Сборник материалов международного научно-практическоого семинара «Научные подходы к экологизации системы образования в условиях развития «зеленой экономики»

250 
қызметкерлерді сондай-ақ, жоғары оқу орындарының студенттерінің ішінен еріктілер тобын 
тарту арқылы шешуге болады.  
 «Green  step-Жасыл  қадам»  атты  экологиялық  лагерде  педагогикалық  үдерістің 
қарқындылығы  жұмыстың  барлық  қол  жетімді  түрлерін  пайдалануға  мүмкіндік  береді. 
Сауықтыру контексінде оқыту балалардың қызығушылығын және белсенділігін қамтамасыз 
етеді. Мұның бәрі мектеп оқушыларына экологиялық білім беруде жоғары нәтижелерге қол 
жеткізуге жағдай жасайды.  
Жоғарыда  айтылып  өткендей,  экологиялық  лагерь  экологиялық  білім  берудің  түрлі 
нысандарын  (топсеруендер,  байқау,  табиғи  обьектілермен  эксперименттер,  экологиялық 
ойындар,  экологиялық  және  психологиялық  тренинг,  экологиялық  театр,  т.б.)  пайдалануды 
көздейді және бұл бағдарламаның жоғары тиімділігін қамтамасыз етеді.  
«Green  step  Жасыл  қадам»  экологиялық  лагерінің  бағдарламасы  ғылыми  зерттеу 
сипатына  ие.  Бағдарлама  мектеп  жасындағы  балалардың  контингентіне  арналған. 
Балалардың  оңтайлы  саны  -  15  адам.  Бағдарламаның  ұзақтығы  –  14  күн.  Лагердің 
бағдарламасын  іске  асырудың  тиімді  нұсқасы  -  осы  аумақтың  қызметкерлерінің  көмегімен 
ерекше қорғалатын табиғи аумақта (буферлік аймақта) немесе онымен іргелес жатқан жерде 
өткізу. 
Бағдарлама  күрделі  сипатқа  ие:  ол  экологияға  бағдарланған  және  шығармашылық-
эстетикалық  мазмұнды  қамтиды.  Біздің  лагеріміздің  ерекшелігі  -  табиғатта  практикалық 
жұмыстарда бекітілген теориялық білімдердің үйлесімі, яғни оқыту мен тәрбиелеу процесін 
қатар  қолдануға  мүмкіндік  береді.  Табиғат  обьектілеріне  деген  қызығушылықты  арттыру 
мақсатында  жергілікті  жердің  биолауантүрлігі  мен  судың  органолептикалық  қасиеттерін, 
топырақ  қабаттарымен  танысуға  септігін  тигізеді.  Табиғатта  геоботаникалық  зерттеулер, 
орнитологиялық,  гидробиологиялық  бақылаулар  жүргізу  мүмкіндігі  бар.  Табиғатта  өтетін 
лагердің  артықшылықтары  -  күннің  бірінші  жартысында  алған  теориялық  білімдер 
тәжірибеде  екінші  жартысында  бекітіледі.  Балаларда  туындаған  мәселелі  сұрақтарды 
жетекші мұғалімдері және ұлттық парктің ғылыми қызметкерлері бірігіп шешуге мүмкіндік 
жасайды.  Олар  арнайы  салалы  ғылыми  мамандар  -  орнитолог,  ихтиолог,  протозоолог, 
геоботаник, энтомолог, паразитолог және т.б.  
 «Green  step-Жасыл  қадам»  атты  экологиялық  лагерінің  өту  мерзімі:  15  маусым  –  15 
тамыз аралығын қамтиды.  
Орналасатын  орыны:  Қарағанды  облысы,  Қарқаралы  ауданы,  «Қарқаралы»  ұлттық 
табиғи паркінің аумағы.  
Маусым ұзақтығы: 14 күн 
Бағдарламаның  мақсаты:  мектеп  оқушыларының  экологиялық  дүниетанымын, 
санасын, мәдениетін қалыптастыра отырып, табиғат аясында белсенді демалыс өткізу, кәсіби 
бағдар беру, оқушылардың экология мамандығына қызығушылығын арттыру. 
Міндеті:  
  Оқушылардың ғылыми – зерттеу жұмыстарын жетілдіру; 
  Толыққанды демалыс уақытын жоспарлау;  
  Экологиялық тәрбие беру арқылы, қоршаған ортаның обьектілерімен таныстыру;  
  Жергілікті жердің табиғатына зерттеу жүргізу әдістерін меңгеру. 
Аталған мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізу үшін келесідей топпен жасалатын негізгі 
жұмыстарды ұсынамыз. 
1 маусымға жоспарланған негізгі жұмыстар 
(15.06.-29.06) 
1 кесте  
№ 
Жоспарланатын жұмыстардың атауы 
Уақыты 
Өткізу 
формасы 
1 
«Қарқаралы» 
ұлттық 
табиғи 
паркімен, 
парк 
қызметкерлерімен таныстыру.  
15.06 
Фестиваль 
2 
Парк аумағындағы су экожүйелерінің (Шайтанкөл, Бассейн 
көлі  т.б.)  экологиялық  жағдайын  анықтау  мақсатында 
гидробиолог маманмен бірге зерттеулер жүргізу. 
16.06 
Топсеруен 

251 
3 
Парк 
аумағындағы 
өзен, 
көлдерде 
балықтардың 
алуантүрлілігін  анықтау  мақсатында  ихтиолог  маманның 
жетекшілігімен зерттеулер жүргізу. 
17.06. 
Зертханалық 
экспресс-
тестер 
4 
Парк  аумағындағы  ландшафтың  белгілеріне  қарай 
фитоценоздың 
жағдайын 
геоботаник 
маманның 
жетекшілігімен  зерттеу.  Сирек  және  құрып  бара  жатқан 
өсімдіктер түрлермен танысу. 
18.06 
Далалық 
зерттеулер 
5 
Жергілікті жердің флорасынан гербарийлер дайындау. 
19.06 
Далалық 
зерттеулер  
6. 
Парк  аумағындағы  жануарлар  дүниесімен  танысу  үшін 
зоолог  маманның  жетекшілігімен  зерттеулер  жүргізу. 
Сирек  және  құрып  бара  жатқан  жануарлар  түрлермен 
танысу. 
20.06 
Зертханалық 
жұмыс 
7 
Энтомолог  маманның  жетекшілігімен  парк  аумағындағы 
бунақденелілердің коллекциясын жасау. 
21.06 
Далалық 
зерттеулер  
8 
Парк аумағындағы құстар әлемімен танысу үшін орнитолог 
маманның жетекшілігімен зерттеулер жүргізу. 
22.06 
Зертханалық 
жұмыс 
9 
Парк  аумағындағы  топырақтың  жағдайын,  күйін,  қабатын 
анықтау 
мақсатында 
топырақтанушы 
маманның 
жетекшілігімен зерттеулер жүргізу. 
23.06 
Далалық 
зерттеулер  
10  «Үш үңгір» немесе «Алғашқы қауым адамы үңгірі» гранит 
плиткаларынан тұратын шағын тасты каньонға саяхат.  
 
24.06 
Далалық 
зерттеулер 
11  «Қарқаралы» 
ұлттық  табиғи  паркінің  мұражайына 
экскурсия жасау. 
25.06. 
Топсеруен 
12  Экологиялық  зерттеу  жұмыстарында  алған  білімдері  мен 
тәжірибелерін  қорытындылау  мақсатында  экологиялық 
викторина ұйымдастыру. 
26.06 
Топсеруен 
13  Экологиялық  лагерь  жұмысын  қорытындылау  үшін, 
оқушылардың 
жұмыс 
барысында 
түсірген 
фотосуреттерінің  көрмесін,  сурет  салумен  айналысатын 
оқушылар  үшін  экологиялық  тақырыптардағы  қабырға 
газеттері мен плакаттардың конкурсын ұйымдастыру. 
27.06 
Конкурс 
Топтар 
сайысы 
14  «Green step-Жасыл қадам» лагерінің салтанатты жабылуы. 
28.06 
Мерекелік 
кеш. 
Салтанатты 
марапаттау 
 
Экологиялық  лагерлер  мектеп  оқушыларын  жастайынан  қоршаған  ортаны  қорғауға 
үйретеді,  табиғатпен  тілдесуге  мүмкіндік  туғызады  және  ең  бастысы  қоғам  санасын 
экологияландыруға  септігін  тигізеді.  Осылайша,  оқушылардың  бойында  экологиялық  сана 
мен мәдениетті қалыптастыру, экологиялық білім мен тәрбие беру тек сабақ барысында ғана 
емес, сабақтан тыс уақытта да жүйелі түрде жүргізіледі.  
 
Әдебиеттер тізімі: 
1. Ә.С.Бейсенова, Т.Есполов.,Ж.Шілдебаев. Экология негіздері. Оқулық. –Астана: 2013 
2.  Князева  Н.А.  Семчук  Н.М.Летние  экологические  лагеря  как  часть  программы  оздоровления  детей. 
Научный журнал// Успехи современного естествознания.-2005, №2.