1 3
§ 2. ЋАЗАЋ ХАЛЋЫНЫЃ ЖОЃЅАР БАСЋЫНШЫЛАРЫНА
ЋАРСЫ АЗАТТЫЋ КЉРЕСI
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты.
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты.
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты.
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты.
Сабаћтыѓ бiлiмдiк маћсаты. XVII ѕасырдыѓ соѓы мен
XVIII ѕасырдыѓ басындаѕы Ћазаћ хандыѕыныѓ iшкi жќне
сыртћы жаѕдайына сипаттама берiп, Тќуке хан тџсында iшкi
тартыстар тоћталып, сыртћы шапћыншылыћтан ћорѕану
iсi жолѕа ћойылѕанын тљсiндiру. “Аћтабан шџбырынды”
кезеѓiнiѓ зардаптары мен Жоѓѕар шапћыншылыѕына ћарсы
ћазаћ халћыныѓ ерлiк кљресiн, батырлар бастаѕан халыћ
жасаћтарыныѓ рлiн наћты деректермен ашып крсету.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты.
Сабаћтыѓ тќрбиелiк маћсаты. Жаугершiлiк жылдары
елдiѓ басын ћџрап, халыћ мљддесiн ћорѕаѕан џлт-азаттыћ
ћозѕалысыныѓ ћањарман батырларыныѓ ерлiктерi негiзiнде
оћушыны џлттыћ патриоттыћ тќрбиеге баулу.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты.
Сабаћтыѓ дамытушылыћ маћсаты. Тарихи ћџжат-
тарды талдап, з бетiнше ћорытынды жасап, з ойын,
кзћарасын ашыћ айту ћабiлетiн ћалыптастыру.
Сабаћ ткiзудiѓ ќдiсi.
Сабаћ ткiзудiѓ ќдiсi.
Сабаћ ткiзудiѓ ќдiсi.
Сабаћ ткiзудiѓ ќдiсi.
Сабаћ ткiзудiѓ ќдiсi. Аралас сабаћ (ќѓгiме, здiк жџмыс,
сџраћ-жауап). Семинар сабаћ.
Базалыћ бiлiм.
Базалыћ бiлiм.
Базалыћ бiлiм.
Базалыћ бiлiм.
Базалыћ бiлiм. Ћазаћстандаѕы џлт-азаттыћ ћозѕалыс-
тардыѓ туу себептерi, даму кезеѓдерi, ерекшелiктерi осы
таћырыпћа базалыћ бiлiм болып табылады.
Тiрек џѕымдар.
Тiрек џѕымдар.
Тiрек џѕымдар.
Тiрек џѕымдар.
Тiрек џѕымдар. XVII ѕасыр соѓы мен XVIII ѕасырдыѓ
басындаѕы Ћазаћ хандыѕыныѓ iшкi жќне сыртћы жаѕдайы,
“Аћтабан шџбырынды” кезеѓi, џлт-азаттыћ ћозѕалыстыѓ
ћањарман батырлары.
Крнекi жќне дидактикалыћ ћџралдар.
Крнекi жќне дидактикалыћ ћџралдар.
Крнекi жќне дидактикалыћ ћџралдар.
Крнекi жќне дидактикалыћ ћџралдар.
Крнекi жќне дидактикалыћ ћџралдар. XVII—XVIII
ѕасырлардаѕы Ћазаћстан картасы, Аѓыраћай шайћасыныѓ
суретi, “Ћазаћ батырлары”, “Ћазаћ билерi” суреттi альбом.
Оћулыћ хрестоматиясы, тiрек-сызбалар.
Бiрiншi таћырыпшаны Ћазаћстан тарихыныѓ хресто-
матиясындаѕы ћџжаттарды ћарастырудан бастаѕан жн.
Мџѕалiм ХVII—ХVIII ѕасырлардаѕы Ћазаћстан картасын
пайдалана отырып, оћушылардыѓ назарын ћазаћ халћы-
ныѓ жоѓѕар шапћыншылыѕына ћарсы азаттыћ кљресiне
аударып, Ћазаћ хандыѕыныѓ iшкi жќне сыртћы жаѕдайына
ћатысты наћты деректер келтiрiп, сипаттама бередi.
«ХVIII ѕасыр басындаѕы Ћазаћстанныѓ жаѕдайы», ћазаћ-
жоѓѕар ћатынасы туралы хрестоматияда берiлген ћџжат-
тарды пайдалануѕа болады.
1 4
Екiншi таћырыпша бойынша оћушыларды топ-топћа
блiп, олардыѓ здiк iзденiсiн џйымдастыру џсынылады.
Мысалы:
I топ — жоѓѕар ќскерлерiнiѓ толассыз жорыћтарын
дќптерге тiзiп жазып, мына тарихи даталарѕа сќйкес-
тендiру.
а) 1643, 1681—1684, 1698 ж.;
ќ) 1710 ж.;
б) 1718 ж.;
в) 1723 ж.;
г) 1725 ж.
II топ — Ћазаћ хандыѕыныѓ iшкi-сыртћы жаѕдайы.
III топ — «Аѓыраћай шайћасы» туралы ћосымша ћџжат
(Параграф соѓындаѕы ћџжат) материалын пайдаланып,
шайћас жоспарын жасап, дљниежљзiндегi iрi шайћастардыѓ
ћатарында екенi жнiнде тљсiнiк бередi.
Мџѕалiм здiк-iзденiс жџмысты талћылап, пiкiрталас
џйымдастырып оћушыларды бљкiл ћазаћ кљштерiнiѓ бiрi-
гуi ћажет болѕаны туралы ћорытындыѕа ќкеледi. Бiрiгу
идеясыныѓ бљгiнгi кљнгi Тќуелсiз Ћазаћстан љшiн ћандай
мќнi бар екенiне назар аударылады.
Ћазаћ-жоѓѕар соѕысында ерекше кзге тљскен тџлѕа-
лар жайындаѕы таћырыпшаны семинар тљрiнде ткiзуге
болады. Оћушылар алдын ала семинар жџмысыныѓ сџраћ-
тарын жќне ќдебиеттер тiзiмiн алады. Баяндамалар блiнiп
берiледi. Сабаћћа дайындыћты екi тќсiлмен џйымдастыруѕа
болады.
1-тќсiл — сынып љш топћа блiнедi. Ќр топ таћырып
жоспарыныѓ бiр мќселесiне тиянаћты дайындалады.
Ћосымша ћџжаттарды iздеп, iрiктеп, мќселенi жан-жаћты
талдап, мазмџнын ашып крсетедi.
2-тќсiл — сынып оћушыларыныѓ толыћтай ћатыстыру
љшiн баяндамалар, рефераттар блiнiп берiледi. Баяндама
клемi шаѕын (џзаћтыѕы 3—5 мин шамасында), ќрбiр
ћайраткерге арналып жазылады.
Семинар жџмысыныѓ жоспары:
Семинар жџмысыныѓ жоспары:
Семинар жџмысыныѓ жоспары:
Семинар жџмысыныѓ жоспары:
Семинар жџмысыныѓ жоспары:
1. Азаттыћ ћозѕалыстыѓ жеѓiспен аяћталуына љлес ћос-
ћан ћањарман батырлар:
1 5
— Ћаракерей Ћабанбай батырдыѓ ерлiктерi.
— Ћанжыѕалы Бгенбай Аћшаџлы — аса крнектi
ћолбасшы, елшi, елiн жаудан ћорѕаѕан батыр.
— Шаћшаћџлы Жќнiбек — крнектi ћолбасшы,
мемлекет ћайраткерi, жоѓѕарларѕа ћарсы азаттыћ
кљрестi џйымдастырушы.
— Шапырашты Наурызбай батырдыѓ ерлiктерi.
2. Азаттыћ кљрестi џйымдастырушы ел билеушi хандар:
— Ќбiлћайыр хан — даѓћты ћолбасшы, креген
саясаткер, мемлекет ћайраткерi.
3. Азаттыћ кљреске белсене ћатысћан билер:
— Тле би Ќлiбекџлы — ћоѕам ћайраткерi, азаттыћ
кљрестi џйымдастырушы, шешен.
— Ћазыбек би Келдiбекџлы — ћоѕам ћайраткерi,
мќмiлегер, азаттыћ кљрестi џйымдастырушы.
— Ќйтеке би Бќйбекџлы — ћоѕам ћайраткерi, азат-
тыћ кљрестi џйымдастырушы.
Сабаћтыѓ ћорытынды
Сабаћтыѓ ћорытынды
Сабаћтыѓ ћорытынды
Сабаћтыѓ ћорытынды
Сабаћтыѓ ћорытынды блiмiнде оћушылардан жол-
дастары жасаѕан баяндамаларѕа баѕа беруi сџралады.
Дџрыс жасалѕан баяндамалардыѓ мынадай белгiлерi
болады: материалды тиiмдi iрiктеп алуы; ћысћа уаћытта
азаттыћ ћозѕалыстаѕы тарихи тџлѕаларѕа сипаттама бере
бiлуi; тарихи кезеѓге сќйкес материалдарды ерекшелiгi-
мен байланыстыра бiлу; ћолданылѕан материалдардыѓ
ћџндылыѕын баса крсетiп, жеткiзе бiлуi тиiмдi.
Семинар сабаѕы оћушылардыѓ сйлеу шеберлiктерi мен
даѕдыларын ћалыптастыруѕа жќне з бетiмен ћосымша
iздену жџмыстарын жљргiзуге љйретедi. Бекiту љшiн
ћойылатын сџраћтар мен тапсырмалар.
1. Нелiктен ХVIII ѕасырдыѓ бiрiншi жартысы ћазаћ халћы мiрiн-
дегi еѓ ауыр, азапты кезеѓ деп сипатталады?
2. Жоѓѕар басћыншылыѕыныѓ жќне ауыр кезеѓнiѓ кљшеюiне
ћандай жаѕдайлар ќсер еттi?
3. Шќкќрiм Ћџдайбердiџлы зiнiѓ “Ћалћаман — Мамыр” даста-
нында “Аћтабан шџбырынды” кезеѓiн ћалай бейнелейдi?
Љйге тапсырма:
Љйге тапсырма:
Љйге тапсырма:
Љйге тапсырма:
Љйге тапсырма: “Менiѓ туѕан лкем жоѓѕар шапћын-
шылыѕы жылдарында” деген деректi ќѓгiме ћџрастыру.
Достарыңызбен бөлісу: |
