(командальщ ойьш,
барлык оқушылар екі
командаға бөлінеді.)
254
Мүғалім әрбір командаға жеке-жеке тапсырмалар береді
(дүрыс, әрі дәлірек дәлелдеме берген комавданың әрбір
мүшесіне жиырма үпайдан беріледі).
а)
Бірінші
команда
ағылшын
тілін
үйренудің
пайдадылығын дәлелдейді, ал екінші команда оларға қарсы
дәлелдер айтады.
ә) XXI ғасыр - мүғалімсіз ғасыр. Командалар жауап беру
кезегімен алмасады. Бір команда мұғалімнің
қажеттігін
дәлелдейді, ал қарсы команда мүғалімсіз де білім алуға
болатындығын айтады.
3.Политолог
Мүғалім қазақ, орыс және ағылшын мақал-мәтелдерінің
бір сөзін тастап кетіп оқиды, ал оқушылар жоқ сөзді шапшаң
арада тауып, оларды үш тілде айтуы керек
( 2 0
үпай, ал егер екі
тілде айтса 10 үпай). Бүл сатыда барлығы 10 мақал келтіріледі.
Мысалы: «... инемен қүдық қазғандай» (Білім -Знание -
Knowlege).
Осындан кейін оқушылар іріктеліп, ойынның келесі
сатысына ең көп үпай жинаған төрт окушы ғана жіберіледі.
4.Егер мен...
Оқушылар
әр түрлі қиын жағдайлардан күтылу
амалдарын үсынады.
а) Егерде досың сепен сабаққа бармауды өтінсе... Оның
қалтасында біраз ақша бар екен делік және ол бір кызықты
фильмге барғалы түр. Сен де сол фильмді көргің келеді. Сен
қандай шешім қабылдар едің?
ә) Егер сенің досың шылым шеге бастаған болса, сен не
істер едің?
б) Егер сенің кіші інің немесе қарындасың (сіңілің),
мектеп окушыларынан жиналған ақшаларын жүмсап қойды
делік, мектеп талап етіп жатыр, ал олар не істеу керек екендігін
білмей дал болуда, сен кайтер едін?
в) Егер абайсызда әкеңнің сүйікгі қолсағатын бүзып
алдың делік. Не істер едің?
255
5. Жанды сүрақтар
Видеотаспаға алдын-ала жазылған сүрақтарға жауап беру
(теледидарды қолдану арқылы).
І.Ағылшынша оқылған өлеңнід авторьш тап және
қазақшасын айт. (Абайдың “Ғылым таппай мақтанба” және
“Қыс” өлеіщері).
Бүл сатыдан соң қазылар алқасы шешімі бойынша үпай
саны жоғары екі оқушы ойынды әрі қарай жалғастырады.
6. “Кім шапшаң?”
Мектептің жеті оқу пәндері бойынша сүрақтар.
“Әлемнін жеті қүдыреті”.
а) Ең үлкен континент.
ә) АҚШ-тағы және дүниежүзіндегі ең үлкен өзен.
б) Қазақстан Конституциясы күні.
в) “Ораторлар бүрышы” қайда?
7. Оратор (Шешен)
Окушылардың сөйлеу тақырыбын және қай шешеннің
рөліңде сөйлетінін таңдауы.
Тақырыптар: Оқушылар ережесі.
Мұғалімдер ережесі.
Шешендер: Құнанбаев Абай.
Вильям Шекспир.
Абай немесе Шекспир рөлінде ең жақсы ойынаған және
тақырыпты жақсы ашқан оқушыға 50 үпай, екіншісіне 30 үпай
беріледі.
256
КІТАПХАНАДА ҰЙЫМДАСТЫРҒАН КЕШ
Біздің
мектеп
кітапханасы
өлкетану
жұмысын
жандандырып, болашақ үрпактьі өз елі мен жерінің тарихын
білуге баулу мақсатында әр түрлі кештер' үйымдастырып
отырады. Мүндағы басты нысанамыз - оқушылардың өз
халқына, жеріне деген аяулы сезімін ояту. Сондай кештердің
бірі - «Ата қоныс - туғая жерім» деп аталады. Оаың
көрнекілігіне туған жер, Отан туралы мақал-мәтелдер: «Отан -
оттан да ыстық», «Туған жерге туын тік», «Есің барда еліңді
тап», «Ер жерівде, гүл жерінде», «Ел іші - алтын бесік», т.б.
пайдаландық. Көрме үйымдастырып, оған Отан туралы, казақ
тарихы, шежірелер, өлке тану картасы және жергілікті ақын-
жазушылардың кітаптары қойылды.
Өзінің туған жерін, елін ардақтамайтын пенде жоқ,
ендеше кіндік кескен атамекеннен ыстық, одан артық қасиетті
жердің болуы да мүмкін емес.
Соньщ
айқын куәсі, ата-
бабаларымыз өз қонысын жат жүрттан қорғап, басқалардың
табанына таптатпай кейінгі үрпағына мирас етіп калдырып
кетгі. Сондықтан кештің бірінші бөлімінде біз оқушыларды өз
өлкеміздің тарихына үңілдірдік. Өйткені қарт Тарбағатай
тауының бөктеріне орналасқан Қүлбабас, Тақия-кеткен,
Көкбастау мекендері, Әулиетас, Қазанбастау, Жүрын асуы, т.б.
өз алдына бір тарих. Сондай-ақ ауылдан шыққан батыр
Байбарақ, Найманның үш биі - Сасан, Ақтайлақ, Боқбасар,
емші Ақылды, қажы Қайыпқан, Рахия аталар жөнівдегі
шежірелерден сыр шертіп, тарихи таразыдан талқылап
таныстырдык.
Екінші бөлім әдеби-мантаж. Оның мамүны төмендегідей
болды.
1-оқушы. Көріп жүрген далаңыз - Ақсуаттың даласы,
Көріп жүрген ауаңыз - Аксуаттың ауасы.
Көріп жүрген таңыңыз - Ақсуаттың таңы да.
Көріп жүрген шаңыңыз - Аксуаттың шаңы да.
Бірақ та мен таң калдым, Ақсуатқа бардым да
Не керемет! Білмеймін, бір керемет бар мүнда!
257
Ақсуаттың қонағы, баласы да, карты да,
Аттанады амалсыз қарай-қарай артына!
Сенбегендер сөзіме барып корсін байқасын,
Тумасаң да бүл жерде перзенті болып қайтасың,
Менің жүртым осылай деп айтып қайтасың.
Қ. Мырзалиев.
2-оқушы. О, туған жер, кеңпейіл қүшағың кең,
Саған көңіл бүлқынар күш ағынмен
Сағынышымды канат қып саған қарай
Балапандай талпынып үшам мен.
3-оқушы. Алақаны анамның топырағың,
Сендік махаббатымның өтіп жолын.
Сені қалай сүюдің керектігін,
Мен ешқандай кітаптан оқымадым.
4-оқушы. Севде тас та қастерлі, аспан да алау,
Сенде жанды тербетер дастан бар-ау!
Менің мынау емірге құштарлығым,
Сені жақсы көруден басталған-ау.
Ф. Оңғарсынова
.
Бүдан кейін туған жер туралы ән орындалады.
5-оқушы. Әр күн сайын айтса да таң ғып күліп,
Санада ой сарқьілмас, жаныңда үміт.
Бүлттанса көңілдің көкжиегі,
Демеп жүрер туған жер жанымды үғып.
3. Сейтжанов.
6
-оқушы. Алба-жүлба ақша бүлтгар жарасқан,
Таулар әні үйықтап кеткен данышпан.
Жолдар анау шүбатылып шаңы үшқан,
Таныс өлке, таныс аймақ, таныс маң.
7-оқушы. Шабандыктар,
Егістіктер,
Тоғайлар,
Төбелердің төбесінде көк айдар.
Ақ сағыммен араласып, аулаққа
Сағым болып бара жатыр көп ойлар.
8-оқушы. Айналайын!
Атамекен! Ақ мекен!
Қандай қазақ іздеп сені тадгы екен!
Туған өлке тәтті екен ғой, тәтті екен.
М. Мақанов.
Әдеби-монтаждың соңывда «Атамекен» әні шырқалып,
бұдан кейін ол үшінші бөлімге үласты. Бүл белімде сүрақ-
жауаптар алынды.
1 .Біз қай елде, қай жерде түрамыз?
2.Өз ауылымыздың тарихи жерлерін ата.
3.Біздің өлкеде қандай өсімдік, жануарлар өседі?
4.Қандай ақын-жазушылар шыққан біздің аудан мен
ауылдан?
Мүндай тәлімдік-тәрбиелік мәні бар кенггің шәкірттерге
берер тағылымы мол болатындығына ешкім шүбә келтіре
алмайтыны ақиқат.
Достарыңызбен бөлісу: | 
