Сабақтың тақырыбы: Оқудың түрлері: Дұрыс оқу. Түсініп оқу. Шапшаң, мәнерлеп оқу Оқушыны дұрыс оқуға

Шапшаң оқу, түсініп оқу, дұрыс оқу бір-бірімен тығыз байланысты. Сөзді дұрыс оқитындар ғана шапшаң оқи алады. Белгілі бір жылдамдықпен оқығанда, сол оқығанының мазмұнына түсінсе ғана, оны шапшаң оқыды деуге болады. Шапшаң оқуға жаттықтыру әр сабақ сайын жүргізіліп отырады. Дегенмен, шапшаң оқуға төселдіру үшін, арнаулы сағаттар бөлініп, арнайы

жұмыстар жүргізу қажет. Оған мынадай жұмыс түрлерін жатқызуға болады.

1. 
   Сыныпқа бір ғана тақырып беріледі де, оны оқушылар бір мезгілде бастап оқып, бір уақытта аяқтау талап етіледі. Мұғалім тақырыпты оқытарда, алдымен, сабақтың мақсатын оқушыларға түсіндіреді де, белгілі бір уақытта әр оқушы тақырыптың қай жерінен, қай жеріне дейін оқығанын белгілеп қоюды талап етеді Барлық оқушы тақырыпты бір мезгілде аяқтау үшін, мұғалімнің «оқыңдар», «оқуды тоқтатыңдар» деген нұсқауын оқушылар бұлжытпай орындауы керектігін ескертеді. Ал белгілі бір уақыт ішінде әр оқушы неше сөз оқығанын мұғалім өзі санауы керек. Бұл жұмыс іштен оқу арқылы орындатылады.
   
2. 
   Шапшаң оқуға машықтандырудың тағы бір түрі-сыныпта дауыстап оқыту.
   Мұндайда мұғалім оқушыларды тақтаға бір-бірден шақырып, әрқайсысына тапсырма береді де, дауыстап оқытады. Кейде оқушыларға бір тақырып, кейде әрқайсысына әр түрлі тақырып беруге болады. Шапшаң оқуға машықтандырғанда мұғалім белгілі бір сөз санын оқушылар қапша уақытта, қандай жылдамдықпен оқитынын байқайды. Шапшаң оқуға оқушылырды жүйелі түрде күнбе-күн оқыту арқылы ғана машықтандыруға болады.
   Шапшаң оқу оқушының сөйлеу мүшелерінің жетілу дәрежесіне де байланысты. Сондықтан мұғалім әр баланың сөйлеу мүшелерінің жетілуіне күнбе-күн көңіл бөліп отыру керек. Бұл үшін оқушыларға хормен және жеке-жеке оқытып отырған дұрыс. Айтылуы қиын сөздерді, жаңылтпаштарды айттырып жаттықтыру әрі дұрыс оқуға, әрі шапшаң оқуға септігін тигізеді.
   Ол үшін мынадай жұмыстар жүргізіледі.
   

1. 
   Әр оқушыны шапшаң оқуға және оқыған текстің мазмұнын айтып беруге жаттықтыру.
   
2. 
   Рөлмен оқыту.
   
3. 
   Диалогты әр оқушыға алма-кезек оқыту.
   
4. 
   Мұғалім сұрағына жауап боларлық сөйлемдерді тақырыптан тапқызып оқыту.
   
5. 
   Біреудің оқығанын бақылап отыру арқылы да оқушы шапшаң оқуға машықтанатынын ескерту.