Инвестициялардың тиiмдiлiк коэффициентi

Осы көрсеткiш оның қызмет алдын ала төлем жасалған құралдардың ортақ сомасына кәсiпорынның бойынша ортақ таза пайданың немесе есеп айырысатын авансыланған капиталды рентабельдік коэффициентпен көрсетіледі.

Инвестициялық жобаны құру барысында бир жобадан басқа әр түрлі жобалар мен кездесуге болады. Таңдау барлық жоғарда келтірілген тиімділік анализдеріне сәйкес негізделіп жүргізілуі тиіс.Егер жобаның экономикалық тиімділігін бағалағанда жоғарыда келтірілген барлық зерттеулер поралел жүргізілуі мүмкін. мысалы , көрсеткіштерге сәйкес NPV, PI және IRR проекты могут быть отклонены как неэффективные жоба тиімсіз деп тоқтатылуы мүмкін, ал РВ және ARR – көрсеткіштеріне сәйкес қабылданады.

осы жағдайда келесi ұсыныстармен негiзге алсын.

Біріншіден, көрсеткіштер арасында анықталған байланыстарды жалпы бағалауда ескеру керек Осыдан:

Егер NPV> 0, онда IRR > СС; PI > 1;

Егер NPV< 0, онда IRR < СС; PI < 1;

Егер NPV = 0, онда IRR = СС; PI = 1.

Екіншіден , сол жобалардың ішінен ең тиімдісі таңдалады.Кәсәпорын тарапынан таңдалған жоба оның стратегиясына сай болуы тиіс.

Үшіншіден, мәлiметтiң тартуларын негiзде инвестициялық саясатқа кәсiпорынның стратегиясының талаптарын қамтып көрсететiн қосымша белгiлер сипаттауға керек.

Сурет 3. Инвестицияны жоспарлау процессі

Инвестицияны жоспарлауды процессте ин бизнес-жоспардың құрастырулары талап ететiн төрт себеп болады:

1. Қандай саланы болмасын инвестициядау тәуекелмен байланысты болады Процесс разработки бизнес-планды құрастыру барысына бизнес ойларды құрастыру да кіреді, оның авторлары сын көзiмен және оның барлық толыққандылығы ұсынылатын жобаға қарата алады. Жоспар сондықтан белгiнi қателердiң сақтап қалуы және төмендетуге мүмкiндiк туғызады.

2.Бизнес-жоспар несие беру және стратегиялық жоспардың шараларының қаржыландыруы үшiн қолданылатын ресми құжат болып табылады.

3. Бизнес-жоспар көмегiмен кәсiпорындағы техникалық-экономикалықтың барлық бөлiмдерi қорытынды жасалатын жұмыс аспабы болып табылады. Оның негiзiнде кәсiпорынмен басқарудың тиiмдi жүйе жасалады.

4. Бiткен бизнес-жоспар шаруашылықтың басқа мүдделi адамдар және субъекттерiне идеяның қатынасының құралымен заттандырып, қызмет көрсетедi, яғни ол банкирлермен, инвесторлармен, клиенттермен, сатып алушылармен және әрiптестермен байланысулардағысы коммуникацияның ең маңызды құралы болып табылады.

инвестициялық жобаның бизнес-план (бизнес-план) құрастырылады:

• 
  алу, қызметтiң жаңа түрлерiнiң (таңдау) өндiруi дамытулар жоспарлауды ағымдағы және перспективалымен алдында;
  
• 
  сонымен бiрге қарыз қаражаттарды қайтару алудың мүмкiндiктерi инвестициялық және несие қайта;
  
• 
  алулар жасау туралы ұсыныстар бiрлескен және шетелдiк алдында;
  
• 
  мемлекеттiк қолдаудың шараларының көрсетуiнiң
  

Бизнес-жоспар жобаның барлық кемеңгер туралы толық ұсынысты беруi және келесi негiзгi бөлiмдерден тұруы керек:

1. «Резюме»;

2. «Кәсiпорынның мiнездемесi және оның дамытуын стратегия»;

3. « (қызмет ) өнiмнiң сипаттамасы»;»;

4. «Өткiзу нарықтарының талдауы. Маркетинг стратегия»;

5. «Өндірістік жоспар»;

6. «кәсіпорын жоспары»;

7. «Жобаның iске асыруының жоспары»;

8. «Инвестициялық жоспар »;

9. «Қаржы- шаруашылық қызметінің болжамы»;

10. «Жобаның тиімділік көрсеткіші »;

11. «Құқықтық жоспар »;

12. «бизнес-планды құрастыру туралы ақпарат ».

