Қ а з а қ с т а н
Республикасының
Тұңғыш Президенті,
Е л б а с ы м ы з
Нұрсұлтан Әбішұлы На-
зарбаев қазақ халқының
рухани даму жолында со-
нау Тәуелсіздік алған жыл-
дардан бастап аянбай тер төгіп
келеді. Атап айтқанда, Тәуелсіздіктің
алғашқы жылдарында-ақ мемлекет
басшысының бастауымен «Мәдени
мұра» бағдарламасы қолға алынғаны
белгілі.
Аталмыш бағдарлама аясын-
да өткеніміздің ақтаңдақ беттері
ашылып, төл тарихымызды ұлттық
тұрғыда жазуға кеңінен жол ашылды.
Қазақстан тарихы бойынша бұрын
тек отарлау саясаты көзқарасымен
жазылған еңбектердің орнына нақты
деректерден тұратын,
ұрпаққа «қазақ» деген
халықтың ұлылығын
паш ететін тың, әрі шы-
найы еңбектер дүниеге
келді.
Е л б а с ы ғ ы л ы м ж ә н е
білім мен мәдениет саласын да-
мыту жолында «Мәдени мұра»
бағдарламасымен ғана шектелген
жоқ. Жыл сайын Қазақстанды дамы-
ту жолында бүкіл саланы қамтитын
нақты бағыттар мен ауқымды
бағдарларын халыққа ұсынып келеді.
Президентіміздің «Болашаққа
бағдар: рухани жаңғыру» және
«Ұлы даланың жеті қыры» атты
мақалалары халқымыздың рухани
дамуына және қайта түлеуіне зор
серпін берді.
Аталмыш бағдарламалар ая-
сында білім беру ісі, ғылым және
мәдениеттің назардан тыс қалып
бара жатқан тұстары басты назарға
алынғаны да мәлім.
Қазақстан Республикасының
Т ұ ң ғ ы ш П р е з и д е н т і , Ұ л т
Көшбасшысы, Елбасымыздың
« А т а м е к е н » т а р и х и - м ә д е н и
орталығы ашылғаннан бастап
өскелең ұрпақты рухани жаңғырту
жолында үздіксіз қызмет етіп
келеді. Қазіргі таңда, орталықта
Е л б а с ы н ы ң « Ұ л ы д а л а н ы ң
жеті қыры» мақаласы аясында
ауқымды шаралар жоспарлы түрде
атқарылуда.
Атап айтқанда, орталықтың
жұмыс жоспары бойынша Қаскелең
қаласындағы Мәдениет колледжінде
Елбасының «Ұлы даланың жеті
қыры» мақаласы аясында, «Ұлы дала
өркениеті – бабалар мұрасы» атты
тақырыпта танымдық пікірталас
сабағы өтті.
А т а л м ы ш с а б а қ қ а к о л л е д ж
студенттерімен бірге бір топ
тәлімгерлер де қатысты. Сабақ ба-
рысында студенттер мен тәлімгерлер
«Ұлы даланың жеті қыры» бой-
ынша қызықты, әрі маңызды
мәселелерді ортаға салды. Әсіресе,
мақаладағы «Аң стилі», «Атқа міну
мәдениеті» және «Ұлы жібек жолы»
тармақтарының маңыздылығы жай-
ында қызу пікір алмасу орын алды.
О с ы л а й ш а , б ұ л б а с қ о с у ғ а
қ а т ы с у ш ы л а р « Ұ л ы д а л а н ы ң
жеті қырын» «Ұлы даланың жеті
кереметі» деп, аталмыш мақалада
алға қойылған міндет-мақсаттарды
жүзеге асыру барысында болашақта
біздің орталықпен бірге жұмыс істей
отырып, бірлескен іс-шараларды
өткізуге дайын екендіктерін жеткізді.
Қыдыр НҰРҒОЖА,
«Атамекен» тарихи-мәдени
орталығының ғылыми қызметкері.
«Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы аясында 2018 жылдың
мамырынан бері Ақмола облысының әкімдігі, отандық инвесторлармен
және ІТ компаниялармен бірлесіп, Ақкөлде «Ақылды қала» жобасын
жүзеге асырды. Ол қазіргі таңда қарқынды жұмыс істеуде. Жуырда осы
толығымен цифрландырылған қалаға Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев та
барып, болып жатқан өзгерістермен танысып, жақсы бағасын беріп қайтты.
Аıynа bіr rеt shyģаtyn gazet іshіndеgі gazet. 25 qаńtаr, 2019 jyl. № 18
Елбасы Нұрсұлтан НАЗАРБАЕВ:
Мен өз халқымның жолында басымда бәйгеге тіккен адаммын. Маған ары үшін
жанын садаға ететін осындай текті халыққа, мені ұлым деп, перзентім деп төбесіне
көтерген халыққа, арғы-бергідегі қазақ баласының бірде-бірінің пешенесіне
бұйырмаған бақытты – толыққанды, тәуелсіз мемлекет құрудың басында болу
бақытын бұйыртқан халыққа қызмет етуден артық ештеңенің керегі жоқ, осы
жолда мен бойымдағы бар қайрат-қабілетімді, білім-білігімді аямай жұмсаймын,
қандай тәуекелге де барамын.
QARASAI
QAZYNALY
Байқаудың мақсаты. Айтыс
десе ішкен асын
жерге қоятын қазақ халқының бұл дәстүрін
терең түсінетін, оған табиғи бейімділігі
бар талапты, дарынды, парасат пен терең
білімнің биігінен көріне алатын, Қарасай
жерінің терең тарихын ұрпаққа жеткізу, туған
халқының тіл мәртебесінің асқақтай түсуіне
өз үлесін қоса отырып, шешен тілмен мәнді
де мағыналы сөйлей алатын халықаралық
айтыскер ақындарды танымал ету.
Байқаудың шарттары. Байқауға ой-өрісі
кең, ұлттық тәрбиенің қадір-қасиетін өз
бойына сіңіре білген, туған халқының
салт-дәстүрінен хабары мол, жердің, елдің,
мемлекеттің тарихын жақсы білетін, қазақ
тілін жетік меңгерген, ақындық өнері бар су-
ырып салма ақындар қатыса алады. Байқауға
қатысушы үміткердің жас мөлшері 29 жасқа
дейін. Байқау облыстық деңгейде өткізіледі.
Байқауға қатысамын деген үміткерлер 2019
жылғы 1 ақпанға дейін төмендегі тәртіп бой-
ынша өтініш, тапсырыс қағаздарын өткізуі
қажет: Жеке куәлігінің көшірмесі. Оқу орны
немесе жұмыс орнынан анықтама. Нақты
тұратын мекенжайы. Байқауға қатысушы
үміткер өзіне демеуші табуына болады.
Байқаудың өту барысы. Байқаудың өту
барысындағы негізгі тақырыбы: ақиық
ақын Мұқағали Мақатаев пен айтыскер
ақын Есенқұл Жақыпбековке арналған
«Ақпандатқан ақындар», Қарасай ауданының
90 жылдығы.
Марапаттау. Бас жүлде (біреу). 1-орын
(біреу). 2-орын (біреу). 3-орын (біреу).
Байқауға қатысушы барлық үміткерлерге
ақшалай ынталандыру сыйлығы беріледі.
Ескерту: байқауға қатысушы ақындар
а н а й ы с ө з д е р д е н , ш е к т е н ш ы қ қ а н
қылжақбастықтан аулақ болуы керек.
Байқауға қатысушылардың жол қаражатын,
жатын орнын және үш мезгіл тамақтандыруын
жолдама беруші жақ көтереді.
Байқаудың өту мерзімі. Байқау 2019 жылы
7 ақпан күні, сағ. 10.00-де Алматы облысы,
Қарасай ауданы, Қаскелең қаласы, Абылай-
хан көшесі, 40 үй, аудандық мәдениет үйінде
өткізіледі.
Байланыс телефондары: 8 (727 71) 2-54-70,
2-13-47. Факс қабылдау 8 (727 71) 2-31-12.
Тапсырыс Алматы облысы, Қарасай ауданы,
Қаскелең қаласы, Абылайхан көшесі, 40 үй,
аудандық мәдениет үйінде қабылданады.
2019 жылдың Жастар жылы деп жариялануына байланысты және Қарасай ауданының 90 жылдық мерейтойына орай,
Елбасының «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласын насихаттау мақсатында, ақиық ақын Мұқағали Мақатаев пен айтыскер
ақын Есенқұл Жақыпбековке арналған «Ақпандатқан ақындар» атты облыстық жас ақындар айтысының Ережесі
Қ а з а қ с т а н д а ғ ы а л ғ а ш қ ы
«толықтай цифрландырылған
қалаға» айналған Ақкөл қаласы
е л о р д а н ы ң ж а н ы н д а , 1 0 0
шақырымдай жерде орналасқан,
онда қажетті инфрақұрылым,
мықты қорғалған байланыс ар-
н а л а р ы , м ә л і м е т т е р д і ө ң д е у
орталығы бар. Қаланың өміріне
қатысты барлық мәлімет цифрлы
технологияның арқасында алдымен
ахуалдық орталыққа түседі. Бұл
орталық қалада жұмыс істеп тұрған
бейнебақылау, экологиялық мо-
ниторинг, энергиялық ресурстарға
бақылау және есеп жүргізу, жол
қозғалысын басқару, өртке қарсы
қауіпсіздік секілді жүйелердің
барлығынан мәліметтер жинақтау
үшін жасалған. Құқықбұзушылықтан
бастап, денсаулық сақтау, салық,
прокуратура сынды барлық саланың
мәліметтері бұл жерге автоматты
түрде жетеді. Осы арқылы мамандар
қаланың тыныс-тіршілігін бақылап
қана қоймай, оны анықтап, сарап-
тап, саралайды. Мұнда call-орталық,
диспетчерлер залы, мониторингке
арналған бейнеқабырға, бейне-
конференцбайланыс жүйесі және
басқалары бар.
Мұнан бөлек, жоба аясында жар-
ты жыл ішінде біраз іс тындырылған.
Қала толықтай 4G-мен және
LoRaWAN әрекет ету радиусы
үлкен энергиялық тиімді желімен
қамтылған. Кейбір қоғамдық орын-
дарда Wi-Fi қолжетімді. Қаладағы
4 500 су есептеуіштері және 6 000
электр қуатының есептеуіштері
«көрсеткіштерін қашықтықтан
автоматты түрде беру мүмкіндігі
бар» жаңаларымен ауыстырылған.
Көшені жарықтандыру жүйесі
де жаңғыртылған, енді шам -
дар кеш қарайғанда өз бетінше
қосылып, күн шыққанда автоматты
түрде ағытылатын көрінеді. Со-
нымен қатар, жүз шақырымдай
энергетикалық кабель жаңартылған.
Интеллектуалдық бейнебақылау
қабілеттері бар әртүрлі үлгідегі
шамамен 100 бейнебақылау ка-
мерасы орнатылған. Мектептер,
әкімдікке келіп-кеткен адамдар
бет-бейнесін тану мүмкіндігі көз-
делген жүйелермен жабдықталған.
Қала экологиялық ахуалды бақылау
жүйелерімен, өрттің алдын алу
мақсатында түтінді анықтау бойын-
ша ақылды датчиктермен жарақтан-
дырылуда. Қоғамдық көліктерге
және мемлекеттік мекемелердің
автокөліктеріне GPS-мониторинг
қойылған.
Бұл жобаға шамамен 2,5 млрд теңге
кеткен. Өзінің сапары кезінде Елбасы
«Smart Aqkol»-дің тәжірибесін басқа
қалаларға тарату керектігін айтты.
Себебі, жаңа теxнологиялардың
арқасында барлық процестерді жыл-
дам әрі тиімді түрде басқаруға бо-
лады. «Компанияны, я болмаса,
кәсіпорынды қалай басқарамыз,
әрине, цифрлық теxнологиялардың
арқасында Қазақстанды да тура со-
лай бірыңғай орталықтан басқаруға
болады. Міне, мына жерде тұтас
бір қаланы басқарып отырмыз. Он-
дай жүйенің артықшылығы көп,
экономикалық тиімділігі де жоғары.
Нақты нәтиже деп осыны айту керек»,
— деп атап көрсетті Н.Назарбаев.
Дайындаған
Ақтоты МЫРЗАБЕКҚЫЗЫ.
АҚКӨЛ –
«АҚЫЛДЫ ҚАЛА»
ҰЛЫ ДАЛА
ӨРКЕНИЕТІ –
БАБАЛАР МҰРАСЫ
ҚАРАСАЙ АУДАНЫ – 90