С. Ш.Құмарғалиева коллоидтық химия


Электролиттердің қос электрлік қабатқа әсері



жүктеу 5,89 Mb.
бет78/105
Дата25.10.2023
өлшемі5,89 Mb.
#44020
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   105
treatise128700

14.2. Электролиттердің қос электрлік қабатқа әсері

Қос электрлік қабатқа көрсететін әсері бойынша электролиттерді екі топқа: индифференттікк және индифференттікк емес деп бөледі.


Индифференттікк электролиттер дегеніміз иондары қатты бөлшектің құрамына кірмейтін электролиттер. Сондықтан олар фазаларды бөлу шекарасындағы потенциалдың өзгеруіне және беттік зарядтың тығыздығына әсер етпейді. Бірақ, мұндай электролиттер ҚЭҚ-тың қалыңдығына ықпал етеді. Егер электролиттің құрамына қарсы иондар кірсе, онда электролит қосқанда ҚЭҚ сығылып, оның қалыңдығы кішірейеді. Қарсы иондармен аттас зарядталған қосымша иондардың ҚЭҚ-қа тигізетін әсері олардың адсорбциялық қабілеттілігіне байланысты болады. Иондардың адсорбциялық қабілеттілігіне екі фактор әсер етеді.
1. Зарядтары бірдей иондардың адсорбциялық қабілеті олардың радиустарының (ri) артуымен күшейеді, себебі ионның радиусы неғұрлым үлкен болса, соғұрлым ол сумен аз гидраттанады. Ионның гидраттық қабаты оның бетке тартылуын азайтады. Адсорбциялық қабілеті бойынша иондар мынадай қатарларға орналасады:

Li+ < Na+ < K+< Rb+ < Cs+


Mg2+ < Ca2+ < Sr2+ < Ba2+
Cl- < Br- < Cl- < NO3- < I- < CNS-

Келтірілген тізбектерді лиотроптық қатарлар деп атайды.


2. Зарядының артуымен иондардың адсорбциялық қабілеті артады, себебі олардың қатты беттегі қарсы иондарға Кулон зағына сәйкес, электрстатикалық тартылуы күшейеді. Ион зарядының әсерін келесі қатар көрсетеді:

K+ << Ca2+ << Al3+ << Th4+





43-сурет. ҚЭҚ потенциалының өзгеруі.
1-бастапқы жүйе; 2-қайта зарядталу
К өп валентті үлкен иондар ҚЭҚ-тың сығылуына әкеледі, сонымен қатар потенциал анықтағыш иондар қабатына кіріп, электркинетикалық потенциалдың белгісін өзгертеді (43-сурет). Бұл құбылысты қайта зарядталу деп атайды. Көп валентті иондар адсорбцияланғанда бөлшектердің қайта зарядталуы, яғни электркинетикалық потенциалдың белгісі мен шамасы өзгеруі мүмкін. Бірақ, бұл кезде фазалардың бөлу шекарасындағы потенциал өзінің белгісі мен мәнін сақтап қалады.
Индифференттікк емес электролиттер. Мұндай электролиттердің құрамына қатты бөлшектің кристалдық торын толықтыра алатын иондар кіреді. Екі түрлі жағдай байқалады:

  1. Электролиттің құрамында потенциал анықтағыш иондармен аттас зарядталаған иондар болуы мүмкін. Мұндай иондар бетке адсорбцияланып, оның потенциалын (φ0), арттырады. Электролит концентрациясының ары қарай өсуі диффузиялық бөліктің сығылуына, яғни электркинетикалық потенциалдың азаюына әкеледі;

  2. Электролиттің құрамында қарсы иондармен аттас зарядталған иондар болса, олар алдымен ҚЭҚ-тың сығылуына әкеледі, ал жеткілікті ұлкен концентрацияда бет қайта зарядталады.

Яғни электролиттердің көмегімен дисперстік бөлшектер-дің электрбеттік қасиеттерін белгілі бағытта реттеуге болады.



жүктеу 5,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   105




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау