Т.Қ. Қойбағарова, Р. А. Ельтинова



жүктеу 5,01 Kb.
Pdf просмотр
бет43/68
Дата23.05.2018
өлшемі5,01 Kb.
#16648
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   68

 
127 
Бұл  бұйрықтар  жиынынан  редактор  ортасында  жұмыс  жасау 
алгоритмдері  пайда  болады.  Анықталған  әрекеттерді  орындау 
ережелерін,  мұғалім  оқушыларға  алгоритм  түрінде  хабарлауына 
болады.  Paint  редакторын  қолдануға  бағытталған 
осындай 
алгоритмнің мынадай мысалын келтірейік. 
МысалСуреттің үзіндісін жаңа орынға ауыстыру алгоритмі.  
1.  «Произвольное выделение» сайманын таңдау. 
2.  Үзіндіні ерекшелеу. 
2.1. Меңзерді үзіндінің қасына қою. 
2.2. Тінтуірдің сол жақ батырмасын басу. 
2.3. Ерекшеленетін үзіндіні сызықпен қоршау. 
2.4. Тінтуірдің  батырмасын  босату  (үзіндінің  айналасында  тік 
төртбұрышты пунктирлі контур пайда болады. 
3.  Үзіндіні жаңа орынға апару. 
3.1.Меңзерді 
контурдың  ішіне  қойып,  тінтуірдің 
сол 
батырмасын басу. 
3.2.Үзіндіні жаңа орынға сүйреп апару. 
3.3.Тінтуірдің батырмасын босату. 
Графикалық  редакторда  орындалатын  кейбір  әрекеттерді 
алгоритм  түрінде  сипаттауды,  оқушылардың  өздеріне  тапсыру 
оқытудың тиімді әдісі болып табылады.  
Деректер.  Компьютермен  өңделетін  ақпарат  –  деректер  деп 
аталатынын  еске  түсірейік.  Жасалған  сурет  қорытынды  ақпарат 
болады.  Бірақ,  растрлық  графиканың  ұстанымымен  қарастырғанда 
сурет – түрлі-түсті пиксельдердің жинағы. Демек, ГР үшін деректер – 
әртүрлі  саймандардың  көмегімен,  палитрадан  таңдалған  және 
графикалық  тордың  элементтері  бойынша  тараған  түстер  болып 
табылады. ЭЕМ жадында олар сәйкес екілік кодтармен  ұсынылады. 
Компьютерде 
практикалық 
жұмысты 
ұйымдастыру 
ұсыныстары 
Оқушылардың  басым  көпшілігі  графикалық  редакторында 
сүйсіне  сурет  салады.  Практикалық  тапсырмалар  орындалғанда 
балалардың  сурет  салу  қабілеттерінің  әртүрлі  болатыны  байқалады. 
Мұғалімнің  мақсаты,  сурет  салу  құралы  ретінде  графикалық 
редактордың  барлық  мүмкіндіктерін  ашу  болып  табылады.  Paint 
сияқты  редактордың  ондай  мүмкіндіктері  онша  көп  емес,  сондықтан 
бұл тақырыпқа бөлінген 5-6 сабақтың аймағында олардың бәрін әбден 
ашуға болады. 
Әдетте  «карандаш»  немесе  «кисточка»  саймандардың 
көмегімен  қолмен  салынған  суреттің  сапасы  нашар  болатынын 
оқушыларға түсіндіру керек. Графикалық қарапайымдарды: түзулерді, 


 
128 
доғаларды,  сопақшаларды  және  т.б.  барынша  пайдалану  қажет. 
Қайталанатын  үзінділері  бар  суреттерде  оқушылар  көшірме  жасауды 
үйренуге  тиіс.  Растрлық  редакторларда  суреттің  масштабын  үлкейту 
арқылы  («лупа»  сайманын  пайдаланып)  бөлшектерді  анығырақ  етіп 
салу, суреттерді өңдеудің өте тиімді тәсілі болып табылады.    
6.3.  Сандық  ақпаратты  өңдеу  технологиясы.  Электрондық 
кестелер 
Қарастырылатын сұрақтар: 
 
электондық кестелерді (ЭК) қолдану аймағы; 
 
кестелік процессордың (КП) ортасы; 
 
ЭК құрылымдық объектілері; 
 
ЭК ұяшықтарындағы деректер, оның типтері, құрылымы; 
 
ЭК адрестеу тәсілдері; 
 
КП жұмыс режімдері; 
 
бұйрықтар жүйесі. 
Электондық  кестелерді  (ЭК)  қолдану  аймағы.  Тарихи  ЭК 
пайда  болуы  дербес  компьютерлердің  өрістеу  бастамасымен  тура 
келді. Apple II типті компьютерлері үшін ЭК жұмыс жасауға арналған 
бірінші  бағдарлама  –  VisiCalc  деп  аталған  кестелік  процессор  1979 
жылы жасалды. 1982 жылы  IBM PC үшін әйгілі  кестелік процессоры 
Lotus  1-2-3  пайда  болады.  Lotus  өзінде  ЭК-ң  есептеу  мүмкіндіктерін, 
іскерлік  графиканы  және  реляциялық  ДҚБЖ  қызметтерін  біріктірді. 
Кестелік  процессорлардың  даңқы  тез  өсті.  Осы  сынды  жаңа 
бағдарламалық  өнімдер  пайда  бола  бастады:  Multiplan,  Quattro  Pro, 
SuperCalc және т.б. 
Бүгінгі  таңда  ең  кең  тараған  кестелік  процессорлардың  бірі, 
Microsoft Office пакетіне кіретін MS Excel болып табылады. 
MS  Excel  (XL)  –  электрондық  процессор,  кесте  түрінде 
ұйымдастырылған  ақпаратты  енгізуге,  өңдеуге,  автоматтандырылып 
санауға  арналған  арнайы  бағдарламалық  жүйе.  Құрылымы  күрделі 
кестелерді  құруға,  әдемілеп  өңдеуге,  сонымен  қатар,  жеке 
ұяшықтарда, жолдарда, бағаналарда және матрицаны  есептеу, іріктеу 
мүмкіндігі  мол.  XL  –  өзінің  есептерін  шығыратын  бағдарламалау 
жүйесі.  
Электрондық  кесте  деген  не?  Бұл  бүтін  кешендік  есептерді 
шешуге мүмкіндік беретін ақпараттық технологиялардың құралы
1. Есептеулерді орындау. Ежелден көптеген есептеулер кестелік 
пішінде  орындалады,  әсіресе  іс-қағаздарын  жүргізу,  толып  жатқан 
есептеу  тізімдемелері  (орысш.  – ведомости),  шығыс  сметалары  және 
т.б.    Бұдан  басқа,  сандық  әдістермен  есептелетін  математикалық 


 
129 
есептердің  бүтін  бір  қатарын  кестелік  пішінде  орындау  ыңғайлы.  ЭК 
ондай  есептеулерді  автоматтандырудың  ыңғайлы  құралы  болып 
табылады. Бұрын, көптеген есептеулерді ЭЕМ-де шешу үшін тек қана 
бағдарлама  құру  қажет  болса,  қазір  оларды  электрондық  кестелерде 
жүзеге асыру мүмкіндігі пайда болды. 
2. 
Математикалық 
модельдеу. 
ЭК-де 
математикалық 
формулаларды 
пайдалану, 
кейбір 
нақты 
жүйенің 
әртүрлі 
параметрлері  арасындағы  өзара  байланыстарын  ұсынуға  мүмкіндік 
береді.  ЭК  негізгі  қасиеті  –  формуладағы  операндалардың  мәндері 
өзгергенде  оны  лезде  қайта  есептеу  мүмкіндігі.  Осы  қасиеттің 
арқасында,  электрондық  кесте  сандық  экспериментті:  параметрлерді 
таңдап  алу,  модельдену  жүйенің  тәртібін  болжау,  тәуелділіктерді 
саралау,  жоспарлау  және  т.с.с.  ұйымдастырудың  ыңғайлы  құралы 
болып табылады.  
3.  Электрондық  кестелерді  деректер  қоры  есебінде  қолдану. 
Әрине,  бұл  аймақта  ДҚБЖ  салыстырғанда,  электрондық  кестелердің 
мүмкіндіктері  әлдеқайда  аз.  Алайда,  онда  реляциялық  ДҚБЖ  тән, 
деректермен  кейбір  манипуляциялық  амалдар  жүзеге  асырылған. 
Олар,  белгіленген  шарт  бойынша  ақпаратты  іздеу  және  іріктеу 
амалдары. 
Сабақтарда  оқушылар  нақты  кестелік  процессорды  игеруге 
тиіс. Курстың ақпараттық технологияларын қарастыратын алдындағы 
тақырыптар  сияқты,  ЭК  оқыту  тәртібі,  виртуалды  орындаушының 
әдістемелік  схемасы  бойынша  орта,  деректер,  жұмыс  режімдері, 
бұйрықтар жүйесі өтуге тиіс. 
Кестелік 
процессордың 
ортасы
Базалық 
курста 
қарастырылатын MS Excel электрондық процессорының стандартты 
терезесінің интерфейсі мына компоненттерден тұрады
1
: 
Тақырып  жолы  –  «Свернуть»,  «Развернуть»,  «Закрыть» 
батырмалары бар терезенің ең жоғарғы жағындағы жол.  
Мәзір  жолы.  Excel-ң  жұмысын  ұйымдастыратын  негізгі 
бұйрықтар  тізімінен  тұрады.  Олардың  әрқайсысы  иерархиялық 
бұйрықтар жүйесін құрайды.  
Пайдаланушы  экранға  өзіне  қажет  саймандар  тақтасын  қою 
мүмкіндігі  бар.  Ол  үшін  –  Вид 

  Панели  инстументов 

  қажет 
саймандар  тақтасының  атауының  қасына    шертіледі.  Әдетте, 
экранда мына саймандар тақталары тұрады: 
Стандартты  саймандар  тақтасы  –  жиі  кезігетін  амалдарды 
орындауға арналған батырмалар орналасқан.  
                                                 
1
 
MS Excel 2003 нұсқасы негізінде қарастырылды. 


жүктеу 5,01 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   68




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау