Компонеттер дегеніміз жұмыс істейтін программада құрылатын, көрінетін бейнелер тұрғызылатын элементтер болып табылады. Компонеттер палитрасының ішінде бейне ретінде көрінбейтін де компоненттер жеткілікті.
2.2 STANDARD беті
STANDARD бетінде программа құруға ең қажет Windows-ге арналаған стандартты интерфейстік элементтерден тұратын компоненттер палитрасы орналасқан (2-сурет).
Сурет 2 - STANDARD беті
Кесте 1- STANDARD бетіндегі компонеттер тізімі
Компонеттер
|
Сипаттамасы
|
Frame
|
Басқа компоненттерді орналастыруға арналған контейнер қызметін атқарады.
|
Main Menu
|
Программаның бас менюі. Бұл компонент күрделі иерархиялық меню құр меню құрып жұмыс істеуге мүмкіндік береді.
|
Label
|
Мәтінді шығару өрісі.
|
Edit
|
Мәтінді енгізу/редакциялау өрісі
|
Button
|
Командалық батырма
|
CheckBox
|
Таңдаудың тәуелсіз батырмасы
|
RadioButtuon
|
Таңдаудың тәуелді батырмасы
|
ListBox
|
Таңдаудың тізімі
|
ComboBox
|
Таңдаудың комбинарлық тізімі
|
2.3 ADDITIONAL беті
ADDITIONAL бетінде сұхбат терезелерінің түрін түрлендіруге мүмкін-дік беретін 18 қосымша компоненттер орналасқан (3-сурет)
Сурет 3 - ADDITIONAL беті
Кесте 2 - ADDITIONAL бетіндегі компонеттер тізімі
Компонеттер
|
Сипаттамасы
|
1
|
2
|
BitBtn
|
жазуы бар, пиктограммалы командалық батырма
|
SpeedButton
|
пиктографиялық батырма. Әдетте бас менюдің опцияларына жылдам кіру үшін пайдаланылады.
|
MaskEdit
|
арнайы мәтіндік редактор. Енгізілген мәтінді сүзгілеуге мүмкіндік береді, мысалы, датаны дұрыс енгізу үшін қажет.
|
StringGrid
|
жолдар кестесі. Бұл компонент мәтіндік ақпаратты кесте түрінде шығаруға мүмкіндік береді.
|
DrawGrid
|
еркін кесте. StringGrid компонентінен айырмашылығы бұл компоненттің ұяшықтарында кез келген ақпарат, оның ішінде сурет те сақталады.
|
Image
|
сурет. Бұл компонент суреттерді, оның ішінде пиктограммалар мен метафайлдарды бейнелуге арналған.
|
Shape
|
фигура. Бұл компонент көмегімен терезеге дұрыс геометриялық фигураларды – тіктөртұрыш, шеңбер, эллипс және т.б. қоюға болады.
|
Bevel
|
жиек. Терезенің жеке бөлектерін үш өлшемді қоршаумен немесе жолақпен ерекшелеуге арналған.
|
ScrollBar
|
орағыш жолақтар панелі. Panel компонентімен айырмашылығы – егер орналасқан компоненттер оның шекараларымен қиылысып қалса, онда орағыш жолақтарды автоматты түрде қояды.
|
CheckListBox
|
жиындық таңдаулар тізімі. Стандартты ListBox компонентінен айырмашылығы әрбір опциясының қасында бірнеше опцияны бірден таңдауды жеңілдететін CheckBox тәрізді тәуелсіз ауыстырып қосқышы бар
|
Splitter
|
шекара.Бұл компонент формада көрінетін екі компоненттің арасында орласады да, пайдаланушыға программаны жүргізу кезінде компоненттерді бір-бірінен бөліп тұрған шекараларын алмастыруға мүмкіндік береді.
|
StaticText
|
Статикалық мәтін. Стандартты Label компонентінен айырмашылығы өзінің жеке Windows терезесінің болуымен сипатталады.
|
2 кестенің жалғасы
№15 зертханалық жұмыс. Деректер қорын жасаудың құралдары мен технологиясы.
Тапсырманың берілуі. X және Y бүтін сандар берілген.
Олардың қосындысын табу.
Формаға келесі компонеттерді орналастыру
Компонеттер
|
Объектілер инспекторы терезесіне енгізілетін өзгертулер
|
Edit1:Tedit;
|
Text:бос қалдыру
|
Edit2:Tedit;
|
Text:бос қалдыру
|
Label1:Tlabel;
|
Caption: «Х мағынасын енгізіңіз»
|
Label2:Tlabel;
|
Caption: «Y мағынасын енгізіңіз»
|
Label3:Tlabel;
|
Caption: «Есептеу нәтижесі»
|
Memo1:Tmemo;
|
Lines: бос қалдыру
|
Button1:Tbutton
|
Lines: бос қалдыру
|
unit U1;
interface
uses
Windows, Messages,SysUtils, Classes, Graphics, Controls,Forms, Dialogs, StdCtrls;
Type
Tform2=class(TForm)
Edit1:Tedit;
Edit2:Tedit;
Label1:Tlabel;
Label2:Tlabel;
Label3:Tlabel;
Memo1:Tmemo;
procedure Button1Click(Sender:Tobject);
var
x,y:integer;
begin
edit1.setfocus;// edit1 компонент атына енгізу фокусын орналастырады.
x:=strtoint(edit1.text); //аргумент мағынасын жолға түрлендіреді
y:=strtoint(edit2.text);
memo1.clear; // тазарту
memo1.Lines.Add(inttostr(x+y));
end;
end.
3 Әдебиеттер тізімі
Негізгі
В.Б.Попов TurboPascal 7.0. Учебное пособие. М. изд. «Финансы и статистика». 1996
Нұрғазина Б.Қ. Бағдарламалау негіздері.Турбо Паскаль, Павлодар, ТОО НПФ «ЭКО», 2007ж
Айтов Ж.А., Мақамбаев М.Б. Паскаль тілінде программалау. 1998
Есжанов Н.Т. Алгоритмдер. Алматы, 1998ж
Абрамов В.Г. Введение в язык Паскаль. М. Наука. 1988
Климова Л. М. Практическое программирование. Решение типовых задач в Pascal 7.0. М. Кудиц-образ. 2000.
Қосымша
Грогоно П. Программное обеспечение персональных ЭВМ. М. Мир. 1982
Йенсен К., Вирт Н. Паскаль: Руководство для использования и описание языка. М. Финансы и статистика. 1982.
Марченко А.И., Марченко Л.А. Программирование в среде TurboPascal. Киев. «Век» 1999
Цейл Дейл. Программирование на СИ. ДМК. 2000
Ян Борецкий. Турбо-Паскаль с графикой для персональных компьютеров М. Машиностроение. 1991.
Достарыңызбен бөлісу: |