|
Асхат әлімов интербелсенді әдістерді жоғАРҒы оқу орындарында қолдану оқу құралы АлматыТоптық жұмысты ұйымдастыру арқылы оқытушы келесідей мақсаттарға жетеді
|
бет | 65/197 | Дата | 02.12.2022 | өлшемі | 1,86 Mb. | | #40412 |
| АСХАТ ӘЛІМОВ-интербелсенди адистер (2)Топтық жұмысты ұйымдастыру арқылы оқытушы келесідей мақсаттарға жетеді:
- үйрену процесіне қатысушылардың әрқайсысы бір-бірімен жеке қарым-қатынас орнатады;
- үйренушілер туындаған сенімсіздік пен қобалжудан («Бұл жұмысты мен орындай алар ма екенмін?», «Жұмысты орындай алмасам қайтемін?», «Ұят болып қалмас па екен?»), қорқыныштан («Мені жазаламас па екен?», «Басқалар менің жұмысымды сынап немесе мені күлкіге жығып кетпес пе екен?») арылады;
- әр үйренушіге өзінің қабілеттері мен ерекшеліктерін ашуға (көрсете білуге) жағдай жасалады;
- үйренушілер арасында еркіндік және сенім атмосферасы қалыптасады;
- үйренушілер топ жұмысында позитивтік, конструктивтік, шығармашылдық қағидаларды ұстанады.
Топтық жұмыстың тиімділігі мен нәтижелігі келесі әрекеттерден артады:
1. Берілген тапсырма топтың барлық мүшелеріне қызықты болуы керек.
Тапсырма барлық студенттердің мүдделеріне сәйкес келіп, оларда бірлескен жұмысқа деген ынта тудыруы керек.
2. Топқа бөлудің қызықты тәсілдерін қолдану керек.
Студенттерді топқа бөлудің қызықты әрі танымды тәсілі олардың алдағы жұмысқа деген ықыласын арттырады. Бөліну кезінде басқалардан ерекшеленетін қасиеттері арқылы олар уақытша болса да бастарын біріктіреді, араларында бір-біріне деген жылы сезімдер орнайды.
3. Топ ішіндегі бірлескен жұмыс ережелерін айқындап, нақты уақыт белгілеу керек, оларды әр жұмыс алдында тағы да бір қайталап, еске түсіріп отырған жөн.
4. Тапсырманың топқа бөлінбей тұрып берілгені дұрыс.
5. Тапсырма берілгеннен соң оның түсініктілігін топ ішінде талқылап алу керек.
6. Топтар арасында бәсекені негізгі мақсатқа айналдырып жібермеу керек.
Топ аралық бәсеке студенттерді проблема шешу мәселесінен «қайткенде де бірінші болу керек» деген ұстанымға ауытқытып жіберуі мүмкін. Әрбір студент бәсекеге өзгелермен емес, алдымен өзімен-өзі түсуі керек.
7. Жұмыс аяғында әр топ жұмыс нәтижелерін жариялап немесе ол туралы есеп беруі керек.
Бірлескен жұмыстың ережелері семестр басында студенттермен бірлесе қабылданып, оларды аудитория қабырғасына іліп қойған орынды. Мұнда келесідей талаптарды ұстануға болады:
- Тыңдай білу керек!
- Бірлескен жұмыста актерлер мен көрермендер жоқ – бәрі де қатысушылар!
- Әрбір қатысушы өз пікірін келтіруі керек!
- Біреу сөйлегенде, оның сөзін бөлуге болмайды!
- Жеке бастың қасиеттері сыналмай, тек пікірлер ғана сыналады!
- Мәселе жеңіске жетуде емес, басқалардың пікірін біліп, ең тиімді шешім табуда!
- Басқалардың пікірлерін сыйлау керек!
- Бірлесе жұмыс жасауға ұмтылу керек!
- Бір мәмілеге келуге ұмтылу керек!
- Жанжалдарды болдырмау керек!
Бұған қоса қарым-қатынастың (коммуникацияның) ережелерін құрастыруда Г.Грайстың максималарын (этикалық қағидаларын) қолдануға тұрарлық. Бұл максималар алдымен бірлескен әрекеттерді қамтиды:
1. Ақпараттың толықтығы максимасы.
2. Сапа максимасы (Шындықты айт!).
3. Релеванттылық максимасы (Тақырыптан ауытқыма!).
4. Мәнер максимасы (Анық, қысқа және бірізді түрде сөйле!).
Мұнымен қатар Г.Грайс қарым-қатынаста аса маңызды тағы да бір қағида – сыпайылықтың максималарын келтіреді:
1. Әдеп максимасы (Басқалардың мүддесін сақта! Оның жеке әлемінің шекарасын бұзба!).
2. Кеңпейілділік максимасы (Басқаларға жүк артпа!).
3.Қолпаштау максимасы (Басқаларды жамандама!).
4. Кішіпейілділік максимасы (Мақтаудан қашқақта!).
5. Келісу максимасы (Қарсылық білдіруден қашқақта!).
6. Симпатия максимасы (Мейірбандық таныт!) (С.Мирсеитова, 2005, 43).
Сабақ аяғында (кері байланысты ұйымдастыруда) бірлескен жұмыстың нәтижелігі туралы студенттерге келесі сұрақтарға ауызша немесе жазбаша жауап беруді тапсырған орынды:
- Топ ішінде жұмыс жасау оңай ма?
- Топ қалайша ортақ пікірге келді? Ортақ пікірге келуде қандай қиыншылықтар туындады?
- Сіздің пікірлеріңізді топ қандай дәрежеде ескерді?
- Топтың пікірін жариялаған спикердің көңіл-күйі қандай дәрежеде болды?
- Бірлескен жұмысқа қандай жәйттер кедергі болды?
- Бірлескен жұмысқа қандай жәйттер көмектесті (пайдалы болды)?
- Топ жұмысын басқарған студенттің пікрлері қашан да ұтымды болып отырды ма?
- Топтық жұмыста Сіз қандай тәжірибе жинақтадыңыз?
- Топтық жұмысты қалайша жақсартуға болады?
Лирикалық шегініс
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|