Аудан әкімінің есебі: елтай ауылдық округі qarasaı aýdandyq aptalyq qoģamdyq-saıası gazeti

АУДАННЫҢ  АТАҚТЫ  АДАМДАРЫ

 

№ 4  (8330),  25 qаńtаr,  2019  jyl. 

zgazeta@mail.ru //zgazeta.kz

ZAMAN  JARSHYSY

2

Ә Л Е М Д І К     Ө Р К Е Н И Е Т Т Е     О Р Н Ы М Ы З     Б А Р

Б ұ р ы н ғ ы 

С е м е й 

облысының 

Қ а р қ а р а л ы 

а у д а н ы н ы ң 

№9 ауылын-

д а   д ү н и е г е 

к е л г е н .   А у ы л -

дан аздап білім алып, 

1 9 2 8   ж ы л ы   Т а л ғ а р д а ғ ы 

ауылшаруашылық техни-

кумына түседі. Оны 1932 

ж ы л ы   ү з д і к   б і т і р і п ,   с о л 

техникумға мұғалім болып 

қалады. Көп кешікпей техни-

кум директорының орынба-

сары болады. 1941 жылы Іле 

(қазіргі Талғар) ауданының 

оқу бөлімін басқарады. 

1942 жылғы ақпан айында 

өзі сұранып соғысқа атта-

нады. Ол әскери училищені 

бітіріп, офицер атағын алады. 

Соғысқа қатысып, ротаның саяси басшысы 

(Политрук) қызметін атқарады. Соғыста 

қарауындағы әскерлерді жауды жеңуге 

жігерлендіре отырып, өзі де ерлік көрсетеді. 

Ротаға командир болады. Фашистік Гер-

мания жеңілгеннен кейін сол әскерлермен 

Мақашов Жапон соғысына да қатысады. Ол 

жақта да жеңіске жетіп, елге 1946 жылы ғана 

оралады. Келісімен Алматы облыстық партия 

комитетінің нұсқаушысы, 

артынан ауылшаруашылық 

бөлімі меңгерушісінің орын-

басары болып істейді. 

1949 жылы Іле (Талғар) 

а у д а н д ы қ   к е ң е с і   а т қ а р у 

к о м и т е т і н і ң   т ө р а ғ а с ы , 

Қаскелең (Қарасай) аудандық 

партия комитетінің бірінші 

хатшысы қызметін атқарады. 

Екі жыл партия мектебінде 

оқып, 1953 жылы Нарынқол 

(қазіргі Райымбек) аудандық 

партия комитетінің бірінші 

х а т ш ы с ы ,   1 9 6 3   ж ы л д а н 

1970 жылдың аяғына дейін 

Қаскелең (Қарасай) аудандық 

партия комитетінің бірінші 

хатшысы болып істейді. 

Екі ауданда да үздік еңбек 

етіп, Қазақ ССР Жоғарғы 

Кеңесінің депутаты болып 

екі рет сайланады. Қазақстан 

КП Орталық комитетінің мүшесі болды. 

Зейнеткерлікке шыққан соң өмірінің аяғына 

дейін аудандық кәсіподақ кеңесінің төрағасы 

қызметін атқарды. 

«Еңбек Қызыл Ту», «Октябрь революция-

сы», «Отан соғысы» ордендерімен, көптеген 

медальдармен марапатталған. Қаскелеңде бір 

көше, Райымбек ауылында бір көше оның 

есімімен аталған. 

Қ а з і р г і   Қ а р а с а й 

ауданының Елтай ау-

ылында туған. Ауыл-

да білім алып, 1927 

ж ы л ы   Т а л ғ а р д а ғ ы 

а у ы л ш а р у а ш ы л ы қ 

техникумына оқуға 

түседі. Оны бітіріп, 

1931 жылы Қазақстан 

автономиялық респу-

б л и к а с ы   е г і н ш і л і к 

халық комиссариатын-

да қызметке тұрады. 

1933 жылы өзі бітірген 

техникумына директор 

болып тағайындалады. 

1936-1941 жылда-

ры Алматы облысты 

партия комитетінің 

а у ы л ш а р у а ш ы л ы қ 

бөлімін басқарады. 

1941-1942 жылдары 

Ұлы Отан соғысына 

қатысып, одан ауыр жараланып қайтады. 

Денсаулығы түзелгеннен кейін Алматы 

облыстық кеңесінің төрағасы, Ақмола 

облыстық партия комитетінің екінші 

хатшысы, Көкшетау облыстық партия 

комитетінің бірінші хатшысы қызметін 

атқарған.

1954 жылы Бейсебаев Қазақ ССР-і ми-

нистрлер Кеңесі төрағасының орынбасары, 

одан соң 

б і р і н ш і 

о р ы н -

б а с а р ы 

б о л ы п 

істейді.

1958 жылы Ал-

маты облыстық пар-

тия комитетінің 

бірінші хатшысы 

болып сайланады.

1 9 6 4   ж ы л д ы ң 

желтоқсан айынан 1970 

жылы зейнеткерлікке 

шыққанша Қазақ ССР 

Министрлер Кеңесінің 

т ө р а ғ а с ы   қ ы з м е т і н 

атқарды. Одан соң бір 

жыл Қазақ жайылым 

шаруашылығы ғылыми-

зерттеу институтының 

директоры болып істеді. 

Екі Ленин, «Еңбек 

қызыл ту», «Қызыл жұлдыз», «Отан соғысы» 

І дәрежелі ордендерімен, көптеген медаль-

дармен марапатталған. Қазақстан КП 

Орталық комитетінің бюро мүшесі, КСРО 

Жоғары кеңесінің, Қазақ КСР Жоғарғы 

кеңесінің депутаты болып бірнеше рет 

сайланған. 

Біздің ауданда бір мектеп, Қаскелеңде бір 

көше Бейсебаев есімімен аталады. 

«Мектепте оқытылатын пәндердің ең 

маңыздысы қайсы?» деген сұрақ кім-кімнің 

де көкейінде тұратын шығар. Осыдан көп жыл 

бұрын болашақ президент, мектеп оқушысы 

Нұрсұлтан Назарбаев тарих пәнінің мұғалімін: 

«Неге басқа тарих кітаптарына қарағанда 

Қазақ ССР тарихы жұп-жұқа?» -деген сұрақпен 

састырған екен. Ол кезде біз бодан жұрт едік...

Сол кезеңдерде тауымыз әбден шағылып, та-

лабымыз қайтып, бетімізбен жер басып, өзімізді 

қор санайтын едік. Сондықтан да бір нәрсені 

дұрыс істемесек, «қазақпыз ғой...» деп, ақтала 

ыржалақтайтын болдық. Көрші елдер «орыс 

болғың келсе, алдымен қазақ бол» деп келеке 

ететін. Алыстағы ағылшын, неміс, беріректегі 

шешен халықтарының ұлттық намысы лапыл-

дап, мақтанышы асқақтап тұратын...

Енді, міне, екінің бірі, егіздің сыңары емес, 

білдей бір елдің басшысы «әлемдік өркениет 

бізден басталған!» деп жарияға жар салды. Не 

үшін? Үш ғасырға жуық жаншылған рухты қайта 

ояту үшін! Төменшіктеген елін төрге шақырып 

жатыр. Кім ілеседі, кім шегіншектер екен? 

Өзін әлі де әлеуетті  санайтын әлемдік держава 

иелері естіп отыр. Олардың «Бәрекелде, дұрыс 

айтасың!» дей қоймайтыны анық...

Сонымен, «Ұлы даланың жеті қыры» 

мақаласын оқып шыққан соңғы түйген ойым, 

Елбасы «Ер қанаты – ат» деген бабаларымыздың 

жылқы баласын адамзат тарихында алғаш рет 

қолға үйретіп, оны тұрмыстық және әкери тех-

ника ретінде пайдаланғанын, қола, мыс, темір, 

алтын, күміс секілді металл 

өндіру мен өңдеуді алғаш қолға 

алған ел екенімізді, тағысын-

тағы бабаларымыздың әлемдік 

өркениет пен адамзаттың да-

муына қосқан үлесін батыл әрі 

мақтанышпен айта алғанына қуандым. 

Әйтпесе, мұндай-мұндай мәліметтердің 

шет жағасын естісек те, айғайлап айта 

алмай бүгежектеген кездер болды 

ғой... Енді осы айтылғанның бәрін 

ұлтымыздың санасына қалай сіңіреміз деген-

де, оның да жолын Елбасымыздың өзі айтып 

берді. Ол – телевидение, көркемсуретті, деректі 

фильмдер, әсіресе, анимациялық мультфиль-

мдер арқылы ең әуелі сәбилердің жүрегіне 

қондыру керектігін айтты. Себебі, бала күнінен 

шетелдің «Человек-паук», «Бэтман», «Желез-

ный человек» секілді жасанды батырларына 

еліктеп өскен баланың қанынан қазақылықты 

қайдан табасың? «Біздің даңқты батырлары-

мыз, ойшылдарымыз бен ел билеушілеріміз 

тек Қазақстан ғана емес, сондай-ақ, бүкіл әлем 

бойынша еліктеуге лайықты тұлғалар» - дейді 

Елбасы өзінің мақаласында. Жөн сілтенді, 

жол көрсетілді. Президентіміздің салмақты 

пікірлері мен салиқалы ойларын абыроймен, 

тиянақтылықпен орындау – біздің елдігімізге 

үлкен сын.

Серік ҚАЛИЕВ, 

Қарасай аудандық тарихи-өлкетану 

музейінің директоры.

Қ а з а қ с т а н 

Р е с п у б л и к а с ы н ы ң 

Т ұ ң ғ ы ш   П р е з и д е н т і , 

Елбасы Нұрсұлтан На-

зарбаев жаңа дәуірдегі 

Тәуелсіздіктің басында 

тұруымен, егемен елімізді 

ө р к е н д е т і п ,   д а м ы т у ы м е н 

қатар, туған  халқының өзі байып-

ты басқарып отырған мемлекетінің 

көкейкесті мәселелері жайында жиі-жиі 

ой  толғайды. Оның ішінде, әрине, та-

рихи шындықты, рухани құндылықтар 

мен  мұраларды қалпына келтіру де бар. 

Ұлт Көшбасшысының «Ұлы даланың  

ж е т і   қ ы р ы »   а т т ы   б а ғ д а р л а м а л ы қ 

мақаласы бұл айтқанымызға нақты 

дәлел.  Оны, шын мәнінде, Президенттің 

«Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» 

атты мақаласының жалғасы деуге де 

болады.

Иә, қазіргі қазақ халқының, яғни, 

біздің ата-бабаларымыз сонау ескі за-

мандардан бері осы ұлан-байтақ жерді 

мекендеп, тіршілік еткен. Жай ғана 

тіршілік етпей, әлемдік мәдениет пен 

өркениетке өздерінің үлкен үлесін 

қосқан.

Президент ұлы даланың жеті қыры 

ретінде мұның бәрін  тізбелеп нақты атап  

көрсеткен. Олар: 1. Атқа міну мәдениеті. 

2. Ұлы даладағы ежелгі металлургия. 3. 

Аң стилі. 4. Алтын адам. 5. Түркі әлемінің 

бесігі. 6. Ұлы Жібек жолы. 7. Қазақстан 

– алма мен қызғалдақтың отаны. Бұл 

Елбасы Ұлы даланың осы жеті қырының 

дүниежүзілік дамуға қосқан үлесінің 

өте үлкен және аса маңызды болғанын 

анық атап отыр деген сөз. Осылайша 

Нұрсұлтан Әбішұлы Ұлы дала жай дала 

емес, оны мекендеген қазақ халқы жай 

халық емес, оның да әлемдік өркениетте 

өзіндік жол-жобасы бар деген пікірді 

берік негіздейді.

Жақында мектебімізде осы мақалаға 

арналған конференция өткізіліп, ол 

ұстаздар мен оқушыларға үлкен ой 

салды. Конференцияға «Атамекен» 

тарихи-мәдени орталығының қызметкері 

Қадыр Нұрғожа қатысып, сөз сөйледі. 

Ал, бірқатар мұғалімдер өз пікірлерін 

білдірді.

Біздер, мұғалімдер, жас ұрпақтың 

санасына осы мақалада айтылған 

мәнді мәселелерді терең сіңіруді  ба-

сты мақсат етуіміз керек деп ойлай-

мыз. Ойлап қана қоймай бұл бағытта 

нақты педагогикалық, тәрбиелік жүйелі 

жұмыстар атқаруға тиіспіз.

Әулейіс БӘДЕЛХАН,

С. Керімбеков атындағы орта мектеп

тарих пәнінің  мұғалімі. 

«Мақсатқа жету үшін біздің сана-

мыз ісімізден озып жүруі, яғни, одан 

бұрын жаңғырып отыруы тиіс». 

Н.Ә.НАЗАРБАЕВ.

«Жаңғыру» сөзі – ескі қоғамға 

үйреніп, соның айдауынан шықпай 

қалған, нақтырақ айтсақ, кемел-

денген қоғамды қайта жаңарту 

ғана емес, заман талабы мен уақыт 

талаптарына сай жаңарту деген 

мағынаны береді. «Мақсатқа жету 

үшін біздің санамыз ісімізден озып 

жүруі, яғни, одан бұрын жаңғырып 

отыруы тиіс» деген Елбасымыздың 

сөзі осыған дәлел. 

Ұлтымның ұрпағы болу үшін 

ана сүтімен бойыма сіңген тілім 

мен салт-дәстүрімді қадірлеп, 

өз ұлтымның ұлттық кодына ай-

налдырмасам, менің қазақтығым 

қайсы?! Осы ерекшелік арқылы ғана 

қазақ екенім анық. Кез келген адам 

өз елінде ардақты. «Өзге елде сұлтан 

болғанша, өз еліңде ұлтан бол» деген 

ата-бабамыздан қалған сөз соған 

дәлел емес пе?!

«Біздің жұрт бостандық, теңдік, 

құрдастық, саясат ісін ұғынбаса, 

тарих жолында тезек теріп қалады,– 

деп Әлихан Бөкейханов айтпақшы, 

– Еркіндік сүйгіш елдің арман 

мақсатына жету үшін соңына 

дейін берілмей, бостандық таңын 

болашаққа атырайық!» Дәл осындай 

үндеулерімен өздерінің алдыларына 

мақсат қойған патриоттарымыздың 

арманы бүгінде орындалып отыр! 

Сонау ХIХ ғасырдың арыстары, 

1916 жылғы ұлт-азаттық көтеріліс 

басшылары, «Желтоқсанның жалаң 

аяқтары» деп кемсіту көрген сту-

денттер және т.б. жанқиярлықпен 

« Қ а з а қ »   д е г е н   е л д і   с а қ т а п 

қалғандарды,

«Сен – қазақсың!

Қазақ деген ел бөлек,

Қазақ салған соқпақ бөлек, жол 

бөлек», деп ұрандаған айбарлы 

алты Алаштың азаматтарын мақтан 

тұта отырып, үлгі алуымыз керек. 

Біз, жастар, еліктеп, бой түзер 

қазақ тарихында аға-әкпелеріміз 

жетерлік. Сол рухани жігерлілік, 

қайсарлық қазақ қанында жоқ деп 

айта алмас едім. «Бірлігі бекем 

елді жау алмайды» деген қазақтың 

мақалдары да халқымыздың қашан 

да жұмыла бірлесіп ел тізгінін өзгеге 

бермегеніне дәлел бола алды. 

Қазақ ұлты – намыс қазанында 

қ а й н а п   ж а т а т ы н ,   ұ л т т ы қ 

ерекшелікке тән тектілігі бар 

ел. Тарихтың тереңіне көз салар 

болсақ, еңселі ел болуды ертеден-

ақ ойлаған, сол жолда қаншама қан 

төгіліп, қанша жас қыршын кетті. 

Арғысы көк түріктің сарынынан, 

бергісі Махамбеттің жырлары-

нан Көк бөрі ұрпағының көкке 

ұмтылысын айқын көре отырып, 

қазақ деген ұлтымның ұрпағы 

болғандығым мені жігерлендіреді. 

Жанымен елін сүю үшін ең алды-

мен өзіңді, отбасыңды, туысыңды, 

туған жеріңді, қалаңды аялап 

а р д а қ т а с а ң ,   қ о р ғ а с а ң ,   м і н е , 

осыдан бастау алған сезім ары 

қарай Отаның мен Ата Заңыңды 

құрметтеуге алып келеді. Мені, 

қыз бала болсам да, ел баты-

рына айналған Әлия, Мәншүк 

апаларымның ерліктері еліктетпей 

қоймайды. Қыз болсын, ұл болсын, 

ұлттың шаңырағы биік болу үшін 

әрқайсымыз бір уық боп қадалуға 

тиіспіз. Ынжықтық, жауапсыздық, 

ез мінез қазақ топырағында өмір 

сүретін әр азаматқа сын болуы 

тиіс.

«Сіз қазір жаңғыру жолында 

қандай еңбек атқардыңыз?» деп 

маған сұрақ берілсе, мен өткен 

т а р и х т ы   с а н а л ы   т ү р д е   о қ ы п , 

соған қарап бой түзеп жатқан жас 

шыбықпын дер едім. Соған орай, 

осы жылдың Жастар жылы деп 

жариялануы дер кезінде көтерілген 

мәселе деп ой түйдім.Бұл бізге 

берілген үлкен сын деп қабылдар 

едім. Себебі, интернет қонақтарына 

айналған әр жас санасын оятып, 

өзіне берік мақсат қояр кез келді 

ғой деген ой мені мазалайды. 

Қолымыздан не келетіндігін және 

еліміздің болашағы үшін не істей 

аламыз деген міндеттер қоя оты-

рып, біз болашақ ұрпақ алдында 

басымызды тік ұстап болашақ туын 

тапсыратынымызды ұмытпауымыз 

керек.

Жастар жылы – біздер еліміздің 

жарқын болашағы екенімізді үздік 

оқуымызбен, үлгілі тәрбиемізбен 

дәлелдейтін жыл!

Аружан ЖАЙЛЫБЕКОВА, 

оқушы.

ҰРПАҒЫМЫН 

ҰЛТЫМНЫҢ!

Бейсебаев  Мәсімхан

Мақашев  Рақымжан

(1908-1987)

(1910-1973)

Жуырда, Райымбек ауылдық округінің  ұйымдастыруымен Кенен 

Әзірбаев атындағы орта мектепте «Рухани жаңғыру» бағдарламасы 

және Жастар жылына орай, «Ұрпағымын ұлтымның» тақырыбында 

эссе байқауы өтті. Байқау нәтижесінде Жайлыбекова Аружан 

Бақтиярқызы жеңімпаз атанып, мақаласы газетке беріліп отыр.

ЕЛБАСЫНЫҢ  САЛМАҚТЫ  

ПІКІРЛЕРІ,  САЛИҚАЛЫ  ОЙЛАРЫ

ОЙ-САНАМЫЗҒА  ТЕРЕҢ 

СІҢІРЕЙІК

(Абыз атамыз Үсенбай Тастанбековтың «Қалам ұшындағы өмір» атты кітабынан. Алматы, 2015 жыл)