Сабақты зерттеу ОҚытуды жақсартудың кепілі lesson Study Жапония

• kadisha_ard@mail.ru

• Сабақты зерттеу – сабақтағы іс-әрекетті зерттеу негізінде мұғалім тәжірибесіне тиімді әрекеттерді таңдау. Тәжірибеге өзгеріс енгізе отырып білім беруді жетілдіру арқылы сапалы білімді қалыптастыруға бағытталған ерекше педагогикалық тәсіл болып табылады .
• Бұл әрекет ХІХ ғасырдың 70-жылдарында Жапонияда Lesson Study әдісі деп бастау алып, қазір бізге келіп жетті.
• Мақсаты: Тәжірибені жақсарту және жетілдіру

• Сабақты зерттеу

САБАҚТЫ ЗЕРТТЕУ ОҚЫТУДЫ ЖАҚСАРТУДЫҢ КЕПІЛІ

Lesson Study

• Lesson Study
• Жапония
• Макота Йошида 1870

• АҚШ

• Ұлыбритания

• Сингапур

• Қытай

• Швеция

• Гоконг

• Канада

• Lеsson Study- дың жұмыс тақырыбы алдын - ала таңдалмады.
• Біз тек сабаққа жаңа әдіс - тәсілді пайдалануды ғана ойластырдық.
• Бар ойымыз 3 оқушыда ғана болды.
• Бақылау парақтарымыз әртүрлі болды.
• Сосын биылғы оқу жылында осы кемшіліктерді жоя отырып жұмыс жасаудамыз.

• Бірінші бастаған сәтте біздің командада мынадай кемшіліктер кетті.

• Зерттеу сабақтың Lesson Studyден айырмашылығы

• Көшбасшы
• басшысының зерттеуге шақыруы

• Зерттеуді әзірлеу, жоспарлау, болжау

• Зерттеу сабақтар ықпалдастығы мен тиімділігін бақылау

• Бақылаушылар талқылауы мен түйін

• Кері байланыс

• Сабақты
• зерттеу
• әдісі

• 5 және 1 кезең аралығында деректерді қайта қарадық, зерттеу сабағын жақсарту жөнінде рефлексия, қосымша материалдарды оқып қайталап , тағы да өзгертулер кіргіздік

• 3 - 4 кезеңде іс әрекеттерге рефлексия, сабақты дамыту үшін пікірлер, жазбаларға түсініктемелер жасалды,

• 1 және 2 кезең аралығында пән бойынша негізгі тұжырымдамалар, педагогикалық әдіс- тәсілдер, қажетті дағдылар бойынша ізденіс, зерттеулер жүргізілді

• 2 - 3 кезең аралығында сабаққа дейінгі, кейінгі іс әрекеттердің өзара байланысы, оқушының оқуы туралы деректер жинауға, топтағы оқуға көбірек уақыт бөлінді

• Зерттеу сабағы оқушыларды оқыту әдістемесін жетілдіру/ бірге әзірлеу арқылы табысқа бірге жетудің жолдарын таңдау әрекеті

• Бекітемін:
• Мектеп директоры: Алимова А.Е
•  
•  
• Мемлекеттік тілде оқытатын Заречный орта мектебіндегі
• Оқыту мен оқудағы сабақты зерттеу әдісінің тиімділігі
• топтамалық жоспар
• 2014 – 2015 оқу жылы
•  
• Тақырып: Топтық оқыту - сыни ойлауға үйрету құралы
• Мақсаты: Сабақты зерттеу әдісін тәжірибеде қолдану, зерттеу сабақтарын жүргізу арқылы әріптестерді сабақты зерттеу әдісінің мақсатымен, жүргізілу ретімен, нәтижесімен таныстыра отырып, оның тәжірибеге енгізілуін насихаттау арқылы мектеп дәстүріне айналдыру..
• Күтілетін нәтиже: Пән сабақтарында оқушыларға оқыту мен оқудың тиімді тәсілдерін қолдана отырып, әдіс-тәсілдер топтамасын жасақтау арқылы «барлық оқушыны» оқуға , сыни ойлауға тартудың жолдарын меңгеру және оқу сапасын арттыру..
• Негізгі идея:  Әртүрлі ортада оқушылардың барлығын бірдей деңгейде және сыни ой айта алуға және өмір бойы білім алудың қажеттігін үйрету үшін не істей аламыз? 

• Іс-әрекеттегі зерттеу жүргізудің жоспары
• /9 сынып/ 2014-2015 оқу жылы
• Мақсаты: 9 сынып оқушыларының тарих сабағында танымдық белсенділігін жаңа әдіс-тәсілдер арқылы арттыра отырып, білім сапасын көтеру.
• Өзектілігі: 9 сыныпта сабақ беретін мұғалімдердің сабаққа деген көзқарасын топтық жұмыс арқылы өзгерту; 9 сыныптарда оқушының іс-әрекетін дұрыс ұйымдастыру және жауапкершіліктерін нығайту арқылы білім сапасын көтеру; 9 сыныптарда сабақ беретін пән мұғалімдеріне  әдістемелік көмек көрсету.
• Күтілетін нәтиже:
• Топтық оқытуды меңгере отырып, жаңа форматтағы сабақ жоспарларын құра біледі;
• Оқушылардың сабаққа қызығушылығы артады;
• Білім сапасы артады;
• Сыныпта ынтымақтастық жағдай қалыптасады;
• Оқушының жауапкершілігі артады;
• Оқыту үрдісіндегі олқылықтар байқалады;
• Мұғалімдер курс мазмұнымен, жаңа терминдермен танысады.

• Сауалнама. (ОҚУШЫҒА)
• Оқуды қалай жақсартуға болады?
• «Нашар оқитын оқушы» - деген болады ма?
• «Нашар оқитын оқушы» болмау үшін мұғалім не істеу керек?
• Сабақта мұғалім қалай оқытса «нашар оқитын оқушы» болмайды деп ойлайсыз?
• «Нашар оқитын оқушы» оқуын жақсарту үшін қандай ақыл берере едіңіз?

• “Сіздің жауапкершілігіңіздің деңгейі” (МҰҒАЛІМГЕ)
• ( “Ия” немесе “жоқ” деп жауап бересіз)  1. Сіз қызметтік кездесулерге уақтылы келесіз бе?  2. Сізге сенуге бола ма?  3. Сізде үнемі кездейсоқ жағдайларда қажетті болатын қаржы бола ма?  4. Достарыңыз заңсыз іспен айналысып жатқанын білсеңіз, ол туралы милицияға хабар бересіз бе?  5. Табиғат аясында демалып, соңынан қалған қоқысты жинайсыз ба?  6. Сіз жүйелі түрде дене шынықтыру жаттығуларын жасайсыз ба?  7. Сіздің денсаулығыңызға кері әсер беретін тағамдарды қолданбауға әрекет жасайсыз ба?  8. Сіздің ойыңызша, жұмысыңыз, қызметіңіз бірінші кезекте тұру керек пе?  9. Сайлауға үнемі қатысасыз ба?  10. Алынған хаттарға 2-3 күн барысында жауап бересіз бе?  11.Не істесеңде, оны жақсы істеу керек деген пікірмен келісесіз бе?  12.Мазаңыз болмай, өзіңізді нашар сезінсеңіз қызметтік кездесуге келесіз бе?  13.Сізде милицияға байланысты келеңсіз жағдайлар болған ба?  14.Сізді өзін-өзі басқару органдарына сайлаған ба?  15.Бала кезіңізде үй шаруашылығында тұрақты көмектескесіз бе? 

• Зерттеу сабақтарын жүргізу кестесі

• Бекітемін
• Мектеп директоры: Алимова А.Е

• Оқушыдан интервью алу парағы (шығу парағы)

•  
• Бақылаудағы оқушыларға қоюға ұсынылған сұрақтар
• Саған сабақта бәрінен де не ұнады?
•  Сен нені үйрендің?
•  Бұрын істей алмағандарыңнан қазір нені істей аласың?
•   Нені жақсырақ істей аласың?
•  Қаншалықты жақсы? т.б.
•  Оқытудың қай бөлігі сен үшін барынша тиімді болды?
•  Егер дәл осы сабақ қайта өткізілетін болса,сен нені өзгертер едің?
•   Неліктен өзгертер едің?

• «Транскрипт әдісі»
• Әдіс мақсаты: Сабақ кезіндегі барлық айтылған сөздерді жазу.
• Транскрипт - сабақтың ең негізгі мазмұнды айғағы.Топта 5 мұғалім жұмыс жасайды:  A (Мұғалім 1) сабақ барысындағы бүкіл айтылымды жазушы;  B (Мұғалім 2)  C (Мұғалім 3)  D (Мұғалім 4)  – әрбір 10 минут сайын ауысып отыратын транскрипт парағын толтырушылар;  Мүмкіндігінше сөйлеген әрбір оқушының есімін жазу керек. Болмаса, оқушы  1, оқушы 2 деп белгіленеді.
• E (Мұғалім 5) – сабақтың дәл мазмұнын жазу үшін видеоға түсіруші. Сабақтың транскрипт парағы  Тақырыбы:  Мұғалімі:  Транскрипт жазушы:  беті: 
• Төрт баған сызыққа төмендегілер жазылады. Күні: ____________  Транскрипт жазушының есімі: __________ беті

• Зерттеу парағы  Сынып _________ пәні____________Сабақ беретін мұғалім_____________________  Сабақтың тақырыбы:__________________________________________________________ Зерттейтін оқушының аты-жөні: ___________________________ деңгейі______________  Зерттеуші мұғалім:_______________________________________________________ 
• Зерттеуші мұғалімнің ұсынысы, ескертпелері, қорытындысы________________­_____

• Мемлекеттік тілде оқытатын Заречный орта мектебі Зерттеу сабақ цикліндегі сабақ реті №
• Пән аты_____ сынып _______ Сабақты зерттеу әдісінде сабақ беруге келіскен мұғалімнің аты - жөні ____________________
• Зерттеу сабақ жоспарының тақырыбы:
• Зерттеуге ге тиімді деп ұсынылған әдіс - тәсілдер түрі:

• Сабақты зерттеу үшін жасалған бақылау парағы

• Мемлекеттік тілде оқытатын Заречный орта мектебі Зерттеу сабақ цикліндегі сабақ реті №
• Пән аты__________ сынып _______________ Сабақты зерттеу әдісінде сабақ беруге келіскен мұғалімнің аты - жөні ______
• Зерттелетін сабақ жоспарының тақырыбы:
• Зерттелетін сабақ мақсаты:
• Зерттелетін сабаққа тиімді деп ұсынылған оқытудағы/оқудағы жаңа тәсілдер түрі:
• Зерттелетін сабақтан нақты күтілетін нәтиже:

• Жаңа тақырыпты меңгеруі кезінде
• Бақылаудағы С оқушы .....................
• Осы оқушыға арналған табыс критерийлері

• Жаңа тақырыпты меңгеруі кезіндегі топтық жұмыста
• Бақылаудағы А оқушы......................
• Осы оқушыға арналған табыс критерийлері

• Жаңа тақырыпты меңгеруі кезінде
• Осы оқушыға арналған табыс критерийлері
• Бақылаудағы В оқушы .....................

• Пәні:___________________________ Сабақтың тақырыбы:_______________________________ Мұғалімі:_________
• Бақылаушы мұғалім:____________________________________________ Бақылаудағы оқушы:___________________

• Сабақты зерттеуден кейінгі талқылау
• формасының үлгісі

ТАЛҚЫЛАУ КЕЗЕҢІ (ҮЛГІ)

2 мин	Топтың көмекшісін атаңыз
5 мин	Ойларыңызды стикерлерге жазып алыңыз
3 мин	Стикерлерді постерге жабыстырып қойыңыз, жоғарыда берілген формат бойынша (жағымды тұстары және нені жақсарту керек – мұғалімге байланысты, содан соң – оқушыға байланысты)
20 мин	Стикерлерді тақырыптар бойынша топтаңыз
	Әр түрлі топтарға берілген тақырыпты талқылаңыз.
	Постердегі сөйлемдер сабаққа байланысты әр түрлі пікірлерді көрсетеді
20 мин	Сабақтың жағымсыз тұстарын қалай жақсартуға болатынын талқылаңыз
	Постерде сол туралы көмекші жазып отырады.
10 мин	Зерттеуші топ өзінің түйінін бекітеді

• 3-кесте. Талқылау барысында жазба жүргізуге арналған кесте

• Сабақ қорытындысы бойынша талқылауларды жазу
• Бақылаудағы А,B, C оқушылардан
• Оқушының әрқайсысы қандай прогреске қол жеткізді?
• Ол жеткілікті болды ма?
• Олардың сыныптарындағы басқа оқушылар қандай нәтиже көрсетеді?
• Енгізіліп жатқан әдіс қалай көмектесті немесе кедергі келтірді (екеуі де болуы ықтимал)?
• Қандай тосын оқиғалар болды?
• Әр оқушының нәтижесін жақсарту үшін келесі жолы әдістеменің қандай аспекті(лері) түзетілуі керек?
• Келесі жолы біз не істеуге тырысуымыз керек?

• Өз ойларыңызбен бөлісу кезінде жаңадан қаншама нәрсе білетініңіз таң қалдырады, сондықтан күрделі жағдайларда мен бұл мәселені неліктен дәл осылай шешу керектігімізді дәйектеуіміз қажет. Соның нәтижесінде біліміміз нығайып, өз бетімізше істей алмаған нәрсені түсінуімізге мүмкіндік туады.

• Адамдардың реакциясын көру маңызды: егер бір нәрсе қолдан келмесе де, ол «қаралы оқиға» деп қабылданбайды, себебі адамдар оны бірлесіп жоспарлады.

• Есікті жауып алып, өз сабағын беретін мұғалімдер кенеттен: «Тұра тұрыңдар, бұл мен үшін, сондай-ақ сабақтағы балалар үшін пайдалы ғой. Мен істеп отырған нәрсе менің сыныбымның ғана емес, бүкіл мектептің нәтижесін көрсетпей ме?!» – деп ойлануы мені расында да таңғалдырды, әрі қуантты.

• «Адамдардың реакциясын көру маңызды: егер бір нәрсе қолдан келмесе де, ол «қаралы оқиға» деп қабылданбайды, себебі адамдар оны бірлесіп жоспарлады

• Сабақты өткізуде

САБАҚТЫ ТАЛҚЫЛАУ ҚАЛАЙ ӨТЕДІ?

• Талқылаудың мақсаты:
• Мұғалімнің сабағына немесе іс әрекеттеріне баға қоймау.
• Бірлескен мақсат қалай шешілді
• Несімен тиімді болды
• АВС оқушыларының қайсысына қалай әсер етті
• Керекті құралдар:
• Стикерлер (шамамен 5×7мм, 10 парақ әр қатысушыға)
• Постерлер (шамамен 80 см×100 см)
• Маркерлер (түрлі түсті)
• Видео, аудео,фотоаппараттар

АШЫҚ САБАҚТАҒЫ КӨЗҚАРАСТАР (ҮЛГІ)

• (сабақтың басы)
• Сабаққа қатынасқандарды тексеру
• Оқушылар партада түзу отыра алады ма тексеру немесе ескерту
• Оқушылар сабаққа толық көңіл бөле алатынына сенімді болғаннан кейін ған бастау
• (негізгі бөлім. Ашық сабақтан үлгі)
• Мұғалім материалды ұғынықты етіп түсіндіре алады
• Мұғалім оқушылардың ықыласын аудара алады
• Мұғалім оқушыларды өз ойын білдіруге ынталандыра алады
• Мұғалім оқушыларды терең ойлауға мәжбүрлей алады
• Мұғалім топтық жұмысты дұрыс қолдана алады
• Мұғалім АҚТ құралдарын дұрыс қолдана алады
• Мұғалімнің сабаққа дайындаған жұмыс парақтары, басқа да материалдары тиімді

• Сабақтағы психологиялық ахуалдың ескерілуі
• Сабақтың оқушы үшін екендігіне назар аударылуы
• Сабақтың мақсатының анықталуы
• Оқушылар партада, топта отырғызылудағы «барлығының да » оқуына мүмкіндіктің қарастырылуы
• Оқушылардың сабаққа толық «бұрылуы»

• Зерттеу сабақтарындағы көзқарастар (үлгі)

• Сабақтың басталуы:

• (негізгі бөлім)
• Сабақтағы бүгінгі өткен материалды ұғынықты етіп жеткізудегі мына ……………..«көпіршенің » мәні зор болды. (мысалы, Оқулық беті, сурет)
• Сабақта оқушылардың ықыласын аударуда пайдаланған мына күрделі сұрақтың мәні ………………. болды
• Мұғалім оқушыларды өз ойын білдіруге ынталандыру үшін жасалған формативтік баға …………..
• Оқыту үшін жасалған ………………………….. стратегиясы оқушыларды………….. ( мысалы, терең ойлауға) мәжбүрлей алды
• Сабақтағы топтық жұмыста …………………… мәні ……….
• Сабақтағы АҚТ құралдарын қолдануда …………………………
• Сабаққа дайындаған жұмыс парақтары, басқа да материалдардың тиімді

• Көзқарастар ( зерттеу сабағындағы үлгі)

• Оқушылар қалай жазба жүргізеді
• Оқушылар сабақ материалын қаншалықты түсінеді
• Оқушылар өз ойларын нақты жеткізіп бере алады
• Оқушылар бір бірін тыңдай алады
• Мұғалім сұрақтарға, репликаларға және оқушылардың тәртібіне сәйкес жауап бере алады
• (қорытынды)
• Қорытынды сабақтың мақсатына сәйкестендіріледі

• Көзқарастар ( зерттеу сабағындағы үлгі)

• Сабақ қорытындысы бойынша талқылауларды жазу
•  Бақылаудағы «А» оқушы

Оқушының әрқайсысы қандай прогреске қол жеткізді?	Енгізіліп жатқан әдіс қалай көмектесті немесе кедергі келтірді	Оқыту барысында дың 7 модульдің қайсысы тиімді болды ?	Қандай тосын оқиғалар болды?	Әр оқушының нәтижесін жақсарту үшін келесі жолы әдістеменің қандай аспекті(лері) түзетілуі керек?	Олардың сыныптарындағы басқа оқушылар қандай нәтиже көрсетеді?

•  Бақылаудағы «В» оқушы

Оқушының әрқайсысы қандай прогреске қол жеткізді?	Енгізіліп жатқан әдіс қалай көмектесті немесе кедергі келтірді	Оқыту барысында дың 7 модульдің қайсысы тиімді болды ?	Қандай тосын оқиғалар болды?	Әр оқушының нәтижесін жақсарту үшін келесі жолы әдістеменің қандай аспекті(лері) түзетілуі керек?	Олардың сыныптарындағы басқа оқушылар қандай нәтиже көрсетеді?

•  Бақылаудағы «С» оқушы

Оқушының әрқайсысы қандай прогреске қол жеткізді?	Енгізіліп жатқан әдіс қалай көмектесті немесе кедергі келтірді	Оқыту барысында дың 7 модульдің қайсысы тиімді болды ?	Қандай тосын оқиғалар болды?	Әр оқушының нәтижесін жақсарту үшін келесі жолы әдістеменің қандай аспекті(лері) түзетілуі керек?	Олардың сыныптарындағы басқа оқушылар қандай нәтиже көрсетеді?

• Іс-тәжірибе барсында оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдерді қолдану негізінде білім алушыларда мынадай өзгерістер мен нәтижелер болатынына көз жеткізілді:
• Бала алдына мақсат қоюды үйренді;
• Әр нәрсеге өз көзқарасын қалыптастырды;
• Бұрынғы білетіндерін салыстырды;
• Бірігіп жұмыс жасауды, бір-бірімен тіл табысуды үйренді;
• Қорытынды жасай алды.
• Сыни көзқарастары қалыптасты
• Белсенді оқушының саны артты

• Lеsson Study өткізуші мұғалімдерге мынандай ұсыныстар берілді:

• Өз бетімен жұмыс белгілі бір мақсатқа бағытталған, оқушы орындай алатындай етіп таңдалуы тиіс;
• Өз бетімен жұмыс оқушының бар ынтасын салып жұмыс істейтіндей, қызықты етіп дайындалуы керек;
• Алғашқыда қарапайым тапсырмалар алынуы керек;
• Деңгейлік тапсырмалар көбірек қолданылуы керек;
• Сыныптағы барлық оқушыға назар аударылуы керек;
• «4» пен «5» көбею үшін зерттеушілік әңгіме көбірек болу керек, ол үшін «күрделі сұрақтар» қызықты әрі сол сабаққа байланысты оқулықтан тыс алынуы керек;
• Бағалау тәсілдерін нақты, кеңірек қолдану қажет;
•  
•  

• «Әдетте мұғалімдердің қолдары мүлдем босамайтындықтан, олар өздері енгізетін нәрселердің нәтижесін басқалардың қолданатынын көргісі келеді, сондықтан бұл жағдайда қысқа ғана мәтіндер мен бейнематериалдар көп көмек бере алады».

• «…Есікті жауап алып, өз сабағын бере беретін мұғалімдер кенеттен: «Тұра тұрыңдар, бұл мен үшін, сондай-ақ сабақтағы балалар үшін пайдалы ғой. Мен істеп отырған нәрсе менің сыныбымның ғана емес, бүкіл мектептің нәтижесін көрсетпей ме!?» деп ойлануы мені расында да таң қалдырды әрі қуантты».

• «Егер сіз өз ұжымыңызда осыларды
• байқасаңыз Lesson study жүрді»- деп есептеңіз

жүктеу 84,81 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: