Ћала жќне иман 8-9 зиялыныѓ С*ЗI

№113 (5776) 21 ЋЫРКЉЙЕК 2019 ЖЫЛ

15

almaty-akshamу.kz

 almaty-aksham@mail.ru

RМIР-RНЕГЕ

БIЗДIЃ

ШЌКЕЃ

Докторлыћ диссертациясын ћорѕау

љшiн авторефератын шыѕарып

ћойѕан проректор Амангелдi

Ћџсайынов университеттiѓ

проректорлыѕынан тљсiрiлiп, КСРО

тарихы кафедрасына лаборант етiп

жiберiледi. Кейiн ол кафедрада

«ѕылым бойынша доцент» деген

бџйрыћпен ауыстырылады. «Ѕылым

бойынша доцент» дегенiмiз –

студенттерге дќрiс оћуѕа жќне

олармен тќрбие жџмыстарын

жљргiзуге болмайды дегендi

бiлдiредi. Осындай ћудалауды

Шќрiпбек Ќмiрбеков те басынан

?ткерiп, ѕылым мен педагогикалыћ

салаѕа жiберiлмей, университеттiѓ

шаруашылыћ жџмыстар жаѕына

ауыстырылады. Сондаѕы ћудалауѕа

џшыраѕандардан бiр-аћ нќрсе –

жоѕары басшылар туралы «џлтшыл»

деген арыз жазу талап етiлген екен.

Бiраћ азаматтыћ арды биiк

санайтын, рухын жоѕалтпаѕан,

намысы бар, џлтын сљйген

азаматтар ондай арыз жазудан бас

тартады.

оларды кќдiмгiдей талћылайтынбыз. Аћыры, олардыѓ

бќрi +з университеттерiнде тереѓ бiлiм алѕан, ћосымша

бiлiмдерi де бар. Олардыѓ бiлiм жљйесiнде еркiндiк

принципi саћталѕан деген ћорытындыѕа келiп, оны

+зiмiзде де енгiзу керек деген тоћтамѕа келетiнбiз.

Шќкеѓ жџмыс жасайтын Жалпы тарих кафедра-

сыныѓ баѕытына сай, тарих пен саясаттану таћыры-

бына бет бџрып, алѕашћы ѕылыми маћалаларын пќн-

аралыћ сипатта жаза бастады. Ол +зiнiѓ ќрбiр дќрiсiне

љлкен дайындыћпен барып, студенттерге тереѓ теория-

лыћ бiлiм беруге џмтылатын. 1990–1994 жылдары

Шќкеѓнен дќрiс тыѓдап, семинарына ћатысћан

студенттердiѓ бќрi оныѓ педагогикалыћ тќсiлi туралы,

кљрделi таћырыптарды ћарапайым мысалдармен

салыстырулар арћылы тљсiндiретiнi туралы ќлi кљнге

дейiн тамсана айтады. Мџндай маманды университет

басшылыѕы бiрден байћап, оны университеттiѓ оћу-

ќдiстемелiк басћармасына басшылыћ ћызметке

шаћырды. 1998 жылы ѕылыми iзденiстерiнiѓ нќтиже-

сiнде «Цицеронныѓ саяси концепциясыныѓ ћалып-

тасуы» атты таћырыпта кандидаттыћ диссертациясын

ћорѕады.

Мiнезi ћарапайым, байсалды, сабырлы, +те бiлiмдi,

љлкенге ћџрметпен, кiшiге iзетпен ћарайтын Шќкеѓ

одан кейiнгi ћызмет жолында талай асуларды алып,

биiктердi баѕындырды. Ќл-Фараби атындаѕы Ћазаћ

џлттыћ университетiнде Философия жќне саясаттану

факультетiнiѓ деканы, Тарих факультетiнiѓ деканы,

тќрбие iстерi ж+нiндегi проректор ћызметтерiн абы-

роймен орындады, университет ћызметкерлерiнiѓ

«Парасат» кќсiподаѕыныѓ т+раѕасы да болды. Ћоѕам-

дыћ ћызметiн атћара жљрiп, Шќкеѓ ѕылымнан да ћол

љзбедi. 2009 жылы саясаттану ѕылымы бойынша док-

торлыћ диссертация ћорѕап, ѕылым докторы дќре-

жесiн, ал к+п џзамай профессор атаѕын алады. Ћазiрде

елiмiздегi он шаћты белгiлi саясаттанушыныѓ бiрi –

бiздiѓ досымыз профессор Шќрiпбек Ќмiрбеков еке-

нiн ћуанышпен айтамыз. Шќкеѓнiѓ басћа саясат-

танушылардан ерекшелiгi – оныѓ саяси љдерiстердi

тарихилыћ тџрѕыда ћарастырып, талдау жасауы

жатады.

Университеттiѓ комсомол џйымында басшылыћ

жџмыс жасаѕан жылдары жинаћтаѕан тќжiрибесi

республикалыћ «Nur Otan» партиясыныѓ басшылыћ

џйымында жќрдемiн бередi. Партияныѓ Орталыћ

аппараты басшысыныѓ орынбасары – Саяси

Кеѓесiнiѓ мљшесi болып, абыроймен еѓбек етедi.

2011 жылдан бастап Шќрiпбек Аѕабайџлы Бiлiм

жќне ѕылым министрлiгiнде департамент басшысы, ал

2016 жылѕа дейiн Шќкќрiм атындаѕы Семей мемле-

кеттiк университеттiѓ ректоры ћызметiн атћарады.

Шќкеѓ ћай деѓгейдегi ћызметте болмасын, еѓ

алдымен, адалдыћ, тазалыћ, адамгершiлiк принцип-

терiн џстанатын жан. Шќкеѓ туралы ел арасында

тарап кеткен мынадай бiр ќѓгiме бар. Ол ректор болып

ћызметке таѕайындалѕанда кейбiр ћоластындаѕы

ћызметкерлерiнiѓ бiрi «оѓтљстiктiѓ адамы ѕой, параны

ћалай алатынын байћайыћ» деп ќдейi аѓдыпты. Бiр ай,

екi ай, љш ай аѓдыпты, ректор пара алмайды, жарты

жыл, бiр жыл бойы аѓдыпты, алмайды. Тiптi, коман-

даласы ретiнде Алматыдан не басћа жаћтан ешкiмдi де

алмапты. Аѓдыѕан адам тiптi болмаѕан соѓ пара берудi

џйымдастырыпты. Ректор оны да алмапты. Аћыры, љш

жыл +ткен соѓ аѓдыѕан адам «бiздiѓ ректор пара

алуды бiлмейдi» деп ќрiптестерiне айтыпты. Керiсiн-

ше, бiздiѓ Шќкеѓ ректор болѕан жылдары универси-

теттiѓ ѕылыми кадрларыныѓ +суiне, материалдыћ

базасыныѓ ныѕаюына, оћу орныныѓ республикалыћ

деѓгейде рейтингiсiнiѓ жоѕарылауына бар кљшiн

салады. Сол арћылы университеттiѓ оћытушы-

профессорлыћ ћџрамы алдында зор беделге ие болады.

Бљгiнгi кљндерi бiздiѓ Шќкеѓ Т.Жљргенов атындаѕы

Ћазаћ џлттыћ +нер академиясында оћу жќне оћу-ќдiс-

темелiк жџмыстар бойынша проректор болып жемiстi

еѓбек етiп жљр. Шќкеѓнiѓ бiлiм мен ѕылым сала-

сындаѕы еѓбектерi еленiп, 2007 жылы ол «Ерен еѓбегi

љшiн» медалiмен жќне љкiметтiк бiрнеше юбилейлi

медальдарымен марапатталды. Шыѕыс Ћазаћстан

облыстыћ мќслихатыныѓ депутаты болып ћоѕамдыћ

негiзде жџмыс iстедi.

Профессор Шќрiпбек Ќмiрбеков 100-ден аса

ѕылыми жџмыстардыѓ, оныѓ iшiнде оншаћты

монографиялыћ, оћу ћџралдары мен оћу-ќдiстемелiк

кiтаптардыѓ авторы. Ал аналитикалыћ маћалалары-

ныѓ санын ешкiм де санап к+рмептi. Ќлi де бiздiѓ

Шќкеѓнiѓ ћаламынан талай +зектi таћырыптарѕа

арналѕан монографиялар мен оћулыћтардыѓ жазы-

латынына сенiмiмiз мол.

Аѕа буын +кiлдерi алпыс жасты «тал тљс» деп жљр.

Бџл шындыћ секiлдi, +йткенi Шќкеѓнiѓ ћажыр-ћайра-

ты мол, кљш-ћуаты бойында. Ќлi талай тасты жарып,

тауды ћопаратындай ќлеуетi бар.

Шќкеѓнiѓ жџбайы – Айгљл Рамазанова да зерт-

теушi-ѕалым, филология ѕылымыныѓ докторы, про-

фессор. Џлттыћ университеттiѓ Журналистика

факультетiнде кафедра меѓгерушiсi болып ћызмет

атћарады. Елiмiзге белгiлi журналист-ѕалым. Ћыздары

да ата-ана жолын ћуып, ѕылымныѓ ћоѕамдыћ жќне

гуманитарлыћ салаларында зерттеушiлiк жџмыстармен

айналысады.

Шќкеѓдi мерейлi жасымен ћџттыћтай келе, егемен

елiмiздiѓ жоѕары бiлiм саласындаѕы еѓбегiѓiз жана

берсiн деп тiлек айтћымыз келедi.

«АСЫЛ СRЗ» –

Бџрын оћырман мен аћын, жазушылар арасында байланыс те жаћсы болатын.

Кездесулер жиi болып, ћаламгерлер оћырманмен хат, хабар арћылы да

байланысып тџратын. Нарыћтыћ заманда материалдыћ ћџндылыћтар алѕа

шыѕып, бџрынѕы игi дќстљр бџзылѕаны жасырын емес.

Аћын-жазушылардыѓ кiтаптары да бџрынѕыдай

бiрнеше жљздеген мыѓ таралыммен шыћпай, 2-3 мыѓ тара-

лымдыћ дљниелерi аз ѕана оћырманѕа жетiп, ћалам-

герлердiѓ шыѕармалары насихатталмай жатћан жайы бар.

Мiне, Џлттыћ мемлекеттiк кiтап палатасы осы олћы-

лыћтардыѓ орнын толтырып, сќл де болса, руханиятымызѕа

љлес ћосу љшiн бiрнеше жобаны ћолѕа алып отыр. Оныѓ

бiрi – «Smart qalamger» жобасы 2-3 айдан берi жџмыс

iстеуде. Ал екiншiсi ендi басталып отырѕан «Асыл с+з»

жобасы. Ћазаћстан Республикасы Мќдениет жќне спорт

министрлiгi Тiл комитетiнiѓ ћолдауымен +тiп отырѕан бџл

шараныѓ маћсаты – елiмiздiѓ руханиятына еѓбегi сiѓген

абыз аћын-жазушыларымызбен оћырман арасында алтын

к+пiр болып, кездесулер џйымдастырып, ћаламгерлерiмiздiѓ

шыѕармаларын кеѓiнен насихаттау. Алдаѕы уаћытта жыл

бойы «Асыл с+з» жобасы жљйелi тљрде жљргiзiлiп, абыз

аћсаћалдармен болѕан сџхбаттар республикалыћ газеттер-

дiѓ бiрiнде жарияланады. Ал бейне жазба нџсћасы респуб-

ликалыћ арналардыѓ бiрiнен к+рсетiлiп, дайын +нiм Кiтап

палатасыныѓ мџраѕатында саћталады. Мiне, кљнi кеше

жобаныѓ алѕашћы ћонаѕы, майдангер-ћаламгер Ќбдiжќ-

мил Кќрiмџлы Нџрпейiсов Кiтап палатасыныѓ шаѓыра-

ѕына келiп, сырлы сџхбат ћџрды. Алдымен оћырмандар

жазушыныѓ 1948 жылы «Ћазаћ ќдебиетi» газетiнде

жарияланѕан маћалаларынан басталѕан, ќр жылдары ќдеби

журналдарда шыћћан ќѓгiмелерi жќне кiтаптарынан

ћџралѕан к+рменi тамашалады. Одан соѓ мќжiлiс залында

жазушымен Кiтап палатасы џжымы жќне оћырмандардыѓ

кездесуiн осы џжым директоры Ќдiл Ћойтанов ашып,

ћаламгердi мерейлi 95 жасћа толуымен ћџттыћтады. Ары

ћарай ћаламгердiѓ шыѕармашылыѕына ћысћаша тоћталып,

Ќбдiжќмил Кќрiмџлыныѓ «Соѓѕы парыз» романын Ресей-

дiѓ «Художественная литература» баспасыныѓ Нобель

сыйлыѕына џсынып отырѕанын айтып, халыћаралыћ

сыйлыћћа ие болуына тiлектестiк бiлдiрдi.

Бџдан кейiн с+з кезегiн ћаламгердiѓ +зiне берiп,

оћырмандармен ортада еркiн ќѓгiме +рбiдi. Жазушы

оћырмандардыѓ сауалдарына жауап бере отырып, +зiнiѓ

балалыћ шаѕынан бљгiнгi кљнiне дейiн ќсерлi ќѓгiме айтты.

Сырлы сџхбат барысында алѕашћы ашылѕан мектепке

ћалай барѕаны, ашаршылыћтыѓ ауыр жылдары, соѕысћа

бiр ќулеттен аттанѕан 7 азаматтыѓ арасында +зiнiѓ ѕана тiрi

оралѕаны тiлге тиек болды. Соѕыстан келген соѓ алѕашћы

шыѕармаларына классик жазушылар М.Ќуезов, С.Мџћа-

нов, Ѕ.Мљсiреповтердiѓ жаћсы пiкiр айтып ћолдаѕаны,

I.Омаровтай ћоѕам ћайраткерiнiѓ ћамћорлыћ к+рсеткенi,

бќрi-бќрi айтылды. Абыз аћсаћалдыѓ ќсерлi ќѓгiмесiн

оћырмандар тџшына тыѓдады. Кездесу соѓында кiтап пала-

тасыныѓ директоры Ќ.Ћойтанов жазушыѕа арнайы салдыр-

ѕан +зiнiѓ портретiн тарту еттi. Сондай-аћ, Ќ.Нџрпейiсовтiѓ

+з атына сайт ашып, оѕан шыѕармаларын хронологиялыћ

ретпен топтастырып, оныѓ сертификатын џсынды. Кездесу

соѓынан ћаламгер +зiне к+рсетiлген ћџрметке ризашы-

лыѕын бiлдiрiп, Кiтап палатасы џжымымен естелiк суретке

тљстi. 82 жылдыћ тарихы бар Џлттыћ мемлекеттiк кiтап

палатасы осы уаћыт iшiнде ћазаћ руханиятында талай iзгi-

лiктi iстер жасаѕан. Ол игi дќстљрдi бљгiнгi таѓдаѕы џжым

да жалѕастырып, «Асыл с+з» жобасын ћолѕа алып отыр.

Айтпаћшы, 95 жасћа толып отырѕан ћарт ћаламгердiѓ

ќдебиет, ћоѕам туралы толѕанысын Џлттыћ мемлекеттiк

кiтап палатасыныѓ сайтынан да оћи аласыздар.

Заманбек СЌБИТЏЛЫ,

Кiтап палатасыныѓ безендiрушiсi.

абыздардыѓ айтћанын

оћырманѕа жеткiзедi

Газет Ћазаћстан

Республикасыныѓ

Аћпарат жќне коммуникациялар

министрлiгiнiѓ Аћпарат

комитетiнде тiркелiп, тiркеу

туралы №17411-Г

куќлiгi 24.12.2018 жылы берiлген.

Директор-Бас редактор  – Ћали СЌРСЕНБАЙ

Бас редактордыѓ бiрiншi орынбасары – Ќнуарбек ЌУЕЛБЕК

Бас редактордыѓ орынбасары – Т рехан ДАНИЯР

Жауапты  хатшы – Баћыт ОЙСА

Мекен-жайымыз:   Индекс: 050022.

Шевченко к шесi, 106 А.

Ћабылдау блмесi – 292-66-50.Факс  – 292-66-48.

E-mail: almaty-aksham@mail.ru

Газет сейсенбi, бейсенбi, сенбi кљндерi

шыѕады. Апталыћ таралымы – 11 360

Газет «Алматы аћшамыныѓ» компьютер орталыѕын-

да терiлiп, беттелдi. Суреттердiѓ сапасына редакция жау-

апты.

Жарнама мќтiнiне жарнама берушi жауап бередi.

Автордыѓ маћалалары редакция к+зћарасын

бiлдiрмейдi.

Газет «Дќуiр» ЖШС РПБК-де басылды. 050044,  Ал-

маты ћаласы, Ћалдаяћов к+шесi, 17.  Тел:273-12-04, 273-12-

54. Офсеттiк басылым, к+лемi 2 баспа табаћ.

«Алматы аћшамы» газетi ЖШС.  Ћџрылтайшысы – Алматы ћаласы Ћоѕамдыћ даму басћармасы

№113 (5776) 21 ЋЫРКЉЙЕК 2019 ЖЫЛ

16

almaty-akshamу.kz

 almaty-aksham@mail.ru

СПОРТ

Кезекшi редактор – Ќсел ДАЅЖАН

ЋЏТТЫЋТАЙМЫЗ!

АЛЅЫС

АРЋАЛАЅАН

АБЗАЛ ЖАН

Ардаћты ќкемiз, 20 немере мен ш бе-

ренiѓ атасы Бекен Анарбайџлын сексеннiѓ

сеѓгiрiне шыѕуымен шын жљректен

ћџттыћтаймыз!

Жљрген жерiнде ел-жџртына жаћсы-

лыћ жасауды ѕана маћсат еткен ардаћты

ќкемiздiѓ жљрiп +ткен жолы бќрiмiзге

љлгi. Бекен ќкемiз жастайынан алѕыр

болды. Ол орта мектептi алтын белгiге,

Ћапланбек техникумы мен Алматы

халыћ шаруашылыѕы институтын ћызыл

дипломдарѕа бiтiрiп, Оѓтљстiк Ћазаћстан

облысындаѕы Созаћ ауданыныѓ кеѓшар-

ларында 30 жыл бойы бас бухгалтер

ћызметiн атћарды. 1998 жылы Алматыѕа

ћоныс аударып, «Алтын диiрмен» корпо-

рациясыныѓ «Џн» комбинатына бас

бухгалтер болып орналасты.  Ол кездерi

комбинат с+ткесiне 120 тонна бидай

тартып, 100 тонна жоѕары сортты џн

шыѕаратын едi. Сол уаћыттарда бџл

мекеме Алматы халћыныѓ љштен бiрiн

нанмен ћамтамасыз етiп отырды.

Ол +з алдына, Бекен к+кемiз +зi

ћоныстанѕан «Шаѓыраћ-2» ыћшам-

ауданында да айналасындаѕы жџртшы-

лыћћа к+п к+мегiн тигiздi. 2002 жылы

ћыркљйекте љш к+шедегi 120 љйге су

ћџбырын тартып, 15 жыл бойы тџрѕын-

дарды сумен ћамтамасыз етiп отырды. Бџл

уаћыттарда елдi ауызсумен ћамтамасыз

етiп отырудыѓ +зi, былайша к+зге

к+рiнбегенмен, љлкен сауапты iс едi. 2003

жылы кљнделiктi тџтынатын азыћ-тљлiк

тауарларын сататын шаѕын дљкен ашты.

Ол ќлi кљнге дейiн жџмыс iстеп тџр. Ал

2007 жылы наурыз-сќуiр айларында

Сабыр Рахимов к+шесiне таспа жол

тљсуiне ыћпал етiп, жолѕа арыћ жљйелерiн

тартћызып, екi жаѕына бiрдей аѕаш

отырѕызылуына бас-к+з болды. Бџл жаѓа

ауданныѓ ќлi ашыла ћоймаѕан уаћыты

едi, ол 2008 жылы ашылды.

Ќкемiз +мiрлiк серiгi Жолдыкљл Ћам-

батырова екеуi алтын асыћтай 2 џл, кљмiс

ћасыћтай 3 ћыз тќрбиелеп +сiрдi. Ћџдайѕа

шљкiр, олардан 20 немере-ш+бере сљйiп

отыр.

Бекен ќкемiз аузы дуалы аћсаћал-

дардыѓ батасын, кие ћонѕан кейуана-

лардыѓ алѕысын к+п алды. Бљгiнде ћџр-

меттi еѓбек демалысында болса да, елiмiз-

дiѓ ћоѕамдыћ-саяси +мiрiнiѓ +ркендеуiне

+з тарапынан љлес ћосып, кейiнгi

жастарѕа љлгi-+неге к+рсетiп келедi.

Ќкемiздiѓ басы аман, бауыры бљтiн,

т+рт ћџбыласы тљгел болып, тоћсанѕа

келiп, ќулетiнiѓ абыз аћсаћалы, ел-

жџртыныѓ ћадiрмендi ћариясы болуын

тiлеймiз. Џрпаѕы +сiп-+нiп, +ркендеп,

солардыѓ ортасында мерейi тасып,

абыройы асып жљре берсiн демекпiз.

Тоћсанѕа келген жасыѓды љрiм-бџтаѕыѓ

џлан-асыр тойѕа айналдырсын!

Iзгi тiлекпен,

балалары – Шоћан, Нџрћан;

ћыздары – Салтанат,

Аћмарал, Жанар;

келiндерi – Ботак з, Ќсемкљл.

Almaty-Turkestan веломарафон

«Шексiз мљмкiндiктер ќлемi» айдарымен ?тедi

Елдiѓ оѓтљстiк астанасы мен

рухани астанасын жалѕайтын

веломарафонѕа

параспортшылар мен

Ћазаћстанныѓ танымал

азаматтары ћатысады.

«Болашаћћа баѕдар: рухани

жаѓѕыру» баѕдарламасы

аясындаѕы веломарафон биыл

тртiншi рет џйымдастырылып

отыр.

Нџрлан СЉЙIН

Ћазаћстанныѓ «Ел тiрегi» шаѕын

жќне орта бизнес (ШОБ) ассоциа-

циясымен бiрге «Анашым» ћоры «Руха-

ни жаѓѕыру» аясында Алматы–Тљр-

кiстан веломарафонын џйымдастырып

отыр.

Заѕип жќне нашар к+ретiн велоси-

педшiлердiѓ ћатысуымен болатын

марафон «Шексiз мљмкiндiктер ќлемi»

айдарымен +тедi. Т+ртiншi рет џйым-

дастырылып отырѕан марафон-акция

патриоттыћ бастама. Ол мљмкiндiгi

шектеулi жандар арасында мотива-

циялыћ платформа ћалыптастыру,

салауатты +мiр салтын насихаттау.

Биыл веломарафонѕа елiмiздiѓ

танымал тџлѕалары шаћырылып отыр.

Олар атаћты «Жiбек жолыныѓ» бiр

б+лiгiн велосипедпен жљрiп +тiп, +ѓiр-

дегi жастарѕа +здерiнiѓ +мiрi, тќжiри-

бесi жайлы айтып бермек. Ал заѕип

спортшылар спорттыћ жолы, ћиын-

дыћтарды ћалай жеѓу керек жайлы ой

б+лiседi. Осылай елдiѓ iрi ћалалары –

Тараз, Шымкент, Тљркiстанда жобаныѓ

серiктестерi iсiн ендi бастаѕан кќсiп-

керлермен, студент, оћушылармен,

мљмкiндiгi шектеулi жандармен моти-

вациялыћ кездесулер џйымдастырады.

Веломарафонѕа заѕип спортшы-

лармен бiрге «Ћазаћстанныѓ 100 жаѓа

есiмi» жобасыныѓ жеѓiмпаздары

ћатысады. Паралимпиада чемпионы

Зульфия Габидуллина, ЋР Мќжiлiс

депутаты Нџржан Ќлтаев, «Шекарасыз

спорт» жобасыныѓ жетекшiсi, режис-

сер Баћтияр Базарбеков, Алматы ћала-

сы ќкiмiнiѓ спорт ж+нiндегi кеѓесшiсi

Валихан Тен, «А.Винокуров ћорыныѓ»

жетекшiсi Берiк Бекжiгiтов, кќсiпкер

(Нџр-Сџлтан) Асћар Ќубќкiровтер

заѕип спортшылармен бiрге болып,

велосипед теуiп, жобаныѓ жљзеге

асуына атсалысады.

Ќлеуметтiк маћсаты айћын «Алма-

ты–Тљркiстан» веломарафоны 22 ћыр-

кљйек кљнi саѕат 9.30-да «Алматы Аре-

надан» бастау алады.