13. Қосымшалар.

4. Инвестициялардың жиынтықтап жоспарлауы. Қаржыландыру көздерге арналған шешiм қабылдау инвестициялық жоспарлауды ең маңызды кезең болып табылады. Келесi процедуралар мұнда кiредi.

Ақпараттық жұмыс. Факторлардың бiрлерi ность инвестициялық қайраткер тежегiш фондылық нарықтың дамымағандығы тiптi болып табылады және фраструктуры ол ин жеке алғанда. Кәсiпорындар (эмитенттер) үшiн, инвесторлар үшiн инвестиция салу объекттерi туралы формация алудың мұндай шарттарында дәл ин үлкен зна чение алады.

Бұл инвесторларға салуларды перспективалылық бағалауға мүмкiндiк бередi, Слудың дәл және сенiмдi мәлiметiнiң бар болуының эмитенттерi үшiн акциялардың өтiмдiгiнiң жоғарылатуына, олардың курстық құнының өсуi, инвестициялардың қарыздар және түзулерiн алуға алғышартпен көрсетілген.

"Жұмысқа" құралдарды салу туралы шешiм қабылдау үшiнтор инвес түгелдей дерлiк эмитент туралы бiлуi керек. Бухгалтерлiк есеп берудi талдауғана емес, тауардың оларына және көп басқа туралы базарға шығарылған кәсiпорынының еншiсi өнiм жабдықтаушылар және сатып алушылары, олары бар есептеу әдiстерi туралы Қызметтiң онына сво туралы эмитенттердiң мәлiметтiң беруiндегi мүмкiндiктерi келесiлерге әдетте апарады:

• жаппай акционерле туралы ортақ көрсеткiштер туралы мәлiметтердiң бұқаралық ақпарат құралдарындағы жариялау;

• аналитикалығына баптардың жариялауы • арнайы «Инвестициялық паспортарды» шығаруы.

Инвестициялық паспорт — бұл құжат соңғы 2-3 жылда құрылады аудиторлық фирма тарапынан кәсіпорынның жұмыс туралы тегiс қамтитын мәлiмет.

Қаржыландырудың көздерін таңдауы. Инвестициялардың қаржыландыру көздерi келесi белгiлер бойынша сыныпталады: сыртқы; iшкi.

Ішкі қаржыландыру. Бұл қаржыландыруға кәсіпорынның қаржыландыруы ішкі көздерден тартылған қаражжаттар жатады.

Ішкі меншікті қаржыландыру. Бұл иелерімен қатар бірге сыртқы жаңа акционерлерден (жарнашылар) де қаражаттар тартылады. Бұл түсуде инвестициялық қорлар (акция шығару) эмиссия, сонымен бiрге эмиссиалық емес (иелерінің өз (жарналар) және меншiк иелерiн кеңейтуiмен) жолымен iске аса алады.

Ол қамтиды:

1) қарыздың келесi түрлерi қосатын несие қаржыландыруы: ұзақ мерзiмдi (борышты ұзақ мерзiмдi қарыздарға облигациялар, қарыз); жабдықтаушылардың қарызы қысқа мерзiмдi; клиенттiң қарызы; қарыз токоррентный байланысты; векселдер есебi бойынша қарыз; қарыздың ерекше формалары (лизинг, факторинг, форфетинг).

2) қаржыландыру қаржы бөлулер арқылы немесе: жәрдем (дотациялау) беру; мемлекеттен және бюджеттен тыс мамандандырылған қорлардан инновациялық қызметке қарыздар сыйлық; дүниеге талаптар және кiнә тағуларынан безу; мысалы, парыздарын,талаптарын немесе салық төлемдерін кейiнге қалдыруы;

Ішкi меншiктi қаржыландырудың арқасында инвестиция құралады амортизациялық төлемдер, қорлардың туралы жоюдан артық алынатын құралдардан қалыптаса алады. Сонымен бiрге мақсаттар бұл әр түрлi мақсаттық кәсiпорын қорларының құралы қолданыла алады немесе өз қызметкерлерiнiң арасында облигациялардың орналастыруынан(қарыз iшкi қаржыландыруы) алынған.

Меншiктi және қарыз капиталының байланысы кәсiпорынның капиталын құрлымын көрсетеді және оның қызметiнiң ең маңызды көрсеткiшi болып табылған. Инвестицияны қаржыландыру көздерін таңдау барлығымен жоғарыда атап өтiлген каналдардан алуы мүмкiн.

Кәсiпорында бiр уақытта бірнеше инвестициялық жобаларды iске асыра алады.Жиынтықтап жоспарлау әрбiр инвестициялық жоба бойынша ескеріледі және анықтауды келесi көрсеткiштерге негiзделген:

- жоспарлалатын жалпы инвестициялардың ортақ көлемдерi жинағы және соның iшiнде жобаның тiршiлiк циклдасының жылдаптарына; инвестициялардың құрылымдары (қолданудың инвестициялардың көлемдерi қарама-қайшы);

- қарама-қайшы iшкi оларының инвестицияларының көз қаржыландырулары және сыртқы;

- ақшалай ағындар;

- тиiмдiлiк көрсеткiштерi;

- түпкi қаржы нәтижелерi.

кәсiпорындардың ақшалай ағындарын есептеуi инвестициялық жобаларды жүзеге асыруда қайта пайда болатын жоспарлы сату көлемдерi, сатылған өнiмнiң өзiндiк құны, таза пайдадағы түзулер және өндiрiс аралық шығындардың жоспарлы сомасы және таза ақшалай түсулердi анықтау мақсатқа ие болады.

Тиiмдiлiк көрсеткiштерiнiң есептеуi келесi аналитикалық коэффициенттердiң есептеуiн ескередi: таза келтiрiлген эффектіні; инвестициялардың рентабелдік индексі; рентабелдік нормалары; жобаға кеткен қаржының қайту мерзiмдерi және тиімділік коэффициентi.

Түпкi қаржы нәтижелерiнiң есептеуi және молдық және кәсiпорынның қаржыларының кемшiлiгiнiң өлшемдерiн жоспарлап, қарыздар бойынша несие қорларының айналымына тартудың өлшемдерiн негiзге, сонымен бiрге мерзiмдер және олардың өтеуiн сома, пайыз төлеудi бұл ескеруге мүмкiндiк бередi.

Тактикалық жоспарлау кезеңінде соңғы қаржылық нәтижелердің айқыра ашылған есеп жүргізіледі. Берілген кезеңде қаржылық жоспарды дайындау үшін бастапқы мәліметтер қалыптастырылады.

Бақылау сұрақтары:

1. Инвестициялардың негiзгi түрлерiн атаңыз. Кәсiпорындағы инвестициялық циклданың құрылымын ашыңыз.

2. Инвестициялардың тиiмдiлiгi қандай көрсеткiштер бойынша бағаланады?

3. Альтернативті инвестициялық жобаларды талдауы және ең тиімді жобаны таңдау қалай жүргізіледі?

4. Инвестицияларды жоспарлау алгоритмі қандай кезеңдерден тұрады?

5. Кәсiпорындағы инвестициялардың потенциалдық қаржыландыру көздерiнiң көрсетiңiз.

5 тақырып: Кәсiпорын қызметiнiң қаржылық нәтижелерiн жоспарлау

Мақсат: кәсiпорынның пайдасының ұғымын, сонымен қатар оның қаржы нәтижелерiнiң жоспарлауының дәстүрлi әдiстерiн қарап шығу
Жоспар:

5.1 Қаржылық нәтижелер түсінігі және оны бағалау. Пайданы жоспарлау технологиясы

5.2 Пайданы болжаудың дәстүрлi әдiстерi

5.3 CVP талдауы негiзiнде пайданы жоспарлау

Пайда - бұл белгіленген уақыт кезеңінде экономикалық субъектілердің қызметтерінің соңғы қаржылық нәтижесін сипаттайтын құндық категория. Ол оның кірістер мен шығындары арасындағы айырма ретінде анықталады. Сәйкесінше, пайданы анықтау процесі өзіне негізгі екі кезеңді қосады:

• 
  Есепті (жоспарланған) кезеңге жататын кірісті анықтау;
  
• 
  Осы кезеңдегі кірістердің сәйкес шығындармен арақатынастарын белгілеу.
  

Процесс сияқты пайданы жоспарлау да белгілі бір кезеңдерден тұрады. Осыдан ең маңызды деген екі кезеңді атап өтуге болады. Пайданы жоспарлаудың алғашқы кезеңі пайданы тарату мен қалыптастыру стратегияларын өңдеу болып табылады, ал ол өз кезегінде ішкі кезеңдерден тұрады, олар:

• 
  Пайданы тарату және қалыптастырудың стратегиялық мақсаттарын анықтау (саясатты өңдеу);
  
• 
  Сыртқы факторлардың әсерін және компанияның пайда көлемінің өзгеруіне олардың қай деңгейде әсер тигізетінің талдау;
  
• 
  Стратегиялық мақсаттар мен міндеттерге сәйкес фирманың ұйымдастырушылық-қаржылық құрылымын қалыптастыру және пайданы қалыптастырудағы ішкі факторларға талдау жасау;
  
• 
  Қалыптастырудың мақсатты көрсеткішерін айқындау және пайданы тарату;
  
• 
  Қалыптастыру стратегиясын өткізуді қамтамасыз ету бойынша ұйымдастырушылық-экономикалық жүйені өңдеу және пайданы тарату.
  

Кесте 3

Қалыптастыру саясатын өңдеу және пайданы тарату мақсатты көрсеткіштерді инвестициялық, амортизациялық, салықтық, дивидендтік, әлеуметтік-қаржылық саясаттар көмегімен жүзеге асыру әдістерін өзіне қосады.

Пайданы қалыптастырудың стратегиялық мақсаттар жүйесі бизнесті жүргізудің стратегиялық мақсаттарына сәйкес өңделуі тиіс. Негізінен осы мақсаттар жүйесі белгіленген уақыта аралығы өткеннен кейін алға қойған мақсаттарға қаншалықты қол жеткізгенін көрсететін нақты көрсеткіштер арқылы сипатталғаны жөн. Осындай нақты көрсеткіштер ретінде меншікті капиталдың рентабельділік деңгейі, пайдаланылатын таза пайда мен салынған салымдардың қатынастары және т.б. бола алады.

Компанияны функционалдаудың ішкі және сыртқы орталарын талдау ең алдымен қаржылық нарық пен тауарлы нарықтың конъюктураларын талдауды, фирма иегерлерінің құрылымы мен құрамын талдауды, компанияның қаржылық құрылымын талдауды, пайданы тарату тапсырмалары мен мақсаттардың фирманың ұйымдастырушылық құрылымына сәйкестігін талдауды жобалайды.

Пайданы тарату және қалыптастырудың мақсатты көрсеткіштерін айқындау қызметтің жеке түрлері бойынша, фирманың жеке бөлімшелері бойынша жүзеге асырылса, сол сияқты нақты уақыт аралывғында да жүзеге асырылады. Осы кезеңде фирмамен қабылданған шешімдер оперативті (ағымдағы) қаржылық жоспарлау үшін негізгі болып табылады. Осы жұмыстың нәтижесі болып бизнесті жүргізудің тапсырмалары мен стратегиялық мақсаттарына, пайданы тарату мен қалыптастыпруға сәйкес келетін фирманың ұйымдастырушылық-қаржылық құрылымын құру болып табылады.

