А. А. Букаева 5В090200 Туризм мамандығына арналаған КӘсіби қазақ тілі

• 
  Сіз шетелден саяхаттан келдіңіз, алған әсеріңіз туралы достарыңызбен бөлісіңіз.
  
• 
  Сіз шетелге саяхаттап келдіңіз, өз елініз туралы мәлімет беріңіз.
  

Мысалы, Тұманның қалыңдығы сонша – түк те көрінбейді.

Оның қорыққаны саондай - ............ . Сіздерге айтарым сол: ......... . Өтірік сөз жарақат сияқты: .....

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

1. 
   Сөздер мен сөз тіркестерін оқыңыз, есте сақтаңыз, аударыңыз.
   
2. 
   Сөздер мен сөз тіркестерін қатыстыра отырып сөйлем құрыңыз.
   

1. 
   Екі бағандағы сөздермен сөз тіркестерін құрып, сөйлем құрыңыз.
   

Құқықтық толтыру

Ішкі ішінде

Екіге мәртебе

Ел бөліну

Спортпен саяхат

Қажетті туризм

Өте айналысу

Ұлттық жоғару

Құжаттар құжаттар

2. 
   Мәтінмен жұмыс.
   

2.Мәтәнін мазмұнына қарай бөлімге бөліп, әрқайсысына тақырып қойыңыз.

3. Тақырып бойынша әнгімелеңіз.


Ішкі туризм.

Туристік саяхаттардың түріне және құқықтық мәртебесінде қарай туризм-ішкі яғни ұлттық және сыртқы яғни халықаралық болып екіге бөлінеді. Ішкі туризм-азаматтардын шеккарадан аспай өз елінің ішінде саяхаттауы.

1993 жылы Бүкіл одақтық туризм ұйымдары Оттаво конференциясында туризмнің түрлерің анықтады «Ұлттық турнизм» және «Ел ішіндегі туризм» деген жаны ұғымдар енгізілді. Ұлттық туризм –ішкі және сыртқы туристік саяхаттардан турады. Ел ішіндегі туризм – ішкі туристік саяхаттарды қамтиді.

Ішкі туризм адамдардын демалу, елтану немесе спортпен айналысу мақсатында жүзеге асырылатын туристік саяхат. Ішкі туризм мемлекеттік шекараны асумен байланысты емес, сондықтан қажетті құжаттарды толтыруда ешқандай қиындықтар кездеспейді. Ұлттық ақша бірліктерінде еш қиындықсыз қолануға болады. Туризмнің басқа түрлеріне қарағанда ішкі туризмді ұйымдастыру өте жеңіл. Сыртқы яғни халықрарлық туризмге қарағанда ішкі туризмнің мемлекетке түсіретін пайдасы да өте жоғары.

2. 
   Мәтінен кейінгі жұмыс.
   

3. 
   Туристік саяхаттардың түріне және құқықтық мәртебесіне қарай туризм нешеге бөлінеді?
   
4. 
   Туризмнің түрлерің қашан анықтады?
   
5. 
   Қандай жаңа ұғымдар енгізілді?
   
6. 
   Ұлттық туризм мен ел ішіндегі туризмнен айырмашылықтары қандай?
   
7. 
   Ішкі туризмде қандай мақсаттар іске асырылады,
   
8. 
   Ішкі туризмнің артық шылығы қандай?
   

2. 
   Сұхбатты толықтырыңыз.
   

1. 
   Еліміздің туристік аймақтары туралы әңгімелеңіз.
   
2. 
   Ішкі туризм бойынша туристік саяхаттан келдіңіз, алған әсеріңізді досыңызбен бөлісіңіз.
   

• 
  Көп нүктенің орнына сәйкес келетің етістіктерді қойыңыз.
  

1. 
   Қазір саяхатқа .......
   

Сіз астанаға ............

Иә, біз көрмеге .........

Керекті сөздер: шығамыз, барамыз, кетеміз, жол жүреміз.

2. 
   Олар экскурсияға ...............
   

Туристер тауға ....................

Олар өзенге жүзеге..............

Керекті сөздер: шығады, барады, кетеді, келеді.

3. 
   Мұражайларға, көрмелерге ....................
   

Саяхатшылар мұражайларға ...................

Иә, бәз тауға ........................

Керекті сөздер: шығамыз, барамыз, кетеміз, келеміз.

4. 
   Сендер көрнекті орындарды .....................
   

Жеке ойластырылған туризммен .................

Сендер шатырда ...........................

Керекті сөздер:көресіндер, аралайсындар, айналысамыз, тұрасыңдар.

• 
  Бірінші қатардағы сөздерге екінші қатардан синонимін табыңыз:
  

1. 
   Тірішілік ету а) қатер
   
2. 
   Сапар шегу ә)қуат
   
3. 
   Қауіп б)саяхаттау
   
4. 
   Күш в)жалғыз
   
5. 
   Жеке г)өмір сүру
   

• 
  Бірінші қатардағы сөздерге екінші қатардан антониммің табыңыз:
  

1. 
   Дос а)артқа
   
2. 
   Достық ә)топтанып
   
3. 
   Жалғыз в)қастық
   
4. 
   Алға г)дұшпан
   

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

1. 
   Мәтінге дейінгі жұмыс:
   

1. 
   Сөздер мен сөз тіркестерін оқыңыз, есте сақтаңыз, аударыңыз.
   
2. 
   Сөздер мен сөз тіркестерін қатыстыра отырып сөйлем құрыңыз.
   

3. 
   Екі бағандағы сөздерден сөз тіркестерін құрып, сөйлем құрыңыз.
   

Бұршақты шегу

Құлама көрінбес

Қорғаныш асу

Тығыз көтерілу

Саяхат туризмі

Көздің жауын

Міндетті көзілдірік

Тауға жол

Тасқынды жасау

Нөсерлі көруі

Асудан түрде

Шыңға байланысты

Сапар шығу

Тау ағын

II.Мәтінмен жұмыс

1. 
   Мәтінді мәнерлеп, түсініп оқыңыз
   
2. 
   Мәтіннің мазмұнына қарай бөлімге бөліп,әрқайсысына тақырып қойыңыз.
   
3. 
   Тақырып бойынша әңгімелеңіз.
   
4. 
   
   

Тау туризмі жаяу кезу туризмімен тығыз байланысты. Тауға саяхат жасайтын туристке ең алдымен қорғаныш көзілдірікикерек. Себебі биікке көтерілген сайын күн радиациясы көбейіп, көздің көруі нашарлайды. Сондықтан көзді қорғау үшін қорғаныш көзілдірік міндетті түрде керек. Сол сияқты күннің көзінен қорғайтын бас киім және тауға шығуға ыңғайлы аяқ киім керек.

Тауға сапар шеккенде көптеген қауіп қатер кездесуі мүмкін. Мысалы тасқынды ағын, тастың құлауы, нөсерлі жауын, найзағай, тұман, бұршақты жауын болуы мүмкін. Осындай қиындықтарға қарамай, құлама, тасты, сырғанақ, көрінер, көрінбес жолдармен тау жоталарына өрмелеп, асудан асып, шыңға көтерілу қандай ғажап!

III. Мәтіннен кейінгі жұмыс.

1. 
   Мәтін бойынша төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз:
   

2. Тауға саяхат жасайтын туристке не керек?

3. Не үшін?

4. Қандай қауіп қатерлер кездесуі мүмкін?

Биік, нашар, қиын, көтерілу, көбею, ыңғайлы, көп.

Тауға таудың

5. 
   Көп нүктенің орнына керекті сөздерді жазыңыз.
   

..................................шомылу.

..................................теру.

..................................жүру.

..................................емделу.

..................................демалу.

..................................шығу.

Керекті сөздер: тауға, шипажайда, жидек, демалыс үйінде, көлде, таза ауада, орманда.

6. 
   Артық сөзді алып тастаңыз.
   

ә)шың, шалғын,тау

б)сапар, жол,саяхат

в)биік, аласа,заңғар

г)нашар,керемет,жаман

ғ)керемет,ғажап,көңілсіз

• 
  Септеулік шылаулар мен зат есімдерді сәйкестендеріп, сөйлем құрыңыз
  

• 
  Етістіктерге жұрнақтарды жалғап, сөйлем құрыңыз.
  

• 
  Сөздерді сөз құрамына талдаңыз.
  

1. 
   Сіз тауға саяхат жасап келдіңіз, алған әсерәңіз туралы әңгімелеңіз.
   
2. 
   Тауға саяхатқа шығатын досынызға өзімен бірге қандай зат алу керектігін айтып, ақыл-кеңес беріңіз.
   

а) Мысалдағы сөйлемді негізге ала отырып, бірнеше сөйлем жазыңыздар

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

1. 
   Сөздер мен сөз тіркестерін оқыңыз, есте сақтаңыз, аударыңыз.
   
2. 
   Сөздер мен сөз тіркестерін қатыстыра отырып сөйлем құрыңыз.
   

3. 
   Екі бағандағы сөздерден сөз тіркестерін құрып, сөйлем құрыңыз.
   

Ертеңгілік аспан

Ыдыс үні

Жұлдызды сыбысы

Демалу тігу

Ұйықтайтын төрыс

Жапырақтың романтика

Құстың ас

Өзеннің үшін

Желдің қап

Шатыр аяқ

Жұрыс шуылы

2. 
   Мәтінмен жұмыс.
   

