Сондықтан осындай кұнды идеяларды кәсіби іс-әрекетте колдана алу
үшін болашақ мұгапімдердің аталған жаңашыл-педагогтардың еңбек-
терімен терецірек танысулары олардыц
шыгармашылык әлеуеттерін
жетілдіруге негіз болмақ.
Сонымен, кэсіби-педагогикалық мәдениетінің компоненттерін
кыскаша мынандай ұгымдар тізбегі ретінде түйіндеуге болады: педаго-
гикалық іс-эрекет мәдениеті, педагогикалық қарым-қатынас мәдениеті,
мұғалімнің тұлгалык мэдениеті. Осы ұғымдардын өзара үйпесімді ұш-
таса отырып, олардын мазмұнының жүзеге асырылуы кәсіби-педаго-
гикалық мәдениеттің жоғары дәрежедегі моделі болып табылады.
3.4.
Кзсіби педагогикалық қры рет т ілік жэне педагогика-
лы қ иіеберлік.
Адамзат қоғамының бүгінгі даму қарқыны букіл дү-
ние-жүзілік білім беру кеңістігінде өзара ынтымақтастыкта болу, өзара
озық тәжірибемен бөлісуді талап етеді. XXI ғасырдағы білім беру мэ-
селелері бойынша халықалықаралық комиссияда «Образование: сок-
рытое сокровише (Білім беру: ашылмаған асыл қазына)» (1996ж.) та-
қырыбында жасаған баяндамасында Жак Делор білім беруге негіз бо-
латын
адамнын жалпы негізгі
цузыреттіліктері
ретінде төрт тұғыр-
наманы атап өтеді:
танып білуге үйрену, істеуге үйрену, бірігіп өмір
сүруге үйрену, өмір сүруге үйрену.
Қазіргі ғылыми психологиялық-педагогикалық әдебиеттерде
білім берудегі құзыреттілік мәселелері ғалымдардың еңбектерінде
жан-жакты талқылануда.
Қазақстан Республикасы мемлекеттік жалпыға міндетті білім
беру стандарттарында жан-жақгы қарастырылып
жоғарғы оқу орын-
дарын бітіруші жас мамандардың білімділік деңгейлеріне байланысты
қойылатын талаптар ретінде:
1. Жалпы білімділіктеріне койылатын талаптар.
2. Әлеуметтік-этикалық құзыреттеріне қойылатын талаптар.
3. Кэсіби құзыреттеріне қойылатыи талаптар.
4. Өзгермелілік пен белгісіздіктің кең таралуы жағдайында
әлеуметтік, экономикалык, кэсіби рөльдерді ауыстыра алу даярлығы-
на, географиялық жэне әлеуметтік мобильдігіне қойылатын талаптар.
5. Оқу пэндерінің негізгі циклдары бойынша білімділіктеріне
қойылатын талаптар.
6. Жеке пэндер бойынша білімділіктеріне
койылатын талаптар
анықталған.
«Құзырет», «құзыреттілік» ұғымдары бұгінгі педагогика сала-
сыңдағы ғылыми айналымға сапыстырмалы тұрде жаңадан енген, те-
рең зерттелу үстіндегі ұғымдар болғандықтан олардың аныктамасы да
әр зерттеушімен эр-түрлі берілуде. Дегенмен, көптеген анықтамаларды
салыстырып талдау негізінде «құзыретгілік» ұғымына байланысты
зерттеушілердің көзкарастарында бір ортақ пікірлер байқалады.
Қазакстаннын Ұлтгык энциклопедиясында қузырет ұгымы (лат.
сотреіепііа - жетемін, лайыкпын) екі магынада түсіндіріледі:заңмен,
жарғымен немесе өзге кұжатпен берілген өкілетгіліктер шеңбері. Бел-
гілі бір
саладағы білім, тәжірибе, білікгілік.
Жана педагогикалық парадигма бойынша қазіргі стаңдартгар-
дың өзінде «білім, білік, дагды» ретінде карастырылган білім беру
нәтижелерінің орнына күзыреттілікті қалыптастыру өмір талабына
сай түлғаның элеуметгенуін, өзін-взі іске асыруын қамтамасыз ететін
білім беру жүйесінен күтілетін нэтиже ретінде қарастырылуда.
Қазакстан Республикасының мемлекеттік
жалпыға міндетгі бі-
лім стандартында үлтгық деңгейдегі басты мақсаты - өркендеп өсіп
келе жатқан еліміздің элеуметгік-экономикалық жэне саяси өміріне
белсенді араласуға дайын түратын
Достарыңызбен бөлісу: