Семинар материалдары №2 «45minut kz Республикалық ұстаздарға арналған басылым»

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
жасап білімдерін сынауда.
Мектебімізде   «Қашықтықтан   оқыту»   технологиясымен   Ерекешова   Зеріп-математика   пәні
мұғалімі, Насибекова   Гүлсінай –шет тілі пәні мұғалімі, Маденова Қарашаш-орыс тілі пәні мұғалімі
үйден   оқитын   оқушыларға   сабақ   өтсе   ,   ал   Шайықова   Паридаш-биология   пәні   мұғалімі
республикалық   « Жас биолог» сайысына «Сыр желегі» командасымен қатарынан   үш жыл бойы
қатысып       келеді   .   Нәтижесінде     «Сыр   желегі»   командасы   жүлделі   II,     III   орындарды   иеленсе,
жетекшісі  Шайықова Паридаш   «Белсенді автор»  сертификатымен марапатталды.
Қашықтықтан  оқыту  технологиясы  бойынша оқытушының негізгі  міндеті  білім  алушының
келесі     түрдегі   орындалатын     өз     бетінше   жұмысын     басқару     болып     табылады:     туындайтын
мәселелерді  қарастыру;    мақсат  пен  міндеттерді     қою;   білім,     тәжірибелерді    беру;  ұйымдастыру
қызметі; білім  алушылардың  арасында  өзара  байланысты ұйымдастыру;  оқу       процесін  бақылау.
Міне, осындай «Қашықтықтан білім алу» жүйесіне мұқтаж жандардың бірі-мүмкіндігі шектеулі
балалар. Яғни, үйден оқитын оқушылар.   9«Г»сыныбында   Алтынбай Закира, Өтебалиев Жарасқан
атты оқушылар   үйден оқиды.             2009жылдың   желтоқсан айында облыстан қолдау   көрсетіп
Алтынбай   Закираға   және   Өтебалиев   Жарасқанға   ноутбук   берді   және   интернет   желісіне   қосты.
Закираға және Жарасқанға  ноутбук алған күннен бастап  компьютер үйретіп сабақты  «Қашықтықтан
оқыту» жүйесіне көштік
2010 жылы сәуір айында математика пәні мұғалімі  Ерекешова Зеріптің « Мүмкіндігі шектеулі
балаларды қашықтықтан оқыту»   атты баяндамасы «Қашықтықтан білім беру ---білімді болашаққа
батыл қадам» атты баяндамасы облыстық семинардың материалдар жинағының 
52-ші бетінде жарияланып «Үздік баяндама жасағаны үшін» атты  алғыс хатпен марапатталды,
Осы жылы қоғамдық теледидардың «Үйден оқыту» бағдарламасында  үйден оқитын Өтебалиев
Жарасханмен қашықтықтан ( Онлайн желісінде «skype» бағдарламасымен ) сабақ өтті.
Математика   пәні   мұғалімі   Палжанова   Ұлжанай      «Интерактивті   тақта—математика
сабағында»     атты   мақаласы      халықаралық   ғылыми-тәжірибелік   конференция   материалдарының
жинағына енген.
Облыстық педагогикалық оқу   материалдар жинағына  «  Жаңа инновациялық технологияларды
жаратылыстану   математика   пәндерін   оқытуда         оқу   тәрбие   үрдісіне   енгізудің   педагогикалық
шаралары» атты мақаласы  енген.
Қазіргі уақытта жаңа технологиялық құралдарды тек сабақ үрдісіне ғана емес, мектепішілік
бақылауға   да   қолдануға   болады.   Осы   мақсатта   біз   өткен   жылы   мектебімізге   бейне   камераларын
орнаттық..  Олар төрт жерде  орналасқан. Мектеп асханасына, мектептің сыртқы ауласына, бірінші
қабаттағы коридорға орналасқан. Бұл камераларды орнатудағы мақсатымыз: мектеп асханасындағы
ыстық тамақтың берілуін қадағалау, мектеп ауласындағы келген- кеткен адамдарды бақылап отыру,
жасөспірімдердің топтық төбелесінің алдын алу, коридордағы мұғалімдердің, оқушылардың жүріс-
тұрысын бақылау, мектеп мүліктерінің талан- таражға түспей сақталуын қадағалау. Ондағы түсірілген
бейнетаспалар 10 тәулік бойы сақталып тұрады.
«Білім   туралы»   Заңында   «Білім   беру   жүйесінің   басты   міндеті   –   ұлттық   және   азаматтық
құндылықтар, ғылым мен практика жетістіктері негізінде жеке адамды қалыптастыруға және кәсіби
шыңдауға бағытталған , білім алу үшін қажетті жағдайлар жасау, оқытудың жаңа технологияларын
енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу»деп,
білім   беру жүйесін  одан  әрі   дамыту міндеттері   көзделді.  Бұл  міндеттерді  шешу  үшін мұғалімнің
күнделікті ізденісі арқылы барлық жаңалықтар мен қайта құру, өзгерістерге жол ашады. 
Сондықтан   сабақ   барысын   жаңаша   ұйымдастыру   қажет.   Оқушының   пәнге   деген
қызығушылығы  мен  ынтасын  арттыру  керек   деп  есептеймін.   Әр  сабаққа   дайындық   –  мұғалімнің
ізденісінің   нәтижесі,   сабақты   ыңғайына   қарай   түрлендіре   түссе,   әр   сабақта   жаңа   әдіс-тәсілдерді
қолданса,     сабақтың   мазмұны   ашылады.   Өз   ісінің   шебері   ғана   жоғары   жетістіктерге   жетеді   деп
есептеймін.  «Мұғалім көп әдісті білуге тырысуы керек. Оны өзіне сүйеніш, қолғабыс  нәрсе есебінде
қолдануы   керек»,   -   деп   Ахмет   Байтұрсынов   айтқандай     қазіргі   заман   талабына   сай   білім   беру
мәселесі, сол қоғам мүддесіне сай  болуы керек. Қазақтың болашағын тәрбиелеу мен білім беру ісінде
әлемдік  стандартқа сәйкес білім беруді темірқазық қылып ұстансақ қателеспеспіз  деп ойлаймын.