Ұйымдастырушылық-экономикалық шаралар жүйесін өңдеу өзіне компанияда әр түрлі типтегі жауапкершілік орталықтарын құруды, мақсатты көрсеткіштерге қол жеткізу үшін өз көмектерін тигізгендері үшін жұмыскерлерді мотивациялау механизмін өзіне қосатын жеке бөлімшелердің функционалдау регламенттерін дайындауды қамтиды.

Келесі кезең болып оперативті (ағымдағы) жоспарлау кезеңі болып табылады. Ол өзіне түгелдей фирма бойынша, сол сияқты оның жеке бөлімшелерінде, сондай ақ қызмет түрлерінде пайданы календарлы жүйеде (уақыттың жекелеген кезеңдеріне) жоспарлайды.

Пайданы оперативті жоспарлау процесі оларды қалыптастыратын факторлардың өзгеруіне тәуелді жеке көрсеткіштерін болжауды жобалайды. Теорияда да тәжірибеде де жобалаудың әр түрлі тәсілдері қолданылады. Ең көп таралғаны статистикалық әдістер.

Пайданы жобалауда статистикалық әдістерден басқа экономико-математикалық, оптимизация әдісі, жобалаудың индикативті әдісі және т.б. да қолданылады. Жоғары аталған әдістермен қоса тікелей есептеу әдістері, сондай-ақ пайданы жоспарлаудың нормативті әдістері де қолданылады.

Пайданы тарату мен қалыптастыру стратегияларын өңдеу процесінде бекітілген мақсатты көрсеткіштермен қатар оперативті жоспарлау процесінде келесі негізгі мәліметтер қолданылады, қаржылық, инвестициялық және өндірістік қызмет көлемін жоспарлау; ресурстардың жекелеген түрлері бойынша шығындардың нормативі мен нормалар жүйесі; салық салу жүйесін оптимизациялау мүмкіндігі, сонымен қатар компанияның қаржылық саясатының барлық жайлары.

Жеке негізгі параметрлердің болу сипатын есепке ала отырып (өткізудің жобаланған көлемі, тауарды (қызмет, жұмыс) өткізу бағасының деңгейі, қолданылатын ресурстардың бағасы, салықтық заңнамадағы өзгертулер және т.б.) пайда бойынша оперативті жоспар мақсатты түрде үш нұсқада өңделеді – оптималды, түңілген және реалисттік.

Пайда бойынша оперативті жоспар негізін пайданың операционды жоспары құрайды (негізгі қызметтен түскен пайда, шегерімдер мен салықтарды есептемегенге дейін). Өндіріс - өтім компаниялары үшін операциялық пайда негізгі қызметтен түскен пайдамен көбінесе теңестіріледі (өткізуден түскен пайда, сатудан түскен пайда) артынан пайдамен көбінесе теңдестіреді ең басты қызметтің ( орындаудың пайдасымен , сатылудың пайдасымен). Басқа да жоспарлау әдістерін таңдауда мерзiмдегi құрастыруды талдау және пайданың үлестiрiлу кезеңі операциялық пайда көрсеткіштерінің алдында болады.

Операциондық пайда көрсеткіштерін жобалау әдістерін тандамас бұрын болашақ кезеңдегі пайданы тарату мен қалыптастыруға талдау жасау қажет. Берілген кезеңде пайданы қалыптастырудың негізгі факторларының әсер ету сипатын анықтау қажет.периоде. осындай талдауды жүзеге асыру кезінде ең алдымен, маржиналды пайданың өзгеру тенденциялары мен операциондық қызметтен түскен пайданың тенденциялары ажыратылады. Осындай талдаудың нйтижесі операционды пайданың жекелеген көрсеткіштерін экстрополяциялауға үмкіндік береді, яғни жобалаудың қарапайым әдістерін пайдалануға мүкіндік туғызады.

Жоспарланған мағыналардан маржиналда пайда (10% артық болса) немесе операционды пайда жетіспеген жағдайларда, есепті кезеңде осы өзгертулерді теңестіруге мүмкіндік беретін қажетті факторларды анықтау керек. Осындай факторларға келесілер жатады:

• 
  Оның негізгі түрлерінің натуралды сипатта тауарды өткізу көлемінің өзгеруі.
  
• 
  тауарларды өткізу бағаларының деңгейлерінің өзгеруі, пайдаланылатын ресурстардың бағаларының өзгеруі;
  
• 
  өткізілетін тауарға операциондық шығындар деңгейінің өзгеруі;
  
• 
  операциондық және қаржылық леверидж коэффициенттерінің өзгеруі.
  

• 
  толық шығындар негізінде пайданы жоспарлау;
  
• 
  шығындарды тұрақты және айнымалы шығындарға бөлу негізіндегі пайданы жоспарлау;
  
• 
  жабуды баспалдақты сома негізінде пайданы жоспарлау.
  

Толық шығындар негізінде пайданы жоспарлау әдісін қолдану үшін барлық шығарылатын өнімдердің калькуляциясы болуы қажет, ол өткізілетін өнімдердің барлық түрлеріндегі бөлімдердегі калькуляцияланған пайданы есептеуге мүмкіндік береді. Өткізуден түскен пайданың жалпы көлемі келесі формуламен анықталады:

Рi - i түріндегі тауардың өткізу бағасы;

Сi - i түріндегі тауардың өткізу және өндірістік өзіндік құны;
Хi - i түріндегі өткізілген тауардың саны;

n- өткізілетін тауар түрлерінің саны.

Шығындарды тұрақты және айнымалы шығындарға бөлу негізінде пайданы жоспарлау кезінде алдымен өнімді өткізу бағасынан тек қана айнымалы шығындар ғана алынып тасталады, ал тұрақты шығындар өткізілетін тауарлардың барлық түрлері бойынша маржиналды пайданың жалпы сомасынан алынып тасталады. Бірақ осындай жақындау кезінде аяқталмаған өндіріс пен дайын өнім қорларының кененттен өсуінен сатудан түскен пайда аз болуы мүмкін, өйткені тұрақты шығындардың көлемі қор деңгейінің өзгеруімен түзетілмейді.

Осы жағдайдағы өнімді өткізуден түскен пайда көлемін жоспарлау келесі формула арқылы сипатталады:

FC – кезең бойынша тұрақты шығындар;

Өткізуден түскен табыс (НЕТТО)

• 
  өндірістің айнымалы шығындары
  

+/- дайын өнім және аяқталмаған өндірістің қорларының өзгеруі = промежуточный результат

• 
  өтімнің айнымалы шығындары
  

- бұйымдар тобы бойынша тұрақты шығындар

= жабу сомасы 1

• 
  бөлімшелердің тұрақты шығындары
  

- жалпы түгелдей компания бойынша тұрақты шығыгдар

= өткізуден түскен пайда(сату).

Жоспарлаудың бұл әдісі бөлімшелердің шығындарын анықтауға мүмкіндік береді, жеке бөлімшелердің, жеке тауарлар топтары бойынша өткізуден түскен жоспарланған пайда көлеміне әсер ететін факторларды айқындайды.

Бастапқы қызметтен басқа, кәсіпорынның негізгі пайда көлемін алуын қамтамасыз етуіне, оның қаржылық нәтижелеріне және қызметтің басқа да (негізгі емес) түрлеріне ықпал көрсетеді. Олар бірігуде кәсіпорынның жалпы пайдасын сипаттайды (салық салуға дейінгі пайда).

Компанияның инвестициялық пайдасы инвестициялық қызметтен түскен пайда есебінен қалыптасады.

Инвестициялық пайданы жоспарлау кезінде белгілі бір уақыт аралығында алынатын кіріс, яғни инвестициялық қызметтен түскен кіріс пен шығындар арасындағы айрмашылық ретінде анықталатын, ең алдымен инвестицияның сол немесе басқа кешенінен алынатын пайданың минималды формасын алудың қажеттілігінен туындайды. Егер салымдар (әлеуметтік кешенге салынатын салымдар, табиғатты қорғау шараларына салынатын салымдарды қоспағанда) минималды қайтарымдылықты қамтамасыз етпесе, онда оларды жүзеге асыру экономикалық тұрғыда қамтылмайды. Бірақ бұл олардың жүзеге асырылмауын білдірмейді, өйткені инвестор тек қана пайда табуды көздемей, басқа да мақсаттар қоюлары мүмкін.

Инвестициялық пайланы қалыптастыру кезінде инвесттцияланатын капиталға ең төменгі пайда нормаларынан басқа да факторлар әсер етеді. Ең алдымен, сөз келесілер туралы болады:

• 
  инфляциялық жоғалтулар, инвестициялық қызметтен түсетін пайдалар өз кезегінде қорларды салған уақыттан кешігеді, сондықтан да инвестициялық қызметтен түсетін салымдар инвестициялық мақсатқа қол жеткізу үшін қорларды төлеулер қамтитын сатып алушылық қабілеттілігіне ие болмайды.
  
• 
  инвестициялық тәуекелдiктер үшін сый ақылар, олар инвестициялық қызметтің нәтижелерінің екіталалйлығы шартына сәйкес қаржылық жоғалтулар пайда болу мүмкіндігімен байланысты.
  

Ұзақ мерзiмдi қаржы құралдарында қаржылық операцияларының жүзеге асыруынан болжалатын қызметтің осы түрлеріне жататын пайда (ұзақ мерзiмдi қаржы құралдары бойынша қабаттасқан құралдардың жарлық капиталдарында, ұзақ мерзімді қаржылық құралдар бойынша пайыз) шығындар.

Ең алдымен, стратегиялық қаржы салымдары көбiнесе дивидендтердiң үлкен өлмшемдерін алуды ғана емес, ал компанияға әсер ететін әр түрлі формаларды бекітуді көздейді.

Компанияның қаржылық қызметі, ең алдымен, сыртқы көздерден қажетті көлемде қаржылық қорларды тартуды көздейді, олар ол бойынша қызмет көрсетулер және қайтару бойынша міндеттерін орындайды, сонымен қатар қысқа мерзімді қаржылық құралдарға салынатын уақытша бос ақша қаражаттарын қысқа мерзімдегі қаржылық операциялардың мақсаттарына тиімді қол жеткізу үшін қолданады.

Сәйкесінше қаржылық қызметтен түскен пайда уақытша бос ақшалай қаражаттардың қысқа мерзімді қаржылық құралдар бойынша операцияларға салынуын қамтамасыз етеді. Осы операциялар үшін пайда осчы операцияларды орындауға жататын, оларды жүзеге асырудан түскен пайда (пайыз түрінде, бағалы қағаздарды сатып алу-сату бойынша айырымдардан) мен шығын арасындағы айырмашылығынан шығады.

Қаржылық қызмет операциондық және инвестициялық қызметтерге қатысты тәеуелді болып келеді, және де осы қызмет түрлдерін қаржылық ресурстармен қамтамасыз етуге бағытталған.

Пайданың барлық көрcетiлген түрлерi (басқа ұйымдардың капиталға араласуы, артық активтерді сатудан, қысқа мерзiмдi қаржы салулары, айыппұл санкциясының сатуы тағы сол сияқтылар) серiктестiктiң кәдiмгi шаруашылық жұмысының орындаулары салдарынан пайда болады. Салық салуға дейінгі пайдадан алынып тасталған салықтар мен басқа да міндетті төлемдер алынғаннан кейінгі қалған пайда таза пайда деп аталады.

Пайдан ұзақ мерзімді жоспарлау (кірістер, шығындар) компания басқармасына оның дамуының стратегиялық жоспарын бағалауға мүмкіндік береді. Егер (табыстар, шығын) пайданың болжалатын көрсеткiштерi стратегиялық жоспарларда сыймаса, онда соңғы түзетуге, түрлендiрулер жатқызылады.

Пайданы орта мерзімде жоспарлау өндірістік қызметтің жоспарлары мен сатудың оперативтік жоспарларын бағалау үшін қажет. Егерде пайда көрсеткіштерінің бағасы қанағаттандырылмайтын болса онда өндіру жоспары және өткізу бойынша жоспар түзетуге жатқызылады.