	Жалпы ережелер
2.	Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
3.	Пәнді оқып білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
4.	Курс форматы
5.	Курс саясаты
6.	Баға қоюдың саясаты
7.	Әдебиет тізімі

1. 
   Оқытушы және пән туралы жалпы мәліметтер:
   

Байланыс ақпараты – тел:53-92-19, оқу ғимараты № 3, кабинет № 120

Сабақ өткізу орны – дәрісхана № 126

Берілген пән бойынша кредиттер саны - 6

2. 
   Практиканың қысқаша мазмұны:
   

Бұл нұсқаулар «Қазақстан Республикасының жоғары педагогикалық білім беру тұжырымдамасына» және психологиялық-педагогикалық пәндердің кешенді бағдарламасына сәйкес құрастырылған.

Педагогикалық практика: Тұжырымдаманың жетекші идеяларын іске асыруға; білім беруді ізгелендіру, демократияландыру, және интерграциялау идеяларын ендіруге, оқу орнының педагогикалық процесіндегі болашақ мұғалімнің тұлғалық, белсенді-шығармашылығын, кәсіби құзырлығын қамтамасыз етуге жағдай жасайтын жоғары оқу орнындағы оқу-тәрбие іс-әрекетінің барлық жүйесін бағдарлауға; оқу-тәрбие жұмысын шығармашылықпен ұйымдастыруға жағдай жасайды. Педагогикалық практика мына шарттар арқылы өткізіледі:

• 
  мұғалімнің кәсіби іс-әрекетінің объектісі – тұтас педагогикалық процесті түсіндіруге бағыттлаған, теориялық және практикалық дайындықтың өзара байланысы;
  
• 
  студент оқу іс-әрекетінің біртіндеп күрделенуіне байланысты бірнші курстан бітіруші курсқа дейін педагогикалық практиканы ұйымдастырудың жүйелілігі, кезеңдері. Кәсіби дайындаудың әрбір кезеңінде оқыту міндеттерінің тереңдетілуі, теориялық жағынан қамтамасыз етілуі, студенттердің өз бетінше жұмыс істей білу деңгейі және олардың дара ерекшеліктерін ескеру негізі болып табылады;
  
• 
  психологиялық-педагогикалық ғылымдарының және практикасының классикалық, сонымен бірге инновациялық жетістіктерінің интеграциясы;
  
• 
  педагогикалық практиканың барлық түрін өткізу процесінде болашақ мұғалімді ғылыми-зерттеу жұмысына бағыттау;
  
• 
  педагогикалық практиканың болашақ мұғалімнің нақты мамандығына қарай бағыттылығы.
  

• 
  студенттердің мұғалім мамандығына деген сүйспеншілікке және тұрақты қызығушылыққа тәрбиелеу;
  
• 
  студенттің өзін-өзі тұтас педагогикалық процестің субъектісі ретінде сезініп, үздіксіз кәсіби-тұлғасын дамытуға деген қажеттілігін қалыптастыру;
  
• 
  студенттің теориялық білімін тереңдету және бекету;
  
• 
  мектептің тұтас педагогикалық процесінде пайдалана отырып әлеуметтік психологиялық-педагогикалық және арнайы білімдерін тереңдету;
  
• 
  тұтас педагогикалық процесті құзырлылық әдіспен іске асыруға мүмкіндік беретін болашақ мұғалімнің кәсіби іскерлігін және дағдысын қалыптастыру;
  
• 
  педагогикалық іс-әрекеттің, шағармашылық, зерттеушілік әдісін дамыту;
  
• 
  мұғалімнің тұлғалық-кәсіби сапасын қалыптастыру.
  

