Қағазбен тәжірибе:
Тәрбиеші: Қараңдаршы, менде екі парақ бар, біреуі тегіс, екіншісі мыжылған, допқа айналған. Қай қағаз еденге тез түседі деп ойлайсыңдар? Неліктен? Тексерейік.
(Балалардың пікірі.)
Тәрбиеші: Қағаз шар өте тез түседі, тас сияқты, ауыр. Ал тегіс жайма баяу, жеңіл, кең, құлағанда ауаға тіреліп, ұша алады.
Кішкентай құстың өзі кең, қанаты мен құйрығы ашық үлкен болады, ол ауаға сүйенеді. Міне, біздің мысалымызға тағы бір көзқарас. Құс ұшып, қонғанда қауырсындары осылай бүктеліп, ашылады. Ал жерде ашық қанаттары мен құйрығы құсқа кедергі келтіреді, сондықтан ол оларды бүктейді.
Балалар, қауырсынның қалай жұмыс істейтінін білгілерің келе ме?
Онда біз «Ғылым орталығына» баруымыз керек.
Қалам эксперименттері:
Тәрбиеші: Қауырсындарды ұстаңз. Олар не? (Жұмсақ, тегіс, т.б.)
Тәрбиеші: Қауырсындардың бір-бірінен қандай да бір айырмашылығы бар ма?
Ең ұзын қауырсынды алыңыз.
Бұл қауырсындарды ұшу қауырсындары деп атайды. Бұл қауырсындар қанаттардың шетінде орналасқан. Қауырсындарды қарап шығыңыз және ұстап көріңдер.
Бұл не? (тығыз, қатты, үлкен) Саусақтармен тексеру. Қызық, жеңіл ме, ауыр ма? Балалар бір қолына қауырсын, екінші қолына тас қояды.
Қорытынды .
Қауырсыныңды лақтырып жібер. Сендер не байқадыңдар? Олар баяу құлайды, ақырын айналады. Қауырсынның шетін кесіңіз - біз бос орынды көреміз, Оған сым тығып тексеруге болады. Оның ортасы бос. Сондықтан жеңіл. Қауырсынды бұлға, сен не сезінесің? Ауа. Құс қанаттарын қаққанда, қауырсын түктерін шешпей серпімді түрде серіппелі болады. Үлкейткіш әйнек арқылы қауырсындарды көрейік. Қарап отырсаңыз, қауырсынның ойықтарында қауырсынның бетін бекітіп, берік және оңай жалғанған шығыңқы жерлер мен ілгектер бар, ал олар ажыратылса, құс оларды тұмсығымен байланыстырады. Бұл ұшу қауырсындары.
Бізде тағы қандай қауырсындар бар? Мамық кішкентай, үлпілдек, жіңішке, түктері байланыспаған, таяқшасы жіңішке.
Тәрбиеші: Неге құсқа мұндай қауырсын керек?
Мамық қауырсын құстың жылынуы үшін қызмет етеді. Олар қайда болады деп ойлайсың?
(Денеде, басында, қанаттарында, табандарында)
Тәрбиеші: Балалар, сендер қандай жақсы балаларсыңдар! Біз бүгін қаншама жаңалықтар аштық. Ғылым орталығымыз кімге ұнады? (балалардың жауаптары)
Тәрбиеші: Балалар, қоректендіргіш бос, біз оны ештеңемен толтырған жоқпыз. Не істеу керек? (балалардың ұсыныстары). Бір шымшым тағамды алып, оны қоректендіргішке саламыз. Серуендеуде «Құстар асханасына» қоректендіргіш қоямыз.
Қорытынды: Балалар, бүгін қандай жаңалық білдіңдер? Сендерге не ұнады? Неліктен?
Достарыңызбен бөлісу: |