217-бап. Ағзалардың (ағзалардың бөлігін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөлігін) транспланттауды үйлестіру және сүйемелдеу
1. Транспланттауды үйлестіру және сүйемелдеу мәселелерімен айналысатын денсаулық сақтау ұйымы және оның қызметі туралы ережені уәкілетті орган айқындайды.
Транспланттауды үйлестіру және сүйемелдеу – транспланттау мақсатында ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) алуды, консервациялауды, дайындауды, сақтау мен тасымалдауды реттеуді, сондай-ақ оны зертханалық сүйемелдеуді қамтитын ұйымдастырушылық процесс.
2. Транспланттау кезінде тіндердің иммунологиялық үйлесімділігін айқындау донорлық, қанды, оның құрамбөліктерін және препараттарын дайындау саласындағы қызметті жүзеге асыратын ұйымдардың жанындағы құрылымдық бөлімше ретінде жұмыс істейтін тіндік типтеу зертханаларында (HLA-зертханалары) орындалады.
Ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) транспланттау кезінде тіндік үйлесімділікті айқындау қағидаларын және HLA-зертханаларының қызметі туралы ережені уәкілетті орган әзірлейді және бекітеді.
3. Транспланттау кезінде тіндердің иммунологиялық үйлесімділігін айқындау халыққа транспланттау және гематологиялық көмек көрсететін ұйымнан зерттеуге жіберу негізінде жүзеге асырылады.
4. Тіндер банкінің қызметі биологиялық материалдардың қорын түзуге және олармен транспланттауды жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарын қамтамасыз етуге бағытталған.
5. Тіндер банкінің қызметін жүзеге асыру тәртібін уәкілетті орган айқындайды.
218-бап. Ағзалар (ағзалардың бөліктері) және (немесе) тіндер (тіннің бөліктері) донорының және реципиентінің құқықтары
1. Осы Кодекстің 212-бабында көзделген құқықтардан басқа, донор:
1) денсаулық сақтау ұйымдарынан ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) алу бойынша алдағы араласуға байланысты өзінің денсаулығында орын алуы ықтимал асқынулар туралы толық ақпаратты талап етуге;
2) ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) алу бойынша жүргізілген араласуға байланысты денсаулық сақтау ұйымдарында тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде ем алуға, оның ішінде дәрі-дәрмек емін алуға;
3) ағзалар (ағзалардың бөліктері) және (немесе) тіндер (тіннің бөліктері) донорларының тіркеліміне енгізу үшін тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық зерттеп-қараудан өтуге;
4) ағзаларды (ағзалардың бөлігін), тіндерді (тіннің бөлігін) донациялауды өтеусіз негізде жүзеге асыруға құқылы.
2. Реципиент:
1) денсаулық сақтау ұйымдарынан ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) транспланттау бойынша алдағы араласуға байланысты өзінің денсаулығында орын алуы ықтимал асқынулар туралы толық ақпаратты талап етуге;
2) донорлық ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) алу және ауыстырып салу бойынша жүргізілген араласуға байланысты денсаулық сақтау ұйымында тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде ем алуға, оның ішінде дәрі-дәрмек емін алуға;
3) күту парағына енгізу үшін тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде және (немесе) міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық зерттеп-қараудан өтуге құқылы.
3. Денсаулық сақтау ұйымдарының медицина және өзге де қызметкерлеріне донор және (немесе) рецепиент туралы мәліметтерді жария етуге тыйым салынады.
219-бап. Жұмыс берушілер мен ұйымдар басшыларының ағзалардың (ағзалардың бөліктері) және (немесе) тіндердің (тіннің бөліктері) донорлығын дамытуды қамтамасыз ететін жағдайлар жасау жөніндегі міндеттері
1. Жұмыс берушілер мен ұйымдардың басшылары ағзалардың (ағзалардың бөліктерінің) және (немесе) тіндердің (тіннің бөліктерінің) донорлығын дамытуды қамтамасыз ететін жағдайлар жасау мақсатында:
1) денсаулық сақтауды мемлекеттік басқарудың жергілікті органдарына, денсаулық сақтау ұйымдарына азаматтарды ағзалардың (ағзалардың бөліктерінің) және (немесе) тіндердің (тіннің бөліктерінің) донорлары қатарына тартуына жәрдемдесуге;
2) ағзалардың (ағзалардың бөліктерінің) және (немесе) тіндердің (тіннің бөліктерінің) доноры болып табылатын қызметкерді жұмыстан кедергісіз босатуға міндетті.
2. Ағзалардың (ағзалардың бөліктерінің) және (немесе) тіндердің (тіннің бөліктерінің) доноры болып табылатын қызметкерге Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес орташа жалақысы сақтала отырып, транспланттау мақсатында ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) алу жүргізілетін медициналық ұйымға жету және ол жерден тұратын жеріне бару күндеріне кететін уақыт есепке алына отырып, Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес еңбекке уақытша жарамсыздық парағы беріледі.
3. Жұмыс берушілер мен ұйымдар басшыларының ағзалардың (ағзалардың бөліктерінің) және (немесе) тіндердің (тіннің бөліктерінің) донорларын қосымша көтермелеуге құқығы бар.
220-бап. Гемопоэздік дің жасушалары (сүйек кемігі) донорларының тіркелімі
1. Гемопоэздік дің жасушаларын транспланттауды қамтамасыз ету мақсатында гемопоэздік дің жасушалары (сүйек кемігі) донорларының тіркелімін қалыптастыру және жүргізу уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен жүзеге асырылады.
2. Гемопоэздік дің жасушалары донорын, оның ішінде халықаралық тіркелімдерден іздеу және жандандыру және гемопоэздік дің жасушаларын реципиентке дейін тасымалдау бойынша шығындарды өтеу тәртібін уәкілетті орган айқындайды.
221-бап. Жасанды ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) транспланттау
1. Жасанды ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) транспланттау:
1) ағзалық жетіспеушілік;
2) донорлық ағзалар (ағзалардың бөліктері) және (немесе) тіндер (тіннің бөліктері) болмаған;
3) жасанды ағзаларды және тіндерді транспланттау үшін қарсы көрсетілімдер болмаған кезде жүзеге асырылады.
2. Жасанды ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) транспланттауға арналған көрсетілімдер мен қарсы көрсетілімдер тізбесін уәкілетті орган әзірлейді және бекітеді.
3. Жасанды ағзалары (ағзалардың бөліктері) және (немесе) тіндері (тіннің бөліктері) бар Қазақстан Республикасының азаматтары қажет болған кезде уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен донорлық ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) және (немесе) тіндерді (тіннің бөліктерін) транспланттауға арналған күту парағына енгізіледі.
3-параграф. Адамның ағзаларын және тіндерін, гемопоэздік дің жасушаларын (сүйек кемігін), қаны және оның құрамбөліктерін, жасушаларының, тіндерінің, биологиялық сұйықтықтары мен сөлдерінің үлгілерін әкелу, әкету
222-бап. Адамның ағзаларын және тіндерін, гемопоэздік дің жасушаларын (сүйек кемігін), донорлық лимфоциттерін, жыныстық жасушаларын, эмбриондарын әкелу, әкету үшін негіздер
1. Адамның ағзалары мен тіндерін, гемопоэздік дің жасушаларын (сүйек кемігін), донорлық лимфоциттерін Қазақстан Республикасының аумағына әкелу:
1) денсаулық сақтау ұйымдарында транспланттау қажет болған;
2) Қазақстан Республикасының аумағында диагностикалық зерттеулер қажет болған;
3) бiрлескен ғылыми зерттеулер жүргiзген кезде жүзеге асырылады.
2. Адамның ағзалары мен тіндерін, гемопоэздік дің жасушаларын (сүйек кемігін), донорлық лимфоциттерін Қазақстан Республикасының аумағынан әкету:
1) Қазақстан Республикасының шегінен тыс жердегі Қазақстан Республикасының азаматына, сондай-ақ шетелде тұратын және транспланттауды күтіп жүрген рецепиенттерге медициналық көмек көрсету қажет болған кезде;
2) Қазақстан Республикасы азаматтарының Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жердегі жақын туыстары мен жұбайына (зайыбына) медициналық көмек көрсету қажет болған кезде;
3) диагностикалық зерттеулер қажет болған кезде;
4) бiрлескен ғылыми зерттеулер жүргiзген кезде;
5) Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда көзделген жағдайларда;
6) Қазақстан Республикасының аумағында тұратын донордың гемопоэздік дің жасушаларын, сүйек кемігін, донорлық лимфоциттерін шетелде тұратын және транспланттауды күтіп жүрген реципиентке транспланттауды жүргізу қажет болған кезде жүзеге асырылады.
3. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында және 2-тармағының 1), 2) және 5) тармақшаларында көзделген жағдайларда, адамның ағзаларын, тіндерін Еуразиялық экономикалық одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге және Қазақстан Республикасының аумағынан осы мемлекеттерге әкетуге арналған лицензияны уәкiлеттi орган медициналық қызметке арналған лицензияға сәйкес «трансплантология», «гематология» мамандығы бойынша қызметін жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының өтiнiшi бойынша адамның ағзалары мен тіндері экспорт немесе ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімдерімен орналастырылған жағдайларда бередi.
4. Кедендік аумақта қайта өңдеу, кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу және ішкі тұтыну үшін қайта өңдеу кедендік рәсімдерінің қолданысын аяқтау мақсатында адамның ағзалары және тіндері кедендік аумақта кедендік қайта өңдеу, кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу, ішкі тұтыну үшін қайта өңдеу кедендік рәсімдерімен орналастырылған жағдайларда және кері экспорт пен кері импорт кедендік рәсімдерімен орналастырылған жағдайда, оларды Еуразиялық экономикалық одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге және Қазақстан Республикасының аумағынан осы мемлекеттерге әкетуге арналған қорытындыны (рұқсат беру құжатын) уәкілетті орган береді.
5. Туыстас емес транспланттауды жүргізу мақсатында гемопоэдзік дің жасушаларын, сүйек кемігін, донорлық лимфоциттерді Еуразиялық экономикалық одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы мемлекеттерге әкету уәкілетті орган берген қорытындының (рұқсат беру құжатының) негізінде жүзеге асырылады.
6. Жыныстық жасушалар мен эмбриондарды Еуразиялық экономикалық одақ мүшелері болып табылмайтын мемлекеттерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан осы мемлекеттерге әкету уәкілетті орган берген қорытындының (рұқсат беру құжатының) негізінде мынадай жағдайларда:
1) Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау ұйымдарында экстракорпоралдық ұрықтандыру қажет болған;
2) диагностикалық зерттеулер қажет болған;
3) бірлескен ғылыми зерттеулер жүргізу;
4) Қазақстан Республикасының шегінен тыс жердегі Қазақстан Республикасының азаматын экстракорпоралдық ұрықтандыру қажет болған;
5) Қазақстан Республикасы азаматтарының Қазақстан Республикасының шегінен тыс жердегі жақын туыстары мен олардың жұбайына (зайыбына) экстракорпоралдық ұрықтандыру жүргізу қажет болған;
6) Қазақстан Республикасының аумағында тұратын донорға, шетелде тұратын рецепиентке экстракорпоралдық ұрықтандыру жүргізу қажет болған;
7) Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда көзделген жағдайларда жүзеге асырылады.
7. Жеке тұлғалардың адамның ағзалары мен тіндерін, жыныстық жасушалары мен эмбриондарын, гемопоэздік дің жасушаларын, сүйек кемігін, донорлық лимфоциттерін әкелуіне және әкетуіне жол берілмейді.
8. Адамның әкелуге және әкетуге арналған тiндері мен ағзаларын биологиялық қауiпсiздiк тұрғысынан зерттеу, консервациялау және тасымалдау тәртiбiн уәкiлеттi орган айқындайды.
223-бап. Адамның қан және оның құрамбөліктерін, биологиялық материалдарының үлгілерін әкелу, әкету үшін негіздер
1. Қазақстан Республикасының аумағына адамның қан және оның құрамбөліктерін, биологиялық материалдарының үлгілерін әкелу:
1) Қазақстан Республикасының аумағында медициналық көмек көрсету қажет болған кезде;
2) Қазақстан Республикасының аумағында диагностикалық зерттеулер жүргізу қажет болған кезде;
3) бірлескен ғылыми зерттеулер жүргізу кезінде;
4) шетелде тұратын донордың және Қазақстан Республикасында тұратын реципиенттің тін үйлесімділігін растау үшін НLА-жүйесі бойынша зертханалық зерттеулер жүргізу, сондай-ақ гемопоэздік дің жасушаларын транспланттау шеңберінде реципиентің иммундық стимуляциясын жүргізу қажет болған кезде жүзеге асырылады.
2. Қазақстан Республикасының аумағынан адамның қан және оның құрамбөліктерін, биологиялық материалдарының үлгілерін әкету:
1) Қазақстан Республикасының шегінен тыс жердегі Қазақстан Республикасының азаматына, сондай-ақ шетелде тұратын рецепиенттерге медициналық көмек көрсету қажет болған кезде;
2) Қазақстан Республикасы азаматтарының Қазақстан Республикасының шегiнен тыс жердегi жақын туыстары мен олардың жұбайына (зайыбына) медициналық көмек көрсету қажет болған кезде;
3) диагностикалық зерттеулер қажет болған кезде;
4) бiрлескен ғылыми зерттеулер жүргiзген кезде;
5) Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда көзделген жағдайларда;
6) Қазақстан Республикасының халқын қан препараттарымен қамтамасыз ету үшін (келісімшарттық фракциялау) Қазақстан Республикасының қан қызметі саласында қызметін жүзеге асыратын мемлекеттік денсаулық сақтау ұйымдарында дайындалған қан құрамбөліктерінен плазмалық қан препараттарын шетелдік өндірушінің зауыттарында өндіру үшін қан құрамбөліктерін шетелге жіберілген кезде;
7) Қазақстан Республикасында тұратын донордың және шетелде тұратын реципиенттің тін үйлесімділігін растау үшін НLА-жүйесі бойынша зертханалық зерттеулер жүргізу, сондай-ақ гемопоэздік дің жасушаларын транспланттау шеңберінде рецепиенттің иммундық стимуляциясын жүргізу қажет болған кезде;
8) адам қанының құрамбөліктерін және (немесе) биологиялық материалдарының үлгілерін реагенттерді және (немесе) ин витро диагностикасы үшін медициналық бұйымдарға шығыс материалдарын дайындау кезінде пайдаланылатын шикізат ретінде шетелге жіберу кезінде жүзеге асырылады.
3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарында көзделген жағдайлардан басқа, адамның қан және оның құрамбөліктерін, биологиялық материалдарының үлгілерін әкелу және әкету қажетті биологиялық қасиеттері бар қан және оның құрамбөліктері болмаған жағдайларда ғана жүзеге асырылатын алмасу тәртібімен жүзеге асырылуы мүмкін.
4. Осы баптың 1-тармағының 1) тармақшасында және 2-тармағының 1), 2) және 5) тармақшаларында көзделген жағдайларда, қан және оның құрамбөліктерін Еуразиялық экономикалық одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге және Қазақстан Республикасының аумағынан осы мемлекеттерге әкетуге арналған лицензияны уәкілетті орган медициналық қызметке арналған лицензияға сәйкес «қан дайындау» мамандығы бойынша қызметті жүзеге асыратын денсаулық сақтау ұйымдарының өтiнiшi бойынша қан және оның құрамбөліктерін экспорт немесе ішкі тұтыну үшін шығару кедендік рәсімдерімен орналастырылған жағдайларда бередi.
5. Кедендік аумақта қайта өңдеу, кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу және ішкі тұтыну үшін қайта өңдеу кедендік рәсімдерінің қолданысын аяқтау мақсатында қан және оның құрамбөліктері кедендік аумақта қайта өңдеу, кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу, ішкі тұтыну үшін қайта өңдеу кедендік рәсімдерімен орналастырылған жағдайларда және кері экспорт пен кері импорт кедендік рәсімдерімен орналастырылған жағдайда, оларды Еуразиялық экономикалық одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелуге, Қазақстан Республикасының аумағынан осы мемлекеттерге әкетуге арналған қорытындыны (рұқсат беру құжаты) уәкілетті орган береді.
6. Диагностикалық және ғылыми мақсаттарда пайдаланылатын, зерттеулердің сапасына сыртқы бақылау жүргізуге, оның ішінде
референс-зерттеулер жүргізуге арналған немесе биомедициналық зерттеулер және (немесе) клиникалық зерттеулер жүргізу процесінде алынған адамның биологиялық материалдарының үлгілерін Қазақстан Республикасының аумағына әкелу және Қазақстан Республикасының аумағынан әкету уәкілетті орган берген қорытынды (рұқсат беру құжаты) негізінде жүзеге асырылады.
7. Осы баптың 1-тармағының 4) тармақшасын және 2-тармағының
7) тармақшасын қоспағанда, жеке тұлғалардың адамның қаны мен оның құрамбөліктерін, биологиялық материалдарының үлгілерін әкелуіне және әкетуіне жол берілмейді.
224-бап. Адамның ағзаларын және тiндерiн, қаны мен оның құрамбөліктерін әкелу, әкету тәртiбi
1. Осы Кодекстiң 222-бабының 3-тармағында және 223-бабының
4-тармағында көрсетiлген денсаулық сақтау ұйымдарының адамның ағзаларын және тiндерін, қаны мен оның құрамбөліктерін Еуразиялық экономикалық одақтың мүшелері болып табылмайтын мемлекеттерден Қазақстан Республикасының аумағына әкелуі және Қазақстан Республикасының аумағынан осы мемлекеттерге әкетуі «Рұқсаттар және хабарламалар туралы» Қазақстан Республикасының Заңында айқындалған тәртіппен берілетін лицензия немесе қорытынды (рұқсат беру құжаты) негізінде жүзеге асырылады.
2. Уәкілетті орган адамның тіндерін, қан және оның құрамбөліктерін әкелуге, әкетуге арналған лицензияны беру немесе беруден бас тарту туралы шешімді үш жұмыс күні ішінде, ал адамның ағзаларын әкелуге, әкетуге арналған лицензияны беру немесе беруден бас тарту туралы шешімді бір жұмыс күні ішінде қабылдайды.
3. Кедендік аумақта қайта өңдеу, кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу және ішкі тұтыну үшін қайта өңдеу кедендік рәсімдерінің қолданысын аяқтау мақсатында адамның ағзалары мен тіндері, қан және оның құрамбөліктері кедендік аумақта қайта өңдеу, кедендік аумақтан тыс қайта өңдеу, ішкі тұтыну үшін қайта өңдеу кедендік рәсімдерімен орналастырылған жағдайларда және кері экспорт пен кері импорт кедендік рәсімдерімен орналастырылған жағдайда, адамның ағзалары мен тіндерін, қаны мен оның құрамбөліктерін әкелуге, әкетуге қорытындыны (рұқсат беру құжатын) беруден бас тарту туралы шешімді уәкілетті орган үш жұмыс күні ішінде қабылдайды.
4-БӨЛІМ. ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ САЛАСЫНДАҒЫ БІЛІМ БЕРУ ҚЫЗМЕТІ МЕН ҒЫЛЫМИ ҚЫЗМЕТ
25-тарау. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру қызметі
225-бап. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру қызметінің субъектілері және оны жүзеге асыру шарттары
1. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру қызметі медициналық және фармацевтикалық білім беру ұйымдарында және денсаулық сақтау саласындағы білім беру бағдарламаларын іске асыратын өзге де білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
2. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру мыналарды:
1) медициналық мамандықтар бойынша іске асырылатын медициналық білім беру бағдарламаларын;
2) фармацевтикалық мамандықтар бойынша іске асырылатын фармацевтикалық білім беру бағдарламаларын;
3) қоғамдық денсаулық мамандарын және өзге де денсаулық сақтау мамандарын даярлау бағдарламаларын қамтиды.
Коммерциялық емес акционерлік қоғам ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған денсаулық сақтау саласындағы білім беру бағдарламаларын іске асыратын жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі ұйымдар Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қызметтің барлық салаларында дербестікке ие және оқыту, зерттеу және шығармашылық бостандығы қағидаттарын басшылыққа алады.
3. Мыналар:
1) денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымының құрылымында симуляциялық кабинеттің (орталықтың) болуы;
2) дәрігерлерді даярлау кезінде – жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі ұйымда интеграцияланған және жоғары оқу орнынан кейінгі медициналық білім беру бағдарламаларын (резидентура, докторантура) іске асыру;
3) клиникалық базаларда білім алушыларды даярлау кезеңінде білікті медицина қызметкерлері қатарынан тәлімгерлерді тарту;
4) жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі ұйымдарда ғылыми ұйымдармен және денсаулық сақтау ұйымдарымен жасалған шарттар негізінде жұмыс істейтін университеттік клиникаларды және (немесе) интеграцияланған академиялық медициналық орталықтарды қалыптастыру медициналық мамандықтар бойынша медициналық білім беру бағдарламаларын іске асырудың міндетті шарты болып табылады.
4. Университеттік клиникалар, резидентура базалары және клиникалық базалар медициналық мамандықтар бойынша денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымдарының ғылыми-практикалық базалары болып табылады.
Университеттік клиника, интеграцияланған академиялық медициналық орталық, денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымдарының резидентура базасы және клиникалық базалары туралы ережелерді және оларға қойылатын талаптарды уәкілетті орган әзірлейді және бекітеді.
Университеттік клиникалар, денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымдарының резидентура базасы және клиникалық базалары денсаулық сақтау саласындағы белгіленген талаптар мен стандарттарға, сондай-ақ университеттік клиникаға, резидентура базасына және клиникалық базаға қойылатын талаптарға көрсетілетін медициналық қызметтердің сәйкестігін тану мақсатында, осы Кодекстің 25-бабы 4-тармағында белгіленген аккредиттеу рәсіміне жатады.
5. Денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйымдар мен білім беру ұйымдарының тұрақты дамудың стратегиялық мақсаттарына жету шеңберінде шетелдік жоғары оқу орындарымен және білім беру, ғылыми, клиникалық қызмет саласындағы медициналық ұйымдармен шарттар жасасуға құқығы бар.
Денсаулық сақтау саласындағы ғылыми ұйымдар мен білім беру ұйымдарының стратегиялық әріптестікті жүзеге асыру тәртібін уәкілетті орган айқындайды.
6. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру қызметінің сапасын қамтамасыз ету жөніндегі іс-қимылды үйлестіру үшін уәкілетті орган аккредиттеген денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымдары бірлестіктерінің:
1) Денсаулық сақтау саласындағы білім беру деңгейлері бойынша мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарды, үлгілік оқу жоспарлары мен бағдарламарын, денсаулық сақтау саласындағы білім беру қызметінің сапасын қамтамасыз етуге бағытталған нұсқаулықтар мен ұсынымдарды әзірлеуге;
2) консультациялық-кеңес және сараптама ұйымдарында, уәкілетті органдар қалыптастыратын жұмыс топтарында білім беру және денсаулық сақтау саласындағы субъектілердің мүдделерін білдіруге құқығы бар.
226-бап. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру қызметінің ерекшеліктері
1. Денсаулық сақтау жүйесі үшін кәсіптік ғылыми-педагог, медицина және фармацевтика кадрларын, қоғамдық денсаулық мамандарын және өзге де кәсіпқойларды даярлау және олардың біліктілігін арттыру денсаулық сақтау саласындағы білім беру қызметінің міндеттері болып табылады.
2. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру деңгейлері бойынша мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарды уәкілетті орган бекітеді және оқу жүктемесінің көлеміне (кредиттер санына) және түлектің құзыреттілігіне қойылатын жалпы талаптардың жиынтығын айқындайды.
Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттардың талаптарына сәйкес, сондай-ақ денсаулық сақтау саласындағы кәсіптік стандарттарда белгіленген біліктілік деңгейіне қойылатын талаптарды ескере отырып білім беру бағдарламаларын дербес әзірлейді.
Білім беру бағдарламаларының тізбесі денсаулық сақтау саласындағы білім беру деңгейлері бойынша білім беру бағдарламалары тізілімінде болады. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру деңгейлері бойынша білім беру бағдарламалары тізілімін жүргізу және тізілімге енгізу тәртібі уәкілетті орган айқындаған тәртіппен жүзеге асырылады.
3. Дәрігерлік кадрларды даярлау үздіксіз интеграцияланған медициналық білім беру бағдарламалары бойынша жүзеге асырылады. Үздіксіз интеграцияланған медициналық білім беру бағдарламалары бойынша оқуды аяқтаған соң қорытынды аттестаттаудан өткен түлекке «магистр» дәрежесі беріледі. Интернатурада оқуды аяқтаған соң кәсіптік даярлық бағалауынан өткен түлекке «дәрігер» біліктілігі беріледі.
Интернатура үздіксіз интеграцияланған медициналық білім беру шеңберінде клиникалық мамандықтар бойынша білім алушыларды даярлау нысаны болып табылады, оның шеңберінде олар тәлімгердің қадағалауымен жалпы медициналық практикадан өтеді, соның нәтижесінде жалпы медицина саласында білім мен клиникалық тәжірибе алады.
4. Резидентурада оқу кезеңінде резидент-дәрігерлерді қоспағанда, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары, жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша білімнің білім беру бағдарламаларын меңгерген адамдар үшін мемлекеттік үлгідегі білім туралы құжат, ал медициналық мамандықтар бойынша маман сертификаты да денсаулық сақтау саласындағы кәсіптік қызметті жүзеге асыру үшін негіз болып табылады.
5. Жоғары оқу орнынан кейінгі медициналық және фармацевтикалық білім беру резидентураны, магистратураны және докторантураны қамтиды.
«Магистр» дәрежесі бар адамдардың клиникалық емес бейіндегі докторантураға түсуге құқығы бар.
Резидентурада оқуды аяқтаған адамдардың клиникалық бейіндегі докторантураға түсуге құқығы бар.
Жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі медициналық білім беру ұйымдарында резидентура және клиникалық бейіндегі докторантура бағдарламаларын қамтитын үздіксіз интеграцияланған жоғары оқу орнынан кейінгі медициналық білім беру бағдарламалары іске асырылуы мүмкін.
6. Ауыл жастары қатарынан «Білім туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 26-бабы 8-тармағының 3) тармақшасында белгіленген квота шегінде медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша оқуға түскен азаматтар ауыл жастары қатарынан азаматтарға берілетін квота шегінде медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша оқуға түскен азаматтарды және денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның мемлекеттік білім беру тапсырысының негізінде медициналық мамандықтар бойынша оқуға түскен азаматтарды жұмысқа дербес бөлу жөніндегі комисссияның шешіміне сәйкес техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары білім беру ұйымдарын бітіргеннен кейін кемінде үш жыл меншік нысанына қарамастан денсаулық сақтау ұйымдарында жұмыс істеуге міндетті.
7. Мемлекеттік білім беру тапсырысының негізінде медициналық және фармацевтикалық мамандықтарға оқуға түскен азаматтар ауыл жастары қатарынан азаматтарға берілетін квота шегінде медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша оқуға түскен азаматтарды және денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның мемлекеттік білім беру тапсырысының негізінде медициналық мамандықтар бойынша оқуға түскен азаматтарды жұмысқа дербес бөлу жөніндегі комисссияның шешіміне сәйкес техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарын бітіргеннен кейін меншік нысанына қарамастан денсаулық сақтау ұйымдарында, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында, әскери-медициналық (медициналық) бөлімшелерде, орталық атқарушы органдардың және өзге де орталық мемлекеттік органдардың бөлімдері мен мекемелерінде кемінде үш жыл жұмыс істеуге міндетті.
8. Мемлекеттік білім беру тапсырысының негізінде медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша философия докторлары бағдарламалары (PhD) бойынша оқуға түскен азаматтар ауыл жастары қатарынан азаматтарға берілетін квота шегінде медициналық және фармацевтикалық мамандықтар бойынша оқуға түскен азаматтарды және денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті органның мемлекеттік білім беру тапсырысының негізінде медициналық мамандықтар бойынша оқуға түскен азаматтарды жұмысқа дербес бөлу жөніндегі комиссияның шешіміне сәйкес меншік нысанына қарамастан жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдарында, ғылыми ұйымдарда, денсаулық сақтау ұйымдарында оқуды бітіргеннен кейін кемінде үш жыл жұмыс істеуге міндетті.
9. Медицина және фармацевтика қызметкерлерінің қосымша білім және дағдылар көлемін алуы қосымша және формальды емес білім беру арқылы жүзеге асырылады.
Қосымша білім беру қосымша білім берудің оқу білім беру бағдарламаларын іске асыратын және танылған аккредиттеу органдарының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық аккредиттеуден өткен медициналық білім беру және ғылым ұйымдарында жүзеге асырылады.
Медициналық мамандықтар бойынша қосымша білім беруді және клиникалық бейіндегі мамандарға тағылымдама нысанында формальды емес білім беруді жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары және жоғары медицина колледждері аккредиттелген университеттік клиникалардың базасында және клиникалық базаларда жүзеге асырады.
Медицина және фармацевтика кадрларының біліктілігін арттыру, медициналық және фармацевтикалық ғылымның бағыттары бойынша докторлықтан кейінгі бағдарламаларды іске асыру тәртібін, сондай-ақ денсаулық сақтау саласындағы қосымша білім беру бағдарламасын іске асыратын ұйымдарға қойылатын біліктілік талаптарын уәкілетті орган айқындайды.
10. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымдары ғылыми-педагогикалық кадрларды аттестаттау тәртібін және оларға қойылатын талаптарды айқындайды. Ғылыми-педагогикалық кадрларды аттестаттау бес жылда бір рет жүргізілуге тиіс. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымдары ғылыми-педагогикалық кадрлардың педагогикалық, зерттеу және кәсіптік құзыреттілігін тұрақты арттыруды қамтамасыз етеді.
Мемлекеттің жүз пайыз қатысуымен жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі медициналық білім беру ұйымдарының ғылыми-педагогикалық кадрларының бюджет қаражатының есебінен біліктілігін арттыруға құқығы бар.
Достарыңызбен бөлісу: |