1.4 Практиканың негізгі міндеті:

• 
  Тұтас педагогикалық процесті басқаруға мұғалімнің дайындығын қалыптастыру;
  
• 
  Мектептің, сыныптың тұтас педагогикалық процесс жағдайы және оқушы тұлғаын қалытастыру және диагностикасын жүргізу үшін жалпыпедагогикалық және жалпыпсихологиялық білім, іскерлік, дағдыларды жетілдіру;
  
• 
  Пән мұғалімдермен, оқушылармен, психологиялық қызметтің қызметкілерімен, ата-аналармен ынтымастастықта болу;
  
• 
  Педагогикалық құзырлылығын (ұйымдастырушылық, коммуникатівтік, құрастыра білушілік, қолданбалы және басқалар) дамыту және қалыптастыру;
  
• 
  Кәсіби-педагогикалық және тұлғалық-кәсіби іскерліктерін дамыту (сабақтың оқыту, дамыту және тәрбиелік міндеттерін, өз мамандығының пәні бойынша сыныптан тыс жұмыстардың міндеттерін шешу және анықтай білуі);
  
• 
  Дәстүрлі және жаңашылық технологиялардың оқыту әдістерін үйлесімдікте пайдалану;
  
• 
  Педагогикалық і-әрекеттің шығармашылық, зерттеушілік әдісін қалыптастыру;
  
• 
  Тұтас педагогикалық процесті жүзеге асыру дайындығына өзіндік баға беруді қалыптастыру;
  
• 
  Кәсіби біліктілігін дамытуды жоспарлай білуді және оны нарық жайындағы білім беруде жүзеге асыру.
  

1.5 Практиканың нәтижелелері:

Практиканың нәтижесінде студент мыналарды білуге тиісті:

• 
  құжаттар /мемлекеттік стандарт, оқу, тақырыптық, сабақ жоспары, пән бойынша сабақтан тыс жұмыстардың жоспары, тәрбие жұмысының жоспары/;
  
• 
  өзі бекітілген сынып оқушылыарының адамгершілік тәрбиесінің деңгейі;
  
• 
  жоғары сынып оқушыларының психологиялық ерекшеліктері;
  оқу-тәрбие іс-әрекеттерінің психологиялық аспектісі /сабақтың психологиялық құрылымы, оқушылардың қызығушылығы, педагогтік этика, танымдық іс-әрекетінің ерекшеліктері, қарым-қатынас, сабақтағы микроклиматы/;
  
• 
  пән бойынша оқудан және сыныптан тыс жұмыстар жүйесі;
  
• 
  пән бойынша оқушылардың іскерлігі, білі деңгейі;
  
• 
  сыныптағы тәрбие процесі /жоғары сынып оқушыларының даум заңдылықтарын есепке алу, субъект-субъекттік қатынас, жеке тұлғаның әлеуметтік белсенділігі, қызығушылығы және мінез-құлық тәртібі/;
  

• 
  пән мұғалімінің және сынып жетекшілерінің і-әрекеті;
  
• 
  жаңа технологияларды пайдаланып өткізілген сабақтан психологиялық-педагогикалық талдауы;
  
• 
  оқытудың интерактивтік әдістері, қазіргі инновациялық технологияларды пайдаланылған оқыту әрекеттері;
  
• 
  оқыту әдістерін және қазіргі компьютерлік технологияларды пайдалану;
  
• 
  ата-аналармен жұмыс әдістері мен жекеленген түрлерінің ынтамақтастық негізінде оқу-тәрбиелік үрдісін ұйымдастыру /ата-аналар жиналысына дайындық, сұқбаттасу, сауалнамалық сұрақ/;
  
• 
  оқушылармен кәсіби жағдарлық жұмыстар;
  
• 
  жалпы мектептік тәрбиелік іс-шаралардың психологиялық-педагогикалық талдауы;
  
• 
  пән бойынша оқушылардың жалпы мектептік іс-шаралар өткізу және дайындық /пәндік кештер, апталық, олимпиада, конкурстар, білім күні/;
  
• 
  ұжымдық шығармашылық, іс-әрекет негізінде жалпы мектептік тәрбиелік іс-шаралар өткізу тақырыптар кештер, күзгі баллдар және т.б.
  

1.6 Курстың пререквизиттері:

1.6.1 Цитология,

1.6.2 эволюциялық ілім,

1.6.3 анатомия,

1.6.4 физиология,

1.6.5 систематика,

1.6.6 молекулалық биология,

1.6.7 генетика,

1.6.8 ботаника,

1.6.9 зоология,

1.6.10. биологияны оқыту әдістемесі

1.7.1 диплом жұмысын қорғау

Педагогикалық тәжірибешілікті басқару

Мемелекеттік педагогикалық практиканы шығаратын кафедра ұйымдастырады.