1. 
   Мәтінді мәнерлеп, түсініп оқыңыз.
   
2. 
   Мәтәнін мазмұнына қарай бөлімге бөліп, әрқайсысына тақырып қойыңыз.
   
3. 
   Тақырып бойынша әнгімелеңіз.
   

Туризімнің басқа түрлеріне қарағанда жаяу кезу туризмі өте кең тараған жаяу кезу туризмі-туризмнің жеке ойластырылған түріне жатады. Мұнда саяхатшы алға қойылған мақсатпен жұрыс-тұрыс жайын өзі анықтайды. Топтанып және жеке сапар шегуге болады.

Жаяу кезу туризмі кезінде туристке ең алдымен арқа дорба керек. Арқа дорбаға ұйықтайтын қап ыдыс-аяқ және қажетті тағамдар салынады. Демалу үшін, таяныштар мен қызықтарды дайындап, шатыр тігеді. Шатырды суға жақын жерге құрады. Ертенгілік, түскі және кешкі астарын даярлау үшін алау отын жағады. Түнде алауды қоршап отырып, туристік әңдер айтады, би билейді, әртүрлі ойындар ойнайды. Жұлдызды аспан астында өзеннің шуылын, желдің сыбысын, құстың үнін жапырақтын сыбдырын естіп, ұйықтайтын қапта демалу-туристік романтика.

2. 
   Мәтінен кейінгі жұмыс.
   

1. 
   Мәтін бойынша түмендегі сқрақтарға жауап беріңіз.
   

Алға қоылған мақсат пен жұрыс-тұрыс жайын кім анықтайды?

Қалай сапар шегуге болады?

Жаяу кезу туризмі кезінде туристке қандай нәрселер керек?

Туристер не үшін алау отын жағады?

Түнде алауда қоршап отырып не істейді?

2. 
   Бірнеше сөз тіркестерің құрыңыз:
   

Жаяу кезу туризмі

3. 
   Сұхбатты толықтырыңыз.
   

4. 
   Суреттер бойынша әңгімелеңіз.
   

5. 
   Саяхаттан келдіңіз, кездескен қызықтар туралы достарыңызбен бөлісіңіз.
   

Мысалы, Машина жолда бөгелмесе, тура үш сағатта барып қаламыз.

а) Сөйлемді аяқтаңыз.

Мен келсем, ........ . Сен келсең, .......... . Сіз келсеңіз, ........ . Біз келсек,....... . Сендер келсеңдер, ....... . Сіздер келсеңіздер, ...... . Олар келсе,..........

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

1. 
   Сөздер мен сөз тіркестерін оқыңыз, есте сақтаңыз, аударыңыз.
   
2. 
   Сөздер мен сөз тіркестерін қатыстыра отырып сөйлем құрыңыз.
   

1. 
   Мәтінді мәнерлеп, түсініп оқыңыз.
   
2. 
   Мәтәнін мазмұнына қарай бөлімге бөліп, әрқайсысына тақырып қойыңыз.
   
3. 
   Тақырып бойынша әнгімелеңіз.
   

Жолдама бойынша сапар шеккен турист теплоходпен, ұшақпен, пойызбен немесе автобуспен саяхатқа шыгуы мүмкін. Теплоходпен теңізде, мұхитта сапар шегуге болады. Ол ұшін алдымен теплоходтың қай кезде келетінін, қандай порттарға бұрылатынын және жолда қанша уақыт болатынын анықтап алу керек. Өзіне арналған каютанын қай жерде орналасқанын білгеннен кейін заттарын қойып, кеме капитанымен танысады. Радист арқылы тұған-туыстарына өзінің амандағын білдіріп радиограмма жіберуіне болады. Күндіз немесе кешке қарай кеме үстінде айналаны тамашалап сүретке түседі. Тымық күні су жолдарымен алға жылжыған теплоходтың үстінен айналаны тамашалау қандай ғажап!

3. 
   Мәтіннен кейінгі жұмыс.
   

1. 
   Мәтін бойынша төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.
   
2. 
   Жолдама бойынша қалай саяхаттауға болады?
   
3. 
   Теплоходпен қайда сапар шегуге болады?
   
4. 
   Алдымен нені анықтап алу керек?
   
5. 
   Туған-туыстармен қалай хабарсасуға болады?
   

1. 
   Төмендегі сөздердің антонимі тауып, сөйлем құрыңыз.
   

2. 
   Төмендегі сөздердің синонимін тауып бірнеше сөз тіркестірің құпыңыз.
   

3. 
   Сіз теплоходпен сапар шегіп бара жатырсыз. Амандығыңызды білдіріп туған-туыстарыңызға радиограмма жіберіңіз.
   

-Сәлеметсіз бе?

-.........................

-Өзен (теңіз)вокзалы қай жерде орналасқан?

-...........................

-Мына порт қалай аталады?

-............................

-Теплоход қай кезде жүреді?

-............................

-Жолда қанша уақыт боламыз?

-..............................

-Теплоход қандай порттарға бұрылады?

-.............................

-Бұрын теплоходпен сапар шегіп пе едеңіз?

-..................................

-Шайқалысқа шыдайсыз ба?

-......................................

-Басыңыз айнала ма?

-....................................

-Жақсы жатып, жайлы тұрыңыз.

-......................................

V. Жаттығулар әлемінде:

• 
  Одағай сөздерді қатыстыра отырып сөйлем құрыңыз.
  

• 
  Еліктеуіш сөздерді қатыстыра отырып сөйлем құрыңыз.
  

Екпей егін бітпес; үйренбей, білім бітпес (мақал)

а) Шартты бағыныңқылы сабақтас сөйлемді аяқтаңыздар.

Бір елді бір ел жақсы білсе, ........ . Сөз жүйесін тапса, ...... . Ертен күн ашық болса, ...... .

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

Заң, құқық, мүнде, қорғау, нұсқау, нұсқаушылық, қызмет, тәртәп, қаулы, жүзеге асыру, азаматтық, сақтандыру, келесімшарт, бекту.

Құқығын қабылданды

Қазақстан асырылады

Туристердің көрсетулер

Мүддесін қоғау

Қорғау Республикасы

Заң бекітіді

Қызмет қорғау

Қаулысына құқығын

Жүзеге мақсатында

Келісімшартың сәйкес

ІІІ. Мәтінмен жұмыс.

Мәтінді мәнерлеп, түсініп щқыңыз.

Мәтәнің мазмұңына қарай бөлемге бөліп, арқайсысына тақырып қойыңыз.

Тақырып бойынша әңгімеленіз.

Қазақстан Республикасында туристердің құқығы мен мүддесін қорғау мақсатында «Қазақстан Республикасындағы туристік қызмет туралы» заң қабылданды. Осы заң бойынша туристік қызмет көрсетулер лицензияланады. Олар туропереторлық, турагенттік, экскурсиялық қызметтер, туризмнің нұсқаушылық қызмет көрсетулері. Лицензиялау Қазақстан Респубоикасы Үкіметтінің 14.09.2001 ж. №1213 «Туристік қызметті лицензиялау тәртібі» қаулысына сәйкес жүзеге асырылады. Туропереторлар мен турагентр лицензияны алу үшін азаматтық құқық сақтандыру келесім шарртың бекітеді.

Қазақстан Республикасында туристердің құқығы мен мүддесін қорғау мақсатында қандай заң қабылданды?

Қандай қызмет көрсетулер лицензияланады?

Лизенциялау қалай жүзеге асырылады?

Туропереторлар мен турагенттер лицензияны алу үшін не бекітеді?

2. Сөздерді қазақ тіліне аударып, сөз жұмбақты шешіңіздер.

Жасырылған, сөздерді, қатыстыра отырып, сұраулы сөйлем құрыңыздар.

2. Постановление

3.Услуга

3.Бірнеше сөз тіркестерің құрыңыз:

Заң бойынша

қызмет көрсету


4.Сұхбатты толықтырыңыз.

Туристердің .... мен .... қорғаклары. Туроператорлық, ....., ....... жүргізіледі. Лицензиялау Қазақстан Республикасы Үкіметінің ....... .... ..... «Туристік қызметті ... ....» қаулысына сәйкес .... ..... .

Осуществляется решение, заключается договор, формултруется рыночные связи, развивается бизнес, организуются поездки, используются денежные средства.

Қаулы, келімімшарт, заң, Үкімет, азамат.

Жасы менімен шамалас бола тұра,............................... . Наурыз айы туса да, ........................... . Жұмыс қанша қиын бол,анымен, .......................... .

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

Қарқын, нарық, қазіргі таңда, бағыт, келу, шетелдік, кетуі алыс жақын, сапар, ұйымдастыру, ішкі, отандық, әлеуметтік, мұқтаждық, демеу, демеуші, жылжу, белсенді, тәсіл, пайдалану.

Белсенді қорғау

Әлеуметтік алу

Сапарын туризм

Алыс бекіту

Туристік тәсілі

Келу көрсету

Кету туризм

Ішкі мұқтаждық

Қазіргі туризм

Келісімшартым жақын

Жүзеге бойынша

Лицензияны ұйымдастыру

Қызмет таңда

Мүддесін нарық

Заң асыру

Мәтінді мәнерлеп, түсініп оқыңыз

Мәтінің мазмұнына қарай болімге бөліп, әрқайсысына тақырып қойыңыз.

Тақырып бойынша әңгімелеңіз.

Қазіргі жағдайда туризм жан жақты дамып келеді. Ол туристік қызмет көрсету нарығың қалыптастырып, туристік бизнесті дамытты. Қазіргі таңда Қазақстан Республикасында туристік нарық мына бағыттарға бөлінеді:

1. Келу туризмі Қазақстанға келген шетелдіктерге қызмет көрсетуге бағытталған.

2. Кету туризмі Қазақстан Республикасы азаматтарының алыс жақын шетелдерге сапарын ұйымдастыру.

3. Ішкі туризм ел ішінде отандық туристермен жұмыс.

4. Әлеуметтік мемлекеттің әлеуметтік мұқтаждықтарға бөлетін қаражатынан демеу көрсетілітің саяхат.

5. Өздігінше туристердің өз беттерінше ұйымдастыратын жылжудың белсенді тәсілдерін пайдаланатын сапары.
III.Мәтінен кейінгі жұмыс.

1.Мәтін бойынша төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз:

1. 
   Қазіргі жағдайда туризм қалай тамып келеді?
   
2. 
   Туризмнің дамуы нені дамытады?
   
3. 
   Қазақстан Республикасында туристік нарық қандай бағыттарға бқлінеді?
   
4. 
   Келу, кету туризмнің бағыттары қандай?
   
5. 
   Ішкі, әлеуметтік туризм нені қарастырады?
   

Туризм

Нарық, бизнес, бағыт, қызмет көрсету, шетелдіктер, сапар, тандық, мұқтандық, қаражат, демеу, жылжу, тәсіл.

.............Қазақстанға келген ...... қызмет көрсетуге бағытталған. Кету туризмі Қазақстан Республикасы.... алыс жақын шетелдерге ...... ұйымдастыру. Ішкі туризм ел ішінде отандық туристерімен жұмыс.

1. 
   Сіз өзініздің туристік фирманызда туристік нарықтын қай бағытын ұйымдастырар едіңіз?
   
2. 
   Қазақстан Республикасындағы туристік қызмет көрсетулер туралы шетелдік саяхатшылар әңгімелеп беріңіз.
   

• 
  Сөздерге тиісті жұрнақтарды жалғап, сөйлем құрыңыздар.
  

1. 
   лы, лі, ды,ді,ты,ті: тау, қала, су, бақыт, қуаныш, дәм, мереке, тәртіп, өкініш, көрік, қауіп, ақыл.
   
2. 
   дай,дей,тай,тей: тау, ай, күн, көл, теңіз, тас, кілем.
   
3. 
   сыз, сіз: көніл, бақыт, жұмыс, тәртіп, бұлт, жаңбыр.
   
4. 
   лық,лік, дық, дік, тық, тік: күс, жаз, ауыл, қала, Республика, облыс, дәрігер, қоғам, ұлт, апта, ай, жыл.
   
5. 
   ғы,гі,қы,кі: кеше, бүгін, биыл, былтыр, кеш, түн, түс, жаз, қыс, көктем, күз, ертен, таңертең
   

• 
  Мақалдарды мәнерлеп оқып, сын есімнің жұрнақтарының астын сызыңыз.
  

1. 
   Балалы үй базар, баласыз үй мазар.
   
2. 
   Күйеу жұз жылдық, құда мың жылдық.
   
3. 
   Азапсыз махаббат арзан махаббат.
   
4. 
   Адам қатесіз болмас, көл бақасыз болмас.
   
5. 
   Жақсы келін қызындай, жақсы күйеу ұлындай.
   
6. 
   Түйедей бойын болғанша, түймедей ойын болсын.
   
7. 
   Әкенін қадірін балалы болғанда білерсін.
   

8. 
   Суреттерге қарап туризмнің түрлерін анықтап шағын әңгіме жазыңыздар.
   

Мысалы, Үйдегілер тысқатшықаса, таң аппақ боп атқан екен.

а) Берілген сөйлемдердің басыңқы сыңарларын өздерің ойлап тауып, мезгіл бағыныңқылы сабақтас жасаңдар.

Тыстағы жұмыс біткен кезде, ...... . Үшеуі үйге кірген соң,...... . Әкесі атқа мініп кеткеннен кейін, .... . Жолмен біраз жүрген соң, ..... . Ол үйге қайтып келісімен, ..... .

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

Халықаралық туризм, туристік аймақтар, саяхат жасау, туризмді насихаттау, туризмді дамыту, туризм орталығы, туристік кәсіпорындар, транзиттік жерлер, шетелдік туристер, туристік бизнес, табиғат, ғылыми орталық, әлемдік дәреже, сәйкес келу, жоғары, сапалы қызмет, әсем, сәнді, қонақ үйлер, мейрамханалар, мұз айдыны, демалыс орны, туристік базалар.

Турист базалар

Нағыз қызмет

Ғылыми айдыны

Әлемдік база

Жоғары орталық

Сапалы аймақтар

Мұз орны

Туристік жылдары

Соңғы сапалы

II.Мәтінмен жұмыс

1.Мәтінді мәнерлеп, түсініп оқыныз

2.Мәтіннің мазмұнына қарай бөлімге бөлімге бөліп, әрқайсысына тақырып қойыныз.

3.Тақырып бойынша әңгімелеңіз.

Еліміздің туристік аймақтары – Алматы, Көкшетау, Қапшағай, Маңғыстау өнілері. Олар туризмнің нағыз орталықтары. Туристік кәсіпорындардың көбі Алматыда орналасқан. Себебі транзиттік жерлер Алматыдағы фирмалар арқылы өтеді. Шетелден келген туристердің көбі Алматы қаласына тоқтайды. Алматы – еліміздің ғылыми орталығы. Табиғаты да жайлы. Соңғы жылдары қалада әлемдік дәрежеге сәйкес келетін, жоғары сапалы қызметтер көрсете алатын әсем де сәнді қонақ үйлер мен мейрамханалар салынуда. Мысалы, «Рахат Палас», «Анкара», «Астана» тағы басқа қонақ үйлер. Сонымен қатар, әлемдік маңызы бар «Медеу» мұз айдыны, «Шымбұлақ» демалыс орны, «Алатау» туристік базалары бар.

1. 
   Қандай өнірлер еліміздің туристік аймақтары болып табылады??
   
2. 
   Олар туризмнің қандай орталықтары?
   
3. 
   Туристік кәсіпорындардың көбі қайда орналасқан?
   
4. 
   Неге?
   
5. 
   Қайдан келген туристердің көбі Алматы қаласына тоқтайды?
   
6. 
   Соңғы жылдары қалада қандай мейрамханалар салынуда?
   

Ел, аймақ, әлем, әсем, жайлы

Көп, жайлы, соңғы,жоғары

а) аймақ, өңір, өлке, жер

ә) әсем,әдемі, сәнді, ажарлы

б) әлемдік, көпшілік, дүниежүзілік

в) пайдалы, жайлы, ыңғайлы
5.Туристік аймақтарды сипаттаңыз:

Алматы....................................................................................................................................................................

Көкшетау................................................................................................................................................................

Қапшағай................................................................................................................................................................

6. 
   Сұхбатты толықтырыңыз
   

• 
  «Туристік бизнесті дамытуға менің қосар үлесім» тақырыбында досыңызбен ой бөлісіңіз.
  
• 
  Туристік кәсіпорындардың қызметі туралы достарыңызбен пікірлесіңіз.
  

орындарымен таныстырыңыз.

• 
  Берілген сөздер мен сөз тіркестеріне барыс септік жалғауларын қойып, сөйлем құрастырыңыз
  

• 
  Берілген сөздерді етістіктің 3 шағына қойыңыз.
  

• 
  Берілген сөздерге тәуелдік жалғауының 3 шақ жалғауын жалғап жазыңыз.
  

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

Солтүстік, оңтүстік, ғасыр, мекен, кесене, сопылы, ықылым, пәни дүние, ошаулану, ақиқат, рухани, көсем.

Ақиқат еркімен

Орта ғасырлық жол

Дүниеге алу

Оң жер

Діни көсем

Сопылық жағында

Туған сыры

Өз орталық

1. 
   Мәтінді мәнерлеп, түсініп оқыңыз.
   
2. 
   Мәтінің мазмұнына қарай бө лімге бөліп, әрқайсысына тақырып қойыныз.
   
3. 
   Тақырып бойынша әңгімелеңіз.
   

Түркістан (Йассы) – орта ғасырлық қала. Шымкент қаласынан солтүстік батыста 225 км жерде, Сырдарияның оң жаңында орналасқан. IX-X ғасырларда Түркістан қаласының орнында Шауғар мекені болған. XII-XIV ғасырларда қала Йассы деп аталады.

Ахмет Йасауи кесенесі салынғаннан кейін түріктердің діни орталығына айналып, «Хахрет-Түркістан» деп аталады.

Қожа Ахмет Йассауи қасиетті Түркістан топырағында дүние келген. Ол бала кезінде ұстазды Арыстан Бабтан сабақ алады. Кейін Бұқара қаласындағы Хамадани медресесіңде оқиды. Одан әрі қарай сопылық жолға түсіп, жеті ықылым жерлерді аралаған сапары басталады. Он жеті жасында туған мекені Иасыға оралады. Алпыс үш жасында Қылуетке түсіп, пәни дүниеден өз еркімен оқшауланып, әлемнің ақиқат сырына оймен үніледі. Ол күллі Күншығыс елдері мұсылмандарының рухани көсеміне айналған.

1. 
   Түркістан қандай қала?
   
2. 
   Ол қайда орналасқан?
   
3. 
   XII-XIV ғасырларда қала қалай аталған?
   
4. 
   деп қашан аталады?
   
5. 
   Қожа Ахмет Йассауи қай жерде туған?
   
6. 
   Ол кімнен сабақ алған?
   
7. 
   Қандай медреседе оқыған?
   
8. 
   Қандай жолға түскен?
   
9. 
   Туған мекеніне неше жасында оралған?
   
10. 
    Алпыс үш жасында не істеген?
    
11. 
    Қожа Ахмет Йассауи кім?
    

Түркістан қаласы Шымкент қаласының ...............

.......................оң жағында ........................ .

IX-X ғасырларда ..............................

.......................қала.............................. деп аталған.

....................., «Харет-Түркістан» деп аталады.

.................дүниеге келген.

........................., жеті ықылым жерлерді аралаған сапары бастатады.

......................, пәни дүниеден өз еркімен ................. .

......................көсеміне айналған.

1. 
   Сіз Түркістан қаласында болдыңыз ба?
   
2. 
   Түркістанді неге екінші Мекке деп атайды?
   
3. 
   Ал неліктен «Рухани астана» деп атайды?
   
4. 
   Қожа Ахмет Йассауидің кесенесі туралы не білесіз?
   
5. 
   Тағы қандай кесенелерді білесіз?
   

1. 
   Сіз Түркістан қаласынан келдіңіз, алған әсереңізбен жолдастарыңызбен бөлісіңіз.
   
2. 
   Сіз жолсілтеуші ретінде саяхатшыларды Түркістан қаласымен таныстырыңыз.
   
3. 
   Шет елден келген саяхатшыларға Қожа Ахмет Йассауи туралы әңгімелеп беріңіз.
   

1. 
   Қалыбекова Қ.С. Кәсіби қазақ тілі / Қ.С.Қалыбекова, Р.Иманбаева – Қарағанды: ҚарМТУ, 2013
   
2. 
   Тұрсынова Г.Т.Кәсіби қазақ тілі / Г.Т. Тұрсынова.- Алматы, 2011.
   
3. 
   Күзекова З. Қазақ тілінің практикалық курсы (гуманит) / З.Күзекова. Алматы: Ғылым,2001.
   
4. 
   Н.Қ. Мұхамадиева «Кәсіби қазақ тілі» А., 2003ж.
   
5. 
   З. Күзекова, Ғ. Қарақұсова «Қазақ тілі» А., 1997ж.
   
6. 
   Н.Оралбаева «Практикалық қазақ тілі» А., 1993 ж.
   

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университеті

Филология және педагогика факультеті

Қазақ филологиясы кафедрасы

БЕКІТЕМІН

ОӘК шешімімен

Төраға

(қолы) (аты-жөні, тегі)

«_____» 2015 ж.
Қазақ филологиясы кафедрасы

(кафедраның толық атауы)

(пәннің атауы)

пәні бойынша студенттің оқытушымен өзіндік жұмысына (СОӨЖ) арналған
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Оқу нысаны: күндізгі

Көкшетау, 2015
Әдістемелік нұсқаулар Кәсіби қазақ тілі пәнінің

(пәннің атауы)

оқу жоспары мен бағдарламасының талаптарына сәйкес құрылған және студенттің оқытушымен өзіндік жұмысы (СОӨЖ) жұмыстарының талаптарын орындауға барлық қажетті мәліметтерді қамтиды.


Қазақ филологиясы кафедра отырысында бекітілген

№ 1 хаттама « 27 » тамыз 2015 ж.

(қолы ) (тегі, аты,әкесінің аты)

(қолы) (тегі,аты,әкесінің аты)

1. 
   Кеңес беру функциясы:
   

• 
  Оқу жұмыс жоспарына енетін пән бойынша студенттің өзіндік жұмысын орындауға педагогикалық мақсатта көмек көрсету. Оқу материалын меңгеруде студентке жұмыс әдістерін таңдауға көмектеседі. Оқу материалын бекіту тапсырмаларын орындау мүмкіндігі бар.
  
• 
  Оқу материалын тереңірек түсінуге ықпал етеді. Талап бойынша, студенттер алдын-ала дайындалатын нақты тақырыппен өтеді.
  
• 
  Студенттің өзін қызықтыратын ғылыми жұмыспен терең айналысуына ықпал етеді.
  

2. 
   Бақылау функциясы:
   

• 
  Студенттердің білімін күнделікті тексеру. Осы сабақта студент бағдарлама бойынша мжоғары балл алу үшін нақты мүмкіндік туады.
  

СОӨЖ сабақ кестесіндегі уақытқа сәйкес, көрсетілген дәрісханада өтеді. Алайда ол өздігінен жақсы жұмыс істей алатын студенттер үшін міндетті емес. Сондықтан оқытушының міндеті студенттердің оқудағы жетістігінің мониторингін жүргізіп, олардың бәрі де оқу курсын толық игеріп, емтиханды табысты тапсыруын қадағалау. Сол үшін де СОӨЖ жүргізіледі.

СОӨЖ жүргізудің формалары әртүрлі. Сұрақ-жауап формасы: бір немесе бірнеше студенттер сұрақ қойып, оқытушы оларға жауап береді. Немесе қойылған сұраққа байланысты оқытушының студенттермен әңгімелесуі түрінде өтеді. Алайда студенттердің оқуын тексеруге бағытталған оқытудың белсенді әдістері – СОӨЖ өткізудің негізгі формасы болып табылады. СОӨЖ әрбір сабағы жоспарланып, сабақтың әр элементі алдын-ала ойластырылғаны жөн.

СОӨЖ әр сабағына қажетті көрнекі құралдар дайындалады (кейстер, рольдік ойындар, тестілер, кроссвордтар, т.б.). Олар кезінде лекцияда көрсетугемүмкін болмаған материалдар және кейбір сұрақтарды кеңітіп тереңдетеді, ұсынылған жағдаяттарды талдауға, қойылған міндеттерді шешуге, шешім қабылдауға көмектеседі.

Оқытушыда СОӨЖ тиімді өткізуге қажетті әдістемелік материалдар, әдебиеттер жеткілікті болуы керек.   

Студенттердің өзіндік жұмысына назар аударуды бірізді күшейту арқылы әдіснамалық қолдау көрсету.

Ақпараттық және оқу-әдістемелік қамтамасыз ету студенттердің өзіндік жұмысына назар аударуды бірізді күшейту арқылы іске асады.

Студенттің өзіндік жұмысы тапсырмаларды тәжірибе жүзінде орындай білу шеберліктері мен дағдыларын қалыптастыруға, логикалық ойлауын дамытуға, шығармашылық белсенділігін, меңгірілген оқу материалын талдауға, танымдық қабілетін арттыруға бағытталады.

Студенттің өзіндік жұмысын ұйымдастыру оқу әдістемелік әдебиеттер және нұсқаулықтармен қамтамасыз етіліп, белгілі бір тақырыптар(оның ішінде өз бетімен оқытуға арналған) бойынша жүзеге асады және тест, бақылау жұмыстары, коллоквиум, реферат, шығарма, есеп және т.б. бақылау түрлері арқылы тексеріледі.

Өзіндік жұмыс екі түрге бөлінеді – оқытушының жетекшілігімен орындалатын өзіндік жұмыс(СОӨЖ) және студенттердің толығымен өз бетімен орындайтын өзіндік жұмысы(СӨЖ).

Оқытушының жетекшілігімен орындайтын өзіндік жұмыс(СОӨЖ) – жалпы оқу кестесіне кірмейтін, жеке график бойынша студенттің оқытушымен байланыста аудиториядан тыс орындайтын жұмыс түрі болып табылады.

СОӨЖ және СӨЖ ара қатысын ЖОО өзіндік жұмыстың жалпы көлемінде өз бетімен анықтайды.

СОӨЖ барысында оқу бағдарламасының күрделі сұрақтары, үй тапсырмасын орындау, курстық жобалар(жұмыс), семестрлік тексеру жұмысы, СӨЖ-ның тапсырма түрлері бойынша консультация жүргізіледі.

Тілдер және тілдік пәндер бойынша оқу сабақтарын өткізу, сондай-ақ студенттердің өзіндік жұмысын ұйымдастыру үшін ЖОО-да лингофон кабинеттері және тиісті жабдықтары болы тиіс.

ЖОО-да кестеге сәйкес оқу сабақтарын толық өткізетін және студенттердің өзіндік жұмыстарын ұйымдастыратын соңғы үлгідегі компьютерлік сыныптар, интерактивті тақталары болуы тиіс.

6.2.1 ОБСӨЖ тақырыптары бойынша тапсырмалары