5В050400 «Журналистика» мамандығы бакалавриатының бітірушісіне

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Кіріспе 

5В050400  «Журналистика»  мамандығы  бакалавриатының  бітірушісіне  – 

«журналистика бакалавры» академиялық дәрежесі беріледі.   

 

ХАТУ  «Журналистика»  мамандығы  бойынша  білім  беру  бағдарламасының 

мақсаты: 

1. Еңбек нарығында сұранысы жоғары білікті, білімді маман даярлап шығару. 

2.  Демократиялық  қоғамдағы  журналистің  орны  мен  қызметі  туралы  түсінікті 

арттыра отырып, әлеуметтік саладағы БАҚ міндеті мен қызметін анықтау;   

3. Медиасаладағы әлемдік даму тенденцияларымен жүре отырып, ондағы мазмұндық  

және  технологиялық  артықшылықтарды  игеру,  сонымен  қатар  конвергентті  редакция 

негізінде жұмыс жасай алатын мамандар даярлау;  

4. Базалық бакалавр негізінде магистратура, доктарантура бөлімдерін ашу;   

Жыл сайын оқу үдерісіне сәйкес мамандық бойынша жұмыс берушілерімен бірлесе 

отырып,  оқу-жұмыс бағдарламасы дайындалады.   Оқу-жұмыс бағдарламасы және таңдау 

пәндерінің  каталогы  мамандық  бойынша  оқытушылармен,  студенттермен  және  ЖОО 

әкімшілігімен бірлесе отырып жасалады.  

«5В050400-Журналистика» мамандығының білім беру міндеттері:   



 

Медиаиндустрия саласына жоғары білікті мамандар даярлау;  



 

Оқу процесіне жаңа технологияларды енгізу;  



 

Білім беруді жүйелеу;  



 

Университет оқытушыларының ғылыми және педагогикалық потенциалын көтеру;  



 

Оқу процесін ақпараттық және материалдық базасын көтеру және дамыту;  



 

Жұмыс берушілермен үздіксіз және тиімді байланыс орнату;  



 

Қазақстандық  және  шетелдік  ғылыми  орталықтар  мен  университеттермен  тығыз 

байланыста болу;  

 «5В050400-Журналистика»  мамандығы  бойынша  оқу  бағдарламасын  жүзеге  асыру 

мақсатында  білікті  профессорлық-оқытушылық  құрам  жасақталған.  Дәріс  оқу  үшін 

шетелден ғалымдар шақырылады.   

    «Медиакоммуникация  және  Қазақстан  тарихы»  кафедрасы    2013  жылы  құрылды.  Ол 

Қазақстандағы  электрондық  БАҚ  үшін  мамандар  даярлауға  бағытталған  ең  алғашқы 

кафедра.  «5В050400-Журналистика»  бойынша  алғашқы  талапкерлер  2010  жылы 

қабылданды.  Ал  2014  жылы  мамандық  бойынша  алғашқы  бакалаврлар  дайындалып 

шығарылды.    

ХАТУ 

«5В050400-Журналистика»мамандығы 

мультимедиалық 

журналист 

дайындауға бағытталған. Қазіргі заман талабына сай ньюсрум жағдайында жұмыс жасап, 

Ғаламтормен жан-жақты жұмыс жасауға, сонымен қатар сандық кеңістікте ақпарат жинап, 

өңдеуге, оны жедел түрде тарату  қызметтерін меңгереді. Медиасалаға мамандар дяарлау 

мақсатында, олар бірнеше салаға: телевидение, радио және қоғаммен байланыс, жарнама. 

Әлемдік  ақпараттық  кеңістіктегі  түрлі  өзгерістер  БАҚ  саласына  да  айтулы  жаңалықтар 

алып келді. Сол себепті БАҚ өнімін өндіру контенті үлкен өзгерістерге ұшырады.  

Медиасаладағы  келелі  өзгерістерге  сай  кафедра  редакторлық  және  журналистік 

қызметке  ғана  емес,  мамандықты  бітірушілер  БАҚ-ты  безендіру,  бейнемонтаж, 

аудиомонтаж, режиссерлік және операторлық шеберлікті меңгертуді де қолға алып отыр.  

Теориялық  білім  мен  тәжірибені  ұштасытра  отырып,  бітірушілер  білікті  маман 

болуға  бағытталады.  Кафедраның  мақсаты-  студентке  оқытушы  арқылы  білім  бере 

отырып,  ғылыми  жұмыстарға,  шығармашылық  пен  қызмет  түрін  меңгеруге  мүмкіндік 

жасау,  жол  ашу.    Кафедра   студенттің  шығармашылық  деңгейінің  толықтай  ашылуына 

мүмкіндік жасайды.  

Халықаралық  ақпараттық  технологиялар  университеті  «5В050400-Журналистика» 

мамандығы бойынша оқу бағдарламасы БАҚ саласына білікті маман даярлауға бағыттала 

отырып, журналистер, редакторлар мен баспасөз қызмет мамандарын даярлап шығарады. 

Оқу  бағдарламасы  негізінде  оқушылар  БАҚ  саласына  мамандар  даярлауға  бағытталған 

ЖОО жүйесінің оқу бағдарламасына сәйкес оқытылады.  

 

 

Кафедра құрылымы 

 

Кафедра меңгерушісі 

Журналистика секциясы 

Гуманитарлық пәндер секциясы 

Әкімші 

Оқу лабораториясы: телестудия 

Оқу лабораториясы: монтаж-аппарат бөлмесі  

Оқу лабораториясы: Магнит журналының редакциясы 

Оқу лабораториясы: Экология және тұрақты даму  

 

 

Мамандық бойынша қызмет және біліктілік  

 «Журналистика»  мамандығы  бойынша  әлеуметтік  білімдердің  Бакалавры  журналист, 

редактор,  контент-менеджер,  мемлекеттік  және  жекеменшік  органдардың  баспасөз 

хатшысы,  тележүргізуші,  продюсер,  радижүргізуші,  қоғаммен  байланыс  маманы, 

имиджмейкер және басқа да бұқаралық ақпараттық құралдары мен әлеуметтік қатынастар 

саласында қызмет ете алады.   

 

 

Бағдарламаның тәлімгеріне біліктілік бағасын беру  

 

 «5В050400 – Журналистика» мамандығы бойынша оқыту келесі бағыттарда жүреді:  

- жалпы білім мен ақыл-ойдың дамуына қажетті шарттарды орындау, тілдің байлығы мен 

көркемдігін асыру, әдеби мәдениет пен ғылыми еңбектің қажетті алғышарттарын дамыту. 

Құқықтық заңдармен таныстыру.  

-  шығармашылық  даму  үшін  қажетті  алғышарттарды  орындау,  жаңа  ойларды  дамыту, 

студенттердің білімін жетілдіру мен жалғастыру 

-  еңбек  нарығында  бәсекеге  қабілетті  кадрларды  даярлау.  Осы  арқылы  түлектер  бірден 

жұмыс таба алады.  

Журналистика  бакалавры  ақпаратты  жинау  мен  өңдеуге,  анықтау  мен  қоғамға  жеткізуге, 

қоғамда  болып  жатқан  жағдайларға  дұрыс  көзқараспен  ақпаратты  жеткізуге,  ақпараттық 

бірлестікті дамытуға, жарнамалық материалдаррды дайындауға қабілетті.  

 

 Тәлімгердің білімі мен біліктілігі 

Оқыту бойынша басты талап – талапкерді жан-жақты оқыту, медиа әлемінде өз орнын таба 

алатындай маман даярлау.  

5В050400 – журналистика мамандығын тәмамдаған адам мына заттарды білу керек:  

 

1) төменде көрсетілген мәселелер туралы хабардар болу керек: 

-  БАҚ-тың  жүйесі  туралы,  БАК  пен  түрлі  жекеменшік  және  мемлекеттік  мекемелердің 

жұмыс істеуі. Қоғамды дамыту заңдары, қоғамның құқықтық міндеттемелері туралы 

-  Журналистиканың  ақпаратты  жинау,  таратуы  туралы  мәліметтерге  хабардар  болу. 

Қоғамдық  пікірді  қалыптастыру  туралы,  табиғат  пен  қоғамда  орын  алатын  оқиғалар 

туралы, саясат пен билік, экономикалық және қоғамдық бөліктер туралыхабардар болу 

-  Редактордың  жұмысы  туралы,  шығарушы  редактордың  міндеттемелері  туралы, 

журналист  пен  халықаралық  журналисттің,  видеоинженер  мен  бейне  оператордың, 

режжисердің, сценарийшінің, диктордың, бағдарлама жүргізушісінің, қоғамдық байланыс 

қызметкерінің,  Қазақстанның  шет  елдегі  елшілігін  ақпарат  бойынша  қызметкерінің,  шет 

елдердің  Қазақстандағы  елішіліктерінің,  жарнама  жөніндегі  маманның,  тексеруші 

органдардың қызметкерлерінің қызметтерін атқара алады.  

– мемлекеттік Бақ-ты тіркеу мен журналисттерді Қазақстан мен шет елде аккредитациялау 

реті туралы 

– ҚР мен шет елдерде БАҚтың таралуы туралы 

– авторлық құқық пен оны қорғау туралы  

–Үлкен медиа холдингтер мен БАҚ бірлестіктерінің жұмыс істеу қағидалары туралы 

–  республикалық  және  аудандық  телеарналар  мен  радиоарналарының,  бағдарлама  мен 

продюссерлік орталықтарының жұмыс істеу қағидаларын 

–жаһандау  кезіндегі  маңызды мәселелер мен адамның білімін жетілдіру салалры 

–қазақстан қоғамы мен биліктің алдында тұрған мәселелерді талқылау 

–бұрынғы және қазіргі кездегі БАҚ құралдарының әлем бойынша орнын анықтау 

–құқықтық арнада белсенді болу   

–Қазақстанның аумақтарындағы экологиялық және тарихи жағдай туралы 

–ашық ақпараттық қоғамдағы журналистиканың дамуы туралы 

– жаһани ақпараттық жүйенің ішкі құрылымы туралы, мемлекеттік ақпараттық  құрылым 

туралы, және оның әлемде алатын орнын нығайту туралы  

– технологиялық ашылулар мен жаңалықтар 

–бұқаралық ақпарат құралдарының қолданатын тәсілдері   

–қоғамдық пікірді қалыптастыру тәсілдерін білу керек.  

 

білуге міндетті: 

-  ақпаратты  жинау  жолдарын,  білім  алу  мен  оны  дамыту  жолдарын,  мәтінді  айту, 

халықаралық  құқықтың  басты  қағидалары,  түрлі  БАҚ  құралдарының  қызмет  көрсету 

ерекшеліктерін, қазіргі БАқ қиыншылықтары мен осал жерлері, газет, журнал, теледидар, 

радио және интернетте қызмет ету ерекшеліктері 

 -  басты  ақпаратты  жинау  және  оны  өңдеу  тәсілдерін  білу,  журналист  болып  қалыптасу 

тәсілдерін білу. Қоғамға қажетті ақпараттарды дұрыс жеткізу 

–адамның өзара өмірі мен қызметтін реттейтін құқықтарды білу.  

–халықаралық құқық пен Қазақстан Республикасының конституциясын білу 

- БАҚ құралдарының түрлі мекемелермен жұмыс істеу ережелері 

–арнайы жабдықталған, ғылыми және практикалық мәні бар тәсілдерді жинақтау 

–мемлекеттің даму тарихы мен журналистиканың тарихын білу 

–БАҚ-тың қызметің реттейтін заңды білу 

–қазақстандық және әлемдік БАҚ маңызды өкілдерін білу 

–жаңа ақпараттық технологияларды дамыту тәсілдері 

–ұлттық бақ ерекшеліктерін ескеру 

–әлемдік журналистика тарихы 

–ақпараттық құралдардың тұжырымын білу 

–журналистика мен көсемсөздің жанрлары 

– Қазақстан мен әлемде журналистік мәтінді бағалау әдістері 

–қоғамдық  байданыс  бойынша  Қазақстандық  және  әлемдік  қоғамға  бағытталған  басты 

компоненттерді білу 

–ақпараттық сайттарды құрау және оны дамыту 

 қолдану:  

–Жеке іскерлік болашақ үшін Әлеуметтік-қоғамдық әдістерді қолдану 

–қоғамдық-саясаттық, қоғамдық – экономикалық өзгерістерді анықтау, болашаққа болжам 

жасау;  

–қоғамдық-экономикалық  өзгерістердің  жүйесін  зерттеу,  сонымен  қатар  қоғамға  осы 

туралы ақпаратты жеткізу;  

–отандық журналисттер мен жазушылардың еңбектерін зерттеу; 

–шетелдің  журналисттері,  жазушылары,  саясаттанушылары,  экономисттері,  қоғамдық 

қызметкерлері мен футурологтарының еңбектерін зерттеу; 

–ҚР мен шет елде болып жатқан іс әрекеттерді зерттеу; 

–ақпараттық – байланыстық жүйелерді зерттеу; 

–саясаттық және халықтың этникалық қақтығыс жерлерінде жұмыс істеу; 

–ақпараттық соғыстың құраушыларын анықтау; 

–саяси зерттеу мен Қазақстанның болашақ әрекеттері туралы тексерулер жүргізу; 

–ақпараттық  және  аналитикалық  жұмыстарды  дәстүрлі  және  заманауи  мәнерлерді 

қолданып, мақалалар жасау;  

–Қазақстандық және шетелдік БАҚ-тардың танымалдылығын анықтау; 

–PR-жобалар ұйымдастыру; 

–  Халықаралық  тыңдаушыларға  арналған    PR-жобаларды  дайындау.  Олар    «халыққа 

маңызды ақпаратты» және «жаңалықтарды» құрау керек; 

–халықаралық журналистикалық ұжымдарды құрап,сол жерде жұмыс жасау;                                             

- Теориялық білім мен сол білімді жұмыс барысында қолдана білу. Ойлану мен ойыңды 

дұрыс жеткізе білу, мәнерлі сөйлеу білу мәнері, түрлі мәтіндерді жөндеу, ойыңды ауызша 

және мәтін түрінде дұрыс жеткізе білу. Ғылыми зерттеулерді жүргізу 

 

икемді болу:  

–жеке қызығушылық пен баспаның қызығушылығына сай мақала дайындау: 

–журналистік құралдарды қолдана білу                                                                     

–баспа, радио, теледидарда көрсетілетін жобалар дойындау 

–түрлі мақалаларды реттей білу 

–компьютерлік біліктілікті арттыру, журналистік жұмыс жасай білу 

–шығармашылық еңбектер дайындау;                                                                            

–халықаралық ережелерді сақтай отырып, сценарий жазу;  

–Қазақстанның  және  шет  елдердің  білікті  мамандарымен  сұхбат  жасау,  ғылыми 

зерттеулермен  айналысатын  кісілердің  пікірін  білу,  саясат,  экономика,  және  басқа  да 

салалар бойынша біліктілігі жоғары, танымал мамандармен кездесу; 

–қоғамдық және маркетингтік зерттеулерді жүргізу;  

–журналистік зерттеулер жасау;  

–интернет сайттарды жасай білу;  

–сандық видеоөңдеу, дыбыстық өңдеу, және өзге де бағдарламалармен жұмыс жасау. ;  

–форумдар мен конференциялық жиындар өткізу;  

–фото және видео жұмыстарды өңдеу, және дизайнын жасау; 

–аудиожұмыстарды компьютерлік өңдеу жасау;  

–түрлі форматтағы баспа қағаздарын дайындау;  

–аудиовизуалды байланыстық жұмыстарды қоғаммен байланыстыру; 

–баспасөз  тілшілерімен  кездесулар  ұйымдастыру,  дөңгелек  столдар  ұйымдастырып, 

баспасөз қызметкерлерінің жұмысына ұсыныс жасау;  

–ақпараттық мәселелерді түрлі талдау жасау; 

–ақпараттық қауіпсіздікті қамтамасыз еті; 

–тележобалар,  радиожұмыстар,  киносценарийлер  мен  фестивальдардың  өтіуіне  белсенді 

атсалысу, келесі мәселелер бойынша біліктілігін арттыру: 

–ҚР ақпараттық қауіпсіздігі туралы; 

–Қазақстан Республикасындағы қазақстар мен өзге де ұлт өкілдерінің сұрақтарын зерттеу;  

– Қазақстандағы ұлтаралық қатынастарды зерттеу; 

–Қазақстан Республикасының дамуы туралы жобаларды жасау;                            

–журналистік әдеп сұрақтарын білу; 

–халықаралық қоғаммен байланыс сұрақтарын білу. 

 

 Тәлімгерлік мақсаттар 

 «5В050400 – Журналистика»  бакалавры мамандығының мақсаттары:  

 ЦО  –  толыққанды,  сапалы  кәсіби  білім  алу,  журналистика  мамандығы  бойынша  кәсіби 

шеберлікті шыңдау  

 «5В050400 – Журналистика» бойынша келесі заттарды зерттеу: 

Ц 1 -  Жоғары зияткерлік даму, тілдерді дамыту, ой мен тілді дамыту. 

Ц 2 - Өнерпаздық шаманы арттыру, жаңалықтарды ашу, студенттердің білімін жалғастыру.  

Ц 3-  Бітірушілердің біліктілігін арттыру, осы арқылы олар тез арада жұмыс таба алады.  

 

Модульдік білім алу 

К 1 - жеке мамандықтар бойынша: 

- журналистика саласы бойынша журналисттің білімі жоғары болу керек. Оның бастапқы 

білімі жоғары болу керек. Өмірлік қиындықтар мен түрлі  мәселелерді  өнерлі  шеше білу. 

Бастапқы істерді  анықтау, жаңа тәсілдерді  анықтау. Қиындықтарды анықтап, жоба жасай 

білу. Жұмысты нақты бағалай білу.  

К 2 -   Кәсіби біліктілік. Ұсынылған мәселелерді халықаралық ережелерді қолдана отырып 

жасау. Тәжірбиеге сай қызмет жасау. Кәсіби қиыншылықтарды шеше білу 

-  қоғамдық-этикалық  мәселелерді  зерттеу,  білім  мен  қоғамдық  сұрақтарды  шеше  білу, 

журналистік мақалалар жазу, қоғамдық әлеуметтік мәселелерді шеше білу. Болып жатқан 

іс-шараларға  белсене  араласу.  Мемлекеттік  тілді  жетік  меңгері,  халықаралық  тілдерді 

меңгеру, шет елдік тілдерді білу 

К3 -  Экономикалық және ұйымдастырушылық- басқарушылық біліктілік, теориялық және 

кәсіби дайындық, БАҚ-тың болашағын болжау. БАҚ-тың танымалдылығын арттыру, саяси 

қызығушылық пен білімді арттыру. Әлемдік экономика туралы ақпаратты білу 

Өз-өзіңді жұмыста дұрыс ұстап, жақсы маман болу 

К4 - Қоғамдық, экономикалық, кәсіби, географиялық өзгерістерге хабардар болу, соларды 

қоғамға дұрыс жеткізе білу 

К 5 - Жеке және кәсіби біліктілікті арттыру, қиыншылық кезінде жұмыс істей білу, білім 

мен рухани байлықты арттыру.  

К 6 - Жеке талаптарың мен біліктілігіңді арттыра білу. Қазақстандық журналистка білімін 

зерттеу. Қазақстандық ғылыми зерттеулер жобасына атсалысу. Қоршаған ортадағы кәсіби 

өзгерістерге үйреніп, оларды өз пайдаға шеше білу.  

К7 - қоршаған орта және  адамдармен дұрыс қарым-қатынас орната білу.  

К8 - Түрлі қоғамдық жағдайда ортаның өзгерісіне байланысты заманауи қызмет ету 

К 9- Адамдардың қабілеттілігін ескере отырып, олардың қызметтерін басқару    

К10 - өз жұмысыңды жоспарлап, уақытылы орындау