Критерийлер
(студенттің іс-әрекеттері)
|
Әрқашан
|
Әдетте
|
Кейде
|
Ешқашан
|
Мен талқыланып жатқан мәселені басқа проблемалармен салыстырып (аналогия келтіріп), олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын айқындаймын
|
|
|
|
|
Мен мәселені жан-жақты қарастырып, жалпыламалап, қорытынды жасаймын, барлық ойлар мен болжамдарымды ортаға саламын
|
|
|
|
|
Мен нақты дерек көздеріне сілтеме жасап, барлық ұсыныстарымды нанымды түрде дәлелдеймін
|
|
|
|
|
Талқылау барысында мен басқалардың пікірлерін мұқият тыңдаймын, олардың сөздерін бөлмеймін, олармен санасамын
|
|
|
|
|
Проблема шешуде ортақ мәмілеге келу үшін мен өз пікірлеріме өзгерту енгіземін
|
|
|
|
|
Кесте №31
Жазба жұмысын орындауда студенттің өз әрекеттерін бағалау
Критерийлер
(студенттің іс-әрекеттері)
|
Әрқашан
|
Әдетте
|
Кейде
|
Ешқашан
|
Мен жоба тақырыбы бойынша қажетті ақпарат көздерімен танысып, оларды жан-жақты қарастырып қолданамын
|
|
|
|
|
Мен оқулықты қайталамайтын, өзіндік түсінігімнен туындаған жаңа көзқарас пен пікірлерді келтіремін
|
|
|
|
|
Мен өз пікірлерім мен ұстанымдарды нақты дәлелдерге сілтеме жасау арқылы келтіремін
|
|
|
|
|
Мен өз пікірлерім мен ұстанымдарды анық және айқын түрде келтіремін
|
|
|
|
|
Мен баяндау стилін мұқият қадағалап, соған сәйкес сөздер мен тіркестерді таңдаймын
|
|
|
|
|
Мен проблеманы шешуді практикалық тұрғыдан қарастырамын
|
|
|
|
|
Мен ой қорытуда проблеманы философиялық (жалпыламала) тұрғыдан қарастырамын
|
|
|
|
|
Кесте №32
Өзінің пікірталасқа қатысуын бағалау
Критерийлер
|
Бес балдық жүйе бойынша
|
Келтірілген идеялар мен пікірлердің өзінділігі, дербестілігі (оқулық немесе лекцияны қайталамауы, өзіндік түсінігі, «МЕН-і» анық келтірілуі)
|
|
Білімдерін жаңа контексте (басқа ситуацияда, проблема шешуде) қолдану деңгейі
|
|
Адамдардың әрекеттеріне талдау жасап, оларға баға бере білуі
|
|
Өз дәлелдерін, түсіндірмелері мен сипаттауларын, жорамалдары мен гипотезаларын талдау деңгейі
|
|
Мәселені жеңілдетіп жібермей, тұжырымдар мен қорытынды жасап, нақты шешімдерді ұсынуы
|
|
Басқаларддың пікірлері мен ұстанымдарына диалог арқылы (сұрақ қою, тыңдай білу, келісу) баға беруі
|
|
БАРЛЫҒЫ:
|
|
Топтық жұмысты бағалау
Студенттердің топ ішінде жұмыс жасау деңгейін білу мақсатында оларға топ жұмысын бағалау кестелерін ұсынған орынды.
Бағалаудың бұл түрін қолданғанда да алдымен критерийлерді айқындап, олардың кестесін студенттерге таратып беру керек. Студенттер топ ішінде атқарылған өз әрекеттерін бағалағаннан кейін, олар оқытушымен бірлесе отырып, әр студенттің бағалауына (немесе алған бағаларына) сәйкес топ жұмысын бағалайды.
Бағалау қорытындысы ретінде студенттердің келесідей сұрақтарды талқылағандығы орынды:
- Топ жұмысының қандай жағымды жақтарына назар аудардыңыз? Бірлесе жұмыс жасау тиімді болды ма?
- Топ жұмысын кім басқаруға ұмтылды? Оның көшбасшылығын өзгелер мойындады ма? Неліктен?
- Топ жұмысында қандай қиыншылықтар туындады? Неліктен?
- Бұл қиыншылықтарды топ ішінде қалайша жеңдіңіздер? Сіздің бұл жұмысқа қосқан үлесіңіз қандай болды? Ал өзіңіз бұл қиыншылықтарды қалайша жеңуге болады деп ойлайсыз?
Топ жұмысын бағалауда кестелер қолданған тиімді. Төменде сондай бағалау кестелерінің бірнеше мысалы келтіріледі.
Кесте №33
Топ жұмысын бағалау кестесі
Кри-
терий-
лер
Топ мүшелері
|
Идея-ларды ұсыну
|
Жолдас-
тарын топ жұмысына жұмылдыру
|
Идея-лардың
дербестігі
|
Сұ-рақ қою
|
Сұрақ-
тарға
жауап
беру
|
Белсен-ді
түрде
тыңдау
|
Жалпы балл
|
Мұрат
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
|
5
|
Қаламқас
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
6
|
Маруана
|
|
+
|
|
+
|
+
|
+
|
4
|
Бақытгүл
|
+
|
|
+
|
|
|
+
|
3
|
Топ бойынша
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
18 немесе 75 %
|
Кесте №34
Топтың талқылау жұмысын бағалау
Әрекеттер
|
Әрқашан
|
Әдетте
|
Кейде
|
Ешқашан
|
Біз берілген тапсырма мен сұрақтарды түсініп алуға тырысып, бір-бірімізбен бөлісеміз, бір-бірімізге көмектесеміз.
|
|
|
|
|
Біз бір-бірімізді тыңдап, ойлар мен пікірлерімізді сыйлап, олармен санасамыз.
|
|
|
|
|
Біз оқулыққа сүйенбей, практикадан дәлел келтіріп, өзіндік идеялар мен ойларды келтіреміз.
|
|
|
|
|
Біз мәселелерді практикалық тұрғыдан қарастырып, шешуге ұмтыламыз.
|
|
|
|
|
Біз бір-бірімізді тыңдап, сөйлеушіні қуаттап, әр пікірмен санасып отырамыз.
|
|
|
|
|
Біз талқыланған мәселені пән аумағында ғана қарастырмай, оны кең тұрғыдан түсінуге тырысамыз.
|
|
|
|
|
Біз талқылау нәтижесінде жаңа білім мен түсініктің пайда болуына мүдделіміз.
|
|
|
|
|
2.9 Жазу жұмыстарының үлгілері
Жазу жұмыстарының үлгілері дегеніміз студенттердің сабақта, өздік жұмыста немесе межелік бақылау кезінде орындайтын жазба жаттығулары. Бұл жұмыстар студенттердің сабақтағы белсенділік, тақырыпты игеру, өзіндік ойлау, шығармашылық, берілген тапсырмаларды орындау деңгейін көрсетеді.
Жазу тәсілдері студенттерде оқу дағдылары мен біліктері қандай дәрежеде қалыптасқандығын көрсетіп, олардың әртүрлі мазмұнда жазбаша тапсырмаларды орындауда келесідей ойлау әрекеттерін қолданғандығының дәлелі болады:
- сипаттау,
- түсіндіру,
- интерпретациялау,
- аналогияларды келтіру,
- салыстыру,
- жүйелеу,
- болжау, жорамалдау,
- қорытындылау,
- жалпылама тұжырымдар жасау,
- себеп-салдарын анықтау,
- жаңа түсінік құрастыру.
Ағымдағы бақылауда қолдануға тиімді жазу тәсілдері
Студенттердің сабақ тақырыбын қандай дәрежеде игергендігін, оның қандай білім мен дағдыларды иемденгендігін анықтау мақсатында жазба жұмыстарын орындау орынды. Жазу жұмыстарының түрлері жеткілікті (эссе және оның модификациялары, т.б.), мұнда біз әңгімені сабақ соңында ой-толғаныс (түсінікті дамыту) кезеңінде студенттер жазатын аз уақыт ішіндегі шағын көлемдегі жұмыстар туралы көтеріп отырмыз.
«Ойды қорытындылау» тәсілі
Сабақта мәтінді оқып болғаннан кейін немесе лекция соңында студенттердің түсінік және жұмыс жасау деңгейлерін бағалау тәсілі ретінде келесідей тапсырмалардан тұратын жазу жұмысын атқаруға болады:
1. Үзінді.
Мәтіннің (лекцияның) негізгі идеясын ашатын үзінді келтіру керек. Үзінді екі-үш сөйлемнен тұрады, келтірілген сөйлемдер мәтіннен көшірілмей, өзіндік түсінік тұрғысынан беріледі.
2. Дәлел.
Келтірілген үзіндінің неліктен мәтіннің негізгі идеясын ашатындығын 3-4 сөйлеммен дәлелдеу керек. Мұнда басқа ақпарат көздеріне немесе көп таралған пікірлерге сілтеме жасалғаны орынды.
3. Сұрақ.
Мәтін бойынша бір проблемалық сұрақ келтіру керек (жан-жақты ашылмаған, ерекше толғандырған, назар аударған, қызықтырған, т.с.с. мәселе бойынша) – 1 сөйлем.
4. Жауап.
Қойылған сұраққа бірнеше сөйлеммен (2-3 сөйлем) жауап беру керек. Жауапта бұл мәселенің неліктен өзіне назар аударғандығын және оны қалайша шешуге болатындығын көрсету керек.
5. Қорытынды.
Мәтін (лекция) бойынша туындаған ойларды (қорытынды шешім) 3-4 сөйлеммен келтіру керек.
Сонымен бұл жұмыстың көлемі 11-15 сөйлем аумағында болады. Оны бағалауда келесідей критерийлерді ұстануға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
