25
Кең таралған біздің уақытымызда веб-қызметтердің түрлері:
- Каталогтар - басқа веб-ресурстардың, әкелуі құрылымдық сілтемелері
жәнеде сайттардың қысқаша сипаттамасы
- Пошталық қызметтер - электрондық пошта хат көру және жіберу
мүмкіндігі қамтамасыз етеді.
- Іздеу жүесі - белгілі бір торапқа іздеу мүмкіндігін береді, атап айтқанда
Іздеу сұранысы туралы түрлі ақпаратты қамтамасыз етеді
- Тақталар жариялауы - веб-ресурстар, интернет қолданушылар, әртүрлі
тақырыпта хабарландыру орналастырады
- Сайт Хостинг - файлдарды уақытша сақтау үшін арналған (олардың
кейбіреулері браузер терезесінде файлды жүктемес бұрын мазмұнын қарауға
мүмкіндіктер береді)
1.3 Дипломдық жұмысқа міндеттер қою
Қолданбалы бағдарламалар интернет желісінде тез өсіп келеді, атап
айтқанда конструкторлық шешімдерді деректер базасын пайдалана отырып,
көптеген мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.
Ресурстардың үлкен саны интернетте қол жетімділігін ескере отырып,
қазіргі заманғы веб-сайттар, желілік деректер базасын пайдалануға бейім.
Мұндай деректер базасын пайдалану, сіз тез және тиімді пайдаланушы,
бағдарламаның сұрауларды өңдеу жәнеде деректерді қауіпсіз сақтауға
мүмкіндік аласыз.
Түрлі технологиялар сипаттамалары анағұрлым ыңғайлы, қарапайым,
тиімді және еркін PHP технологиясы тегін болып таңдалды. Оған нақты
міндеттер кіреді:
- Web-сайттың құрылымын дамыту;
- бағдарламалық құралдарды таңдау;
- ыңғайлы және түсінікті интерфейсті дамыту;
- форм құрылымдары мен сұрауларын дамыту;
- навигациялық оңтайлы құрылымын дамыту(Web-сайтта);
- жобаланған Web-сайт пайдалану үшін оңтайландырылуы тиіс, нақты
желіге;
- оператор интерфейсі өте қарапайым және пайдалану оңай болуы керек,
ең тәжірибесіз пайдаланушығада.
- байланыс ақпараты, деректер базасында сақталуы тиіс, сайтты басқару
үшін администратор моделін құру керек, ол реляциялық деректер базасына
шектелмеген қосылысты береді, ол жазбаларды жою, өңдеу және қосу
мүмкіндігін қосады.
Ортақ талаптар интерактивті және графикалық элементтердің мөлшерін
қамтуы тиіс. Дамыған веб-сайта рұқсатсыз кіруден қорғау жүйесі болу керек.
Жүйесі одан әрі дамытуға бағытталған болуы тиіс.
26
Ақпараттық қолдау дамыту үшін басты талап ДББЖ таңдау, (деректер
базасын басқару жүйесі) өнімдер туралы ақпаратты сақтау үшін. Мұндай
деректер базасы ретінде MySQL таңдалды, бұл клиенттік база болып табылады
серверлік архитектура Windows, Unix операциялық жүйелерінде жұмыс істейді,
компьютердің жадында аз мөлшерін алады. MySQL серверіне қолдау
автоматты PHP жеткізу қосылады.
2 Онлайн жұмыскердің веб-сайтын құру
2.1 Web-сайтты жобалау
Web-сайты жасау алдында оны жобалау керек, Web-сайттың мазмұны
айқын және дәл ішкі ұйымдастыруды дамыту қажет, қолданушылар өзіне керек
мағлұматты оңай таба алу үшін.
Егер сіз Web-сайтты жасағанда белгілі жоспарды ұстанбасаңыз, бірте-
бірте ешкімге түсініксіз жоба пайда болуы ықтималдылығы артады. Web-
сайтты әзірлеу кезінде сатылар арасындағы секірулер байқалатын болады.
Секірулер кезінде сайттың логикасын жоғалту қауіпі бар. Яғни болашақта
қонақтар бұл сайт не үшін жасалғанын білмей қалуы мүмкін. Сонымен қатар,
кезең-кезеңмен, арасындағы тұрақты ауысулар айтарлықтай жұмыс нәтижелер
сапасын нашарлатуы мүмкін. Қадамдар арасындағы секірулер, сайттың
жасаушыларына бір жұмысты бірнеше рет қайталауына алып келеді. Әрине бұл
веб-сайттың жасау мерзіміне және құнына теріс әсерін береді.
Дұрыс жобалау, веб-сайтта қолданушыға қандай мағлұмат барын және
оған қалай тез қол жеткізуге болатынын көрсетеді. Кез келген бетінде,
27
келушілер өз ұстанымын беруге тиіс, олар осы бетте жасауы және ол одан әрі
баруы мүмкін.
Веб-сайт жобалау бірнеше модельдері бар. Каскадтық модель немесе
сарқырама моделі (англ. waterfall model, кейде «Сарқырама» моделі деп
аударады) - бағдарламаны қамтамассыз етуді әзірлеу процесі, әзірлеу процесі
ағыны ретінде көрінеді, дәйекті түрде өтетін фаза, талаптарды талдау, жобалау,
жүзеге асыру, тестілеу, интеграция және қолдау. 1970 жылы У. У. Ройспен
жариялаған бап, көзі ретінде атаулары жиі көрсетеді. (W. W. Royce); Ройс өзі
бұл итеративті әзірлеу моделін пайдаланды. Сарқырама моделі 6-суретте
көрсетілген.
Сарқырама моделі бірнеше реттік кезеңнің орындалуын болжайды.
Алдымен сөз жазу техникалық тапсырманы жазу, содан кейін талдау және
сайтты жобалау; келесі кезеңдері - жазу контенті, дизайн және бағдарламалау.
Барлығы басты тестілеумен және қабылдаумен аяқталады.
6 сурет - Сарқырама моделі
Бұл модель өзінің қолжетімді және жайлылғымен ерекшеленеді. Сондай-
ақ барлық кезеңдері кезекпен жүреді, әр кезеңді бітірмей келесі кезеңге көшу
мүмкіндігі жоқ.
Кемшілігіне келсек, модель, сайтта нақты нені жүзеге асыру керектігін
білу қажет. Негізінде керісінше, жұмысты орындау үшін мақсатты жинактау
өте қиын болып келеді.
Бұл модель Сарқырама моделіне қарағанда қарамағайшы бағытты
қарастырады. Жұмыс, «Жоспарлау және анализ» кезеңінен басталады және
сағат тілі бағытымен орындау, алынған нәтижені тестілеу және бағалау этапына