59
«е-gov – Электрондық Үкімет» және
«Азаматтар үшін Үкімет» порталдарында
мемлекеттік қызметтердің дамуы;
ақылы қызмет алу үшін халықтың төлемді
төлей алуының жоғары деңгейі;
халыққа ақылы қызмет көрсетуден түскен
денсаулық
сақтау
ұйымдарын
жете
жарақтандыру,
медициналық
жабдықтармен, кадрларды даярлау үшін
пайдаланылатын кірістердің өсіп келе
жатқандығы;
қоғамдық денсаулық сақтау қызметін құру
жөніндегі
пилоттық
жобаны
және
ауруларды басқару бағдарламасын енгізу
бойынша
салалық
министрліктің
тапсырмасы;
смарт-медицинасының дамуы;
қаржылық
дербестікті
арттыру
үшін
денсаулық сақтау ұйымдарының заңды
мәртебесін өзгертуге арналған құқықтық
базаның болуы;
жекелеген мамандықтар және қызметтер
бойынша денсаулық сақтау басқармасы
штаттан тыс мамандарының әлеуеті;
міндетті
әлеуметтік
медициналық
сақтандыруды (МӘМС) енгізу жағдайында
көмектің
сапасы мен
қолжетімділігін
арттыру бойынша мүмкіндіктері;
азаматтардың өтінімдерімен, оның ішінде
МӘМС мәселелері бойынша жұмыс істейтін
әрекеттегі колл-орталығы.
кәсіпорындары:
«KFС»,
«Дөнер»
санының өсуі;
жұқпалы аурулардың мониторингісін
жүргізу бойынша, оның ішінде онлайн-
режимінде
арнайы
заманауи
бағдарламалар
мен
тіркелімдердің
болмауы;
инфекциялық емес аурулары таралуының
өсуі;
медициналық
көмек
сапасы
және
қолжетімділігі
мәселелер
жөніндегі
өтінімдер кезінде тұрғындардың жоғары
белсенділігі;
медициналық білім беру ұйымдарының
клиникалық кафедраларымен реттелмеген
өзара іс-қимыл мәселелері;
өндірістік жарақаттанудың тәуекелін
арттыратын,
денсаулық
сақтау
инфрақұрылымын дамытуды талап ететін,
2030
жылға
дейінгі
Алматы
агломерациясын құру және дамытудың
ұзақмерзімді
жобасын
іске
асыру
жөніндегі
іс-шаралар
жоспары
шеңберінде қалада өндірістік және
инновациялық әлеуеттің дамуы;
қоршаған ортаны ластауы ықтималы
факторы
ретінде
медициналық
қалдықтарды
пайдалануға
арналған
заманауи құрал-саймандардың болмауы.
Түйткілді мәселелер:
медициналық кадрлардың тұрақсыздығы;
медициналық қызметтердің жеткіліксіз жоғары сапасын;
қазіргі заманғы медициналық оңалту ұйымдары желісінің болмауы.
2.1.2.3. Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау
Демография және көші-қон
2017 жылдың басында халық саны 1722,1 мың адамды құрады, оның
779,2мыңы (45,7%) ерлер және 924,3 мыңы (54,3%) әйелдер.
Қала тұрғындарының басым бөлігі Бостандық (19,3% халықтың жалпы
санынан алғанда) және Әуезов аудандарында (16,6%) шоғырланған. Аудан
60
бойынша ең көп әйелдердің үлес салмағының көрсеткіші Бостандық ауданында
(10,6%) тіркелсе, ең төмен көрсеткіш Наурызбай ауданында (3,5%) тіркелген.
Жастары бойынша халық санының құрылымы17 жасқа дейінгі ерлердің
көптігімен сипатталады(бұл санат бойынша әйелдердің үлесі 50%-ды құрайды),
17 және одан үлкен жастан бастап әйелдердің саны 51%-дан 76%-ға ұлғаяды.
Ұзақ уақыт бойы барлық негізгі демографиялық көрсеткіштерінің оңтайлы
көрінісі байқалады.
Алматы қаласының халық саны тұрақты өсуде. Алдыңғы жылдармен
салыстырғанда халық саны 3,3%-ға өсті. Халық санының өсуіне үш негізгі
факторлар себеп болды: қалаға жаңа аумақтардың қосылуы, халықтың табиғи
өсімі және тиімді көші-қон ағымы.
2014 жылы Алматы қаласына халық саны 92 мың адам шамасында
болатын қала маңындағы біраз аудандар қосылған.
2016 жылда халықтың табиғи өсімі 20,9 мың адамды құрады, ал 2015
жылғы көрсеткіштен 0,2%-ға көп. 2015 жылы 20,6 мың адамды құраса, 2014
жылғыдан 10,5%-ға көп. Халықтың табиғи өсіміне алматылықтардың өмірінің
ұзақтығы да әсер етті. Үш жылда көрсеткіш 2,1%-ға өсіп, 75,3 жасқа дейін
жетті.
Алматы қаласы халқының жас құрылымы студенттік жастағы
адамдардың үлесі өте жоғары болуымен сипатталады. Бұл экономика
құрылымының және қаланың білім беру жүйесінің дамуының нәтижесі болып
табылады. Қала халқының жас құрылымы қаланың демографиялық дамуының
өнімділігінің жоғары фазасын білдіреді және болашақта Алматы қаласының
демографиялық ахуалы қолайлы болатынын білдіреді. Бұл Алматы қаласын
2016-2020 жылдары және одан кейінгі уақытта дамытудың іргелі базасын
қалыптастырады.
2.1.2.3.1. сурет. Алматының демографиялық пирамидасы
Дереккөз: Алматы қаласы Статистика департаменті
Алматының демографиялық пирамидасы, 2015ж.
61
Қаланың халық саны өсуінің үшінші факторы миграциялық өсім болып
табылады. Соңғы жылдары ол қаланың бүгінгі өмірі мен болашақ дамуына
біршама әсер ететін факторлардың біріне айналған.
2.1.2.3.2. сурет. Алматы қаласының көші-қон сальдосы
Дереккөз: «Алматы қаласы 2013 жылы» Алматы қаласы Статистика департаментінің жыл
сайынғы санақ жинағы, 2013-2015 жыл; «Алматы қаласы 2013-2015 жылдардағы қаңтар-
желтоқсан
айларындағы
халықтың
көшіп-қонуы»
Алматы
қаласы
Статистика
департаментінің санақ бюллетені, 2015 жыл.
2014-2015 жылдар аралығында оң көші-қон сальдосы 62,6 мыңға жуық
адамды құраған. Осы қарқынды көші-қон ағыны қалада белгілі бір әлеуметтік
шиеленісті тудырады, себебі тұрғын үй мен еңбекке орналасуға мұқтаж жандар
қаладағы еңбек нарығындағы бәсекелестік пен қылмыстық ахуалды
шиеленістіреді.
Келгендердің 98%-ға жуығы республиканың басқа өңірлерінен келген
мигранттар, оның басым бөлігі Алматы, ОҚО және Жамбыл облыстарынан
келгендер. Жұмысқа қабілеттілік деңгейі бойынша келгендердің 90%-дан
астамын жұмысқа қабілетті жастағы тұлғаларды құрайды. Бұдан басқа,
мыңдаған қазақстандықтар тұрақты жерлерін ауыстырып, қалада ресми
тіркеуде тұрмайды. Әдеттегідей, олар экономикалық бейресми секторында
жұмыс жасайды, жөндеу-құрылыс жұмыстарымен, көлік қызметтерімен,
коммуналдық шаруашылық жұмыстарымен, сауда-саттықпен айналысады.
Тұрғындардың елдің басқа өңірлерінен келіп қосылуы қала аумағының
ресурстық мүмкіндіктерін (әлеуметтік, инженерлік, көлік инфрақұрылымын,
өңірдің экологиялық жағдайын және еңбек нарығын) есептемеген жағдайда
жүйесіз болып тұр.
Келешекте (2030 жылға таяу) Алматы агломерациясы тұрғындарының
саны 1,1 млн. адамға немесе 45,9% артуы, оның ішінде қала тұрғындарының
саны 0,9 млн. адамға (53,7%) артуы күтілуде.
Халықтың гендерлік құрылымы ұзақ жылдар бойы тұрақты болып
келеді. Әйел адамдар халықтың 54,4%-ын, ер адамдар – 45,6%-ын құрайды.
Көші-қон сальдосы, мың адам
2013-2015
жылдарға
Достарыңызбен бөлісу: |
