419
б)
12.9 суреті.Ажыратқыштар:
а
— тіреулі; б
— троллейбустық; в
клица
бірдей қашықтықта орналастырады.
Шиналарды
тіреу
құрастырылымдарынан
оқшаулау
үшін
фарфорлық тіреулерді (12.9 суреті) немесе К700 сериялы арнайы
троллейбус ажыратқыштарын,
сонымен қатар, бір шина немесе тұтас
пакетке арналған ойығы бар екі пластинадан тұратын ажыратқыш
клицтарын қолданады.
Шинаны ажыратқышта бекіту үшін оның ішінде серіппелі шайбасы
бар бекіту бұрандамасына арналған саңылауды бұрғылайды. Бекітудің
осындай қарапайым амалында аса мағыналы жетспеушілік бар: саңынау
бұрғыланған жерде, шинаны көлдеңен қимасының ауданы кемиді.
Шинаны бекітудің аса жетілдірілген әдісі – бір немесе бірнеше
қатарласа салынған шиналарды ұстап тұратын және қосымша ұста
жұмыстарын талап етпейтін шина ұстаушыларын орнату болып
табылады.
Егер алюминий шиналары бар ашық шинасымының ұзындығы 15 м
болса,
онда
температура
ұзартылуын
өтеу
үшін
шиналық
конденсаторлар қолданылуы тиіс. Ауқымды тоқтарға есептелген
шинасымдарында әрбір фаза төсеу ретінде жинақталған екі, үш немесе
төрт шинадан орындалады.
Ашық шинасымдарын қабырғалар бойынша кронштейнде, ал
төбелерде – аспалар немесе көпір құрастырмаларында салынады.
Оларды бөгде заттардан қорғау үшін және
жанасудың алдын-алу үшін
торлы қоршауларды
қолданады, оларды жөндеу жұмыстары кезінде
шешіп тастауға болады.
Ашық
шинасымдары
келесідей
тәртіпте
монтаждалады. Белгіленуіне сәйкес оқшаулануы
бар металл құрастырылымдары
орнатылады, оларда шиналарды
тартылады және бекітіледі, одан
кейін
шиналар
тоқ
қайнарларына
және
электрқабылдағыштарына
қосылады.
Шинасымдары үшін металл
құрастырылымдарын
МЭЗ
даярлайды,
оларға
ажыратқыштарды,
шина
ұстағыштарды
немесе
клицаларды
орнатады,
монтаждау объектілеріне жеткізеді
және қағу, майлау немесе қосыша
бөлшектеріне
дәнекерлеу
әдістерімен бекітеді.
420
Шина кескіндерін де МЭЗ индустриялық әдісі сияқты даярлайды,
өңдейді, майыстырады және елгектерге біріктіреді.
МЭЗ 100х100 мм дейінгі тік бұрышты алюминий шиналарын арнайы
қайшылармен кеседі. Қимасы үлкен болып келетін алюминий және
бейінді шиналарын шинакескіш білдектерінде
немесе қарапайым ұста
арасымен кеседі. Тік бұрышты шиналарды олардың ені бойынша 60 мм
дейін екі бұрандамасымен және 80 мм дейін және одан артық төрт
бұрандамасымен жалғайды. Алюминий шиналарының бұранда
жалғануының учаскісі вазелин қабатының астында шинафрез білдегінде
немесе тұрпайы егеумен аса сенімді байланысты құру үшін өңдейді.
Бастиек және сомын астындағы бұрандамаға серіппелі шайбалар
киіледі. Бірақ алюминий шиналарының бұранда жалғанулары аса
сенімді емес, есебе, қолданыс үдерісінде олардың жеке учаскілері
жалғауды қайта жинау қажеттілігі пайда болатындай етіп қызады.
Шиналарды бекітудің аса сенімді әдісі тұрақты немесе ауыспалы
тоғымен электрлік доға және аргондық доға дәнекерленуі болып
табылады.
Тік бұрышты, қорапты және тұтқалы бейінді шиналардың дәнекерлеу
жалғанулары 12.10 суретте көрсетілген.
Шиналарды дәнекерлеу тіреу
құрастырылымдарында шиналарды орнатқаннан кейін қажетті шарттар
болған кезде немесе оның алдында іске асырылады.
Шинасымдары үшін қимасы 120 мм2 аспайтын, және қалыңдығы 5 мм
кем емес алюминий шиналарын қолдануға болады. Жеңіл
шинасымдарын барлық электрлік дәнекерлеу саңылауларымен, тіреу
құрастырылымдарымен,
оқшаулау
бөлшектерімен
тарту
құрылғыларымен, секциялық сөндірілетін аппараттарымен және т.б. бір
топтамада МЭЗ дайындайды.
Шиналардың жинағын фаза бойынша таңбалайды, диаметрі 2 м
болатын бухталарға арнайы аспаптардың көмегімен орайды және осы
түрде монтаж орнына жеткізеді.
Алдымен ұштық және аралық тіреулерін орнату үдерісін іске асырады.
12.10 сурет. Тк бұрышты (а) қоапты (б) және тұтқалы бейінділерімен шиналардың дәнекерлеу
жалғанулары
421
Кейін, электрлік жүкшығыр көмегімен шинаны кассета орамынан
шығарады және шинаның ұшын жүкшығырдың тарту арқанына бекіте
отырып, фермнің төменгі белдігінің сыртынан орнатады. Аралық тіреу
құрастырылымдарында ферм беттері бойымен үйкелуінен
шиналардың
бұзылып кетуін болдырмау мақсатында тарқатушы аунақшаларды
орнатады.
Орнатуды ортаңғы шинадан бастайды. Оның бір ұшын ажыратқышта
ұштық шинаұстағыш арқылы, ал екіншісін – тарту құрылғысында
бекітіп, шинаны анкерлік аралықта алын-ала тарту үдерісін орындайды.
Уақыт өте келе алюминий аққыштығының салдарынан созылып кететін
шиналарды тарту үшін қолданыс үдерісінде тарту құрылғысын
пайдаланады.
Шеткі шиналардың біреуін тарқату және тарту алдында тартқыш
құрастырылымдарының ұштарын айналудың ауқымды сәттерінен
олардың сынуын және қисаюын болдырмай мақсатында тартқышпен
бекітеді. Соңғы шинаны тарқату және алдын-ала тарту үдерісін,
ортаңғысын іске асырылғандықтай орындай.
Одан кейін екінші соңғы
шинаны тарқатады, тартқыш құрастырылымдарының ұштарын қосымша
бекіту қажет емес (айналу сәттерінің пайда болуына алғашқы болып
тарқатылған шина кедергі келтіреді). Ары қарай, тарқату аунақшаларын
шешеді және шиналарды шинаұстағыштарына салады, шиналық
кергіштержі орнатады және ұштық шинаұстағыштарының тару
бұрамаларын қолдана отырып, шиналардың ақырғы тартуын
орындайды.
Аралық
құрастырылымдарында
орнатылған
шинаұстағыштарындағы шиналар желі
бойынмен еркін қозғала алуы
тиіс.
Анкерлік тарту бекіткіштерін магистралдің ұштарында, сонымен қатар
тоқ өткізгішінің ғимарат жапсары бойымен өту кезінде және секциялық
ажыратқыштарды орнату орындарында орнатады.
Электрқабылдағыштарына шинасымнан келіп түсетін еңіс құбырлар
немесе металл түтіктерінде салынған сымдар немесе арқандармен
орындалады. Қабырға және төсеу арқылы ажыратқыш ойықты жауып
отыратын оқшаулау плитасы бойымен шинасымды өткізеді.
Монтаждау
жұмыстары
аяқталғаннан
кейін
шиналар
және
шинаұстағыштарын қайтара отырып бояйды: А фазасын – сары түске, В
фазасын – жасыл және С фазасын – қызыл түске. Тұрақты тоқ
шинасымдарындағы оңды шинаны қызыл түске, ал теріс шинаны – көк
түске бояйды. Бояудың қабаты да шинаны коррозиядан қорғап отырады
және оның жетілдірілген салқындатылуына септігін тигізеді (боялған
шиналардың жылу берілісі айтарлықтай жоғары). Егер шинасымының
фазасы бір шинадан тұрса, онда
оны барлық жақтарынан бояйды, ал
пакеттерде шинаның тек сыртқы беттерін ғана бояйды. Бұранда
жалғанулары мен тасымалдау және тұрақты жерге тұйықтауды жалғау
үшін қарастырылған учаскілерді де (берілген учаскілердің шеттерін қара
бояу көмегімен, тілкемдерге жиектейді) боймайды.
422
12.11сурет. Троллейлік
магистралдарына арналған
кронштейін:
б)
Шинасымдарында сонымен қатар ажыратқыш құрылғыларында
қызыл шина басқаларынан төмен және қабырғадан алшақ, ал жасыл
шина – ортасында орналасуы керек.
Достарыңызбен бөлісу: 
