№113 (5776) 21 ЋЫРКЉЙЕК 2019 ЖЫЛ
5
almaty-akshamу.kz
almaty-aksham@mail.ru
АЋЖОЛТАЙ АЋПАРАТ
Балнџр АХМЕТ
– Елбасымыз «Ќбiш Кекiлбаев ћазаћ халћыныѓ ѕана
емес, алты Алаштыѓ ќлем алдында бетке џстар iрi
тџлѕаларыныѓ бiрi едi. Оныѓ есiмi мен шыѕармалары
ќрдайым туѕан халћымен бiрге жасай бередi» деп тџлѕаѕа
лайыћты баѕасын берген болатын. Бџл iзгi шараныѓ
Алматы ћаласында +туiнiѓ сыры да баршаѓызѕа белгiлi.
Ќбiш Кекiлбаев бозбала шаѕында Алматыѕа келiп, жоѕары
оћу орнына тљсiп, +мiрiнiѓ еѓ баћытты да маѕыналы
шаћтарын осы ћасиеттi ћалада +ткiздi. Жазушылыћ
+нердiѓ, суреткерлiк шеберлiктiѓ шыѓына шыћты.
Мемлекеттiк ћызмет пен саясат сахнасында жасындай
жарћырап, с+з бастар шешенге, ой тастар к+семге
айналды. «Жаћсы болудыѓ жаћсылыћ жасаудан басћа
жолы жоћ» деген Ќбiш Кекiлбаевтыѓ с+зiнде де,
шыѕармашылыѕында да жасандылыћ болѕан жоћ. Џлы
Мџхтар Ќуезовтен бата алѕан талантты тџлѕа ойын iрiкпей
айтты, сырын бљкпей жазды. Елiне жанын салып, адал
ћызмет еттi. Ќбiш Кекiлбаевтыѓ шыѕармаларын оћи отырып
ћазаћ деген халыћтыѓ џлттыћ мiнезiн, мќдениетiнiѓ сан
ћырлы ћатпарын жазбай тануѕа болады. Ол туындылар џлт
тарихыныѓ жылнамасындай, +зiмiз +мiр сљрiп жатћан
ћоѕам мен заманныѓ тынысындай болды. Ќбiш Кекiлбаев
тџтастай халыћтыѓ атынан ой толѕап, биiк мiнберлерден
с+з айта алатын санаулы аса iрi мемлекет жќне ћоѕам
ћайраткерлерiнiѓ бiрi едi. Елбасыныѓ сенiмдi серiктерiнiѓ
бiрi болѕан абыз тџлѕа саналы ѕџмырында Ћазаћстан
Республикасыныѓ Мемлекеттiк хатшысы, Жоѕарѕы
Кеѓестiѓ т+раѕасы, Парламент Сенатыныѓ депутаты сынды
жауапты ћызметтердi абыроймен атћарып, жаѓа буынѕа
мемлекетшiлдiктiѓ љлгi-+негесiн к+рсеттi. Ћазаћ ќдебиетiнiѓ
классигiн барша Ћазаћстан халћы ћадiр тџтты, +з
заманыныѓ озыћ ойлы азаматы деп ћџрметтедi. Алматы
ћаласыныѓ жџртшылыѕы атынан талантты тџлѕаныѓ
туѕан-туыстарын бљгiнгi iзгi шарамен шын жљректен
ћџттыћтап, отбасына амандыћ тiлеймiн, – дедi шањар
басшысы Баћытжан Саѕынтаев.
Таѕылымы тереѓ игi шара Назарбаев даѓѕылы мен
Б+генбай батыр к+шесiнiѓ ћиылысында орналасћан Ќбiш
Кекiлбайџлыныѓ тџрѕан љйiнде ескерткiш-таћтаныѓ ашылу
рќсiмiмен жарасымды жалѕасын тапты. Шараѕа ћала
ќкiмiнiѓ орынбасары Ержан Бабаћџмаров ћатысып, тџлѕа
таѕылымы туралы с+з с+йледi. Iзгi шара соѓында Ќбiш
Кекiлбайџлыныѓ жџбайы Клара Жџмабаева жљректегi
жылы естелiктерiмен ой б+лiсiп, шараны џйымдастыруѕа
џйытћы болѕан Алматы ћаласы ќкiмдiгiне алѕысын бiлдiрдi.
Таѕылымды туындылары дљниеге
келген тарихи љй
Ќбдiжќмил НЏРПЕЙIСОВ,
Ћазаћстанныѓ Халыћ жазушысы:
— Ардаћты аѕайын! Баршамыз ћазаћ халћыныѓ теѓдесi
жоћ парасатты перзентi Ќбiш Кекiлбайџлы тџрѕан љйде бас
ћосып отырмыз. Бџл љй – ћазаћ халћы љшiн орны б+лек
тарихи љй. Бџл шуаћты шаѓыраћта Ќбiш пен Клараныѓ
перзенттерi дљниеге келдi, џрпаѕы +сiп, +рiсi кеѓейдi. Бџл
љйде Ќбiштiѓ алѕашћы жыр жинаѕы жарыћ к+рдi. Ћазаћ
ќдебиетiне +зi ойшыл, +зi лирик жас аћын келдi деп
жџрттыѓ бќрi ду ете ћалды. Сол ћуанышы ќлi жљректерiнде
лљпiлдеп соѕып тџрѕан кезде Ќбiш сыни маћалалар
жинаѕын шыѕарды. «Ћазаћ ќдебиетiне +зi ойшыл, тереѓ
талдай бiлетiн, таным-тљсiнiгi тереѓ жас сыншы келдi» деп
жџртшылыћ таѕы да ћуанып ћалды. Мiне, осылайша бџл
љйде тџрѕан кезiнде ћаламы ћуатты, сезiмi шуаћты
жазушыныѓ шыѕармалар жинаѕы бiрiнен кейiн бiрi жарыћ
к+рiп, ћуаныштары жалѕасып жатты. Бџл љйде жазушыныѓ
«Бiр ш+кiм бџлт», «Шыѓырау», «Аѓыздыѓ аћыры» атты
таѕылымды туындылары дљниеге келдi. Ќбiш осы љйде
тџрѕан кезде ћазаћ ќдебиетiне џлы жазушы келгенiн
дќлелдедi. Сондыћтан бџл љйдiѓ тарихи маѓызы тереѓ.
Ќбiштiѓ кiм екенiн бiлу љшiн
Маѓѕыстауды аралау керек
Серiк ЋИРАБАЕВ,
академик, филология ѕылымыныѓ докторы, профессор:
— Жан-жаћты ћызмет етудi адамгершiлiк асыл
борышы, туѕан елiнiѓ алдында перзенттiк парызы санаѕан
Ќбiш Кекiлбайџлы рухани +мiрiмен к+пшiлiктен биiк
тџрѕан алып тџлѕа. «Жазушыны тану љшiн оныѓ туѕан
жерiн к+ру керек» деген с+з бар. Ќбiш Кекiлбайџлыныѓ кiм
екенiн бiлу љшiн Маѓѕыстауды аралау керек. Тарихы тереѓ
Маѓѕыстауѕа барѕан сапарымда љстiрттi аралаѕанда бџѕан
аныћ к+з жеткiздiм. Маѓѕыстауды аралаѕан кезде теѓiздiѓ
орнында ћалѕан алып суреттердiѓ барлыѕы маѕан Ќбiштiѓ
алып бейнесiн к+рсетiп тџрѕан тќрiздi к+рiнедi. Ћай
жаѕынан ћарасаѓыз да, Ќбiш Кекiлбайџлы алыптары-
мыздыѓ ћатарынан орын алатын таудай тџлѕа. Ћазаћ
руханиятыныѓ ћазынасына айналѕан, ќдебиетiмiздiѓ алтын
ћорына ћосылѕан Ќбiш шыѕармаларыныѓ ѕџмыры џзаћ
болуына тiлектеспiн.
Бџл љй болашаћта мџражайѕа
айналады деген љмiттемiз
Темiрхан МЕДЕТБЕК,
аћын, Мемлекеттiк сыйлыћтыѓ иегерi, ћоѕам ћайраткерi:
— Алматы к+шелерiнiѓ бiрiне заманымыздыѓ џлы
суреткерi Ќбiш Кекiлбайџлыныѓ ардаћты есiмi берiлiп,
тџрѕан љйiне ескерткiш-таћта орнатылуы – љлкен тарихи
оћиѕа. Бџл iзгi шаралардыѓ барлыѕы тџлѕаныѓ туѕан елiнiѓ,
џлтыныѓ алдындаѕы еѓбегiнiѓ к+рiнiсi, тџлѕаѕа к+рсетiлген
ћџрметi. Кезiнде Ќбiш Кекiлбайџлыныѓ шаѓыраѕындаѕы аћ
дастарханынан дќм татып, ќѓгiме-дљкен ћџрѕан едiк. Шын
мќнiнде бџл љй – тарихи љй. Оныѓ ћаламынан туѕан
шыѕармаларыныѓ барлыѕы Ќбiш Кекiлбайџлыныѓ ћазаћ
ќдебиетiн жаѓа к+кжиекке к+терген ћайталанбас тџлѕа
екенiн к+рсетедi. Ол озыћ ойлы азаматтармен бiрге ћазаћ
ќдебиетiн жаѓа дќуiрге жетелеп, жаѓа биiкке к+терген,
тџтас толћынды +зiмен бiрге ќкелген ћайталанбас ћџбылыс.
