11
Диссертация құрылымы мен мазмұны
Диссертация нормативтік сілтемелерден, қысқартулардан, кіріспе, екі
бөлімнен, зерттеудің қорытындысынан, пайдаланған әдебиеттер тізімінен және
қосымшадан тұрады.
12
1 МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРНЫНДА КӘСІБИ БАҒЫТТА
ФИЗИКАНЫ ОҚЫТУДЫҢ ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ
1.1 Медициналық жоғары оқу орнында физика пәні оқытудың
әдістемелік аспектілері
Жоғары оқу орнының жалпы тапсырмалары студенттерді тиімді оқытудың
заңдылығын анықтайды, оның мақсаты студенттердің білімді саналы меңгеруі
мен кәсіби және тұлғалық маңызды ойлау біліктерінің жүйесін қалыптастыру
болып табылады [59]. Бұл заңдылықтар оқытудың факторы, шарттары мен
нәтижелері арасындағы көпжақты байланысты бейнелейді.
Жоғары оқу орнындағы оқу процесінің жалпы дидактикалық негіздерін
талдай отырып, С.И. Архангельский [60] оның келесідей негізгі заңдылықтарын
көрсетеді:
- оқытудың табиғи заңдылығы;
- оқытудың, тәрбиелеу мен
тұлғаны дамытудың бірлігі заңы;
- оқытудың мұрагерлік деңгейі мен кезеңдері, ғылыми танымның деңгейі
мен кезеңдері заңы.
Бұл қағидалар жалпыланған түрде берілген, сондықтан нақтылауды талап
етеді.
Физика (медициналық жоғары оқу орнында – медициналық және
биологоиялық физика) іргелі басқа пәндермен қоса – молекулалық биология,
биохимия, физиология – өмір туралы ғылымның негізін құрайды. Физиканың
мақсаты – табиғатта, әсіресе адам ағзасында болатын физикалық және физика-
химиялық құбылыстарды толық түсіндіру болып табылады, өйткені
медицинадағы, физиологиядағы кей құбылыстарды физика ғылымы
тұрғысынан ғана түсіндіруге болады.
Физикадағы зерттелетін мәселелер жиынын Е.В. Шевченко [61] былай
анықтайды:
- адамзат –физикалық танымның объектісі;
- диагностика
тәсілдерінің физикалық негізі;
- емдеу және диагностика мақсатында қолданылатын медициналық
приборлар мен аппараттардың жұмыс істеуінің физикалық
принципі;
- емдеу тәсілдері және аурулардың профилактикасының физикалық негізі;
- пәнаралық деңгейдегі ғылыми
таным субъектісінің іс-әрекеті;
- медициналық жоғары оқу орнында физиканы оқыту процесіндегі физика-
медициналық білімнің көріністік мәселесі.
Алғашқы төрт мәселе медициналық физика категориясының мазмұнды
аспекті ретінде, ал қалған екеуі процессуалды болып қарастырылады.
Алғашқы мәселені талдасақ, табиғаттағы көп қырлы болатын, организмде
жүріп отыратын процестердің пайда болуы, физика ғылымының қарастыратын
объектісін қамтиды, яғни, материя қозғалысының физикалық формасы
заңдылық болады.
Физика медицина үшін «іргелі білім» болып табылады.
Дәрігердің іс-әрекетінің негізгі кезеңдерін қарастыра келіп (бақылау