Сабақтың тақырыбы: «Жалпы рецептура. Рецепт. Қатты дәрілік түрлер. Жұмсақ дәрілік түрлер. Сұйық дәрілік түрлер, Егуге арналған дәрілер»

1 шай қасықта 5 мл, 1 орта қасығында-10 мл, ал 1 ас қасықта 15 мл сулы ерітінді болады. 1 мл сулы ерітінді 20 тамшыға тең.

Ерітіндіге рецепт жазғанда дәрілік заттың жалпы мөлшерін немесе концентрациясын, ерітіндінің жалпы көлемін және мөлшерлеу (қасық, тамшы және т.б) әдісін білу керек.

Рецепт жазу үшін 1)Ерітіндінің концентрациясын

2)Ерітіндінің жалпы мөлшерлерін анықтау қажет.

Рецепт үлгісі

1.Бір реттік мөлшері 1,0 кальций хлоридін (Calcii chloridum) ерітіндісін 12 рет ішуге рецепт жазыңыз. Ас қасықпен (15 мл) 4 күн бойына күніне 3рет ішу үшін белгілеңіз.

Жазылымның қысқартылған түрі:

Rp.: Solutionis Calcii chloridi 12,0-180 ml

D.S Ас қасықтан күніне 3рет

Жазылымның толық түрі:

Есептеу: 1,0 x 12,0=12,0

15ml x 12=180ml

Rp.: Solutionis Calcii chloridi 12,0-180 ml

Aquae destillatae ad 180ml

Misce Da. Signa. 1ас қасықтан күніне 4рет.

Рецепт үлгісі

2.Мөлшері 0,001 атропин сульфаты (Atropini sulfas) ерітіндісін 20рет қабылдау үшін 10 тамшыдан күніне 3рет ішу үшін белгілеңіз.

Жазылымның қысқартылған түрі:

Rp.: Sol. Atropini sulfatis 0.02% -10ml

D.S. 10 тамшыдан күніне 3рет

Жазылымның толық түрі:

Есептеу: 0,001 х 20=0,02

10 тамшы х 20=200 тамшы

1 мл-20 тамшы

Х-200 тамшы

Х=200 х 1/20=10 мл

Rp.: Atropini sulfatis 0,02

Aquae destillatae 10 ml

Misce Da. Signa. 10 тамшыдан күніне 4рет.

Шырыштар-Mucilagines

(Шырыш-Nom.sing Mucilago, sing. Mucilaginis)

Шырыштар-жабысқақ әсері бар, тұтқыр сұйықтық болып табылатын жоғарғы молекулалық қосылысты ерітінділерге жатады.

Шырышты өсімдік текті кілегейлі заттарды еріту жолымен (Мысалы, шайырлар) немесе өсімдік шикізаттарынан (зығыр тұқымының шырышы, жалбызтікен тамырынан алынған шырыш) кілегейлі заттарды тұндыру тәсілімен алынатын сұйық дәрілік түр. Көбінесе шабдалы шайырының шырышы (Mucilago Gummi Armeniacae), аравий шайыры (Mucilago Gummi arabici), жалбызтікен тамырының шырышы (Mucilgo radices Althaeae) және крахмал шырышы (Mucilago Amyli)қолданылады.

Барлық шырыштар официнальды, сондықтан жазылымда шырыш атауы мен оның мөлшері көрсетіледі.

Құрамы 1,5 хлоралгидраттан (Chloralum hydratum) және 50мл крахмал шырышы (Mucilago Amyli) мен судан бірдей мөлшеріндегі микстураға жазыңыз. Бір реттік клизмаға белгілеңіз.

Rp.: Chlorali hydrati

Mucilaginis Amyli

Aq. Dest. Aa 25ml

M.D.S. Бір реттік клизма үшін.