Ћазаћтыѓ рухын ќлемге танытудаѕы алѕашћы
шыѕармаларын осы љйде жазѕандыћтан, бџл љй – тарихи
љй. Бџл љй болашаћта мџражайѕа айналады деген љмiттемiз.
Ел љмiтiн арћалаѕан жас џрпаћ Ќбiш Кекiлбайџлыныѓ
тљбiрлi туындыларынан рухани нќр алып, +сiп-+ркендей
беруiне тiлектеспiз!
Алматы оныѓ мiрiнде, жљрегiнде
ерекше орын алды
Мереке ЋЏЛКЕНОВ,
Ћазаћстан Жазушылар одаѕы
басћармасы т раѕасыныѓ орынбасары:
— Ћџрметтi Ќбiш Кекiлбайџлын ћадiрлейтiн ћауым,
љлкен той ћџтты болсын! Алматы атты мыѓжылдыћ
шањардыѓ басћа ћалалардан ерекше бiр ћасиетi бар. Бџл
ћасиеттi ћалада ћазаћтыѓ џлы тџлѕаларыныѓ барлыѕы +мiр
сљрген. Соныѓ бiрi – Ќбiш Кекiлбайџлы. Алматы оныѓ
+мiрiнде, жљрегiнде ерекше орын алды. Алматыда Ќбiш
Кекiлбайџлыныѓ iзi ѕана ћалѕан жоћ, бљкiл жан-дљниесi,
аћыл-парасаты осы ћалада ћалды. Ћазiр жљрегi ћазаћ деп
соћћан азаматтардыѓ ойы Ќбiштiѓ озыћ ойымен
тамырласып жатћандай, сезiмi Ќбiштiѓ сырлы сезiмiмен
астасып жатћандай тќрiздi к+рiнедi. Алматы т+рiнде
орналасћан бџл к+рiктi к+шенiѓ бойынан +ткен адамныѓ
бќрiн Ќбiш Кекiлбайџлыныѓ рухы желеп-жебеп тџрады
деген љмiттемiз. Ќбiш Кекiлбайџлы елiмiздiѓ таудай
тџлѕаларыныѓ бiрi болып мќѓгi ћала бередi.
Ол тiлiп тљсетiн Алаштыѓ
алдаспаны едi
Есенѕали РАУШАНОВ,
аћын, Мемлекеттiк сыйлыћтыѓ лауреаты:
— Ћџдiреттi Ћџдай Ќбiш Кекiлбайџлына к+л-к+сiр
талант бердi, елде кездесе бермейтiн адамгершiлiк асыл
ћасиеттер мен кеѓдiктi нќсiп еттi. Мiне, бџл асыл ћасиеттер
Ќбiш Кекiлбайџлындай алып тџлѕа болып ћалыптасуына
игi ыћпал еттi. Ол тiлiп тљсетiн Алаштыѓ алдаспаны едi.
Сол алдаспан кљйiнде +мiрден +ттi. Ќбiш аѕаны Алаш бiр
кљнiме керек деп саћтаѕан азамат едi. Бiраћ маѓдайымызѕа
симай кеттi. Ќбiш аѕаныѓ iшкi мќдениетi туралы айтпай
кетуге болмас. Ол кейбiреулер сияћты +зiнiѓ орнын бiлмей,
жљрмейтiн жерде жљрiп, сџрамайтын нќрсенi сџрап,
араласпайтын нќрсеге араласып, ћадiрiн кетiрген жоћ.
Ћџдай баршамызѕа сондай ћарттыћты сыйласын. Ар-
намысын саћтап +ткен ол ешћашан ешкiммен жаѕалас-
ћан жоћ, жауласћан жоћ. Ћазаћћа болсын, Алашћа
болсын деп +ттi. Ол кейбiреулер сияћты бала-шаѕама анау-
мынау керек едi деген ќѓгiмеге барѕан жоћ. Ол +зiнiѓ
халыћћа љлгi болатын бет-бейнесiмен +мiр сљрдi. Жиналѕан
жастарѕа дџрыс ћартая бiлейiк деп аѕалыћ аћылымызды
айтћымыз келедi.
ЌБIШ КЕКIЛБАЙЏЛЫ
КRШЕСI АШЫЛЫП,
тџрѕан љйiне ескерткiш-таћта ћойылды
Суреттi тљсiрген — Самат
