Аза дебие ті 7 ар ма н

92
Ақы лын ашу ға жең ді ріп, бауы ры мен қал мақ 
қы зын өл ті ріп, қай ғы дан қан жұт қан Ба ян есін жи нап:
Құ шақ тап екі жас ты кү ңі рен ді ер,
Кө зі нен ыс тық жас ты сор ға ла тып.
Қай ғы дан кү ңі ре ніп, зар жы ла ған ба тыр ту ған 
бауы ры мен өзі нің сүй ге нін өл тір ге ні үшін өзін жа за-
лай ды, ор ны тол мас ау ыр қай ғы мен мұң ды:
Ел бе ті ен ді ма ған бол сын арам,
Ала шым, ат та на мын, жауың да өлем! –
деп, Көк ше тау да ғы ақ ор да сын да өзін кү тіп отыр ған 
Абы лай хан ға ке ліп, жау ға ат та на ды. Сол со ғыс та жау 
қо лы нан қа за та ба ды.
Поэма дан ба тыр Ба ян ның Абы лай хан мен ха лық 
ал дын да ғы бе де лі нің жо ға ры бол ға нын аң ға ра мыз. 
Абы лай дың ұлы жо рық қа Ба ян ба тыр сыз ат тан бауы 
ба тыр дың өр тұл ға сын одан да жо ға ры ла та тү се ді. Мағ-
жан Жұ ма ба ев ел қор ға ны бо лып, ха лық ты жау дан 
қор ға ған ба тыр лар дың ер лік іс те рін жыр лау ар қы лы 
ба тыр лық ты, қай сар лық ты на си хат та ған.
Ер лер ді ұмыт са да ел, сел ұмыт пас,
Ер лер ді ұмыт са да ел, жел ұмыт пас.
Ел үшін жан нан ке шіп, жау ды қу ған
Ер лер ді ұмыт са да ел, шөл ұмыт пас.
Ер жау ын зерт теп, өрт боп, тын бай жорт қан,
Ер лер ді ұмыт са да ел, бел ұмыт пас.
Ел үшін төк кен ер лер қа нын жұт қан.
Ер лер ді ұмыт са да ел, жер ұмыт пас.
Ар қа ның се лі, же лі, шө лі, бе лі
Ер лер ді ұмыт па са, ел де ұмыт пас! –
деп аяқ тала тын «Ба тыр Ба ян» поэма сы – қа зақ әде бие-
тін де өзі нің сыр шыл ды ғы мен, ро ман ти ка лық са ры-
ны мен ма ңыз ды орын ала тын ту ын ды.
Жа лын ды жыр ла ры мен, өт кір сө зі мен ха лық қа лау-
лы сы бол ған Мағ жан Жұ ма ба ев қу ғын-сүр гін құр ба ны 
бол ды. 1929 жыл дан бас тап қу ғын ға ұшы ра ған ақын 
1938 жы лы аты л ды.
Шо­қан­кел­тір­ген­та­ғы­
бір­де­рек:­Кес­кі­лес­кен­
ұрыс­та­жау­ор­та­сын­да­
қал­ған­Абы­лай:­­«Мы­на­
қор­шау­ды­бұ­зып­өтер­кім­
бар?»­
– 
деп­ай­қай­лайды.­
Екі­рет­айқайлағанда­
еш­кім­бол­мап­ты,­тек­
үшін­ші­дау­ыс­та­ған­да­
Баян­ба­тыр­суы­ры­лып­
шы­ғып,­қор­шау­ды­
бұ­за­ды.­Ұрыс­тан­соң,­
Абы­лай­жас­ба­тыр­ды­
із­деп­тау­ып:­«Жау­ға­
ша­ба­рың­бар,­үш­рет­
не­ге­айт­қыз­дың?»­де­
ген­де,­Баян:­«Ал­ды­мен­
жол­ды­сұл­тан­тө­ре­лер­ге­
бер­дім,­одан­кей­ін­гі­жол­
аға­ба­ла­сы­ар­ғын­ді­кі­
еді.­Ақы­рын­да­ажал­дан­
бас­қа­жол­қал­ма­ған­да­
өзім­шап­тым»,
–
­деп­
жау­ап­бе­ріп­ті.
З.Кә рім хан. 

жүктеу 7,01 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: