Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е

үдерісін баскару» түсінігінің мазмұнын айкындайтын дидакгикалык 
біліктілігін төмендегіше аныктадык: оқу материалын меңгеру мақса- 
тын қоя білу; меңгеру үдерісінде оң ынта туғыза білу; оқу материалын 
нәтижелі игеруді, қабылдауды ұйымдастыра білу; өтілген материал- 
дарды ой-елегінен өткізуді қамтамасыз еге білу; апган білімді қолдану 
жэне қорытындылау білігі мен дагдысын қалыптастыра білу; білімді 
меңгеру барысын үнемі бақылауда ұстай білу; меңгеру үдерісіне 
түзету жасай білу.
Оқытудагы интербелсенді тэсілдер. XXI гасыр - бүл акпа- 
раттық қогам дәуірі, технологиялық мәдениет дәуірі, айнападагы дү- 
ниеге, адамның денсаулыгына, кэсіби мэдениетгілігіне мүқият 
карайтын дэуір.
Біріккен ұлттар ұйымының шешімімен “XXI ғасыр - ақпарат- 
тандыру ғасыры” деп аталды. Қазақстан Республнкасы ғылыми- 
техникалық прогрестің негізгі белгісі - қоғамды акпараттандыру 
болатын жаңа кезеңге енді.
Оқытудың ақпараттык технологиясы - бүл ақпартапен жұмыс 
жасау үшін арнайы тэсілдер, педагогикалык технологиялар, бағдарла- 
мапық жэне техникалық кұралдар мен кешендер(кино, аудио жэне 
видеоқұралдар, телекоммуникациялық желілер жэне т.б.).
Бүгінгі күні инновациялық тэсілдер мен акпараттык технология- 
ларды қолдану арқылы оқушының ойлау қабілетін, ізденушілігін да- 
мытып, қызығуын тудыру, белсенділігін артгыру - ең негізігі максат 
болып айқындапады.
Ақпаратгық технологияларды пайдаланудың негізігі артыкшы- 
лыктары мынадай:
1. Олар оқушыларға тақырып шеңберінде немесе белгілі бір 
уақыт арапыгына берілуге тиіс мәліметгер көлемін ұпғайтады.
2. Білімге бір-бірінен алыс арақашыктықта орналасақан эртүрлі 
оқу орнында отырып қол жеткізуге болады.
3. Оқыту жүйесінің көп деңгейлігі оку материалының оқу 
сапасын арттырады. Компыотердін көмегімен оқушы өз бетінше, 
сондай-ақ өзге окушылармен бірге жұмыс істеуге мүмкіндік алады.
Инновациялык эдістердің ең негізгісінің бірі - иитерактивті 
окыту эдісі. Негізгі қағидасы - педагогикалык қарым-қатынас диалогы 
арқылы жеке тұлғаны қалыптастырып дамыту.
Әлемдік деңгейдегі білім берудің казіргі кағидасы білім беруді 
нэтижеге бағдарлау, оқытуды оқушының жеке тұпғасына багыттау, ап 
окыту әдістерін тұлғааралык қарым-қатыстарға бейімдеу болып отыр. 
Демек, оқушы білімді дайын күйінде мұғапім түсіндірмесінен алмай, 
өзінің өмірлік тәжірибесіне сүйену аркылы танымдык «жаңалық» 
ашып, шыгармашылык тапсырмаларды
234

Орындау негізінде эртүрлі өнімдер жасауы тиіс. Нәтижесінде 
окушының дүниетанымы кеңейіп, өзіндік пікірі мен көзқарасы капып- 
тасуы керек.
Біздің ел дамудың демократиялық жолын тандауына байла- 
нысты бүгінгі таңда коғамды шешім кабылдауга тартудын маңызы 
арта түсті. Осы бағытта оқушылардың белсенділігін артгыруға мүм- 
кіндік беретін эдістемелік тэсілдер интерактивті деп аталады. Бүл 
әдістің өзіндік ерекшеліктері мен қиындыктары да бар.
Интерактив - агылшынның «өзара әрекет» деген сөзінен 
шыккан. Демек, интерактивті окыту эдістері түлғаарапық қарым- 
қатынасқа негізделе отырып жеке түлғаны дамытуға бағытталған. 
Сонымен бірге сапалы білім алудын алғы шарттары болып табылатын 
таным белсенділігі мен ізденіс белсенділігін қалыптастырып кана 
қоймай, ары қарай дамытады.
Интерактивті эдістерге жататындар: 
проблемалық шыгарма
эдістері; пікірталастар; топпен жұмыс; мига шабуыл әдісі; инсерт
әдісі; викториналар; шагын зерттеулер; Іскерлік ойындар; сауал-
намалар жүргізу әдісі; кейс-стади әдісі; презентациялар, т.б.
Интерактивті әдістін мақсаты - тек ақпарат беру ғана емес, 
окушыларға жауаптарды өз бетінше табу дағдысын меңгерту.
Оқытуды ұйымдастырудын төрт түрлі бағыты бар. Олар : 
Оқушыға өздігінен ізденуге мүмкіндік беру 
Оқушыларға топтасып оқып-үйренуге жағдай жасау 
Оқушыларға өздерін-өздеріне немесе өзара бағалату 
Іс-эрекет барысында білім игеруге жол ашу.
Оқушылардың арнайы іс-әрекет барысында икем-дагдыларды 
меңгеруі маңызды рөл аткарады. Ол үшін оқыту оқушылардың білімді 
өздігінен оқып үйренуіне бағытталуы керек.
Құнды әдістің бірі - кейс-стади әдісі. Бұл эдістің негізгісі бо- 
лып жагдай ұғымы болып анықталады, яғни жағдайларды таңдау ба- 
рысында ен соңғы нэтижеге әсер етеді. Бұл эдісті колданудың бары- 
сында бір ғана дүрыс шешімнін болуы міндеггі емес. Оқытудың бұл 
эдісінің негізінде оқушы өздігінен шешім қабылдап, сол шешімін 
дәлелдеуі керек.
«Миға шабуыл» әдісі - берілген сұраққа кез келген оқушы 
жауап алатын эдіс. Маңыздысы айтылған көзқарасқа бірден бага кой- 
мау керек, барлыгын қабылдау қажет жэне әркайсысының пікірін тақ- 
таға немесе парақ, қагазга жазган дұрыс. Қатысушылар негіздеме 
немесе сүракка түсініктеме тапап етілетінін түсінулері керек. «Мига 
шабуыл» белгілі бір сұракка оқушылардың акпаратгылыгын немесе 
қарым-катынасын анықгау қажет болған жағдайда кодданылады.
Интерактивті негізде оку мақсаты - білу емес, үйрене білу.

жүктеу 5,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: