Сабақтың мақсаты: оқушыларға су моншақтан көбелек тоқуды үйрете отырып, түрлі ұлттардың қолөнерін бағалай білуге үйрету

• Сумоншақтан көбелек
• дайындау

• Сабақтың мақсаты: оқушыларға су моншақтан көбелек тоқуды үйрете отырып, түрлі ұлттардың қолөнерін бағалай білуге үйрету.
• Білімділік мақсаты: оқушылардың моншақ тоқудағы білімін жүйелендіру,шеберлік деңгейін арттыру арқылы әсемдік пен сұлулықты бағалай білуге үйрету.
• Дамытушылық мақсаты: оқушылардың жұмысты орындаудағы ептілігін дамыту; алған білімін өз бетінше қолдана білуін қадағалау.
• Тәрбиелік мақсаты: оқушылардың эстетикалық талғамын тәрбиелеу, тиянақтылық деңгейін көтеруге баулу.

• Сабақтың мақсаты:

• Сабақтың әдісі: аралас,сарамандық.
• Пәнаралық байланыс: биология-көбелек түрлері; бейнелеу өнері-композиция құрау,түстерді таңдау; тарих-бисердің пайда болу тарихы.
• Сабақтың көрнекілігі: моншақтан жасалған бұйымдар үлгілері, схема,журналдар.
• Сабаққа қажетті құрал-жабдықтар: орындалатын жұмыс жобалары, нұсқау карта,ине,жіп,қайшы,леска,су моншақтар жиынтығы.

• Сабақтың өту барысы:
• 1.Ұйымдастыру кезеңі.
• 2.Жаңа сабақ.
• 3.Тақырыпты пысықтау.
• 4.Сарамандық жұмыс.
• 5.Білімдерін бағалау.
• 6.Үйге тапсырма.

• I. Сабақтың мазмұны мен барысы.
• «Өнер таусылмас қазына, жұтамас байлық» - дейді дана халқымыз. Адам баласы ертеден тұрмыс орнын, киімдерін әдемілеуге тырысты. Олар жидектен,өсімдік тұқымдарын кептіріп, тастардан әшекей жасап ат жалы мен өсімдіктерге байлаған. Уақыт өте, қымбат бағалы тастар мен әйнек (бисер) оларды біртіндеп ауыстырды.
• Ертеде фин саудагерлері Жерорта теңізі арқылы Африкаға табиғи тұз апара жатып,жолда теңіз жағасына түнеген екен.Олар түнде от жағып, тамақ дайындап, отты үлкен тас содасымен қоршап ұйықтайды. Таңертең күлін жинаса, олар әдемі, қатты,күннің көзіндей оттай жанған таза,мөлдір су сияқты бұйым көріп, таң қалады. Бұл кәдімгі әйнек еді. Әрине халық тез арада осы әйнектен бірнеше, әр түрлі моншақ, бисер стеклярус алған екен. Бұл байлықты,соның ішінде бисерді дүние жүзінде барлық елдер мәдениетінде көруге болады. Біздің Қазақстан өнерінде де көп тарайды. Киім-кешек, әшекейлер, білезік, сырға,сақина,тіпті ерлердің сауыт-саймандарында кездескен.
• Бисерді әр халық өзінше атаған. Бисердің Отаны Ежелгі Египет, бұл жерде түрлі-түсті шыныдан үлкен моншақтар жасаған. Бисер сөзі араб сөзі «бусра» сөзінен шыққан. Ол ортасы тесік моншақ деген мағына береді.

• “Моншақ” сөз жұмбағы

• 1. Бүгінгі сабақта тоқылатын тұмаршаның аты.
• 2. Су моншақты ең көп шығаратын ел.
• 3. Әйнекті тұңғыш ойлап тапқан ел.
• 4. Шашқа тағатын әшекей зат.
• 5. Алқаның екі ұшын бекітетін топса
• 6. Мойынға тағатын әшекей бұйым.

• м

• о

• н

• ш

• қ

• а

• Сумоншақ-тың шығу тарихы

• Ең ежелгі құпиясын Финикия ашқан

• Әр түрлі жылтырамайтын әйнек

• Ежелгі Египетте жасалды

• “Бусра” араб

• Маржан тастар

• Сумоншақты қандай бұйымға қолданады?

• Кестелеу

• Әмиян

• Көзәйнектің қабы

• Сөмке

• Аяқкиім

• Киімдерге

Сумоншақтан жасалған бұйым түрлері

• Бисер

• Өте нәзіктілікті

• Фантазияны

• Әдемілікті

• Шыдамдылықты

• Интернет беттерінен
• алынған материалдар

• Мақал-мәтел

• Көбелектің ғылыми түрдегі атаулары:

• Қарапайым түрдегі атаулары:

• Галатея

• махаон

• емен

• агриппина

• Ақ көбелек

• Сары көбелек

• Түн көбелегі

• Ірі көбелек

• Ақ көбелек тобы

• Сары көбелек тобы

• Ала көбелек тобы

• Көбелектің суретін салады

• Әр жол сайын 2 бисерден қосылып, көбейіп отырады. Бисер саны 12-ге жеткенде 3 қатар 12 бисерден тоқимыз. Келесі қатарда тағы да 2 бисерден қосамыз, керісінше келесі қатарларда 1, 2 бисерден азайтып отырамыз

• Технологиялық карта

• Технологиялық карта

• Көбелектің денесі мына схема бойынша тоқылады: 1-2-2-1-2-2-1-2-1, сымның ұштары кесілмейді. Сымның ұшын 1 бисермен 2,5 - 3 см қылып бекітеміз. Сымды кері айналдыра отырып, кері қайтамыз.

• Ескерту:
• Тесігі кеңдеу бисерді қолданған дұрыс, өйткені ортаңғы бисерден сым арқылы көбелектің қанаттары қосылады.

• Үстіңгі қанатының соңғы 2 бисерін денесінің 3,4 қатардағы бисерге кіргізу. Оң қанатын да сол қанатын да. Сымда қатты тарту. Қанатының астыңғы бөліктерін денесінің астынан санағанда 4,5 қатарына сымды кіргізіп тарту.

• Мұндай бисерден жасалған көбелектермен үйді безендіруге болады. Оларды жасау өте жеңіл. Тек қатар санын өзгерту арқылы әр түрлі көбелектер әзірлеуге болады.

• Әженің ақылы

• «Меруерт» алқа тұмаршасын бисермен тоқу.
• І. Жұмыс ережесін еске түсірейік
• Қауіпсіздік ережелері:
• Қайшыны жолдасыңа үшкір ұшымен берме
• Қайшыны арнаулы қобдишаға сақтау керек.
• Инені жұмыс істегенде оймақ киген дұрыс
• Инені киімге қыстыруға болмайды.
• Инені тістеп ауызға салуға болмайды.
• Тот басқан инемен жұмыс жасауға болмайды.
• Моншақтар шашылып кетпес үшін оларды бөлек жайпақ ыдыстарда немесе қорапшаларда ұстаған жөн.
• Бисермен бұйым тоқу кезінде бисерлер домалап шашылып кетпес үшін, бисерді түкті матаның үстіне төккен дұрыс.

• ІҮ. Сарамандық жұмыс

• Бисермен шығармашылық жұмыс жасау арқылы өмірге қандай дайындық алдық:
• Алқа тоқуды үйрендік
• Моншақ түрлерін ажырата алатын болдық
• Моншақтың қолданатын орынын білдік
• Алқаны өзі дайындап ақшасын үнемдеуді.
• Базардағы алқа мен өзі жасаған алқаны салыстыра отырып, таңдай білу қабілеті жоғарылады.
• Шеберлікке үйренді.
• Өзіне -өзі қызмет етуді үйренді
• Байқағыштық қабілеті артты.

• ҮІ. Қорытындылау

• Бағалау

• Үйге тапсырма

• Бисермен көбелек тоқуды жалғастыру