В дипломном проекте рассматриваются вопросы разработки системы

65 

 

 

 

   

 

 

  1 33,  

 

5

8

,

0

)

1

1

(

6

)

(















  

нок

ок

есе 

h

h

h

l

h

l

, 

 

мұнда 



о 

=  20,36  -  терезелердің  жарықтық  сипаттамасы  3.2  кестесі  [26] 

бойынша;   

h

рп

 = (0,8÷1) м. 

 

Жалпы  жарықөткізгіштік  коэффициенті 



о

 

келесі  формуламен 

анықталады 

 



о

=



1



2



3



4



5

,                                                   (4.5) 

 

мұнда 



1

 – материалдың жарықөткізгіштік коэффициенті, 3.3 кестесі [26] 

бойынша екі қабатты терезе әйнегі үшін 



1

=0,8;  



2 

–  терезе  жақтауларында  жарық  жоғалуын  ескеретін 

коэффициент,  3.4  кесте  [26]  бойынша  қос  қабатты  жақтаулары  ағаштан 

жасалған терезелер үшін 



2 

=0,6; 



3

  –  салмақ  түсетін  конструкцияда  жарық  жоғалуын  ескеретін 

коэффициент,  3.5  кесте  [26]  бойынша  темірбетонды  және  ағаш  қалыпты 

конструкция үшін 



3

=0,8; 



4

  –  күннен  қорғау  құрылыстарында  жарық  жоғалуын  ескеретін 

коэффициент, 3.6 кесте [26] бойынша жалюзи және перде үшін 



4

=1; 

 

5 

–  шамдар  астына  орнатылатын  қорғаныс  торында  жарық 

жоғалуын ескеретін коэффициент, мәні 0,9 тең. 

 

 



о

=



1



2



3



4



5

=0,35. 

 

Көлденең  жарықтандыру  кезіндегі  (ғимарат  бетінен  және  онымен 

шектесіп төселген қабаттан шағылған жарық есебінен) ТЖК артуын ескеретін 

коэффициент,  r

1

 = 5,6 - 3.9 кесте [26] бойынша таңдалады.  

 

 

 

 

    

 

 

1

 2

  5, 

 

      0   , 

 

      1 33, 

 

5

,

0

%

50

3

/

)

30

50

70

(

3

/

)

(

3

2

1

























                  (4.6) 

 

66 

 

К

зд

 - қарсы тұрған ғимараттар әсерінен терезенің қараңғылауын ескеретін 

коэффициент. Терезеге қарсы тұрған ғимараттар болмағандықтан К

зд

=1. 

 

Барлық мәндерді есептік формулаға қойылып шешімін табу  

 

2

2

1

0

8

85

,

7

35

,

0

6

,

5

100

1

2

,

1

36

,

20

125

,

1

56

100

 

 

r

К

K

e

S

S

о

з

зд

н

n

o

























.           (4.7) 

 

Бір терезенің ауданы оның биіктігіне бөлініп келесі мәнді алынды   

 

(4.8)        

                                      

Бөлмені қажетті жарықтандырумен қамтамасыз ету үшін көлденең жарық 

түсу  ауданы  есептелді.  Бөлмеде  ауданы  S

ок

=4  м

2 

терезелер  бар  болғандықтан, 

көлденең жарық түсу ауданы 8 м

2 

болды, яғни қосымша жарық көздері қажет, 

жасанды жарықтандыруды есептеу қажет.  

 

4.2.2 Жасанды жарықтандыруды есептеу 

Жалпы  біркелкі  жарықтандыру  қарастырылған  ғимараттарда  жасанды 

жарықтандыруды  жарық  ағынының  пайдалану  коэфициенті  әдісімен 

есептеледі. Бұл әдіс бойынша горизонтальды беттегі есептік жарықтандыруды 

шамдардан  тікелей  бетке  түсетін  жарық  ағаны  және  қабырғадан,  төбеден, 

беттен шағылған жарықты ескере анықталады. 

Бөлмедегі жасанды  жарықтандыру қуаты 40 Вт, жарық  ағыны 3000 лм  

люминесцентті  лампаларды  пайдалану  арқылы  жүзеге  асады,  олар  жалпы 

жарықтандыру  шамдарында  орналасады  (шам  типі  –  ПВЛМ  2



40).    IV 

дәрежелі  көз  жұмысына  жарамды  болып  келтін  200  лк  жарықтылық  жасауға 

қажетті шамдар санын пайдалану коэффициенті әдісімен есептелді. 

Шамдар саны келесі формуламен анықталады 

 













n

Ф

Е

К

Л

Н

З

Z

S

=

N

б

,                                                (4.9) 

 

мұнда Z – минималды жарықтылық коэффициенті (минималды және орта 

жарықтылық  қатынасы).  Есептеулерде  Z  коэффициенті  1,1÷1,2  аралығында 

қабылданады;

 

n = 2 – шамдағы лампалар саны; 

η  –  пайдалану  коэффициенті,  шағылу  коэффициентіне  және 

ғимарат индексіне тәуелді; 

К

3

=1.2 –3.11 кестеге [26] сәйкес. 

 Шамдардың іліну биіктігі  

 

.

8

1

/

8

 

h

S

l

ok

ok

ok





