С. А. Козлова, Т. А. Куликова



жүктеу 4,62 Mb.
Pdf просмотр
бет175/298
Дата11.02.2023
өлшемі4,62 Mb.
#41256
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   298
Кітап мектепке дейінгі тәрбие

Педагогтің әңгімелеуі
- оқу материалын балалар үшін 
түсінікті түрде жеткізуге мүмкіндік беретін аса маңызды сөздік 
әдіс. Әңгімелеу барысында түрлі мазмұндағы білімдер бейнелеу 
формасында беріледі. Ол ағымдағы оқиғалар, жыл мезгілдері , 
ақын-жазушылар, суретшілер, туған қала және т.б. туралы 
әңгімелер болуы мүмкін. Әңгімелерге материал ретінде әдеби 
шығармалар қолданылады (К.Д.Ушинскийдің, Л.Н.Толстойдың, 
В.В. Бианканың, В.А.Осееваның және т.б.). Мектеп дейінгі 
жастағы балаларға педагогтың өз тәжірибесінен алынған 
әңгімелер қызықты «Менің алғашқы ұстазым», «Мен қалай әріп 
таныдым», «Менің балалық шағымның ойындары», «Менің 


277 
сүйікті ойыншығым», «Менің достарым» және т.б. 
Әңгіме сөздік оқытудың ең бір эмоционалдық әдісіне 
жатады. Әдетте ол балаға өте күшті әсерін тигізеді, өйткені 
тәрбиеші өзі әңгімелеп отырған оқиғаларға өз қатысын 
білдіреді.Оқу материалын еркін меңгеру педагогқа балалармен 
еркін қарым-қатынаста болуына, олардың реакциясын байқауға , 
оны мимика, қимыл арқылы өзгертуге мұмкіндік береді. 
Егер әңгіменің негізгі ойы нақты байқалса, егер әңгіменің 
мазмұны балалар үшін түсінікті қарқынды болса, егер ол жеке 
бөлшектермен артық жүктелмегенген, мектепке дейінгі жастағы 
жеке тәжірибесіне үйлесімді болып олардың ұайымын, 
қуанышын тудырса, онда әңгіме балаларды оқытуда өз 
мақсатына жеткендігін білдіреді. Әңгімені қабылдауда оның 
көркемсуреттілігі, жаңалығы мен балалар үшін ақпараттың 
ерекшелігі, және оқытушының сөйлеу мәнерілігі аса маңызды 
болады. Егер әңгіме осы шарттарға сәйкес келсе, ол балалардың 
әңгіме мазмұнына қатысты реплика, бағалау пайымдаулары 
түріндегі әсер алмасуларын тудырады. Мұндай реакциялар 
педагогқа істелген жұмыстың тиімділігі туралы қорытынды 
жасауға мүмкіндік береді. 
Әңгіме алдында педагог балалардың алдына оқу-
танымдық мақсат қояды. Әңгімелеу барысында интонация, 
риторикалық сұрақтар арқылы олардың назарын ең негізгісіне, 
маңыздысына аударуға тырысады. Әңгімені тыңдау, мазмұнына 
мән беру, сұрақтарға жауап беру, мазмұндау қабілеттері 
баланың үш жасында қалыптасады. Кіші топтарда әңгімелеу 
барысында көрнекі материалдардар бірге көрсетіледі (заттар, 
олардың 
бейнелері). 
Осылай 
кейіпкерлердің 
бейнесі 
анықталады, оқиғаларды ретімен қабылдау жеңілдетіледі. 
Көрнекі материал орта және үлкен жастағы балаларды оқыту 
барысында да қолданылады, мысалға әңгімеде балалардың 
тәжірибесінде 
болмаған 
оқиғалар 
сипатталған 
кезде 
(батырлардың ерлігі, космостық ұшулар туралы т.б.) . Бұндай 
жағдайларда сөзік бейнелер қору бейнелеріне сүйенеді. Бірақ 


278 
үлкен топтарда көрнекі материалдарды қолдануды шектен 
шықпаған жөн: балалардың өткен тәжірибесінен таныс 
объекттер туралы сөз болғанда, сөздің негізінде ойлауға, 
көрнекілікке сүйенбей ауызша үйрене білуді дағдыландыру 
қажет. 

жүктеу 4,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   298




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау