18
2. «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ-ның ағымдағы жағдайын талдау: Ішкі
ортаны талдау
2.1 «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ
мен ЕҰ ағымдағы құрылымы
«Бәйтерек» ҰБХ» АҚ құрамына бұрын әртүрлі мемлекеттік органдардың
және/немесе квазимемлекеттік сектор субъектілерінің басқаруында болған 11
ЕҰ (осы Стратегияға қосымша) кіреді.
«Бәйтерек» ҰБХ» АҚ ЕҰ қолдаудың әртүрлі құралдарын ұсыну арқылы
Қазақстан экономикасының дамуына жәрдемдесуді жүзеге асырады.
«Бәйтерек» ҰБХ» АҚ ЕҰ барлық қолданыстағы қолдау құралдарын (қаржылық,
қаржылық емес) шартты түрде қызметін бес бағытына бөлуге болады – ірі
бизнес сегментінде кәсіпкерлікті қолдау, ШОБ сегментінде кәсіпкерлікті
қолдау, тұрғын үйге қолжетімдікті арттыру, экспорт әлеуетін арттыру және
технологиялар енгізу (төмендегі 11-суретті қараңыз).
11-сурет. Функцияның бес бағыты шеңберінде «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ ЕҰ
экономиканы дамытуға қолдау құралдарының матрицасы.
Дереккөз: ЕҰ жылдық есептері (2015); ЕҰ қаржы есептері (2015)
Аталған бес бағыттың бірқатар сипаттамалар бойынша бір-бірінен
айырмашылығы зор, олар:
1) «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ-ның активтер портфеліндегі үлесі;
2) активтердің кірістілік деңгейі;
3) қызмет көрсетілетін клиенттер саны;
Құрылысшыларды
қаржыландыру
Тұрғын үй сатып алуға
кредит беру
Жалға берілетін тұрғын
үй
Э
кс
п
о
р
т-
ты
қ
ә
л
е
у
ет
ті
ұ
л
ға
й
ту
Т
ұ
р
ғы
н
ү
й
қо
л
ж
е
тімд
іл
іг
ін
а
р
тт
ы
р
у
19
4) инвестициялау/қолдау көкжиегі;
5) қорландырудың үлгілік құрылымы;
6) кредит портфелінің сапасы;
7) активтерді басқарудың операциялық шығыстары.
Бұдан басқа, «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ қызметінің бес бағыты экономиканы
дамытудың байланысқан мемлекеттік және үкіметтік бағдарламалары
шеңберінде іске асырылады (төмендегі 12-суретті қараңыз).
12-сурет. Бірқатар сипаттамалар бойынша «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ
қызметінің бес бағытын
салыстыру
Дереккөзк: ЕҰ деректері (2016)
Халықаралық тәжірибені салыстырмалы талдау, бес өзіндік қызмет
бағытын біріктіру нәтижесінде «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ баламасы жоқ бірегей
даму институты болып табылатынын көрсетеді (төмендегі 13-суретті қараңыз).
Жүргізілген талдау, «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ-та іске асырылатын функцияның бес
бағытына мемлекеттік қолдау бір даму институтында шоғырланбайтынын, ол
сәйкес мамандандырылған бірнеше даму институттары арасында бөлінетінін
көрсетеді.
Қызметтің бес бағыты сипаттарындағы айтарлықтай айырмашылықтар
мен салыстырмалы талдау нәтижелерін ескере отырып, «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ
қызметін аталған бес бағыт аясында жоспарлау, талдау және бағалау керек.
20
13-сурет. Қызметінің бес бағытын экономиканы дамыту институттары арқылы іске
асырудың халықаралық практикасы.
Дереккөз: «Бәйтерек» ҰБХ» АҚ-ның, KfW, BNDES, CDB (2015) жылдық есептері; жұмыс
тобының талдамасы
2.2 ҚТК және SWOT атқарылуын талдау
Стратегия ықпалдастырылған даму институты ретінде «Бәйтерек» ҰБХ»
АҚ-ның қалыптасу міндеттерін орындау және қызметтің бес стратегиялық
бағытын іске асыру үшін қызметтің 28 түйінді көрсеткіштерін айқындады.
2014 және 2015 жылдардың қорытындылар бойынша Стратегияны іске
асыру жөніндегі 2014 – 2016 жылдарға арналған іс-шаралар жоспарының
орындалуы бойынша есепке сәйкес стратегиялық қызметтің түйінді
көрсеткіштерінің (бұдан әрі – ҚТК) көбі орындалды:
Р/с
№
Көрсеткіш
Жоспарлы мәндер
Нақты мәндер
1
2
3
4
Ықпалдастырылған
даму институты ретінде
«Бәйтерек» ҰБХ» АҚ-ның қалыптасуына
арналған міндеттер
1.
ROE, %
2014 – 0,2
2015 – 2,2
2016 – 2,4
2014 – 5,7
2015 – 5,9
2016 – 5,4
2.
ROA, %
2014 – 0,1
2015 – 0,7
2016 – 0,6
2014 – 2
2015 – 1,7
2016 – 1,3
Қолжетімдік
тұрғын үй
Технологиялар
трансферті және
инновацияларды
енгізу