Өнеркәсіп кешенінің құрылымдық дамуын реттеудің мемлекеттік әкімшілік және институционалдық жетістіктері

ҚР Үкіметінің реформаны нығайту бағдарламасына сәйкес:

• 
  өнеркәсіп электроникасы, көмір және мұнайгаз салаларында басқару құрылымын қайта ұйымдастыруға жағдай жасайды;
  
• 
  мұнай өндіру және көмір өнеркәсіптік кәсіпорынның және техникалық мәселелерін шешу жолын инвесторлар басқаруына өткізу институтын белсенді қолданады.
  

Индустрия және сауда минисртлігі мемлекеттік басқарудың орталық органы болып табылады.

• 
  энергетика мен сауданы, индустрияны дамытудың мемлекеттік бағдарламасын жасап оны жүзеге асырады;
  
• 
  халық тұтынатын тауарлар мен өнерксіптік өнімге қажеттілікті негізге ала отырып өнеркәсіпті дамыту концепциясын жасайды. Сондай-ақ өндірістік потенциалды тиімді қолдану мақсатында, әлемдік шаруашылыққа деген интеграцияға қажеттілік және әлемдік нарықтың ? дамыту концепциясын жасайды;
  
• 
  жергілікті атқару билігі органдарымен сауда және өнеркәсіп саласының өзара әрекеттерін басқарады;
  
• 
  өнеркәсіп саласындағы тиімсіз кәсіпорындардың көтеру шараларына қатысады.
  

Индустрия және сауда министрлігі:

• 
  электроэнергетикалық, көмір қазу және басқа да өндірістік қуаттылықты дамытып, оны тиімді қолдануды және пайдалы қазбаларды дамыту мен электроэнергетияны тасымалдау жүйесін жақсартуды қамтамасыз етеді;
  
• 
  жылу және электроэнергияны тұтыну балансын жабу үшін және отынды қазу оны пайдалану жөнінде ҚР-ның реформа және стратегиялық жоспарлау Агенттігімен бірігіп іс – шаралар өткізеді;
  
• 
  көмір және атом өнеркәсібінің минералды – шикізат базасын дамытуға көмектеседі;
  
• 
  өндіріспен, қазбамен, электроэнергетика өнімін өткізу және қайта өңдеумен, көмір және атом өнеркәсібімен айналысатын кәсіпорындар мен мекемелердің әрекетін анықтайды;
  
• 
  радоиактивті және сирек кездесетін элеметтермен және олардың бірігуімен, көмірлі жерді өңдеумен, жер қойнауын пайдаланушыларға аттестация өткізеді;
  
• 
  Министрлік тұтынушыларға қауіпсіз энергетикалық жабдықтармен қызмет көрсетуді, энергоресурстарды тиімді олдану мен олардың техникалық жағдайын және деңгейін мемлекеттік энергетикалық бақылауға алуға құқылы.
  

Жалпы мұнай мен газ қоры әлемдік сұйық және газ тектес көмірсутек қорының 2% құрайды. Негізігі 2 қайнар көзі: Теңіз мұнайы мен Қарашығанақ мұнайгаз конденсаты.

Министрлік:

• 
  мұнайгаз саласына инвестиция тарту мен мемлекеттік несиелеудің, дамуының мемлекеттік бағдарламасын жасайды;
  
• 
  мемлекеттің экономикалық потенциалын нығайту үшін мұнайгаз саласын дамытудың мемлекеттік саясатын жүзеге асырады;
  
• 
  салалардың перспективті және ағымдағы жоспарлары мен мұнай мен газ өндіруші кәсіпорындарға аттестация жүргізуді, сондай-ақ ҚР мұнайгаз саласын дамытуды және оны жалпыхалықтың тұтынуды қамтамасыз етеді.
  

ҚР президентінің жарлығында қорғаныс жарақтары өнеркәсібін ұзақ уақытқа дамыту концепциясы бекітілген.

Концепцияда ӘӨК даму приоритеті айқындалға. ҚР-ң қауіпсіздігі мен қорғаныстың қажеттіліктерін қамтамасыз ету мақсатында қорғаныс жарақтарын жаңарту, қолдану және техникалық қайта қаруландыру, экспорттық мүмкіндіктерді кеңейту.

Жоғарытехнологиялық өнімдерді өндіруді меңгеру. ӘӨК бағыт- ын таңдауда еліміздің дамуының әрбір сатысына қажетті өнімдердің жаңа түрін меңгеру, кадрлық, өндірістік және ғылыми – техникалық потенциалды қолдауды және өте тиімді сақтау маңызды шарт.

Конверсияны жүзеге асыруда төмендегі бағыттар маңызды:

• 
  химиялық, отын – энергетикалық салалардың ең алдымен, мұнай, газ, көмір өндретін, тасымалдайтын, өңдейтін салалардың жабдықтарын жасайтын өндрісіті құру және дамыту;
  
• 
  энергетикалық, транспорттық және ауылшаруашылық машина жасау үшін қажетті қосымша бұйымдарды өндіру;
  
• 
  халықтың тұтынымның азық – түліктің емес тауарларын өндіруді ұлғайту;
  
• 
  табиғи шикізатты (мыс, қымбат және сирек металлдар т.б.) қайта өңдейтін гидрометаллургиялық процесстерді қолдану, сондай-ақ қалған өнімді өндіруді.
  

Мемлекеттік даму институттары. Стратегияның маңызды міндеттерінің бірі Мақсатты инвесицтиялық және ғылыми – техникалық стратегияларды іске асыру, инвестициялық белсенділікті реттеу мен ынталандыру болып табылады, бұл индустриялдық – инновациялық дамудың қазіргі мемлекеттік басқару жүйесін қайта қарауды және белгілі бір дәрежеде қайта құруды қажет етеді.

Стратегияда айқындалған мақсаттарға қол жеткізу үшін жаңа мемле- кеттік даму институттарын құру және қазітгі барын, атап айтқанда: Қазақстанның инвестициялық қорын, Қазақстан Даму Банкін, Инновациялық қорды, Экспортты сақтандыру корпорациясын нығайту қажет.

Тұтастай алғанда, даму институттарының тұрлаулы жұмыс істеуі орталықсыздандыру, мамандандыру, бәсекелестік және ашықтық қағидаттарына негізделетін бірыңғай жүйені қалыптастыруға тиіс.