|
1. Статиканың негізгі ұғымдары. Механикалық қозғалыс, күш, күштер жүйесі, баламалы күштер жүйелері, тең әсерлі және теңгеретін күштер
|
бет | 1/22 | Дата | 27.12.2022 | өлшемі | 0,96 Mb. | | #40798 |
| 1. Статиканы негізгі ымдары. Механикалы оз алыс, к ш, к ште
1. Статиканың негізгі ұғымдары. Механикалық қозғалыс, күш, күштер жүйесі, баламалы күштер жүйелері, тең әсерлі және теңгеретін күштер.
Механикада күш деп материалдық денелердің механикалық өзара әсерлесу өлшемін айтады және денелердің өзара әсерлесу нәтижесінде олар бір-біріне үдек немесе деформация, яғни пішінін өзгертуін береді. Сондықтан екі түрде өлшейді:
Динамикалық тәсіл (үдеу бойынша)
Статикалық тәсіл (деформация бойынша)
Күш-веторлық шама болып табылады, және келесі төрт параметрмен сипатталады:
Сандық мәні
Түсірілу нүктесі
Бағыты
Әсер сызығы
Бірнеше күштердің жиындығын күштер жүйесі деп атайды және ол күштер бір абсолюттік қатты денеге түсіріледі.
Егер күштер жүйесі (F1... Fn) бір күшке эквивалент болса, яғни R онда R күші тең әсер күші деп аталады.
(F1... Fn) ∞ R
Егер абсолюттік қатты дене өзінің тыныштық күйінде оған күштер жүйесі (F1... Fn) түсірілгеннен кейін де сақталатын болса, онда күштер жүйесі (F1... Fn) теңгерілген күштер жүйесі немесе 0-ге эквивалент күштер жүйесі деп аталадын.
(F1... Fn) ∞ 0
Қозғалысты қарастыру үшін санақ жүйесі таңдалады (x,y,z) және дене қозғалысы осы санақ жүйесіне қатысты зерттеледі: сондағы уақыт t абсолюттік уақыт деп қарастырылады, яғни уақыт денелердің қозғалысынан тәуелсіз. Кез келген дененің қозғалысы басқа қозғаушы денелердің күштерінің әсерінен жүзеге асырылады.
Дене тепе-теңдігінің екі түрі болады:
Дененің тыныштық күйі, яғни V=0
Дененің бір қалыпты және бір түзу бойымен қозғалысы, яғни V=const және қозғалыс түзу бойымен.
2. Екі күш тепе-теңдігі туралы аксиома және күштер параллелограмы туралы аксиома.
Аксиома-1: АҚД-ге түсірілген екі күш теңгерілген (0-ге эквивалент)болады,егер олардың модульдері тең,әсер сызықтары бір түзудің бойында және бір-біріне қарама-қарсы бағытталса.
Аксиома-2:АҚД-нің күйін өзгертпей, оған күштерді түсіруге немесе алып тастауға болады, тек сонда ғана, егер олар теңгерілген жүйені құрайтын болса,яғни егер ол күштер жүйесі екі күштен тұратын болса шамалары тең, әсер сызықтары бір түзу бойында және қарама-қарсы бағытталса.
Салдар-1: АҚД-нің күйін өзгертпей күштің түсірілу нүктесін,оның әсер сызығының бойымен орын ауыстыруға болады.
Аксиома-1,2 және салдар-1-ді деформацияланатын денелерге қолдануға болмайды.
Аксиома-3(күштер параллелограммасы): дененің күйін өзгертпей, оның бір нүктесіне түсірілген екі күшті бір тең әсер күшімен алмастыруға болады және оның түсу нүктесі қарастырылатын екі күштің түсу нүктелерімен бір нүктеде болады және шамасы бойынша екі күштің геометриялық қосындысына тең. , ,
Аксиома-3 – ті барлық денелерге қолдануға болады.
Егер күш жүйесінде 3 күш болатын болса және олар өзара 90° түзетін болса,онда ол жүйенің тең әсер күші келесі түрде қарастырылады: .
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|