Найзағайдан қорғау қажеттілігі

61 
Сыртқы найзағайдан қорғау жүйесі қамтиды:
А) күркіреу бөлуі. Найзағай разрядтарын ұстап алатын найзағай 
қабылдағыш. Найзағай разрядына маңызды құрылыс элементтеріне кіруге 
мүмкіндік бермейтін қорғау жүйесі.
Б) Ток бөлуі. Металлдан жасалған және топыраққа батырылған өткізгіш, 
жерге қосқыш болып табылатын ток айырғыштың жерге тұйықтағышқа 
бұруы. Жерге түскен кезде ток оған шашырайды және сол найзағайдан 
қорғайды.
В) Жерге қосу.
 
ЭТН бөлімінің есебі: 
Синусоидалы ток тізбектері. Қабылдағыштарды параллель жалғау 
кезіндегі синусоидалды ток тізбектерін есептеу. 
 
23 сурет – синусоидалы ток тізбегі 
Элементтердің параллель қосылған электр тізбегі жалпы жағдайда екі 
тораптың арасында қосылған бірқатар тармақтардан тұрады. Екі тармақтан 
тұратын электр тізбегінің алмастыру схемасын қарастырамын. 
Егер кіріс полюсіндегі кернеуді А және В деп белгілейтін болсам, онда 
тізбекті Y-қа тең деп аламын. Әрбір тармақ элементтердің берілген 
кедергілермен және бір кернеумен тізбектеліп қосылуы болып табылады. Ом 
заңына сәйкес тармақтардағы токтар мына тепе-теңдікке тең: 
I
1
=U/Z
1
, I
2
=U/Z
2
(25) 
Немесе
Z
1
=R
1
+jX
L
Z
2
=R
2
-jX
C
(26) 
мұндағы Z
1
, Z
2
– бұтақтардың эквивалентті кешенді кедергілері. 
(25) теңдеуін тармақтардың эквивалентті кешенді өткізгіштігін енгізсе, 
басқаша жазуға болады:
Y
1
=1/Z
1
, Y
2
=1/Z
2
(27) 

62 
Кирхгофтың бірінші заңына сәйкес тізбектің кіріс тогы кешенді түрде 
тармақтардың ток жиынтығына тең: 
I=I
1
+I
2
=
(
Y
1
+Y
2
)
, I=YU, (28)
мұндағы: 
Y=Y
1
/Y
2
.
Осылайша, I кіріс тогы және тармақтарды параллель жалғайтын 
тізбектің U кернеуін Y тізбегінің эквивалентті кешенді өткізгіштігі арқылы 
байланыстыруға болады. Ол тармақтардың кешенді өткізгіштігінің сомасына 
тең. Бұл қорытынды параллель қосылған тармақтардың кез келген санымен 
тізбекке таратуға болады. 
Кешенді ток пен кернеу арасындағы арақатынас элементтердің тізбекті 
қосылыстары бар тізбек үшін сияқты баламалы кешенді кедергі 
𝑅
2
арқылы 
ұсынуға болады: 
I=U/Z (29) 
мұндағы Z – тізбектің эквивалентті кешенді кедергісі. 
Z=1/I немесе Z=Z
1
Z
2
/
(
Z
1
+Z
2
)
(30)
(24) формуласы параллельді тармақтардың кешенді эквивалентті 
кедергісіне арналған қабылдағыштарды параллель жалғау кезіндегі 
синусоидалды ток тізбектерін есептеуге арналған. 

жүктеу 1,46 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: