Қазақ Ұлттық Аграрлық Зерттеу Университеті
“Ветеринария” факультеті
«Акушерлік, хирургия және малдың өсіп-өну биотехнологиясы» кафедрасы
Тақырыбы: Эксплуатациялық бедеулік. Алдын алу және диагностикасы.
Орындаған:Жұмагулов Ернар
ВМ-402
Тексерген: Тургумбеков А.
Алматы 2021
Жоспар:
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.1.Малдын өз төлiнен осiп-өнуінін көрсеткіштерi.
2.2.Малдың бедеулігінің себептері.
2.3.Эксплуатациялық бедеулік
2.4.Клиникалық белгілері
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер
I.Кiрiспе
Малдын бедеулiгi дегенiмiз онын тал кабілетінің әртүрлі себептерге байланысты уакытша немесе бiржола бузылуы болып табылады. Әрбір құнажын физиологиялык жетiлу мерзiмiнен бiр ай өткен сон, әрбiр сиыр бұзаулааннан кейiн бiр ай өткен сон ұрыктанбаса, оны бедеу мал деп ecemenu
Бедечник ауру емес, ол аурудын немесе басқа бір құбылыстың, Ұйымдастыру жұмысындағы кемшiлiктердiн белгiсi. Бедеулік-биологиялык угым. Бедеулiктi кез келген күнi, малды тексерiп карап жiберiп анықтай беруге болады. Әрбір сиыр 330-345 күн сайын тел берiп отырса-оп бедеу емес.
Ал кысыр калу деген бедеулiктiн салдары, оны тек жылдын аягында гана бұзаулаган сиырдын, алынган төлдiн санына карап аныктайды. Қысыр калу экономикалык угым, ол о-бен сипатталады, яғни бiр жылдың iшiнде тол бермеген мал кысыр калган болып саналады. Дегенмен, жоспарда белгiленген тел (әр түлік малдын осiмталдығына байланысты) елгіленген кеп алынган болса, онда кысыр калган мал жок сиякты болады.
Мысалы 100 сиырдан 80 бузау алынса, 20 % мал басы кысыр калды деймiз шт 400 сиырдан 105 бузау алынса, жоспар артығымен орындалып, қысыр қалған мал жок деймiз. Шын мәнiсiнде 55 сиырдан 55 бузау, 5 сиыр егiз туып, 10 бузау, ал 20 сныр екi реттен (жылдын басында және жылдын аяғында) бұзаулап, 40 бузау берген болса, барлыны 80 сиырдан 105 бұзау алынған. Сөйтіп қысыр қалған (бузауламаган) 20 сиыр тел алу жоспарының артыгымен орындалуына байланысты керiнбей калады.
Малдын кысыр қалуымен, бедеулігімен күресу, науқанды жүретін жумыс емес, ол кунделiктi жүргiзiлетiн, әрбiр малмен жеке-жеке, жыл бойы тоқтаусыз жүргiзiлетiн тынышсыз жұмыс.
Бұл жлыстың негізгі түйіні күнделікті есепте: канша аналык бас, тел беретін бор, жасы каншада, енiмдiлiгi кандай, сонгы рет кашан телдедi, кашан күтпег, неше рет ұрықтандырды, неге токтамайды, кашан суалдырыпты деген сұрактын бәрiне тиянакты жауап болғанда ғана малды ез телiнен есіру жұмысын каркындатуға болады.
А.П.Студенцов малдын бедеулiгiнiн себептерін дұрыс ажырату үшін, бедеулiктiн өзiн былай жiктеу керек дейді.
Достарыңызбен бөлісу: |