Зертханалық жұмыс №6
Тақырып: Аэробты бактерияларды өсіру.
Мақсаты: Студенттерді аэробты жағдайларда микрооргаиизмдерді микроскопиялық
зерттеу әдісімен таныстыру.
Материалдар жене құрал-жабдықтар
Жабынды шыны, микробиологиялык. ілмек, спирт шамы, препараттарға тұғырығы бар
кристаллизатор,суы бар шайғыш, су моншасы, термометр, шынының кесінділері бар Петри
шынысы, пипетка, химиялық стакан, 1-2 мл-ге арналған стерильді пипеткалар, стерильді суы бар
пробирка, осмиев кышқылдың 2%-тік ерітіндісі, тұз қышқылыньщ 1н ерітіндісі, формалиннің 1%-ті
ерітіндісі, фуксиннің 1%-ті ерітіндісі, микроскоп, бактериялардың тәуліктік культуралары.
Жұмыс барысы
Лабораториялык тәжірибелерде аэробтарды өсіру үшін тығыз және сұйық ортада
микроағзаларда жайьш өсіру әдісін жиі колданады. Құнарлы ортаны үлкен ыдысқа, соның ішінде
Петри ыдысына немесе Виноградскийдің колбасына құяды Ортаның бетінде аэробтың
микроағзалар тығыз колония ретінде дамиды. Бұдан басқа, лабораториялық тәжірибеде аэробтарды
өсіру үшін сүйық қоректі ортада қозғалғыштарда тереңде микроағзаларды өсіру әдісі қодданады.
Қозғалғыштар колба мен пробиркалардың ішіндегі заттардың айналуын және араластырылуын 1
минутына 100-200.
Айналым жылдамдығымен жасауын қамтамасыз етеді. Жылдамдық артуы кезінде ортаның
ауамен әрекеттесуі артады, яғни ортаның аэрация деңгейінде артады.
СҰРАҚТАР:
1. ЕПС, БПА орталары қалай дайындалады?
2. Биофабрикаларда қандай орталарды дайындайды?
3. Эшби ортасы, оның қолданылуы.
4. Түйнек бактерияларына орта, оның қолданылуы.
5. Орталарды стерилизацияға дайындау.
6. Қандай препараттар көмегімен орталарды стерилдеуте болады?
7. Қандай орталарды автоклавтауға болмайды?
Зертханалық жұмыс №7
Тақырып: Анаэробты микроорганизмдерді өсіру. Анаэробиоз жағдайын жасау әдістері.
Мақсаты: Студенттерді анаэробты жағдайларда микрооргаиизмдерді микроскопиялық
зерттеу әдісімен таныстыру. Анаэробиоз жағдайын қалыптастыру әдісімен таңыстыру.
Материалдар жене құрал-жабдықтар
Жабынды шыны, микробиологиялык. ілмек, спирт шамы, препараттарға тұғырығы бар
кристаллизатор,суы бар шайғыш, су моншасы, термометр, шынының кесінділері бар Петри
шынысы, пипетка, химиялық стакан, 1-2 мл-ге арналған стерильді пипеткалар, стерильді суы бар
пробирка, осмиев кышқылдың 2%-тік ерітіндісі, тұз қышқылыньщ 1н ерітіндісі, формалиннің 1%-ті
ерітіндісі, фуксиннің 1%-ті ерітіндісі, микроскоп, бактериялардың тәуліктік культуралары.
Жұмыстың барысы
Микроағзалардың ауадан механикалық изоляциясына негізделген.
Ең жеңіл өдіс - анаэробтарды қоректік ортаның биік қабатында өсіру. Сүйық орталарды үлкен
пробиркаларға немесе колбаньщ ортасына дейін қүяды. Егу материалын ортаның төменгі қабатына
енгізеді. Ортаның бетіне зарарсыздандырылған вазелин маймен немесе ерітілген парафин қүяды.
Газ шағармайтын дақылдарды резеңкелі тығыз немесе ніыны тығындымен жабады.
Анаэробтардың изоляцияланған колонияларды алу үшін агаризацияланған ортаның
қалыңцығына микроағзаларды терең егу әдісі қолданады. Егілетін материадды жылытылған және
суытылған 45-50 ° С дейін, агаризацияланған ортаға енгізу, мүқият араластырьш, содан үлкен
зарарсыздандырған пробиркалар мен Бурри түтікшелеріне қүяды (Бурри түтікшелері - 20-25 см
үзындығы, диаметрі 1,0-1,5 см). Ортаның бетіне парафин күяды, мақталы тығындарды тығыз
резеңке тығындарға ауыстырады.
Қоректік ортада араласқан оттегіні ортаны 30-40 минут аралығына сулы моншада қайнату
арқылы егу алдында жояды.
СҰРАҚТАР:
8. ЕПС, БПА орталары қалай дайындалады?
9. Биофабрикаларда қандай орталарды дайындайды?
10. Эшби ортасы, оның қолданылуы.
11. Түйнек бактерияларына орта, оның қолданылуы.
12. Орталарды стерилизацияға дайындау.
13. Қандай препараттар көмегімен орталарды стерилдеуте болады?
14. Қандай орталарды автоклавтауға болмайды?
Зертханалық жұмыс №8
Тақырып: Топырақтың микробиологиясы
Мақсаты: Студенттерді топырақ жағдайларда тіршілік ететін микрооргаиизмдерді
микроскопиялық зерттеу әдісімен таныстыру.
Материалдар жене кұрал-жабдықтар
Жабынды шыны, микробиологиялык. ілмек, спирт шамы, препараттарға тұғырығы бар
кристаллизатор,суы бар шайғыш, су моншасы, термометр, шынының кесінділері бар Петри
шынысы, пипетка, химиялық стакан, 1-2 мл-ге арналған стерильді пипеткалар, стерильді суы бар
пробирка, осмиев кышқылдың 2%-тік ерітіндісі, тұз қышқылыньщ 1н ерітіндісі, формалиннің 1%-ті
ерітіндісі, фуксиннің 1%-ті ерітіндісі, микроскоп, бактериялардың тәуліктік культуралары.
Жұмыстың барысы
Микроорганизмдер топырақ қалыптастыру процесівде маңызды роль атқарады. Топырактағы
микроорганизмдерсаны оньщ едәір қүнарлыгын анықтайды. Топырақ микроорганизмдер оқу
сенімді нәтижелер береді тек сондай жағдайда,егер топырақ үлгілерін дұрыс алсак.. Топырақ
үлгілерін алғанға дейін зертгейтін ауданның сипаттамасын істеу керек,рельефтың сипатын,
өсімдіктер және агротехниканы. Нақты топырақ сипатын беру керек.
Микроорганизмдерді зерттегенде топырақ көкжиегінде топырак қиығын істеу керек. Топырақ
қиығының тік қабырғасын топырақ улгісін олардың алдында әрқашан тазалайды. Микрофлораны
оқу кезінде белгілі жердің ауданын араласқан топырақ үлгісін, керекті бір тереңдікпен келденең
қиылысқан жерінің бетінен дайындайды.
Микроорганизмдер
топырақта
бір
қалыпта
таратылмаған,сондыктан топырақ үлгілерін үлкен санмен анализдеу керек. Н.А. Красильков
бойынша 100 м жер ауданында үш топырақ үлгісін анализдеукепідденеді, әрбіреуі оньщ ішінде үш
пробадан түруы керек.
Топырақ үлгілерін стерильді пергамент пакетіне немесе шыны ыдысқа, мақта-дәке пробкамен
жабады. Топырақ үлгілерін іріктеу үшін темір қалактарын,бақша пышақтарын немесе үлкен емес
күректерді,кейде топырақ бүрьш пайдалану ыңғайлы. Қүрал-жабдықтарды спиртке батырылған
мақта тамтоньшен бүртеді және жалынға күйдіреді. Топырақ микроорганизмдерді сандық есеп
және қатал сапалық анализ үшін қалақ пен пышақтарды бірнеше рет зерттелетін топырақкд
батырьш істеу керек. Әрбір топырақ үлгісі этикеткаменболуы керек,онда үлгінің алған
күнін,ауданын және көкжиегін корсету керек. Стерилді пьппақпен топырақ пробасын алу үшін
топырақтың үстіңгі қабатын (1,5-2,0см) алып, басқа микрофлорасымен ластануы мүмкін.
Со дан кейін қалқпен немесе күрекпен 100-200 г топырақ аладыжәне пакетке немесе шьшы ыдыска
толтырады. Жыртылатын топырақ үлгісінің микроорганизмдермен танысу үшін жыртылатын
қабаттьщ барша теревдігін алады. Микроорганизмдерді танысу кезінде әр түрлі тереңдікте топырақ
үлгісін генетикалық көкжиектен топырақ киығынан алады. Көкжиекте оны істейді одан топырақ
үлгісін алады,төменгі көкжиектен жоғарыға. Топырақ үлгілерін анализдеу сол күні жасағаны
дүрыс,ейткені микроорганизмдер саны езгеруі мүмкін. Егер топырақ үлгілерін сол күні анализдеу
мүмкін болмаса,сонда топырақ үлгісін 30 С келтіру керек.
Достарыңызбен бөлісу: | 
