Сабақтың тақырыбы: «Жалпы рецептура. Рецепт. Қатты дәрілік түрлер. Жұмсақ дәрілік түрлер. Сұйық дәрілік түрлер, Егуге арналған дәрілер»

Сұйық дәрілік түрлерге: ерітінділер, шырыштар, эмульсиялар, суспензиялар, тұнба мен қайнатпалар, жатады.

Ерітінді деп қатты дәрілік затты еріту немесе сұйық дәрілік затты еріткішпен араластыру жолымен алынатын сұйық дәрілік түрді айтамыз. Ерітінді дәрілік зат пен еріткіштен тұрады. Еріткіш ретінде жиі дистилденген су (Aqua destillata), кейде 70 %, 90%, 95% этил спирті ( Spiritus aethylicus 70 %, 90 %, 95 %) глицерин (Glycernium) мен сұйық майлар: вазелин, зәйтүн, шабдалы (Oleum Vaselni, Oleum Olivarum, Oleum Persicorum) майлары пайдаланылады. Осыған сәйкес сулы, спиртті, глицеринді және майлы ерітінділер болып ажыратылады. Нағыз ерітінділер әр уақытта мөлдір, әрі майда бөлшектер мен тұнбалардан тазартылған, мөлдір болуы тиіс. Ерітінділер сыртқы тәнге және ішу үшін, сонымен қатар егу (иньекцияға) үшін де қолданылады.

Сыртқы тәнге арналған еітінділер

Сыртқы тәнге арналған ерітінділерге шаюға, жууға арналған ерітінділер көз, құлақ және мұрын тамшылары жатады. Тамшыларды 5-100 мл түрінде дайындайды. Ерітінділер рецепте қысқартылған және толық түрінде жазылады.Өндіріс жағдайында немесе дәріхана жағдайында еріткіш ретінде сулы, майлы және спиртті ерітінді қолданылып, рецепте қысқартылған түрі қолданылады. Сулы ерітінділерге рецепт жазуда Rp.:(Ал) белгілеуінен соң дәрілік түрдің атауын ілік септігінің жекеше түрінде-Solutions (ерітіндісінен), дәрілік заттың атауы (ілік септігінің жекеше түрінде, бас әріппен қысқартылусыз), ерітіндінің концентрациясы мен (сызықша арқылы) мөлшері (миллилитр немесе грамда) жазылады. Соңынан D.S (Босат. Белгіле) көрсетіледі.Ерітіндінің концентрациясын қысқартылған жазылымда үш әдіспен белгілеуге болады:

1.Пайыз бойынша (%)

2.Қатынасы бойынша (1:1500)

3.Салмақ-көлемдік қатынасы түрінде (0,6-200 мл)