Практикаға дейін бір ай қалғанда кафедра практика өткізілетін мектептерді анықтайды және оқу бөліне өтініш жазады.

Практика ұйымдастыруына және өткізуіне шығаратын кафедра меңгешулер және факультет деканы жауыпты: студенттерді практикаға шығару бұйрық туралы мезгілдік басылымдары қамтамасыз етеді, практика басқашыларының мектептергі студенттердің практика бағдарламасын орындауын бақылайды.

Студенттер практикаға шығар алдында практика жетекшісі конференцияны өткізеді, онда практика өту тәртібін және оның мазмұнынмен түсіндіреді, практика нәтижесі бойынша қорытынды конференция жүргізіледі.

Практика нәтижелері кафедра жиналысында талқылайды, оны жетілдіру шаралары қабылданады.

Практиканың өткізуін университеттің практика басқарушысы арқылы оқу жұмысы бойынша проректор бақылайды.

Университеттің практика басқарушысы инструкцияға сәйкес практиканы ұйымдастыру міндеттерін атқарады.

Практиканың топтың басқарушісі

• 
  практиканың мектептік басқарушыларына олардың міндеттері туралы инструкция жүргізеді;
  
• 
  педагогикалық практика бойынша конференциялардың өтуін ұйымдастырады;
  
• 
  мектеп әкімшілігімен бірге студенттерді мектеп сыныптарына бөледі;
  
• 
  студенттерді мектеппен танысуы, директорымен, меңгерушілермен, класс жетекшілерімен әңгімелерін ұйымдастырады;
  
• 
  оқу және тәрбиелік практиканың барлық түрін басқарады;
  
• 
  студенттің жеке жоспарын ресімдейді, практика барысында олардың орындалуын бақылайды;
  
• 
  берілген методистер негізінде топтың практиканы өту кестесін құрайды (сабақтарды және сабақтан тыс іс-шараларды өткізу мерзімі мен орыны);
  
• 
  студенттер берген құжаттарды таңдайды, практика қорытындысы бойынша есеп береді және оларды кафедраға береді;
  
• 
  практика бойынша сынақ қабылдау.
  

Практика басқарушы – арнайы кафедраның әдістері

• 
  конференцияларға қатынасады;
  
• 
  студенттерді мектеп мұғалімдерінің тәжірибелерімен таныстырады;
  
• 
  студенттер арасында сабақ тақырыптарын бөледі;
  
• 
  әдебиет және көрнекі құралдар дайындауға студенттерге көмек көрсетеді;
  
• 
  студенттер сабаққа және сабақтан тыс шараларға дайындалғанда кеңес береді, оларды өткізу жоспарын ресіндейді, сабақ және сабақтан тыс араларға қатынасады, оларды талдайды және мектеп мұғалімдермен бірге бағылайды;
  
• 
  практика кезінде студенттердің атқарған жұмысы туралы есеп және оны топтық басқарушыға береді;
  
• 
  студенттердің педагогикалық тәжірибелерін жетілдіру үшін ұсыныстар береді.
  

Оқу ісі бойынша мектеп директоры немесе завуч

• 
  пратикант студенттерге олардың тәрбие жұмысыға баға және мінездеме береді;
  
• 
  практика нәтижесі бойынша жиналасына және қорытынды конференцияға қатысады.
  

Мектеп мұғалімі

• 
  өзіне бекітілген студенттерді өзінің оқу-тәрбие жұмысымен таныстырады, сыныптық тыс шараларымен ашық сабақ өткізеді;
  
• 
  топтық жетекшісімен бірге сыныптан тыс шараларын студенттер арасында бөледі;
  
• 
  сыныптан тыс шараларды өткізу бойынша консультация беріп, план-конспектіні тексереді;
  
• 
  студенттер шараларының бағалануына қатынысынады;
  
• 
  практикант-студенттерге өмірдің тәрбие жұмысына баға және мінездеме береді.
  

Сынып жетекшісі

• 
  студенттерді оқутышылар құрылысымен жеке іс қағазымен, үлгерімімен, тәрбиесімен, қатысушылығымен, жұмыстарын жоспарымен негізгі мақсатымен таныстырады;
  
• 
  тәжірибе бағдарламасының мақсаттарын нақтыландырып, студенттерге тәрбие жұмысының жоспарын құрастыруға көмектеседі;
  

Тәжірибе жетекшісі

• 
  тәрбиелік жұмыс бойынша тапсырмаларды анықтайды, оның алуан түрлігін қамтамасыз етеді;
  
• 
  студенттерді тәрбиелік жұмыстың жоспарын құрастырғанда консультация береді, өткізілетін тәрбиелік іс-шараларын конспектінің және сол жоспарларды тексереді;
  
• 
  сыныптан тыс шараларға қатысады, оларды мектеп өкілдерімен бірге талдап бағалайды;
  
• 
  оқушылармен тәрбие жұмыстарын өткізу кезінде тәжірибешілік өтушілерге көмек көрсетеді;
  
• 
  тәжірибешілік өтушілердің арындалған жұмыстары туралы баяндама тыңдап, пікіртемес ұйымдастырады;
  
• 
  топтық жетекшілермен, арнайыкафедра және әдіскерлермен, мектеп қызметкерлерімен әр бір практиканттың жұмысын бірге бағалайды;
  
• 
  мектепте тәжірибешілікті өту үшін қажетті жағдайларымен қамтамасыз етеді;
  
• 
  стьуденттерді мектептің педагогикалық ұжымымен, мектеп құжаттарымен, мектептегі оқу-тәжірибе практиканың ұйымдастырылуымен таныстырылады, педагогиканың кеңестер отырыстарын, әдістемелік бірлестіктеруге қатысуға мүлекіндік береді;
  
• 
  топтық жетекшімен бірге сыныптарды студенттерге бөледі.
  

Практикант студенттің міндеттері

• 
  практиканың бағдарламасымен қарастырылған тапсырманы толығымен орындау;
  
• 
  практиканың периоды мектепте күніне екі сағат;
  
• 
  әдіскердің, мұғалімдердің, сынып жетекшінің, директордың, завучтыңң, директордың айтқандарын орындау;
  
• 
  сыныпта тәрбие жұмыстарын өткізу, педсоветтерге қатысу және басқа да мектептен іс-шараларға қатысу;
  
• 
  сабақ өткізуге екі күн қалған кезде конспектіні, планды мұғалімге немесе сынып жетекшісіне және әдіскерге көрсету;
  
• 
  практика кезінде педагогикалық күнделік жүргізу;
  
• 
  практика аяқталған кезде есеп беру.
  

Есеп құжаттары:

1. 
   Практика бойынша жеке басын жоспары және оның орындау туралы белгісі.
   
2. 
   Оқушының мінездемесі.
   
3. 
   Сыныптың сипаттамасы.
   
4. 
   Сыныптан тыс шараларының конспекті.
   
5. 
   Биология сабақтарының конспектілері.
   
6. 
   Педагогикалық күнділік.
   
7. 
   Педагогикалық практика бойынша есеп.
   
8. 
   Студенттің мінездемесі.
   

Сыныптан тыс тәрбие шаралар конспектінің схемасы:

1. 
   Сыныптан тыс тәрбие шараның тақырыбы.
   
2. 
   Шараның оқу-тәрбие мақсаттары мен міндеттері.
   
3. 
   Тәрбие сабағының өткізу жоспары.
   
4. 
   Сабақтың конспекті (жоспар бойынша сабақтың мазмұнын толық қарастыру).
   
5. 
   Қолданылған көрнекілік және техникалық құралдары.
   
6. 
   Пайдаланған әдебиет тізімі.
   

Психолого-педагогикалық тәрбие жұмыс анализінің схемасы:

1. 
   Мектеп, сынып, жұмыстың түрі, сыныптан тыс шараның тақырыбы.
   
2. 
   Тақырыптың педагогикалық дәлілдемесі (не себептен осы шаралары тәрбие жұмысының жоспарына енгізген, балалардың жас ерекшілектеріне сәйкестігі)
   
3. 
   Өткізетін жұмысының мақсаты мен міндеттері.
   
4. 
   Оқушыларды берілген шараларына ұйымдастыру (көрнеклікі құралдарын дайындау, техникалық құралдарын пайдалану және т.б.) Дайындықтың сыныптың бірлістігіне әсері.
   
5. 
   Сабақтың мазмұны мен әдістемесі. Сабақтың мазмұны қойылған мақсатына сәйкестігі:
   
   1. 
      Материалдың біліктілік және тәрбиелік құндылығы.
      
   2. 
      Эмоциялық дәрежесі, балалардың сабаққа қызығушылығы, олардың белсінділігі.
      
   3. 
      Сабақта қолданатын әдістері мен тәселдері, оқушылардың жас ерекшіліктеріне сәйкестігі, берілген сыныптың даму дәрежесіне сәйкестігі.
      
   4. 
      Талқыланатын мәселелерінің сынып пен сыртқы ортаның мәселелерімен байланысы.
      
6. 
   Сабақты өткезітен тәрбиешінің ерекшіліктері: эмоционалділігі, оқушыларымен байланысы, оқушылардың жеке қассиеттерін, қабілеттерін және мотивацияны білуі.
   
7. 
   Өткізген сабақтың педагогикалық құндылығы, коллектив пен жеке оқушылардың, коллективтегі өз ара әрікеттіктерге болашақ дамуына маңызы.
   

Күнделіктің мазмұны:

• 
  Сынып тізімі, оқушылардың үлгерімі және жеке басы қассиеттері.
  
• 
  Оқушылар бөлінісінің жоспары.
  
• 
  Сабақ кестесі.
  
• 
  Сыныптан тыс шаралардың графигі.
  
• 
  Сынып ұжымымен жұмыс істеудің негізгі міндеттері.
  
• 
  Тәрбие жұмыстар жоспары.
  
• 
  Өткізген сыныптан тыс шаралардың конспектілері мен анализдеу.
  
• 
  Сыныптың сипаттамасы.
  
• 
  Жеке оқушының мінездемесі.
  
• 
  Сыныптың түсті матрицасы:
  

№	Тегі, есімі	Қоғамдық және еңбек белсенділігі	Оқуға қатысы	Қызығушылығы бейімділігііі	Интеллектуалды дамуы	Оқу еңбегі дағдыларының қалыптасуы	Еркінің дамуы	Ой өрісі, эстет дамуы	Деңсаулық жағдайы	Тәртіпшілік	Отбасының тәрбиелік әсері
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12

Түсті матрицаны толтыру үшін анкета

1. 
   Саған сыныптың еңбектік істеріне қатысқан ұнай ма?
   
2. 
   Сен жақсы оқуға ұмталасын ба? Сені оқу қызықтыра ма? Әрдайым түсінбегеніңді мұғалімнен сұрайсын ба?
   
3. 
   Бос уақытында немен шұғылданасын? Қайндай үйірмеге қатысасың?
   
4. 
   Оқу материалын тез есіңе сақтайсың ба? Оқу материалын сөзбе-сөз есте сақтауға тырысасың ба немесе негізгі ойларды бөліп аласың ба? Оқыған мәтінді қысқаша мазмұндап, ондағы негізгі ойларды бөле аласың ба?
   
5. 
   Сыныппен бірге жазып, сурет салып, сызып, мәтін оқып үлгересің бе? Үй жұмысын орындауға әдетте қанша уақытың кетеді? Оқу тапсырмаларын істеген соң өз жазбаларынды, есептерінді тексересің бе, оқулықтағы бақылау сұрақтарына жауап бересің бе? Күн тәртібін және ұсынылған оқу тапсырмаларын орыдау тәртібін сақтайсың ба?
   
6. 
   Егер оқу тапсырмасын орындауға шамаң жетпесе, оны соңына дейін орындауға тырысасың ба? Маңызды және керек жұмыс үшін қызық істен бас тарта аласыз ба?
   
7. 
   Көркем әдебиетті оқығанда жақсы көресің бе? Сен, әдетте, теледидардан немесе радиодан қандай хабарларды тыңдайсың және көресің? Жиі ме?
   
8. 
   Сенің деңсаулығын сабағына кедергі келтіре ме?
   
9. 
   Сен тәртіп бұзғаның үшін мұғалімдерден немесе ата-анаңнан есекерту аласың ба? Оларды әділ деп санайсың ба?
   
10. 
    Сенің тәртібіңе немесе оқуыңа кімнің талаптары қатал деп ойлайсың, мұғалімдердің бе әлде ата-анаңның ба? Мүмкін, олар бірдей шығар?
    

Студенттің жеке жоспары

_______________________________________________________

Жұмыстың негізгі бағыттары	Студенттің өткізген шаралары	Шараның өткізген мерзімі	Орындалу туралы белгісі

4. 
   КУРС ФОРМАТЫ
   

Практика 6 апта жүреді, практикаға кешігіп келүге немесе себепсіз келмеуге болмайды. Практиканы өту барысында студент келесі жұмыстарға қатысу қажет:

• 
  мектептің педагогикалық кеңесінің жұмысы;
  
• 
  пән-мұғалімдерінің әдістемелік бірлестік жұмыстары;
  
• 
  сынып жетекшісінің семинар жұмыстары;
  
• 
  кіші педагогикалық жұмыстары /студенттердің/;
  
• 
  оқыту іс-әрекетінің анализі және өзіндік анализі;
  
• 
  оқушылармен тәрбие жұмыстарының анализі және өзіндік анализі.
  

5 курс саясаты

Студент пәнді оқып-білу үрдісінде белсенді және өздік қабілеттерін көрсету міндетті, қалып келу, себепсіз сабақтан қалу, дер уақытта жұмыстарды тапсырмау және оқу үрдісінде пассивті болуда баллдарды алу түрінде штрафтар салынады.

6 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

Пән бойынша емтихан бағасы модульдар бойынша, межелік бақылау бойынша және соңғы аттестация бойынша (60%) көрсеткіштер мен емтихан нәтижесінің (40%) қосынды балы түрінде қорытылады, қосындысы 100% құрайды.

Апта және бақылау түрлері бойынша баллдардың таратылуы кестеде келтірілген

Ұсынатын әдебиеттер

Негізгі:

1. 
   Кикоть В.Я., Якунин В.А. Педагогика и психология высшего образования. – СПб., 1996.
   
2. 
   Конаржевский Ю.А. Анализ урока. - М.: Центр "Педагогический поиск", 2000.
   
3. 
   Пидкасистый П.И., Портнов М.Л. Искусство преподавания. - М.: Российское педагогическое агентство, 1998.
   
4. 
   Скок Г.Б. Как проанализировать собственную педагогическую деятельность: Учеб.пособие для преподавателей /Отв.ред. Ю.А. Кудрявцев. - М.: Педагогическое общество России, 2000.
   
5. 
   Классному руководителю. Учебно-методическое пособие /Под ред. М.И.Рожкова – М., Гуманитар. изд.центр ВЛАДОС, 1999.
   
6. 
   Педагогика. Оқулық. Алматы: Print-S, 2005.
   

Қосымша:

1. 
   Как сделать урок увлекательным. Метод рек./Сост.: Л.А. Балакирева, Н.Н. Коршунова. - Л., 1990.
   
2. 
   Культура современного урока. - М.: Российское педагогическое агентство, 1997.
   
3. 
   Практическая психология для преподавателей. - М.: Информационно- издательский дом "Филинъ", 1997.
   
4. 
   Щуркова Н.Е. Новые технологии воспитательного процесса. – М., 1994.
   
5. 
   Селевко Г.К. Педагогические технологии на основе дидактического и методического усовершенствования учебно-воспитательного процесса. – М., Серия: энциклопедия образовательных технологий, 2005.
   

жүктеу 216,33 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: