Сабақтың атауы Дауыссыз л мен р Мақсаты

ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Тілдерді дамыту және қоғамдық-саяси жұмыс 

комитеті
Ш.Шаяхметов атындағы тілдерді дамытудың республикалық үйлестіру-

әдістемелік орталығы 

Пəннің аты:қазақ 

тілі 

Уақыты:20.10.2016  Кабинет:40 

Мұғалім:Калиева А.А. 

Сабақтың атауы 

Дауыссыз л мен р 

Мақсаты 

Білімділік: сөз басындағы л, р əріптерінің алдынан ы, і, естілгенімен, ы 

мен і жазылмайды. 

Дамытушылық: дауыссыз дыбыстардың түрлерін ажырата білуге, 

сауатты жазуға үйрету,сөздік қорын дамыту. 

Тəрбиелік мəні: көркем, таза сөйлеуге тəрбиелеу 

Сабақтың əдіс – тəсілдері: сұрақ-жауап, жаттығу, талдау, жатқа жазу 

Пəнаралық байланыс: əдебиеттік оқу 

Көрнекілік: ереже, фонетикалық талдаудың шартты белгілері 

Күтілетін нəтиже 

Психологиялық 

ахуал 

Кел балалар, күлейік! 

Күлкіменен түлейік! 

Қабақ түйген не керек? 

Көңілді болып жүрейік. 

Кел балалар, күлейік! 

Күлкіменен түлейік! 

Күлкі көңіл ашады, 

Күліп өмір сүрейік! 

Оқушылар шеңберде 

жиналып,мұғаліммен бірге бүгінгі 

сабаққа сəттілік тілейді. 

Қызығушылықты 

ояту 

* Үй тапсырмасын тексеру. 

118-жаттығуды тексеру. 

*Ережелерді тексеру. 

 

Жаңа сабаққа деген 

қызығушылықтары оянып,ерекше 

ынтамен кіріседі. 

Мағынаны тану 

Жаңа сабақ.  

Суреттің орнына тиісті сөзді қойып, сөйлемдерді көшіріп жазу. 

1.  Лимон- емдік қасиеті бар жеміс. 

2.  Радио арқылы көптеген жаңалық естиміз. 

3.  Леп белгісі сөйлем соңынан қойылады. 

Ереже: Сөз басындағы л, р, əріптерінің алдынан ы,і естілгенімен, ы 

мен і жазылмайды. Суреттің атын қатыстырып сөйлемдер құра. 

 

  

           

           

 

 

Күн ретін жазу  

Көркем жазу Лл Лл Лл  

-Енді, мен сендерге дыбыстарға қатысты өлең оқығым келеді. Сендер 

тауып көріндерші, қандай дауыссыз дыбыстарға арналған? 

Лағын жардан секіріп 

Лайып кетті бұлақты 

Лайықсыз іс істеп 

Лайлауы ұятты          (Л) 

Райхан – қызыл гүл 

Раушан – ашық гүл 

Райхан мəз болып 

Реттеп тасып жүр      (Р) 

-          Л мен Р дауыссыз дыбыстарға арналғанын қалай білдіңдер? 

-          Дұрыс . Өлеңде л мен р дауыссыз дыбыстар көп кездеседі. 

-          Осы дауыссыз дыбыстарды өздеріміз дене қимылдарымызбен, 

сымбатты денелерімізбен көрейікші. 

ҚР Мәдениет және спорт министрлігі Тілдерді дамыту және қоғамдық-саяси жұмыс 

комитеті
Ш.Шаяхметов атындағы тілдерді дамытудың республикалық үйлестіру-

әдістемелік орталығы 

-          Ʌ, Ṗ 

-          Міне, тамаша ! Сымбатты денелерімізбен əп-əдемі əріптер 

жасадық. Сендер сияқты жақсы балалардың қолынан бəрі келеді. 

-          Л, Р дауысты дыбыстар ма, əлде дауыссыз дыбыстар ма? 

-          Неге ? Себебін айтыңдаршы ? 

-          Себебі, бұл дыбыстарды айтқанда өкпеден шыққан ауа ауыз 

қуысында түрлі кедергілерге ұшырап, ауа қысылып шығады. 

 

-          Ал, енді л мен р дауыссыз дыбыстарға математикалық тəсілмен 

дыбыстық мінездеме берейік: 

а) Үн мен салдырдың қатысына қарай : 

р, л-үнді ∆ 

Себебі, бұл дыбыстарды айтқанда салдырдан гөрі үн басым. 

Оқулықпен жұмыс. 

119-жаттығу.Сөздерді көшіріп жаз. 

Лашын,лебіз,лайық,лезде,лауазым,рең.рəсім,разы,рауғаш,раушан. 

Сөз басындағы л,р дыбыстарының айтылуына назар аудар.Осы сөздердің 

мағынасын түсіндір. 

120-жаттығу. Мақалдарды оқып,жатқа жаз. 

Еңбек түбі-рақат. 

 

Ағайынның алтын сарайынан 

Ананың жыртық лашығы артық. 

    Сөз басындағы л,р əріптерінің астын сыз.Олардыңайтылуы мен 

жазылуын салыстыр. 

Сергіту сəті 

«Жалғастыр ойыны» Сөздің соңғы дыбысынан басталатын сөз айту. Ол 

дыбыс дауысты ма, əлде дауыссыз ба себебін айту. 

Алма, ағаш, шар, радио, орамал, … , … , … 

Ой толғаныс 

121-жаттығу.Л дыбысынан басталатын сөздерді бір бөлек, р дыбысынан  

басталатын сөздерді бір бөлек топтастырып жаз.Бұл сөздердің жазылуын 

есте сақта. 

Лақ,лай,лайық,лақтыру. 

Рұқсат,ренжу,рас,рет. 

122-жаттығу.Екі бағандағы сөздерді салыстыр.Содан соң одан 

қорытынды жаса. 

Үйге тапсырма 

41-бет.123-жаттығу 

Күнделіктеріне жазып алады 

Бағалау 

Оқыту үшін бағалау жəне оқуды 

бағалау 

Бағалау парақшасын толтырады. 

Кері байланыс 

               

 

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға 

жабыстырады 

Тексерді: