Таќырып 2 Табиѓи орта жаѓдайыныњ экологиялыќ мониторингі

Кесте – қала жағдайында қозғалыста болатын атокөліктің отын тұтынуының орташа нормасы

жүктеу 2,1 Mb.

бет	5/6
Дата	18.12.2017
өлшемі	2,1 Mb.
	#4641
түрі	Практикум

1 2 3 4 5 6

4.3 кесте – Автокөлік саны
4.4 Кесте – жанған отынның саны
4.6 кесте– автокөліктің ластауынан бөлінетін зиянды заттардың санына есептік баға

4.1 Кесте – қала жағдайында қозғалыста болатын атокөліктің отын тұтынуының орташа нормасы

Автокөлік түрі	Орташа отын жұмсау нормалары	Жеке отын жұмсау (л /1км )
Жеңіл автокөлік	11-13	0,11-0,13
Жүк автокөлігі	29-33	0,29-0,33
Автобустар	41-44	0,41-0,44
Дизельді жүк автокөлігі	31-34	0,31-0,34

3) отын түріне байланысты автокөліктен шығарылатын зиянды заттар шығарындыларының эмпирикалық коэффициенттер мәні (4.2 кестеде келтірілген ).

4.2 Кесте - эмпирикалық коэффициенттердің мәні

Отын түрі	Коэффициент мәні ( К )
Отын түрі	Тұншықтырғыш газ	Көмірсутектер	Азот диоксиді
Бензин	0,6	0,1	0,04
Дизель отыны	0,1	0,03	0,04

Жұмыстың барысы:

- шолуға қолайлы автожол үлескісн таңдаңыз;

- өз адымыңыздың орташа ұзындығын анықтаған соң улескі ұзындығын адым көмегімен өлшеңіз;

- бірнеше рет 20 минут аралығында үлескіден өтетін автокөлік санын анықтаңыз. - анықтағандарыңызды 4.3 кестеге толтырып отырыңыз;

4.3 кесте – Автокөлік саны

Автокөлік түрі	Саны	20 минут ішінде	1 сағатта, саны N	1 сағаттағы жалпы жол
Жеңіл автокөлік
Жүк автокөлігі
Автобустар
Дизельді жүка Втокөлігі

1) мына, 14 формула бойынша әр түр автокөлігінің жалпы жолын есептеп шығар

L=N*I, (14)
мұнда N - әр түр көліктерінің 1 сағат ішіндегі саны;

I – үлескі ұзындыцғы, км.;

2) алынған нәтиже мәліметтері бойынша кестені толтырыңыз;

3) төмендегі 15 формула бойынша автокөлік двигательдерінде жанатын әртүрлі отын мөлшерін ( Q, л ) есептеп шығар

Q=L*I, (15)
4) жұмсалған әр түр отын мөлшерін анықтаңыз және нәтижені 4.4 -кестеге енгіз.

4.4 Кесте – жанған отынның саны

Автокөлік түрі	N	Q, соның ішінде
		Бензин	Дизель отыны
Жеңіл автокөлік
Жүк автокөлігі
Автобустар
Дизельді жүк автокөлігі

5) 4.5 - кесте бойынша жалпы және әр түр отынының қалыпты жағдайдағы шығарылған зиянды заттар мөлшерін литрмен есепте.

4.5 – отын түрі бойынша зиянды заттар шығарындыларының саны

Отын түрі	Q, л	Зиянды заттар мөлшері, л
Отын түрі	Q, л	CO	Көмірсулар	NO₂
Бензин
Дизель отыны
Жалпы ( V ), л

Нәтижені өңдеу және қорытынды

Есептеңіз:

- формула бойынша шығарылған зиянды заттар массасын (m,г );

- қоршаған ортаның санитариялық рұксат етілетін жағдайларын қамтамасыз ету үшін шығарылған зиянды заттарды сұйытуға қажетті таза ауа мөлшерін;

- нәтижелерді 4.6 - кестеге енгізіңіз;

4.6 кесте– автокөліктің ластауынан бөлінетін зиянды заттардың санына есептік баға

Зиянды зат түрі	Мөлшері, л	Масса, г	Сұйылтуға қажетті Ауа мөлшері, м³	ПДК мәні, мг/ м³
CO
Көмірсулар
Азот оксидтері

- алынған нәтижелерді сіз тұратын аймақтағыавтокөлік кәсіпорындары, фабрикалар, заводтар және т.б. ауа ластауыштарынан шығарылатын заттар мөлшерімен салыстыр;

- осы жұмыс барысында осы кәсіпорындар шығарындылар мөлшерінің экологиялық бағалау мәліметтерін (бұл мәліметтерді аудандық немесе қалалық экологиялық комитетте немесе т. с.с. орындарда алуыңызға болады) қолданыңыз;-зерттелген аймақтың экологиялық жағдайына баға беріңіз.
Тапсырма 4 Шылым түтінің тірі ағзаларға әсерін знрттеу.

Жұмыстың мақсаты: тірі ағзаларға шылым түтінінің әсерін зерттеу.

Шылым шегу түтін құбырының жұмысына ұқсас. Жанып жатқан шылым ұшының ішінде температура 850⁰С дейін жетедіжәне онда 3600 зат шығаратын химиялық реакциялар өтіп жатады.

Шылым түтінінің моноксиді рак ауруына шалдықтыруы мүмкін. Шылым түтінінде жоғары реакциялық қасиеті бар заттардың және канцерогендердің бар болуы шылым шегушілерге өкпе рагының қауіп-қатерін төндіреді. Бұл жұмыста сіздер шылым түтінінің тірі ағзаларға әсерін бақылайсыздар.

Құрал-жабдықтар:

1) Рәзеңке түтік;

2) мақта;

3) штатив;

4) пластиктік түтікше;

5) шылым;

6) резеңке сұғындырма,

7) шыны түтік;

8) насос бойынан су ұстауға арналған қорғаныш шыны сауыты.

Бұл жұмыста сіз шайыры (соның ішінде никотин ) көп болатын фильтрі жоқшылым түтінін және олардың аздау мөлшерімен фильтрі бар шылым түтінін ұстайсызда; сіз олардың арасындағы айырмашылықты атап көрсетіңіз.

1) Суреттегідей құрылғыны жинаңыздар;

2) екі насосты да қосыңыз;

3) шылымды тұтатыңыз, түтін бөлмеге шықпайтындай, 2 камераға да өтетіндей насосты реттеңіз, шылымның толық жануына мүмкіндік беріңіз;

4) екі камерада да түтін болмаған соң насосты өшіріп тастаңыз;

5) камераларды ашып, пинцетпен мақтаны алып тастаңыз;

6) 1-5 пунктерді тағы 2 шылыммен қайталаңыз;

7) мақта бөлшектерін мұқият қарап, байқағаныңызды жазыңыз.

жүктеу 2,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6