Атты VII халықаралық Ғылыми-əдістемелік конференция жəне қазақ психологиялық ҚОҒамының І қҰрылтай съезінің



жүктеу 9,13 Mb.
Pdf просмотр
бет110/207
Дата14.11.2018
өлшемі9,13 Mb.
#19911
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   207

221 

 

суық қару мен атыс қаруын кеңінен пайдалану; 



 

жеке адамға қарсы қылмыста қатыгездік жəне цинизм. 

Көптеген  авторлар  қанағаттандырылмаған  қажеттіліктен  агрессивті  мінез-құлық  пайда  болады 

дейді  А.  Бандура,  Д.З.  Скорны.  Бала  агрессиясы  қарым-қатынастың  іске  асырылмаған  қажеттілігін 

тудырады,  бұл  ата-ананың  эмоционалдық  салқындығынан  туындаған  қарым-қатынасынан,  оның 

ішінде жылудың болмауынан жəне мейірімділіктің жоқтығынан, шектен тыс қаталдықтан жəне күш 

көрсетіп жазалауды шамадан тыс пайдалану себебінен туындайды. Ересектердің тым жиі тыйымдары 

мен  бұйрықтары,  сондай-ақ  балалар  мен  жастардың  тəуелсіздігін,  дербестігін  шектету  іске 

асырылмаған қажеттілікті туындатады. 

Баланың агрессия көріністерінің негізгі себептері мыналар болып табылады: 

 

құрдастарын өзіне назар аудартуға ұмтылу; 



 

қалаған нəтижелер алу үшін ұмтылу; 

 

лидер болуға ұмтылу; 



 

қорғаныс жəне кек; 

 

өзінің артықшылығын айқындау мақсатымен, басқа адамның қадiр-қасиетiне нұқсан келтіруге 



ұмтылу. 

Криминогендік  факторларға  қатысты  мемлекет  пен  қоғамның  қабылдаған  шаралары,  кəмелетке 

толмағандардың  əлеуметтендіру  процесі  олардың  əсерін  азайту  үшін,  оңды  нəтижелер  бермейді. 

Жасөспірімнің  тұлғалық  қалыптасуы  мен  дамуы  жеткіншек  жаста  жүзеге  асады  деген  негіз  бар. 

Кəмелетке толмағандардың қылмысы динамикасымен құрылымы алаңдаушылық білдіреді, сондай-ақ 

ересек қылмыспен тығыз қарым-қатынасы болып табылады. 

Жасөспірімдердің  қылмыстық  əрекеті  жалпы  халықтық  мəселе,  сондықтан  мектеп – ата-ана – 

қоғамдық ұйымдар – мемлекет жүйесінде бірізді жұмыстар ұйымдастырып, оған барлық адамзаттың 

бірлесіп əрекет еткен жағдайда шешіледі. Əрбір адам өзінің жеке өнегесімен үлгі көрсетуі қажет. 

Қоғамдық  ортада  жүріп  жатқан  əлеуметтік-психологиялық,  экономикалық  жаңару  процестері 

өмірге жақсы өзгерістермен қатар, кейбір келеңсіз жағдайлардың туындауына əкеліп отыр. Солардың 

қатарына  жұмыссыздық,  ішкіштер  мен  қылмыстың  өсуі,  əсіресе  жас  жеткіншектердің  арасындағы 

қылмыстық  мінез-құлық,  оқуды  тастап,  ауыр  қылмыстар  жасау  жағы  катты  аландатушылық 

тудырады.  Осыған  байланысты  қылмыстық  мінез-құлық  танытқан  балалармен  əлеуметтік- 

психологиялық, педагогикалық жұмыстар жүргізу кейінгі кезде өзекті мəселеге айналып отыр. 

 

Пайдалынған əдебиеттер 

1.  Сартаев С.А., Қалшабаев М.Ж. Қазіргі даму үдерісіндегі кəмелетке толмағандардың құқықтық санасы 

мен  құқықтық  мəдениетінің  қалыптасу  ерекшеліктері:  теориялық  құқықтық  талдау:  монография  -

Алматы:Қазақ университеті, 2014. -87б 

2.  Конвенция о правах ребенка(Нью-Йорк, 20ноябрь 1989г)//  Международные  акты  о  правах 

человека:Сборник документов.-М.,1998.) 

3.  Минимальные  стандартные  правила  ООН,  касающие  отправления  правосудия  в  отношении 

несовершеннолетних//Советская юстиция.-1991.№12-14. 

4.  Кон И.С. Психология ранней юнности.-М.:Просвещения, 1989.-С6-7 

5.  Бегалиев К. Непрвомерные действия подростков и их последствия. –Алматы:Мектеп.1984. – 15б 

6.  Простакова Т.М. Кризис подросткового возраста.–М.: Феникс, 2009. 

7.  Казанская В.Г. Подросток. Проблемы взросления. – СПб.: Питер, 2008. – 288 с. 

8.  Р.Б.  Құлжақаева.,  М.А.  Қызылов.,  С.К.Алтайбаев. «Кəмелетке  толмағандардың  қылмыстылығы  жəне 

оның алдың алу»: Оқу құралы.-Қарағанды.2014-87бет 

 

 



Матиева П.М. 

(Чеченская Республика, г.Грозный 

Чеченский Государственный Университет) 

 

ДИАГНОСТИКА СОЦИАЛЬНОЙ АДАПТАЦИИ ПЯТИКЛАССНИКОВ  



НА ПРИМЕРЕ ОДНОЙ ИЗ ШКОЛ РЕСПУБЛИКИ ИНГУШЕТИЯ 

 

Учитывая сохраняющиеся неблагоприятные тенденции в состоянии здоровья детей и подростков, 



необходимо  комплексное  изучение  всех  неблагоприятных  внешних  факторов.  Наиболее 

значительный прирост всех нарушений состояния здоровья отмечен в периоды в 7, в 10 лет в период 

от 12 до17  лет.  С  началом  обучения  в  основной  школе,  при  переходе  на  предметное  обучение 

младшие  подростки  подвергаются  активному  воздействию  новых  факторов  внешней  среды.  В 

основной школе коренным образом меняются условия обучения, и перед детьми встают достаточно 

сложные  задачи:  приспособиться  к  новой  для  них  «кабинетной»  системе,  различным  стилям 




222 

педагогической деятельности и личностным особенностям нескольких незнакомых для них учителей-

предметников,  к  самостоятельной  организации  своей  учебной  деятельности.  Именно  в 

препубертатном  периоде  повышение  нагрузки  в  учебных  заведениях  совпадает  с  экосенситивным 

периодом  в  процессе  роста  и  развития  детей,  что  становится  причиной  развития  школьной 

дезадаптации [1]. 

Анализ  психолого-педагогической  литературы  показал,  что  проблема  адаптации  является  одной 

из  ключевых  для  современных  пятиклассников,  так  как  эмоциональные  переживания  школьника  и 

его  поведенческие  реакции  напрямую  зависят  от  его  взаимоотношений  со  значимыми  взрослыми – 

учителями.  Переживания,  которые  испытывают  школьники  по  поводу  тех  или  иных  воздействий 

окружающей жизни (взаимодействие с учителем, учащимися, отношение к школе и т. д.), порождают 

у  них  соответствующее  психическое  состояние,  которое,  в  свою  очередь,  оказывает  влияние  на 

отношение школьника к самому себе, повышает, либо снижает самооценку, уровень тревожности и 

вызывает другие личностные изменения [2]. 

 В  ГБОУ  «СОШ  № 6 г.Назрань»  республики  Ингушетия  с 11 сентября  по 25 октября  было 

проведено  обследование  на  предмет  адаптации  пятых  классов  к  школе  с  целью  получения 

необходимой информации о психолого-педагогическом статусе пятиклассников для предупреждения 

и преодоления трудностей периода адаптации к школьному обучению.  

В ходе обследования были применены следующие диагностические методики:  

1. Методика изучения уровня воспитанности Н.П. Капустиной 

2. Методика изучения психологического климата в классе; 

3. Диагностика «Изучение учебной мотивации и отношение к учебным предметам». 

Для выявления уровня воспитанности в 5-х классах ГБОУ «СОШ № 6 г.Назрань» был проведен 

опрос учителей и классных руководителей. 

Уровень воспитанности обучающихся оценивался по 6 критериям воспитанности, по 10-балльной 

шкале. 


Первый  критерий  воспитанности – умение  общаться,  строить  дискуссию,  учителя  и  классные 

руководители оценивают на 10 баллов у 76% своих учеников. 

Второй критерий – терпимость к мнению окружающих. Уважение права каждого на собственное 

мнение  оценивают  от 8-10 балльной  шкале  у 57% учеников,  остальные 43 % особо  не  проявляют 

терпимости к мнению окружающих. 

Третий  критерий – уважение  к  старшим  по  возрасту.  У 61% учеников  учителя  и  классные 

руководители оценивают на 8 баллов, 12% на 5 баллов, 27% на 10 баллов. 

Четвертый критерий – грамотная культурная речь, отсутствие в речи ненормированной лексики. 

У 83 % учеников  наблюдаются  положительные  результаты  по  этому  критерию.17%  учеников 

употребляют в своей речи ненормированную лексику (5 баллов). 

Пятый  критерий – уважение  к  личной,  общественной  и  государственной  собственности.  По 

опросу  учителей  и  классных  руководителей  за  учениками  5х  классов  не  наблюдалась  порча 

имущества,  что  позволяет  оценить  уровень  воспитанности  по  пятому  критерию  по 10-балльной 

шкале. 


И  шестой  критерий – отсутствие  вредных  для  здоровья  привычек.  Учителя  и  классные 

руководители  еще  не  выявили  у  учеников  5х  классов  вредных  привычек,  что  также  позволяет 

оценить шестой критерий по 10-балльной шкале. 

Таким  образом,  можно  сделать  вывод,  что  лишь  третья  часть  обучающихся  5х  классов  имеет 

низкий  уровень  воспитанности  по  критерию  «умение  общаться»,  чуть  меньше  половины  всех 

обучающихся  5х  классов  не  умеют  проявлять  терпимость  к  мнению  окружающих,  что  говорит  о 

низком  уровне  воспитанности.  Также  третья  часть  учеников  не  умеют  проявлять  уважение  к 

старшим,  и  четвертая  часть  используют  в  своей  речи  ненормированную  лексику.  А  по  критериям 

«уважение  к  личной,  общественной  и  государственной  собственности»  и  «отсутствие  вредных  для 

здоровья привычек» показывают высокий уровень воспитанности. 

 В  целях  изучения  психологического  климата  в  5х  классах  было  проведено  анкетирование. 

Обучающимся 5-х классов было заданы такие вопросы, как «С каким настроением вы обычно идете в 

школу?», «Нравятся ли вам люди, которые учатся вместе с вами?», «Бывает ли у вас желание перейти 

в  другой  класс?», «Устраивает  ли  вас  учеба  в  школе?», «Как,  по  вашему  мнению,  относится  к  вам 

классный руководитель?», «В какой форме обращаются к вам чаще преподаватели?» 

По  результатам  анкетирования  выявлено:  В 5 «а»  классе 86% обучающихся  высоко  оценивают 

психологический  климат  в  классе,  им  нравятся  люди,  с  которыми  он  учатся, 9 % обучающимся 

скорее безразличен психологический климат класса, у них, вероятно, есть другая группа, где общение 

для них значимо. И 5% школьников оценивают психологический климат в классе как очень плохой. 



жүктеу 9,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   207




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау