жиынтығы, сондай-ақ жұмыс уақыты мен демалыс уақытының
белгіленген ұзақтығы, еңбекке орналасқан Тараптың еңбек туралы
заңнамасына сəйкес демалыстар беру еңбекақы төлеу.
3 бап.
Қызметкерлердің жұмысқа тарту тəртібін, олардың біліктілігіне
жəне жасына қойылатын жəне басқа да талаптарды, егер екіжақты
келісімдерде басқадай көзделмеген болса, еңбекке орналастырушы
Тарап өз аумағында қолданылатын заңнамаға сүйеніп белгілейді.
Жұмысқа қабылданатын адамдар саны екіжақты келісімдер
негізінде анықталады.
4 бап.
Тараптардың
əрқайсысы
дипломдарды,
білімі
туралы
куəліктерді, атақ, разряд, біліктілік берілгендігі туралы тиісті
құжаттарды жəне еңбек қызметін жүзеге асыру үшін қажетті жəне
шыққан Тараптың аумағында белгіленген тəртіпте еңбекке
орналасатын Тараптың мемлекеттік тіліне немесе орыс тіліне
аударылған басқа да құжаттарды мойындайды (ресімдеусіз).
Еңбек өтіліп, оның ішінде жеңілдік негіздегі жəне мамандығы
бойынша стаждарды Тараптар өзара мойындайды. Еңбекші-
мигрант жұмысқа орналасқан Тараптан біржола кеткенде жұмыс
беруші (жалдаушы) оған қанша уақыт жұмыс істегендігі жəне айсайындығы
еңбекақысы туралы деректер келтірілген анықтама немесе басқа
құжат береді.
5 бап.
Қызметкерлердің еңбекке орналасатын Тараптың аумағында
кіру, онда болуы жəне одан кетуі сол аумақтағы күшіндегі
заңнамаға жəне Тараптар, егер еңбекші-мигрант жұмысқа
орналасқан Тараптың заңдарын жəне шетел азаматтарының онда
болу ережелерін бұзса, еңбек қатынастарын мерзімінен бұрын
тоқтатып, оның шыққан Тарапқа қайтару туралы талап қоя алады.
6 бап.
Қызметкердің еңбек қызметі еңбекке орналасқан Тараптың
еңбек заңнамасына сəйкес, еңбекке орналасатын Тараптың
мелекеттік тілінде жəне орыс тілінде жұмыс берушімен жасалған
еңбек шартымен (контрактпен) ресімделеді, қызметкерге ол
жұмысқа жүрер алдында тапсырылады.
Еңбек шартында (контрактпен) жұмыс беруші мен қызметкердің
негізгі реквизиттері, қызметкерге қойылатын кəсіби талаптар,
жұмыстың сипаты, еңбектің жағдайлары мен оған ақы төлеу,
жұмыс күні мен демалыстың ұзақтығы, тұру жағдайлары, сондай-
ақ еңбек шартының күшінде болу мерзімі, оны бұзудың
жағдайлары, көлік шығындарын жабу тəртібі туралы деректер
болуы тиіс.
Қызметкер еңбекке орналасатын Тараптың еңбек заңнамасында
белгіленген
құқықтарды
пайдаланады
жəне
міндеттерді
орындайды.
Егер еңбек шарты (контракт) кəсіпорынның (мекеменің,
ұйымның) таратылуына немесе қайта ұйымдастырылуына,
қызметкерлер санының немесе штатының қысқаруына
байланысты бұзылса, еңбекке орналасқан Тараптың заңнамасына
сəйкес осы көрсетілген негіздерде босаған қызметкерлер үшін
белгіленген жеңілдіктер мен өтемақылар еңбекші-мигрантқа да
таралады. Бұл жағдайда еңбекші-мигрант жұмыс берушінің
(жалдаушының) қаражаты есебінен өзінің шыққан Тарапына
қайтарылуға жатады.
Еңбек шарты (контракт) бір жұмыс берушіден (жалдаушыдан)
екіншісіне берілуге тиіс емес.
7 бап.
Қызметкерлердің еңбек табысына салық салуды еңбекке
орналастырған Тарап өз заңнамасында белгіленген тəртіпте жəне
мөлшерде жүзеге асырады. Қызметкерлер таққан қаражат Тараптар
екі қайтара салық салынуына жол бермейді.
8 бап.
Қызметкерлер мен олардың отбасы мүшелері Тараптардың
күшіндегі Заңнамасын немесе екіжақты келісімдерге сəйкес жеке
мүліктерін алып келуге жəне алып шығуға құқылы.
9 бап.
Қызметкерлер мен олардың отбасы мүшелерін зейнетақымен
қамтамасыз ету мəселесі 1992 жылғы 13 наурыздағы Тəуелсіз
Мемлекеттер
Достастығына
қатысушы
мемлекеттер
азаматтарының зейнетақымен қамтамасыз ету саласындағы
құқықтарына кепілдіктер туралы Келісіммен немесе екіжақты
келісімдермен реттеледі.
10 бап.
Еңбекші-мигранттар,
егер
арнайы
келісімде
басқаша
көзделмеген болса, еңбекке орналасқан Тараптың аумағында күші
бар заңнамаға сəйкес əлеуметтік сақтандырумен жəне əлеуметтік
қамсыздандырумен (зейнетақыдан басқа) пайдаланады. Оларға
дəрігерлік қызмет көрсету еңбекке орналасқан Тараптың жұмыс
берушісінің (жалдаушысының) есебінен, солардың азаматтармен
бірдей деңгейде жүзеге асырылады.
11 бап.
Өзінің еңбек міндеттерін орындаумен байланысты жарақаттан,
кəсіби аурудан не денсаулықтың басқадай зақымдауынан
қызметкерге келген зиянды төлеу тəртібі еңбекке орналасқан
Тараптың заңнамасымен реттеледі, егер жеке келісімде басқадай
көзделмеген болса.
12 бап.
Қызметкер қайтыс болған жағдайда жұмыс беруші (жалдаушы)
ол шыққан Тараптың аумағында оның денесін жəне жеке мүлкін
жеткізуді ұйымдастырады, соған байланысты шығындарды
көтереді, қайтыс болу фактісі бойынша материалдары бере отырып,
сол Тараптың дипломатиялық жəне консульдық өкілдерін хабардар
етеді.
13 бап.
Тараптар біріне бірі мыналарды хабарлайды:
– ұлттық заңнама жəне еңбек, жұмыспен қамту, эмиграция жəне
имиграция саласындағы, оның ішінде еңбекші-мигранттардың өмір
жағдайлары жайындағы басқа нормативтік актілер туралы;
Тараптардың еңбек рыноктарындағы ахуалы туралы. Мұндай
қызметті
жүзеге
асыруға
шығатын
Тараптың
құзіретті
органдарының тиісті рұқсаттар жоқ делдалдардың еңбекші-
мигранттарды еңбекке орналастыруын тойтару мақсатында
Тараптар қажетті шаралар қабылдайды.
Жасырын немесе заңсыз имиграцияға көмек көрсеткен кез
келген адам еңбекке орналасатын Тараптың күшіндегі
заңнамасына сəйкес жауаптылық көтереді.
14 бап.
Қызметкер еңбекке орналасқан Тараптың заңнамасына сəйкес
жəне екіжақты келісімдерді ескере отырып тапқан қаражатын
шыққан Тараптың аумағына аудара алады.
15 бап.
Тараптар осы Келісімге қол қойылған күннен бастап бір ай
мерзімде тиісті өкілетті органдарды анықтайды.
Достарыңызбен бөлісу: | 
