Типтік оқу бағдарламасы (30. 06. 2016 ж. №2 хаттама) негізінде құрастырылды

 
 
Математика  сабақтары  үшін  алынған  ақпараттардың  дәл,  нақты,  анық  болуы 
математикалық есептердің шығару жолдарын дәл табуға көмектеседі.  
Математика сабақтарында мұғалім оқушының сөйлеу тіліне мән беруі тиіс. 
VIII түрдегі арнайы мектепте математика сабағы мен еңбекке баулу сабақтарының 
міндеттері бір-бірін толықтырып отырады.    
Математика  сабақтарын  қоырытындылауда  балаларды  мектеп  участоктарында 
жүргізген жұмыстары арқылы қорытындылап отырады.  
Педагогикалық және психологиялдық зерттеулердің қорытындысы ақыл-ой дамуы 
кешеуілдеген балалардың тұрмыста кездескен математикалық қажеттіліктерді өз бетінше 
сәйкестендіре алмайтындықтарын көрсетеді.  
Математика  сабақтарында  өлшеу,  графикалық  суреттерді  бейнелеу,  конструктивтік 
жұмыстарды  жүргізу,  есептеу  жұмыстары  ұйымдастыру  сияқты  практикалық  дағдыларды 
қалыптастыру жұмыстары бағдарламада қарастырылады.   
Математика  сабақтарында  тең  100  шаршыға  бөлінген,  10  жолаққа  бөлінген  түрлі 
материалдар, абақ, кластар мен разраядтардың кестесі, арияметикалық амалдарға арналған 
кестелер  қолданылады.  10  жолақтың  бойына  аудан  мен  көлемді  өлшеуге  арналған 
бірліктер (1 см
2
, 1 дм
2
, 1 см
3
, 1 дм
3
) жазылады.  
 Арнайы  мектеп  мұғалімдері  математиканы  оқыту  бағдарламасының  мазмұны  мен 
көлемін жақсы меңгеруі қажет.   
Математиканы  оқытуды  үйымдастырудың  негізгі  түрі  сабақ  болып  табылады. 
Дайындық  сыныптарында  және  дайындық  кезеңдерінде  сабақтан  басқа,  мектепке  дейінгі 
оқыту және экскурсиялар кеңінен қолданылады. 
Мұғалім  сабақ  тақырыбын  түсіндіргенде  мысалдар  мен  есепті  шығару  жолдары, 
білімді  меңгеру  кезеңдерін  (кайталау,  бекіту  және  т.б.)  көп  сөзді  қолданбай,  нақты 
математикалық материалдармен бере білу керек. Бұл мәліметтер сабақ жоспарына енгізілу 
керек.  Кейде  бір  тақырыпты  оқытуға  бірнеше  сағат  бөлінуі  мүмкін.  Бүндай  сабақтар 
қойылған  мақсат,  оқу  тапсырмалары  мен  жаттығуларына  қарай  бір-бірінен  өзгешеленеді. 
Мүғалім  жіктеу  және  жекелеу  әдістемесін  қолдана  отырып,  оқушылармен  жаппай  жүмыс 
жүргізеді. Математиканы табысты оқыту мүғалімнің математикалық нақты материалдарды 
жақсы  білетініне,  оқытудың  арнайы  әдістемесіне,  мектеп  жасындағы  балалардың 
математиканы  менгеру  ерекшеліктеріне  және  де  ақыл-ойы  дамуындағы  кемшіліктері  бар 
балалардың таным қызметіндегі кемшіліктеріне тәуелді болады. 
Әрбір  сабақ  қажетті  көрнекі  қүралдар  мен  дидактикалық  материалдармен 
(тарататын және көрсететін) қамтамасыз етілуі қажет. 
Ауызша санау сабақтың міндетті бір бөлігі болып табынады. Бұл тәсілді орындағанда 
балалар  әр түрлі қозғалыс қимылдарын жасауға болады. 
Математиканың  әрбір  сабағының  міндетті  талабы  өз  бетімен  жұмыс  түрін 
үйымдастыру.  Мұғалім  өз  бетімен  істелетін  жұмыс  түрін  тексеріп,  қажетті  жағдайда 
жіберілген қателерді түзетеді. 
Мұғалім оқушылардың білім жағдайын күнделікті ағымды бақылаумен бірге, тоқсан 
сайын 2-3 рет бақылау жұмыстарын жүргізеді. 
Бағдарлама  негізіне  арнайы  мектеп  оқушыларының  даму  деңгейіне  сәйкес 
математикалық білім мен икемділіктің көлемін анықтайды. Бірақ  әрбір сыныпта берілген 
уақыт  ішінде  оқу  материалын  меңгере  алмайтын  оқушылар  кездеседі,  мұғалімге  олармен 
жеке  жүмыс  жүргізу  қажет.  Ондай  оқушыларға  жеңіл  тапсырмалар  мен  жаттығулар  беріп, 
жалпы жұмысқа қатыстыру қажет. Бүндай оқушылар тобының өз бетімен жұмыс істеуі үшін 
есеп  жаттығулар,  мысалдардың  жеңілденген  түрі  ұсынылады.  Ескертпеде  бұл  оқушыларға 
арналған материалдар жеңіл түрде берілген. 
Оқушылармен арнайы әдістемелік тәсілдерді қолданып жеке жұмыс жүргізілген соң 
ғана,  олардан  нәтижесі  шықпаса  төменгі  деңгейдегі  топқа  ауыстыруға  болады.  Өзгертілген 
бағдарлама бойынша оқушылар білімін, оларға қойылған талаптарға сәйкес бағалау керек. 

 
 
Мұғалім  арнайы  мектептерде  математикадан  басқа  барлық  пәндерден  үлгеретін 
оқушьшардан  топ  құрастырып,  олар  мектеп  педагогикалық  кеңсесінде  бекітілген  жеке 
бағдарлама бойынша оқытылады. 
Бұндай  окушылар  өздерінің  мүмкіншіліктеріне  қарай  оқытылып  аттестациядан 
өткізіліп, сыныптан сыныпқа көшіріледі. 
Әсіресе бірінші сынып бағдарламасын оқытуға көп көңіл бөлінеді (5-ке дейін санау), 
егер оқушылар бұл материалды жақсы меңгерсе, оларға 6-дан  
10-ға  дейінгі  сандарды  беру  керек.  Оқушыларды  меңгерген  білім  деңгейінде  оқытуды 
тоқтатпау керек. 
Бағдарламаның  негізгі  материалдарын  қиындықсыз  меңгерген  жоғары  сынып 
оқушыларына  қосымша  материалдар  беріледі.  Олар  5-сыныптан  жоғары  бағдарламаның 
тақырыбына сәйкес келетін тараулардан алынады. 
Математика  және  кәсіби  еңбек  циклы  пәндерінің  пәнаралық  байланысында 
бағдарлама материалдарының орны (мазмұнын өзгертпей) ауыстырылуы мүмкін. 
 
 
Дәріс мазмұны бойынша тапсырмалар мен сұрақтар:  
1.  VIII  түрдегі  арнайы  мектептерде  қандай  жалпы  және  арнаулы  міндеттер 
шешіледі? 
2.  Пән аралық байланыстарды шешудің жолдары қалайша орындалады? 
3.  Жалпы  білім  беретін  және  арнайы  мектеп  бағдарламасының  салыстырмалы 
талдауын жаса. 
4.  Арнайы  мектепте  математиканы  игеруде  пәнаралық  байланыстың  маңызы 
қандай? 
 
Әдебиеттер:  
1.Перова  Н.М.  Методика  преподавания  математикти  во  вспомогательной  школе. 
М., 2001 г. 
2.Эк  В.В.  Обучение  математике  в  младших  классах  вспомогательной  школы. 
Просвещение М., 1990. 
3.Программы специальной школы 1-2-го вида. Алматы 2002. 
4.Программы  по  математике  для  коррекционных  школ  7-го,    8-го  вида.  Алматы., 
2002 г. 
5.Стабильные учебники математики для вспомогательной школы. 
6.Моро  М.И.,  Пышкало  А.М.  Методика  обучения  математике  в  1-3  классах.  М., 
Просвещение, 1998.  
7.  Сүлейменова  Р.А.,  Елисеева  И.Г.,  Карипжанова  Ш.Ж.  Б19  Математика.  Арнайы 
мектепке арналған байқау бағдарламасы. -Алматы, 2004. - 48 бет. 
 
 
МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДЫҢ ДАЙЫНДЫҚ КЕЗЕҢДЕРІ 
 
Аннотация  Мүмкіндіктері  шектеулі  балаларға  математиканы  оқытудың 
дайындық  кезеңі  (уақыт,  кезең).  Арнайы  мектепте  математика  пәнін  оқытудың 
дайындық  кезеңінің  міндеттері.  Дайындық  кезеңіндегі  математика  сабағын 
ұйымдастыру. Дайындық кезде қолданатын әдістері мен амалдары, көрнекі құрал  және 
дидактикалық жабдықтар. 
Қарапайым  математикалық  түсініктерді  қалыптастыру  әдістемесі:  көлемдік, 
сандык, кеңістіктік, уакыттық, геометриялық фигуралар туралы, салмақтық. 
 
Кілт сөздер: дайындық кезеңі, көрнекі құрал және дидактикалық жабдықтар. 
 
Жоспар: