Усупов сабий сейтказиевич

Күштің нүктеге қатысты моменті және оның қасиеті

жүктеу 9,29 Mb.

бет	39/737
Дата	02.01.2020
өлшемі	9,29 Mb.
	#25809

1 ... 35 36 37 38 39 40 41 42 ... 737

1. Күш моментінің скалярлық анықтамасы.

1.3. Күш моменттері

1.3.1. Күштің нүктеге қатысты моменті және оның қасиеті

Жалпы жағдайда қатты дене өзіне түсірілген күштің әсерінен ілгерілемелі және массалар центрін айнала қозғалады. Демек, күш денені берілген центрден айналдыра қозғалтуға әрекет жасайды.

Күштің нүктеге қатысты айналдырушы әсері үш түрлі жағдайға тәуелді. Ол тек күш шамасына ғана тәуелді емес, оның иініне және қай жазықтықта, қандай бағытта әсер ететініне де байланысты болады. Күштің айналдырушы әсерін сипаттайтын осы жайларды өлшеу және бағыттау күш моменті деген ұғым арқылы орындалады.

1. Күш моментінің скалярлық анықтамасы. Күштің нүктеге қатысты моменті деп “+”, немесе “-”таңбасымен алынған күш пен оның сол нүктеге қатысты иінінің көбейтіндісіне тең болатын шаманы айтамыз. О нүктесінен күштің әсер ету сызығына дейінгі қашықтықты күштің осы О нүктесіне қатысты иіні деп айтамыз (1.19-сурет).

күшінің О нүктесіне қатысты моментінің скаляр шамасын

деп белгілейміз. Осы белгілеуді пайдаланып жоғарыда берілген анықтаманы мынадай формула түрінде жазамыз:

. (1.14)

(1.14) формуласы

күшінің О нүктесіне қатысты моментінің скаляр шамасын анықтайды. Мұндағы “+” не “-” таңбасын аларда оң бұрама ережесін қолданамыз.

(1.14) формуласы

күшінің нүктесіне

қатысты моментінің скаляр шамасын анықтайды. Мұндағы “+” не “-” таңбасын аларда оң бұрама ережесін қолданамыз. Егер күш денені берілген нүктеден сағат тілі қозғалысына қарсы бағытта айналдыруға әрекеттесе, онда күш моменті “+” таңбасымен алынады. Ал егер күш денені берілген нүктеден сағат тілі қозғалысына бағыттас айналдыруға әрекеттесе, онда күш моменті “-” таңбасымен алынады.

Егер күш иіні метрмен өлшенсе, онда күш моменті ньютон-метр

(

м ) немесе килограм-метрмен

өлшенеді.

жүктеу 9,29 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 35 36 37 38 39 40 41 42 ... 737