Autocad жүйесіндегі сызу «Инженерлік және компьютерлік графика»

AutoCAD редакторы жұмысы үшін әр түрлі әдістермен енгізуге болатын командалар қолданылады: клавиатурада атын жазу, құралдар панелінде менюдан таңдау немесе сәйкес пиктограмманы басу. Команда тек «Команда» белгісі командалар сызық терезесінде шыққанда ғана енгізілуі мүмкін: бұл команданы енгізуге арналған шақыру.

Клавиатурадан команданы енгізу үшін команданың атын жазу керек және «Enter» немесе «Пробел» басу. Командалар үшін аббревиатура енгізілуі мүмкін, олар үшін ол анықталған. «Circle» (круг – дөңгелек, шеңбер) командасы үшін «С» енгізуге болады. Команданың орындалуын тоқтату үшін «Esc» клавишасы қызмет етеді!

Алдыңға команданың енгізу әдісінен тәуелді, оны қайта енгізу үшін «Команда» сұрауына жауап: «Enter» немесе «Пробел» клавишасын басу керек.

Команданы енгізгеннен кейін AutoCAD сұрауларды шығарады, оның жауабына қосымша информацияны енгізу керек: санды шама, сөз немесе нүкте; немесе диалогты терезені шақырады.

Мүмкін қателерді түзету үшін келесі клавишалар қолданылады:

«Backspase» - сызықтан енгізілген соңғы символды жояды.

«Ctrl»/ «Н» - сызықтан енгізілген соңғы енгізу символын жояды.

«Ctrl»/ «Х» - енгізу сызығын толық жояды.
7.1 Нүкте сызулық примитив
– Point (точка-нүкте) командасы.
Нүкте оның координаттары көрсетілген жағдайда анықталады.

AutoCAD нүктені сұраған кезде, суреттің қандай да бір нүктенің координаталарының енгізілуін тосады. Нүктені көрсеткеннен кейін оның орнында бағыты жақсы болу үшін маркер пайда болуы мүмкін, ол регенерациядан немесе қайта суреттеуден кейін жойылады.

AutoCAD-та суреттің лимит бақылауы жанып тұруы мүмкін («Лимиты» командасы). Бұл жағдайда, егер енгізілген нүкте суреттің шекарасынан шығатын болса, онда AutoCAD хабарлама береді:

«Вне лимитов» және енгізілген нүктені алмайды.

AutoCAD-қа координаттардың енгізілуі екі әдіспен асырылуы мүмкін:

• 
  клавиатурадан, санды шамаларды енгізу жолымен;
  
• 
  сызулық маркерді (курсор) қолданумен, ол экран бойынша көрсету құрылғысы көмегімен жүреді.
  

Екі өлшемді кеңістікте нүкте XY жазықтығында анықталады, сол сияқты ол құру жазықтығы деп те аталады. Клавиатурадан координаттардың енгізілуі абсолютті және салыстырмалы координат ретінде болуы мүмкін.

Абсолютті координаттардың енгізілуі келесі форматтарда болуы мүмкін:

• 
  тіктөртбұрышты (декартты) координата X, Y;
  
• 
  полярлы координата r

Салыстырманы координаттар соңғы енгізілген нүктеден алмайды береді. Салыстырмалы координаттарда нүктелерді енгізген кезде абсолют координаттардағы жазылудың әрбір форматын қолдануға болады: @dx, dy – тіктөртбұрыштылар үшін, @r

Берілген координаттар бойынша нүктені құру. Құрылудың тізбегі:

1 Point командасын шақыру – нүкте;

2 Нүктенің абсолют координаттарын көрсету – 10,40 «Enter».

Тізбекті сегменттердің бастапқы нүктесін енгізгеннен кейін Specify next point or [Undo] сұрауы енгізіледі: (Келесі нүктені сұрау немесе [Жою - Отмени]:). Бұл сұрау екі рет қайталанады – бірінші және екінші сегменттердің соңғы нүктелері үшін. Тышқанның сол жақ баcтырмасын басу келесі түйінде нүктені белгілейді. Келесі нүктеге әр сайын ауысқан кезде қиылысуға «резеңке жіп» тартылады. Бұл сыну сызығының әрбір келесі кесіндінің жағдайын тексереді. Цикл «Enter» енгізген кейін бітеді. «Enter» клавишаның орнына тышқанның оң жақ баcтырмасын қолдануға болады.

Осыдан кейін минимум екі сегмент жасалғаннан кейін шақыру тексті өзгереді: Specify next point or [Close/Undo]: (Келесі нүктені сұрау немесе [Тұйықтау/Жою]:). Егер тышқанның оң жақ баcтырмасын бассақ және контексті Close (Тұйықтау) менюсын таңдасақ, онда AutoCAD сегмент тізбегінің бастапқы нүктесімен алдында енгізілген соңғы түйінді нүктені біріктіреді және сыну сызығын тұйықтайды.

Кілттер:

• 
  Close (Тұйықтау) – сыну сызығын тұйықтау;
  
• 
  Undo (Жою) – соңғы салынған кесіндіні жою.
  

Абсолют координаттарында нүктені сұрап, тіктөртбұрышты құру.

Құру тізбегі:

1 LINE (КЕСІНДІ) командасын шақыру. Сұрау жауабына «Бірінші нүктені сұрау»: «Enter» 0,0 нүктенің координатасын көрсету;

2 Тұру жағдайы сызығында ORTHO (ОРТО) баcтырмасын басу;

3 Курсорды оңға қарай ауыстырып және 50,0 «Enter» енгізу;

4 Курсорды жоғарыға қарай ауыстырып және 50,30 «Enter» енгізу;

5 Курсорды сол жаққа қарай ауыстырып және 0,30 «Enter» енгізу;

Берілген өлшемдер бойынша тіктөртбұрышты құру.

Құрудың тізбегі:

1 LINE командасын шақыру. «Бірінші нүктені сұрау» сұрауына тышқанның сол жақ бастырмасымен сызулық экранның бос орнында басу;

2 Жағдай сызығында ORTHO (ОРТО) бастырмасын басу;

3 Курсорды оң жаққа қарай алмастыру және 50 енгізіп, «Enter» басу;

4 Курсорды жоғары қарай алмастырып, 30 енгізу, «Enter»;

5 Курсорды оң жаққа қарай алмастырып, 50 енгізу, «Enter»;

Бөлшекті сызу үшін бастапқы нүктеден бастайды (сызулық экранның бос орнында тышқанның сол жақ баcтырмасын басу), одан кейін одан берілген өлшемдерін ескере, құрылымның келесі көрінісі құрылады.

Егер бастапқы нүкте берілсе (тышқанды жай басу), онда шақыруға «Келесі нүктені беру немесе [Жою]:» - керекті бағытта курсордың орның ауыстыруға және кесіндінің керекті ұзындығын жазуға болады. Егер сызба горизонтал және вертикал сызықтардан тұратын болса және ортогоналді режимде жақсы істесе,бұл әдіс өте қолайлы.

AutoCAD жүйесінде тіктөртбұрышты сызу үшін «Прямоугольник» командасы бар, ол тіктөртбұрышты екі бір-біріне қарсы жататын төбелер бойынша құруға болады. «Прямоугольник» командасын шақыру үшін «Рисование» құрал панелінде «Прямоугольник» пиктограммасында басу керек. Тіктөртбұрыштың төбесін құру үшін координаттар енгізудін, әр түрлі әдісін қолдануға болады.

1 Абсолют координата жүйесінде бірінші нүктені көрсетеміз – 0,0 және «Enter» басу;

2 Координатаның екінші нүктесін көрсету – 210,0 (Х осі бойынша – 210 мм, Y осі бойынша 0 мм) «Enter»;

3 Координатаның үшінші нүктесін көрсету – 210,297 «Entеr»;

4 Координатаның төртінші нүктесін – 0,297 «Entеr»;

5 Соңғы сызықты жүргізу үшін «С» кілтін қолдану – «Close» (Тұйықтау).

6 «Линия» командасын қайталау үшін «Entеr» клавишасын басамыз.

7 Координатаның бесінші нүктесін көрсету – 20,5 «Entеr»;

8 Координатаның алтыншы нүктесін көрсету – 205,5 «Entеr»;

9 Координатаның жетінші нүктесін көрсету – 205,292 «Entеr»;

10 Координатаның сегізінші нүктесін көрсету – 20,292 «Entеr»;

11 Соңғы сызықты жүргізу үшін «С» кілтін – «Close» (Тұйықтау) қолданамыз.

1 Координатаның бірінші нүктесін көрсету – 0,0 «Entеr»;

2 Координатаның екінші нүктесін көрсету – 210,297 «Entеr»;

3 «Прямоугольник» командасын қайталау үшін «Enter» клавишасын басамыз;

4 Координатаның үшінші нүктесін көрсету – 20,5 «Entеr»;

5 Координатаның төртінші нүктесін көрсету – 205,292 «Entеr».

Ескерту: сызбаның рамкасын жіңішке сызықпен құруға болады, одан кейін стандартты құралдар панеліндегі балқушы «Свойств» диалог терезесін шақырып (15 және 16 сурет), негізгі берілген қалыңдыққа жіңішке сызықты құрамыз (14 сурет).

Балқушы «Свойство» диалог терезесін тышқанның оң жақ баcтырмасы арқылы шақыруға болады.