Қолданылған  әдебиеттер:  «Информатика  негіздері» журналы  
  -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6

Республикалық 45minut.kz басылымы топтамасы
ӘБДІРАШ ЖАРАСҚАННЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ӨМІРБАЯНЫ
Мұхашова Рита Жұмамұратқызы
Қызылорда қалалық білім бөлімі
әдістемелік кабинет меңгерушісі
«Жарасқан мына дүниеге ешқандай енжарлығы жоқ елгезектікпен, ылғи бір ашық, албырт, кейде
тіпті  аңғырт халде отырып, бүтін бітімімен таңдана, іздене қарайтын. Сол кездің өзінде әуелден
аққу боп, сұңқар боп,  тұлпар боп туған адам екені  байқалатын»  (З.Қабдолов)
Жарасқан   Әбдірашовтың   өмірі   мен   творчествосы   туралы   бүгінгі   күнге   дейін   мақала   немесе
зерттеулер жазылған жоқ. Күні кеше ғана арамыздан өткен маңдай алды ақынымыздың өмірбаянын
әлі жете ашып тани алған жоқпыз.  Сондықтан да біз ақынның өмір жолына өз еңбектерімен бірге
кезінде газет бетін көрген мақалаларға, кейбір жиналған деректерге сүйене отырып, шолу жасауды
жөн көрдік.
Өткен ғасырдың, яғни ХХ ғасырдың орта  шенінде дүниеге келген құдіретті талант иелерінің бірі
Жарасқан - өзін және өзі қатарлас қаламгерлерді “Соғыстан соң туғандар” санаған.
  “Қысқаша өмірбаяным” өлеңінде 
                       Іштің бе?
                       Кезінде іштім деймін,
                       Ал қазір мен
                       қалыпқа түстім  деймін
                      Туған жерім?
                      Ст. Арал. Қызылорда,
                      Туған жылым ?
  Соғыстан  үш   жыл  кейін,   -  деген  талантты   ақын,   танымал  сыншы,   шебер  аудармашы,   сықақшы,
белгілі балалар ақыны Әбдіраштың Жарасқаны 1948 жылы 7 наурызда Сырдың Арал теңізіне құяр
сағасында,   Қызылорда   облысы,   Арал   ауданы,   Аманөткел   кеңшарының   Ақшатау   бөлімшесінде
дүниеге келеді.
1954-60 жылдары Ақшатау бөлімшесіндегі бастауыш, Арал қаласындағы Т.Г.  Шевченко атындағы
орта мектептерде оқыған.
1963 жылы “ Жақсы қылыш” жұмысшылар кенішіндегі орта мектептің тоғызыншы класын тәмамдап,
Қазалы ауылшаруашылық техникумының механика факультетіне оқуға түскен. Осы жылдары, яғни
14-15   жасар   кезінде   Арал   аудандық   “Толқын”,   қазалы   аудандық   “Ленин   жолы”   газетіндегі
тырнақалды   өлеңдері,   мақала,   әңгімесі   жарияланып,   сөз   өнеріне   деген   қабілеті,   дарыны   таныла
бастаған.
1965  жылы  Қазақстан Мемлекеттік  Университетінің журналистика   факультетіне  оқуға  түсіп,  1969
жылдан республикалық жастар газеті             “Лениншіл   жаста” меншікті тілші, әдебиет және өнер
бөлімінде әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі болып қызмет істеді.
Республикалық баспасөз бетінде алғашқы өлеңдері “Ақ бұлақтар”, “Қыз қуу”, “Сыған саздары”, 1965-
1966 жылдары (“Қазақ әдебиеті”, “Лениншіл жас”) жарық көрсе, алғашқы әдеби-сын мақалалары
“Өлең аудармасының мәселелері”, “Толқынды толқын қуалар” т.б, Р.Тогордан аудармасы “Өлеңдер”,
ақынның қуанышты алғашқы қадамы “Тұңғыш кітап” деп аталған өлеңдері “Жазушы”   баспасында
1969   жылы   жарық   көрген   “Найзағайлы   жаз”   атты   1971   жылы   жарық   көрген   лирикалық   өлеңдер
жинағы қазақтың бүкіл жыр сүйер қауымын елең еткізген әдеби өмірдегі ерекше оқиға болды.
Осы жылы ҚСРО жазушылары одағыныың мүшелігіне қабылданып, осынау үлкен шығармашылық
одақтың тарихындағы бұрын соңды ең жас мүшесі ретінде танылды.
1969-1970 жылдары “Қазақ әдебиеті” газетінің сын бөлімінде қызмет атқарып, 1970 жылы сол кезде
енді ғана ашылған “Жалын” альманағының поэзия және сын бөліміне меңгеруші болып ауысады. Осы
басылымда жұмыс істеген төрт жыл уақыт ішінде қаламгер өзінің адамзаттық, ақындық, сыншылық
белсенділігін жан-жақты көрсете білді. 1974-1985 жылдары “Жұлдыз” журналының поэзия, әдеби-
сын және библиография бөлімдерін басқарды, редакция алқасының мүшесі болды.
Қазақ   поэзиясының   көкейкесті   мәселелері   туралы   өткір   сын-мақалалар   жазып,   өрелі   жылдарда
7