Рецепт
Рецепт-бұл дәрігердің фармацевтке жазбаша түрде жазған жүктемесі.Ол белгілі формада жазылады.Онда дәрі дәрмектердің қалай дайындалуы,берілуі және дәріні қабылдау тәсілдері көрсетіледі,сонымен қатар онда дәріні пайдалану жөніндегі нұсқаулықтар да болады.Рецепт-бұл құжат.Рецептті арнайы бланкке қатесіз жазу керек.Рецепт жазған дәрігер ол бланкке өз міндетін,лауазымын,атын жазып,қолын қоюы керек және жеке мөрімен куәландыруы керек.
Рецепт латын тілінде Recipere-алу деген сөзден шыққан.Жалпы рецепт-дегеніміз медициналық заңдылық,ақшалай құқы бар құжат.Дәрігер,фельдшер,акушерка дұрыс жазылмаған рецепт үшін жауап береді.Рецепт дұрыс жазылмаса ол саналмайды және бұл рецептке дәрі берілмейді.Улы әсері бар және наркотикалық әсері бар дәрілер аттары бірінші болып,қалғандары соңынан жазылады.Дәрінің құрамы,пайда болатын дәрі түрі,дәрінің дайындалуы,берілуі латын тілінде жазылады.Дәрінің қолданылуы,мөлшері, уақытысы,реттігі жергілікті тілде немесе халықаралық қатынас тілінде жазылады.Егер дәрі ауруға жедел берілуі керек болса,онда рецептуралық бланкының үстіңгі жағына көрінетін жерге cito-быстро-тез,statim-немедленно-кешікпей,қайталау керек болса repete деген сөздер жазылады.Сұйық дәрілердің мөлшері миллилитрге ал қалғандары граммда көрсетіледі,кейбірі единицада жазылады.Рецептте баршамызға белгілі келісілген рецептуралық қысқартулар Rp.,D.t.d.,M.D.S.қолданылады.Дәрінің және дәрілік өсімдіктің аттары рецептте әр уақытта үлкен әріппен жазылады.Дәрілердің аттары рецептте жекеше түрінің ілік септігінде жазылады,тек күрделі дәрілердің коммерциялық аттары атау септігінде жазылады.Дәрілер аттары бірінің астына бірі бағана бойымен алға шығып кетпей жазылады.Рецепт бланкасының 3 түрі бар
Түрінде үлкен кісілерге берілген дәрілер толық бағасымен сатып алу үшін жазылады.
Түрінде ақшасыз берілетін немесе жеңілдікпен төленетін дәрілер жазылады.
Түрінде наркотикалық әсерге ие дәрі аттары жазылады.
Рецепт жазғанда белгілі талаптарды орындау керек.
Әр заттың аты жаңа жолдан,бас әріппен жазылады.Дәрілік заттар,құралдар және өсімдік атаулары бас әріппен жолдың ортасына жазылады.Оң жағынан саны белгіленеді.
Мысалы:Recipe: TincturaeValerianae 10ml
Әр заттың аты ілік септігінде тұрады,өйткені ол грамматтика жағынан мөлшердің белгіленуіне байланысты.Мөлшерді белгілейтін қалыптасқан сөз табыс септікте тұрады.
Мысалы:Ал(нені?)үш тамшыны(табыс.с көпше)(ненің?)жалбыз майының(ілік с.)
Recipe: Olei Menthae guttas III(olei-ілік с.2-септеу)
Қатты және сусымалы заттар граммен көрсетіледі.Ал сұйық заттар миллилитрмен көрсетіледі.
Мысалы:Ал(нені?)10 миллилитрді(ненің?)інжугүл тұндырмасының
Recipe: Tincturae Convallariae10ml
Граммдар және оның бөлшектері араб санымен ондық бөлшектер түрінде белгіленеді.Мысалы:3,0;0,3;0,03 және т.б.;тамшылар-рим санымен,олар тамшы деген сөзден кейін тұрады:guttam I,guttas II және т.б.
Егер екі немесе бірнеше дәрілік заттар бірдей мөлшерде жазылып берсе,санын тек бір рет қана көрсетеді-соңғы зат атауынан кейін,бірақ санның алдында шартты қысқарту жазылады.Мысалы:
Recipe: Tincturae Convallariae
Tincturae Belladonnae aa 15ml
Дәрілік заттардың мөлшері стандарттық болып келсе көрсетілмеуі мүмкін.Бірақ рецептте дәрілік пішіннің аты көпше түрінің табыс септігінде тұрады.Мысалы:
Ал(нені?) Пентальгин таблеткаларды 20 санымен
Recipe: Tabulettas Pentalginum numero 20
Ал:Бромкамфора таблеткаларды 0,25 20 санымен
Recipe: Tabulettas Bromcamphorae 0,25 numero 20
Сонда латын тілінде толық рецепт былай жазылады:
Recipe: Tincturae Convallariae
Tincturae Valerianae aa 10ml
Tincturae Belladonnae 5ml
Mentholi 0.2
Misce,Da.
Signa: Күніне 2-3рет 20-30тамшыдан.
Достарыңызбен бөлісу: |