Сабақтың тақырыбы Траектория және

10 мин

«Ыстық орындық» әдісі арқылы үй тапсырмасын сұрау

1. Үй тапсырмасын тексеруге сұрақтар беріледі.

1.Тербелістердің серпімді ортаның бір бөлшегінен екінші бөлшегіне таралуын... (механикалық толқын)

2.Механикалық толқындар таралатын орта ... (қатты,сұйық,газ)

3.Толқын тербелістегі бөлшектерді тасымалдамайды, тек ... (энергияны тасымалдайды)

4.Толқын жылдамдығы анықталады ... (v=l/T)

5.Жиілігі 20000 Гц –тен жоғары толқындар ... (ультрадыбыс),16 Гц –тен төмен толқындар(инфрадыбыс)

6.Ток күшінің,зарядтың,кернеудің периодты өзергіп отыруын ... (электромагниттік тербелістер)

7.Электромагниттік тербелістерді алатын құрылғы (тербелмелі контур)

8.Тербелмелі контур неден тұрады (катушка мен конденсатордан)

Ыстық орындық әдісі арқылы оқушылар өткен тақырыптар бойынша сұрақтарға жауап береді.

30 мин

«Бортты журнал» әдісі

• 
  Не тудырады?
  
• 
  Толқынның қандай түріне жатады?
  
• 
  Энергия тасымалдай ма?
  
• 
  Вакуумде қалай таралады?
  

Максвеллдің электромагниттік өріс теориясының түйіні:

Өзгеріп отыратын магнит өрісі кеңістікте өзгеріп отыратын электр өрісін тудырады.

Өзгеріп отыратын электр өрісі кеңістікте өзгеріп отыратын магнит өрісін тудырады.

Өзгеріп отыратын электр және магнит өрістері әр уақытта да өзара байланыста болады, сондықтан олардың ажырамасы бірлігін электромагниттік өріс дейді.

Электромагниттік өрісті көрнекі түрде бейнелеу үшін оны, бір жағынан, электр өрісінің кернеулік векторы арқылы, екінші жағынан, магнит өрісінің индукция векторы арқылы сипаттап кескіндейді.

Айнымалы электромагниттік өрістің кеңістікте таралуы электромагниттік толқын деп аталады.

Электромагниттік толқындардың қасиеттері:

Электромагниттік толқын әртүрлі заттарда, вакуумда да тарала алады.

Электромагниттік толқындар – тек көлденең толқындар.

Вакуумдағы электромагниттік толқындардың жылдамдығы: 3∙10⁸ м/с.

Вакуумға қарағанда заттағы электромагниттік толқынның таралу жылдамдығы аз болады және ол мына өрнекпен анықталады.

Электромагниттік толқындар энергия тасиды.

λ – вакуумдағы толқын ұзындығы;

λ^/ – заттағы толқын ұзындығы;

Электромагниттік толқындар шкаласы.

Радиотолқындар, микротолқындар, инфрақызыл толқындар, ақ жарық, ультракүлгін толқындар, рентген сәулелері, гамма-сәулелері

I топ
1. Ұзындығы 5 см электрмагниттік толқынның түрі қандай болады?
2. Судан өткен күлгін сәуленің толқын ұзындығын анықтаңдар.
3. Радиотолқынның ұзындығы 30 м, оның ауадағы таралу жылдамдығы
3× м/с. Толқын көзінің жиілігі неге тең?
II топ
1. Ақ жарық сәулесінің ұзындығы 1 м болуы мүмкін ба?
2. Ауыр шыныдан өткен жасыл түсті суленің ұзындығын анықтаңдар.
3. Тербеліс жиілігі 1 МГц электрмагниттік толқынның ұзындығы қандай болады? Толқынның таралу жылдамдығы 3× м/с.
III топ
1. Ұзындығы 5 нм электромагниттік толқын қандай толқындарға жатады?
2.Ас тұздан өткізген көк түсті сәуленің ұзындығы қандай болады?
3. Ұзындығы 5 мкм инфрақызыл толқынның таралу жылдамдығы 3× м/с.
Толқын көзінің жиілігін анықтаңдар..

Кері байланыс.

Жетістік критерийлері бойынша топқа кері байланыс беріңіз. Әр топ 2 минут сөйлейді.

Жетістік критерийлері

• 
  Сурет идеясын ашады;
  
• 
  Тақырыптың мәні өмірден келтірілген мысалға сәйкес келеді.
  

«Қарлы кесек» әдісі бойынша топ мүшелері бір-біріне жаңа сабақ бойынша сұрақтар қояды.

(Әрбір дұрыс жауап 1 балл)

1.ЭМ-тік толқындар шкаласы қандай аралықтарды қамтиды?

2.Инфрақызыл толқындарды басқалай қалай атайды?

3.Көрінетін жарық дегеніміз не?

4.ЭМ-тік сәулелердің ішіндегі толқын ұзындығы ең қысқасы қайсысы?

5.Рентген сәулесі қай кезде пайда болады?

6.ЭМ-тік толқын арқылы неліктен су астында жүзіп жүрген екі сүңгуір қайықпен радиобайланыс жасалынбайды?

7. Қай сәуле электромагниттік толқындар шкаласында ультракүлгін сәуле мен -сәуле арасындағы бөлікті алып жатады?

Бағалау

Маркер, ватман, бағдаршам

бор