40
DBEdit компоненті кәдімгі Edit түзету терезесіндегі қасиеттерге ие,
бірақ мәліметтермен байланысты. Бұл байланыс Data Source қасиеті арқылы
орнатылады. Бұл қасиетте автоматты түрде Data Source 1-ге тең болғанын
көруге болады. Әрбір компоненттің Data Field қасиетінің мәні компонетте
көрсетілген өріс атымен сәйкес келеді [9].
Терезеде ағымдағы жазбаның өрістері сәйкес келетін мәндер көрінетін
болады. Егер қосымшамен жұмыс кезінде терезедегі мәтінді өзгертсек, онда
сәйкес өзгеріс ДҚ - на апарылады.
DBEdit компонентінің Edit компонентінен бір айырмашылығы,
DBEdit үшін Объектілер Инспекторінде терезедегі мәтінді білдіретін
түзету терезесіндегі Text негізгі қасиетін көре алмаймыз.
Ол қасиет бар, бірақ Объектілер Инспекторы терезесінде Рublished
сияқты көрінетін болып сипатталмаған.
DBMemo1(Data
Controls)
-
пішімде өрістерді көрсету үшін
қолданылады.
Бұл түзету терезесіндегі көпжолдық мәліметтермен байланысты.
DBImage1(Data Controls) - суреттері бар өрісті көрсетуге арналған
7 кесте
– Мәліметтер қорын басқару үшін арналған компоненттер
Компонент аты
Компонент сипаттамасы
DBGrid
МҚ кестесін шығару жолы
DBNavigator
МҚ жұмысын басқару навигаторы
DBText
МҚ кесте жолын енгізу мағынасын жазу
DBEdit
МҚ жол мағынасын қайта өңдеу
DBMemo
Memo типті жол мағынасын енгізу
DBImage
Графикалық түр сипаттың мағынасын енгізу
DBListBox
Жай тізім
DBComboBox
Құрамдастыру тізімі
DBCheckBox
Дербес өшіріп-қосу
DBRadioGroup
Өшіріп-қосушылар тобы
DBRichEdit
Функционалды мәтін редакторы
Мәліметтер қорына өтуді қамтамасыз ететін компоненттер: Database,
Table, Query және DataSource. Олар компоненттер палитрасының Data Access
және BDE парақтарында орналасқан.
Database(BDE) - кестелер жиынтығы мәліметтер қорын бір бүтін етіп
көрсетеді;
Table(BDE) - ДҚ кестесімен байланыс;
DataSource(Data Access - мәліметтер көзі) - кестені визуалды
компоненттермен байланыстырады;
DBGrid(Data Controls) - мәліметтерді экранға кесте түрінде шығару;
DBNavigator(Data Controls) - ДҚ-мен жұмыс істеуге арналған
батырмалар жолы.
41
DBNavigator келесі батырмалардан тұрады:
nbFirst - 1- ші жазуға орын ауыстыру;
nbPrior - алдыңғы жазуға орын ауыстыру;
nbNext - келесі жазуға орын ауыстыру;
nbLast - соңғы жазуға орын ауыстыру;
nbInsert - ағымдағы жазудың алдына жаңа жазу қою
nbDelete - ағымдағы жазуды өшіру;
nbEdit - түзету;
nbPost - өзгерісті сақтау;
nbCancel - өзгерісті болдырмау;
nbRefresh - енгізілген өзгерісті файлға жазылады.
3.3 Microsoft Access бағдарламасы
MS Access ең кең тараған деректер басқару жүйелерінің (ДҚБЖ) бірі
болып табылады. Microsoft Access бағдарламасы ол – кез-келген фирма,
мекеме, шағын кәсіпкерлік шаруашылықтар бір-бірі туралы мәлімет алу үшін,
немесе келісу үшін, арнайы қағаздар толтырып, құжаттар дайыднап,
қағаздардың санын көбейтіп әуре болмайды. МҚ жұмыс жасау қиындықтарын
Microsoft Access бағдарламасы арқылы жеңіл түрде атқаруға болады. Бұл
бағдарламада кесте түрінде, сызба түрінде, кез-келген фирманың толық
ақпараттарын жинақтауға болады болады. Қажетті ақпарат көзін ашып,
онымен тікелей жұмыс жасай беруге болады.
Microsoft
Access
бағдарламасы
қазіргі
кезде
компьютерлік
технологиялардың құралы ретінде кеңірек пайдаланылуда.
Microsoft Access бағдарламасы кеңінен қолданылатын бағдарлама. Ол
өнідіріс орындарында, баспа, кітап шығару салаларында, оқулықтар жасауда,
сауда-саттық айналымында есептік жүйелерді орындауда ерекше рөлді
атқарады. Microsoft Access бағдарламасы жоғарғы оқу орындарындағы
оқушылар үшін кеңінен пайдалану да бірнеше ұтымды жақтары бар. Оқу
процесінде білімін жетілдіру, ақпарат құралдарын енгізу, есте сақтау
операциялары бойынша барлық мағлұматтарды енгізіп отыру, есептеу,
сараптау, т. б. жүйелер үшін тиімді. Microsoft Access бағдарламасы көбінесе,
баспа қызметтерінде, жоба жасау, типографиялық және топографиялық,
жалпы инженерлік саланың бәрін де қызмет етеді. Сонымен қоса
конструктрлік тәсілдердерді орындау, кестелермен жұмыс жасау салаларын да
қамтиды.
MS Access ақпаратты көрсету және сақтау үшін пайдаланылатын жеке
компонеттерден тұрады. Олар: кесте, форма, есеп беру, сұраныстар,
деректерге мүмкіндік беретін беттер, макростар және модульдер. Формалар
мен есептерді құру үшін конструкторлар қолданылады, сондықтан бұл
компоненттер - конструкторлық объектілер деп аталады. Конструкторлық
42
объектілер басқару элементтері деп аталатын едәуір кіші объектілерден
тұрады (олар: өріс, батырмалар, диаграммалар, жақтаулар, және т.б.).
Кесте деректер қорының негізі болып табылады. MS Access-те бүкіл
ақпарат кестелерде беріледі.
Формалар-форма терезесінде кестелерді енгізу мен көру үшін
қолданылады. Олар экранда бейнеленген ақпараттың көлемін шектеуге
мүмкіндік береді және оны тиісті түрде көрсетеді.
Шебердің көмегімен форманы, оған алдын-ала құрылған шаблонның
біріне сәйкес орналастырып берілген кестенің өрістерін енгізе отырып,
құруға, яғни форманың конструкторы көмегімен кез-келген күрделі
дәрежедегі формаларды құруға болады.
Есеп берулер деректер қорында бар ақпаратты бейнелеу үшін
қолданылады. Есеп берулер конструкторының көмегімен деректер тобын,
өрістер тобын және есептелінетін өрістерді, оларды сәйкес жасайтын өз есеп
берулерімізді дайындай аламыз.
Сұраныс деректер қорынан ақпаратты алады, әрі мұнда деректер
бірнеше кесте арасында бөлінген болуы мүмкін. MS Access-те сұранысты
пішімдеу үшін үлгі бойынша сұрату деген әдіс қолданылады.
Визуалды ақпарат негізінде бұл әдісті қолдана отырып бір немесе
бірнеше кестелерден қажетті деректерді алуға болады.
Деректерге қатынау беті MS Access немесе Mocrosoft SQL Server
деректер қорында сақталған интернет немесе интернет арқылы жұмыс істеуге
және оларды көруге арналған Web парақтың арнайы түрін ұсынады [10].
Макростар жиі орындалатын операцияларды автоматтандыруға
арналған. Әрбір макрос бір немесе бірнеше макрокомандалардан тұрады,
олардың әрқайсысының белгілі бір қызметі бар, мысалы, формаларды немесе
есептерді баспаға жібереді.
Енді MS Access терезелеріне шолу жасап кетейік және олардың мәзірлер
қатарын қарастырып өтейік.
3.3.1 Microsoft Access бағдарламасында мәліметтер қорын жобалау
кезеңдері
Мәліметтер базасында белгілі бір пәндік облыс туралы ақпарат көрінеді.
Пәндік облыс (ПО) деп нақты зерттеу үшін қызығушылық білдіретін реалды
әлемнің бөлігі аталады. Автоматтандырылған ақпараттық жүйелерде пәндік
облыстың көрінісі мәліметтердің бірнеше деңгейлерінің модельдерімен
ұсынылады.
Модельдердің деңгейлерінің саны МББЖ – нің ерекшеліктеріне тәуелді
болады. Әрі қарай біздер МҚБЖ - ге деректер базаларын жобалауда кездесетін
сұрақтарын қарастырамыз, құрылымдық деректер модельдерін қолдаймыз
[11].
Достарыңызбен бөлісу: | 
