Географиядан білім сапасын қамтамассыз ету жолдары «Қазақстан Республикасының 2005-2010 жылдарға арналған білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасында»

Ұлттық деңгейде қойылған мақсатты жүзеге асыруға географиялық білімнің алатын рөлі зор . Қазіргі мектептердегі географияны оқыту жүйесінің өзіндік ерекшеліктері бар . Географиядан білім берудің мазмұндық негізін анықтауда баланы оқу материалдарын дайын күйінде алуға емес , өз бетімен ізденуге , өзіне қажетті білімді іздестіруге үйрету керек . Ол үшін білім беруді жетілдірудің негізгі тәсілі компетенттілік тәсілін алуға болады .

Енді компетенттілік тәсілдің білім сапасын арттырудағы маңызына тоқталсам .

Компетенттілік ұғымына мынандай анықтама беруге болады : компетенттілік деп оқушының алған білімі мен дағдыларын тәжірибеде , күнделікті өмірде қандай да бір практикалық және теориялық проблемаларды шешу үшін қолдана алу қабілеттілігін айтады . Демек компетенттілік ұғымы «білім » , «біліктілік » , «дағды» , сияқты ұғымдарды қамтиды .

Ал енді « география » пәні бойынша оқу жетістіктері түріндегі пәндік компетенцияларды атап өтейін .

Мұнда :

2. Құбылыстар мен процесстерді сипаттау / бақылау нәтижелерін мазмұндау , табиғат объектілері мен құбылыстарын салыстыру , кесте, диаграмма , сызбалар және т.б. құрастыру . /

3.Табиғи процестер мен құбылыстар заңдылықтарының себеп-салдары , байланыстарын орнату үшін басқа пәндерден алған білімдерін пайдалану .

4.Алған білімдерін нақтылы бір практикалық мәселелерді шешуге қолдана алу.

Әр қайсыына жеке тоқталсақ :

Картографиялық сауаттылық :

-Картаның , атластың түрлері мен типтерін ажырата білу .

- Картаның тілін меңгеруді .

- Картамен жұмыс істей білуді / картаны оқи , салыстыра , талдай алу , картадан ақпарат алу дағдыларын меңгеру және қарапайым карта құрастыру / қамтиды .

Картографиялық сауаттылықтың бірінші деңгейінде оқушылар топографиялық , жалпы географиялық , түрлі физикалық және экономикалық карталардың түрлерімен танысады . Ал екінші деңгейде оқушылар тақырыптық карта және оқушыларға арналған атластағы әр түрлі шартты белгілермен және олардың картада бейнелену тәсілдерімен / түрлі бояулар , изосызықтар , нүктелер , картографиялар және т.б. / танысады .

Осылайша бірінші және екінші деңгейде оқушыларды қарапайым картографиялық сауаттылық қалыптасады .

География пәнінде карта бойынша / географиялық координаталарды , географиялық орнын , биіктік пен тереңдік , қашықтықтарын , температура қозғалысын , атмосфералық қысым мен уақыт белдеулері айырмашылықтарын , елдер мен олардың астаналарын анықтау , халықтық орналасуымен тығыздығы туралы т.б. / сұрақтар мен тапсырмалар көп болады . Бұның бәрі географияны оқытуда компетенттілік тәсілін жүзеге асыруға мүмкіндік береді , өйткені картаны оқи , түсіне білу , онымен жұмыс істеу ол географиялық компетенттіліктің негізі .

Осы тәсілді жүйелі түрде іске асыру , ұлттық деңгейде қойылған мақтатты жүзеге асыруда оқушының географиялық білімін жаңа сапаға көтерері сөзсіз .